BAŞVURU SAHİBİ:

Dizayn Yönetim Danışmanlığı Restorasyon Otomasyon Sosyal Hizmetler Temizlik Taşımacılık İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Beşiktaş Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/359679 İhale Kayıt Numaralı “Araç Kiralama Hizmeti Alımı (01-09-2020/31-12-2021 Arası)” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Beşiktaş Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 11.08.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Araç Kiralama Hizmeti Alımı (01-09-2020/31-12-2021 Arası)” ihalesine ilişkin olarak Dizayn Yönetim Danışmanlığı Restorasyon Otomasyon Sosyal Hizmetler Temizlik Taşımacılık İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin 05.08.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 07.08.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.08.2020 tarih ve 36498 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.08.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1265 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Teknik Şartname’nin “F” maddesinde “1. Yüklenici, hizmetlerde kullanılacak her türlü araçlara, Trafik Kanunu’nun öngördüğü Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası yaptırmakla yükümlüdür.

2.Yüklenici ferdi koltuk sigortası yaptırmak zorundadır.” düzenlemesi ve yine Teknik Şartname’nin “D” maddesinin 22’nci alt maddesinde “Kiralanacak araçların herhangi bir trafik kazasına karışması durumunda araçlarda meydana gelebilecek maddi hasarlar için ve üçüncü şahıslara karşı yüklenici firma sorumludur. Kullanıcı hatasından kaynaklanan trafik cezalarından ve hasarların zamanında bildirilmemesi, kaza raporu tutulmaması sebebiyle sigortanın hasar ödememesi halinde oluşacak zarardan yüklenici sorumlu olacaktır. Bu husus ihtilaf halinde İstanbul Mahkemeleri yetkilidir. ” düzenlemesi bulunmasına rağmen cezalar ve kazalarda bütün sorumluluğun yükleniciye verildiği, ancak mevzuat gereği yüklenicinin sorumluluğunun sadece araçların teknik veya evrak eksikliğinden kaynaklı durumları içerdiği, kiralanacak olan 246 aracın 147’sinde yükleniciye ait şoförün çalışacağı fakat bunların da sevk ve idaresinin belediyede olacağı,

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 3 ile 85’inci maddelerinde yer alan düzenlemelere göre, idare tarafından sevk ve yönlendirmesi yapılan araçların sebep olacağı trafik cezaları, trafik kazaları ve iş kazalarından doğacak zarar ve ziyanlardan aracı işleten yani idarenin ve aracı kullanan şoförün sorumlu olduğu, idarenin bu sorumluluktan kaçarak sorumluluğu yükleniciye bırakacak şekilde düzenleme yapmasının mevzuata aykırı olduğu ve katılımcıları tereddütte bırakarak teklif vermeye engel teşkil ettiği,

2) İhalede belirtilen araçların özelliklerinin belirtilmesi esnasında özellikle kendi malı istenilen araçların (örneğin arazöz, elektrikli çift kabin kamyonet, elektrikli mini vakumlu meydan süpürme makinesi) özelliklerinin belirtilmesi esnasında belli bir marka veya modelin işaret edilmesinin mevzuata aykırılık teşkil ettiği,

3) İhale süresi boyunca toplam 246 adet aracın çalıştırılacağının belirtildiği ve bunların 63 adedinin yani yüzde 25’inin isteklinin kendi malı olmasının arandığı, ancak bazı araç gruplarının tamamının, örneğin 10 adet istenilen çift kabin kamyonetin 10 adedinin diğer bir ifade ile % 100’ünün kendi malı olarak istenildiği, bu hususun henüz ihale üzerine kalmadan isteklilerin belirtilen araçları satın alması anlamına geleceğinden dolayı hem kaynakların israfına neden olacağından, hem de ihalede rekabeti ve fırsat eşitliğini engelleyeceğinden mevzuata aykırılık teşkil ettiği,

Kaldı ki ihale dokümanına yönelik şikâyet başvurularının olması, ihaleye tek geçerli teklif sunulması ve bu teklifin de yaklaşık maliyete çok yakın olması da bahse konu şartın ihaleye katılımı/rekabeti engellediğinin ve kamu zararına neden olduğunun göstergesi olduğu,

4) Teknik Şartname’nin “D” maddesinin 2’nci bendinde “Araçların yakıt ve yakıt katkıları (adblue) idare tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi bulunmasına rağmen özellikle elektrikli olarak çalıştırılacak olan araçların elektrik sarfiyatlarının kim tarafından karşılanacağının belirtilmemesinin isteklileri fiyat hazırlama konusunda tereddüde düşüreceği ve işin ifası aşamasında telafisi güç sorunlara neden yol açacağından dolayı mevzuata aykırılık teşkil ettiği,

5) Teknik Şartname’de belirtilen LED Ekranlı Mobil Sahne Araç (Şoforlü-Teknisyenli) aracının yakıtının yükleniciye ait olduğu belirtilmesine rağmen anılan aracın ne kadar çalıştırılacağı konusunda bilgi verilmemesinin isteklileri fiyat hazırlama konusunda tereddüde düşüreceğinden dolayı mevzuata aykırılık teşkil ettiği,

6) İhaleye katılacak isteklilerin sağlıklı ve gerçekçi bir fiyat teklifi verebilmeleri için ihale konusu işte çalıştırılacak araçların günlük yaklaşık kaç km yapacağı ve kaç saat çalışacağı bilgisinin çok önemli olduğu, bu veriler ışığında araçların amortisman, tamir, bakım, lastik vb. maliyetleri ile iş sonunda aracın değer kaybı göz önünde bulundurularak en uygun teklifin oluşturulabilir olduğu,

Örneğin binek araçların 15.000 km de bir periyodik bakıma gittiği varsayılırsa; günde ortalama 300 km yol yapan bir aracın 50 günde bir periyodik bakıma gireceği, günde ortalama 100 km yol yapan bir aracın ise 150 günde bir periyodik bakıma gireceği, bunların büyük maliyet kalemleri olduğu için, idarenin ihtiyaçlarını en ekonomik şekilde karşılayabilmesi açısından, günlük çalışma saatlerini ve ortalama katledilecek kilometrelerini tespit etmesi ve ihale dokümanında bu hususun belirtilmesinin gerektiği,

İdare tarafından belirtilen ve gerçeklikle örtüşmeyecek şekilde bütün araçların sınırsız km ve 24 saat çalışmasının gerçekçi bir yaklaşım olmadığı, bu durumun katılımcıların sağlıklı bir teklif oluşturmasına engel olduğu ve idarenin ihtiyaçlarını ekonomik olarak karşılayamayacağı,

7) İhale dokümanında çalıştırılacak personel sayısı belirtilmesine rağmen engelli personel sayısına ve engelli personel çalıştırılacağına dair düzenlemeye yer verilmemesinin mevzuata aykırılık teşkil ettiği,

8) İdari Şartname’nin 7.1.h maddesinde “İstekliler K1 yetki belgesini sunmak zorundadır” düzenlemesinin yer aldığı, ancak bahse konu yetki belgesinin hangi gerekçelerle ve ne tür işlerde kullanılacak araçlar için istenildiğinin ihale dokümanında belirtilmediği,

9) İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde yer alan araçlar için kendi malı olma düzenlemesinin ihaleye katılımı ve rekabeti engelleyerek kamu zararına neden olacağı, şöyle ki 15 araç grubunda kendi malı olma şartı istenirken bu 15 araç grubundan 9 araç grubunda araçların tamamının, 1 araç grubunda yarısından fazlasının, 1 araç grubunda yarısının, 4 araç grubunda ise yarıya yakının isteklinin kendi malı olmasının istenildiği,

İdarenin, birtakım araçlara isteklinin kendi malı olma şartı getirme gerekçelerini ortaya koymadığı,

a) İdarenin olası gerekçelerini ele alınacak olursak, örneğin, iş süreklilik arz ettiğinden ihtiyacın zamanında karşılanmasını sağlamak amacıyla bir kısım aracın kendi malı olmasının istenilmesi arasında doğal bir bağ kurulmasının uygun olmayacağı, ihale dokümanında işe başlama zamanının, işin süresinin, niteliğinin ve sözleşme sürecinde dokümana uygun gerçekleştirilmeyen işler için uygulanacak cezalara yönelik düzenlemelerin yer aldığı, anılan düzenlemelere uygun şekilde işin gerçekleştirilmemesi veya aksaklıkların devam etmesi halinde uygulanacak para cezaları dışında 4735 sayılı Kanun’un 25’inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi ve 26’ncı maddeleri gereğince yüklenici hakkında yasaklama kararı verilebileceği hususları göz önünde bulundurulduğunda, ihtiyacın zamanında ve eksiksiz karşılanmasına yönelik olarak ihale dokümanında ve Kanun’da gerekli ceza ve yaptırımların olmasından dolayı idarenin söz konusu gerekçelerinin yerinde olamayacağı,

b) İdarenin diğer bir olası gerekçesi incelenecek olursa, söz konusu araçların isteklilerin kendi malı olması durumunun ihale konusu hizmette etkin olarak faaliyette bulunduklarına dayanak teşkil edeceğinin belirtilebileceği, ancak isteklinin ihale konusu işi yapabilme kapasitesini ölçmek için genel olarak mevzuat gereği iş deneyimlerinin tevsikinin talep edildiği, şikâyete konu ihalede de isteklilerin teklif bedellerinin en az % 25’ i oranında tek sözleşmeye dayalı iş deneyimlerini tevsik etmelerinin istenildiği, ayrıca ihaleye katılan tüm isteklilerin halen faaliyette bulunmalarının gerektiği ve her ne kadar faaliyette bulunulduğuna ilişkin oda kayıt belgesi artık ihalelerde yeterlik belgesi olarak istenilemese de, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sözleşme aşamasında sunulmasının zorunlu olduğu hususları göz önüne bulundurulduğunda şikâyete konu 63 aracın kendi malı olarak istenmesi durumunun isteklilerin etkin olarak faaliyette bulunduklarına veya aksi durumun faaliyette olmadıklarına doğrudan kanıt olamayacağı,

c) İdarenin bir diğer olası gerekçesi olarak istenilen araçların işin gerçekleştirilmesindeki önem derecelerinin yüksek olması sebebiyle isteklilerin kendi malı olmasının istenildiğini kabul edilecek olursa da ancak idarenin söz konusu kendi malı olması istenilen araçların önem derecesini ne şekilde yüksek bulduğu da anlaşılamamış olup, anılan gerekçenin de yerinde olamayacağı,

Diğer yandan İdarenin kendi malı araçların tamamı için model yılı şartı getirmesinin de ihaleye katılımı/rekabeti engelleyerek kamu zararına neden olacağından dolayı mevzuata aykırı olduğu,

10)  a) İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde belirtilen gider kalemlerinde artış, fark olması veya yeni gider kalemleri oluşması halinde yükleniciye bunlara ilişkin ödeme yapılmayacağının ifade edildiği, mevzuat çerçevesinde, 25.1’inci maddede ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinden teklif fiyata dâhil olacakların belirtilmesi, diğer giderlere ise 25.3’üncü maddede yer verilmesinin gerektiği, ancak İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde teklif fiyata dahil giderler olarak sadece sigorta, vergi, resim ve harç giderlerine yer verilmesi gerekirken tüm gider kalemlerinin belirtildiği, bu durum ise Tip Sözleşme’nin 29 numaralı dipnotuna aykırı olduğu ve İdari Şartname’nin 25.2’nci maddesinde yer alan düzenleme nedeniyle sözleşmenin uygulanması aşamasında yeni bir iş kalemi eklenmesi durumunda bu iş kalemini hak edişine yansıtamayan yüklenicinin mağdur olacağı, bu nedenle mevcut düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu,

b) İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde “… sürücü bedeli ” giderlerine yani işçilik giderlerine de yer verildiği, İdari Şartname’nin 25.2’nci maddesinde ise “25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz. ” düzenlemesinin yer aldığı, dolayısıyla 25.1’inci maddede belirtilen sürücü bedeli (işçilik) kaleminde artış, fark olması veya yeni gider kalemleri oluşması halinde yükleniciye bunlara ilişkin ödeme yapılmayacağı ifade edildiği,

İdari Şartnamenin 46.1.1’inci maddesinde yer alan düzenlemede fiyat farkına ilişkin katsayılar belirtilmediğinden dolayı 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihale edilen hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkına ilişkin esasların “İşçilik Maliyetlerindeki Değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesi (işçilik) hükümlerinin uygulanacağı şeklinde yorumladığında, bu düzenleme ile 25.1’inci maddede yer verilen sürücü bedeli (işçilik) için fiyat farkı hesaplanacağı ve ödeneceği belirtilerek İdari Şartname’nin 25 ve 46’ncı maddeleri arasında işçilik kalemi için fiyat farkı ödenmesi hususunda çelişkiye neden olunması sağlıklı maliyet çalışması yapmayı ve teklif fiyatı oluşturmayı engeller mahiyette olduğu,

c) Diğer yandan İdari Şartname’nin 46.1.1’inci maddesinde yer alan “Yürürlükteki fiyat farkı kararnamesine göre verilecektir.” düzenlemesinin anılan Kararnamenin hangi maddesine göre fiyat farkı verileceğinin belirtilmemesi nedeniyle tereddüde neden olduğu ve bu tereddüttün teklif vermeye engel teşkil edeceği ve işin ifası aşamasında telafisi güç sorunlara neden olacağı,

Şöyle ki fiyat farkı kararnamesinin sadece 6’ncı maddesine göre verilecek fiyat farkı (sadece işçilik kalemi) ile diğer maliyet kalemleri olan malzeme kalemi veya makine, ekipman kalemi için verilecek fiyat farkı (fiyat farkı katsayıları da belirtilmemiştir), sonuçları itibariyle teklif hazırlama aşamasında teklifi etkileyen önemli bileşenlerden olduğu ve söz konusu belirsizliğin ilgili maddeyi okuyan isteklilerin maliyet kalemlerini farklı yorumlayabilmesi nedeniyle tekliflerin sunulması aşamasında isteklilerin farklı maliyet hesabı yapmalarına neden olacağı,

11) Teknik Şartname’nin “C” maddesinde araçların teknik özellikleri ve ihale konusu işte çalıştırılacak araç sayılarının belirtildiği tablodaki kimi araçların açıklama bölümlerinde yer alan araç sayısı bilgisi ile “araç sayısı” sütununda yer alan araç sayısı bilgisinin çelişkili olduğu ve tereddüde neden olduğu,

12) Teknik Şartname’nin “D” maddesinin 8 inci bendinde “Yüklenici tarafından idareye teslim edilecek araçlar, 4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanunu kapsamında Karayolu Taşıma Yönetmeliği ’nde belirtilen yolcu taşıma yetki belgelerine sahip olmak zorundadır. Belge eksikliğinden kaynaklanan herhangi bir ceza yüklenici firma tarafından ödenecektir. İdareden herhangi bir hak talebinde bulunulmayacaktır.” düzenlemesinin mevzuata aykırı olduğu,

Açık ihale usulü ile çıkılacak ihalelerde kullanılması mevzuat gereği zorunlu tutulan Tip İdari Şartname’nin 7.1.h maddesine ait 9 nolu dipnotta eğer idareler tarafından herhangi bir sicil, ruhsat, izin vb belgeler istenilecekse söz konusu madde içerisinde belgelerin sayılma yoluyla düzenlenmesi gerektiğinin açıkça belirtildiği, ancak İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinin “h” bendinde ilgili yetki belgesinin ismine yer verildikten sonra Teknik Şartname’de bu belge isimlerine yer verilmeksizin daha geniş bir tanımla “Karayolu Taşıma Yönetmeliği ’nde belirtilen yolcu taşıma yetki belgelerine sahip olmak zorundadır” ifadesinin kullanılmasının tereddüde neden olduğu ve Tip İdari Şartname’nin 7.1.h maddesine ait 9 nolu dipnotuna aykırı olduğu,

13) İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde ve Teknik Şartname’de ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayılarına ve ücret bilgilerine vs. bilgilere yer verildiği, ancak özellikle de bu nedenle yaklaşık maliyetin piyasa rayicinin ve emsal ihalelerin çok üzerinde ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 7 ve 8’inci maddelerine aykırı hazırlandığı,

İdare tarafından yaklaşık maliyet hesabında işçilik kalemleri için %4 sözleşme ve genel giderlerin işçilik maliyetine dahil edildiği, bahse konu işin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı olması nedeniyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.5’inci maddesinde de açıklandığı üzere aşırı düşük teklif açıklamalarında ve dolayısı ile idarelerin yaklaşık maliyet çalışması esnasında hesaplama yapılır iken işçilik giderleri için sözleşme ve genel giderlerin ilgili mevzuatına göre hesaplanması ve % 4 olarak hesaplanmaması gerektiği, bu nedenle yaklaşık maliyetin yanlış hesaplandığı,

14) Teknik Şartname’nin “H” maddesinin 6’ncı bendinde “Yüklenici, sözleşme kapsamında çalıştırılan sürücülerin kıdem tazminatı gibi hak ve alacakları ile sürücü ile arasındaki ihtilaflardan tek başına sorumlu olacaktır. Yüklenicinin söz konusu kanunların uygulanması ile ilgili yapacağı tüm giderler teklif fiyata dahil edilecektir. İşçilere ilişkin tazminatların İdaremize yansıtılması durumlarında bu tazminatlar yükleniciye rücu ettirilecektir.” düzenlemesinin yer aldığı,

Ancak 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun’un 8’inci maddesi ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddeleri birlikte değerlendirildiğinde, kıdem tazminatlarının ödenmesi konusunda yüklenicinin yükümlülüğü bulunmadığından dolayı ilgili düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu,

Diğer yandan bahse konu kıdem ve ihbar tazminatının vs hesaba dahil edilip edilmediği hususunda tereddüt söz konusu olduğu,

15) Teknik Şartname’nin “H” maddesinin 7’nci bendinde “Yüklenici ihtiyaç halinde (izin, rapor, kaza, uzun yol vb.) yedek şoförü görevlendirmekle yükümlüdür. Bu çalışma için yükleniciye idare tarafından ayrıca bir bedel ödenmeyecektir.” düzenlemesinin yer aldığı,

Ancak ihale dokümanında yedek personel çalıştırılacağına ve yedek personel sayısına ilişkin bilgi verilmemesinin sağlıklı teklif fiyatı oluşturmaya engel olması nedeniyle mevzuata aykırılığının yanı sıra, izinli (örneğin yıllık izinli) personelin yerine personel temin edilerek eksik personelin tamamlatılacağına ilişkin düzenlemenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25‘inci maddesindeki açıklamalara aykırı olduğu,

16) Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde “Bu aykırılıkların 10 ‘den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir.” düzenlemesine yer verildiği fakat bahse konu 10 aykırılığın art arda mı yoksa aralıklı olarak mı gerçekleşmesi halinde sözleşmenin feshedileceğine dair bilgi verilmemesinin teklif vermeye engel olmamakla birlikte, bundan bağımsız olarak işin ifası aşamasında telafisi güç sorunlara neden olacağından dolayı Hizmet Alım İhalelerine yönelik Tip Sözleşmenin 26 numaralı dipnotuna aykırı olduğu,

17) İdari Şartname’nin 25.1 ve 25.3.1’inci maddelerinde araçlara yaptırılacak sigortalara ilişkin düzenlemelere yer verildiği ancak Sözleşme Tasarısı’nın 21’inci maddesinde bahse konu sigorta teminatının kapsam ve limitlerinin belirtilmediği, bu hususun ise Kamu İhale Genel Tebliği’nin 76.3 ve 76.4’üncü maddelerine, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 19’uncu maddesinde yer alan düzenlemelere ve Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin 35 nolu dipnotuna aykırı olduğu,

18) İhale dokümanında aktarılan düzenlemelere göre idare tarafından ihale konusu işte kullanılması istenilen toplamda 246 adet aracın motor güçleri 66, 66-88, 82, 90, 95, 95-125, 110, 115-170, 125, 129, 110-170, 140-170, 280-410, 45-55, 90, 95, 100, 120, 140, 150, 155-180, 200-230 KW, 95 HP ve 130 BG olarak belirtildiği,

Piyasada her araç üreten firma ürettikleri araçlar için farklı motor gücü terimini (hp, kw, ps, bg) kullanabildiği, ülkemizde araç ruhsatlarında kullanılan birimin Kw, Hp değil cm3 olduğu, her ne kadar araç belgeleri üzerinde yazılı motor gücü terimleri belli katsayılar üzerinden diğer motor gücü terimlerine dönüşümü hesaplanabilmekteyse de, farklı silindir hacminden elde edilen motor gücünün farklılıklar gösterdiği, motor silindir hacmi dikkate alınarak yapılacak motor gücü hesap dönüşümlerinin farklı sonuçlar verebileceği, örneğin hp olarak istenilen silindir hacminin kw silindir hacmindeki karşılığının farklı olduğu, ihale konusu işte çalıştırılacak araçlar için idarece istenen araçların motor gücünün hp olarak belirlenmesinin belli firmaları işaret edebileceği, ayrıca ülkemizde trafik tescil ruhsatlarında motor silindir hacmi ile motor gücü birlikte kullanılmakla birlikte motor gücü olarak farklı terimlerin kullanılabildiği, buna göre ihale konusu işte çalıştırılacak araçlara ilişkin olarak Teknik Şartnamede yer verilen söz konusu düzenlemelerin belirsizliğe neden olacağı ve ihaleye katılımı daraltacağı, bunun da 4734 sayılı Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde yer alan rekabetin sağlanması ilkesine aykırı olduğu,

Açıklanan nedenlerle, bahse konu ihaleye ilişkin Ekap üzerinden e-imza ile indirilen dokuman sayısı ile katılımcı sayısının karşılaştırılması ayrıca ilana ve dokümana şikâyet başvurusunda bulunan istekli sayısının ve teklif sayısı, geçerli teklif sayısı ile teklif fiyatlarının incelenmesi halinde başvuru konusu ihalede yukarıda belirtilen hususlardan ötürü rekabetin engellendiği, ihaleye katılımın sınırlı olduğu, ihale üzerinde bırakılan firmanın teklifinin ise yüksek belirlenen yaklaşık maliyete rağmen yaklaşık maliyetin hemen altında olması nedeniyle ciddi bir kamu zararı ortaya çıktığı, dolayısıyla Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesi hükümlerine aykırı olan ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “Şoför: Karayolunda, ticari olarak tescil edilmiş bir motorlu taşıtı süren kişidir.

Araç sahibi: Araç için adına yetkili idarece tescil belgesi verilmiş veya sahiplik veya satış belgesi düzenlenmiş kişidir.

İşleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” hükmü,

Aynı Kanun’un “İşleten ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin hukuki sorumluluğu” başlıklı 85’inci maddesinde “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.

…

İşletilme halinde olmayan bir motorlu aracın sebep olduğu trafik kazasından dolayı işletenin sorumlu tutulabilmesi için, zarar görenin, kazanın oluşumunda işleten veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere ilişkin bir kusurun varlığını veya araçtaki bozukluğun kazaya sebep olduğunu ispat etmesi gerekir.

İşleten ve araç işleticisi teşebbüs sahibi, hakimin takdirine göre kendi aracının katıldığı bir kazadan sonra yapılan yardım çalışmalarından dolayı yardım edenin maruz kaldığı zarardan da sorumlu tutulabilir. Ancak, bu durumda işletici teşebbüs sahibinin sorumlu kılınabilmesi için kazadan kendisinin sorumlu olması veya yardımın doğrudan doğruya kendisine veya araçta bulunanlara yahut kazaya taraf olan üçüncü kişilere yapılması gerekir.

İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Devlete ve Kamu Kuruluşlarına Ait Araçlar” başlıklı 106’ncı maddesinde “Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine ve belediyelere, kamu iktisadi teşebbüslerine ve kamu kuruluşlarına ait motorlu araçların sebep oldukları zararlardan dolayı, bu Kanunun işletenin hukuki sorumluluğuna ilişkin hükümleri uygulanır. Bu kuruluşlar, 85 inci maddenin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere 101 inci maddedeki şartları haiz milli sigorta şirketlerine mali sorumluluk sigortası yaptırmakla yükümlüdürler.” hükmü yer almaktadır.

Şikâyete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Araç Kiralama Hizmeti Alımı (01-09-2020/31-12-2021 Arası)

b) Miktarı ve türü:

Belediye muhtelif hizmetlerinde kullanılmak üzere 246 adet araç, 139 şoför, 8 operatör, 1 teknisyen, 1 koordinatör 2 adet araçlardan sorumlu personel Kiralanması Hizmeti

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Beşiktaş İlçesi ve görevlendirme yapılacak yurt içi ve yurt dışı yerlere seyahatler.

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Her türlü bakım-onarım, tamir masrafları ile her türlü vergi, resim, harç, her türlü muayene, trafik sigorta, OGS/HGS cihaz bedelleri, giydirme bedelleri, araç takip sistemi bedeli,sürücü bedeli, sürücü giyim bedeli teklif fiyata dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Ayrıca teknik şartnamede yer alan diğer tüm gider kalemleri teklif fiyata dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

Kısa vadeli sigorta prim oranı 2” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Genel Esaslar” başlıklı (D) maddesinde “…22. Kiralanacak araçların herhangi bir trafik kazasına karışması durumunda araçlarda meydana gelebilecek maddi hasarlar için ve üçüncü şahıslara karşı yüklenici firma sorumludur. Kullanıcı hatasından kaynaklanan trafik cezalarından ve hasarların zamanında bildirilmemesi, kaza raporu tutulmaması sebebiyle sigortanın hasar ödememesi halinde oluşacak zarardan yüklenici sorumlu olacaktır. Bu hususta ihtilaf halinde İstanbul Mahkemeleri yetkilidir…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Sigorta Şartları” başlıklı (F) maddesinde “1.Yüklenici, hizmetlerde kullanılacak her türlü araçlara, Trafik Kanunu’nun öngördüğü Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası yaptırmakla yükümlüdür.

2.Yüklenici ferdi koltuk sigortası yaptırmak zorundadır.” düzenlemesi yer almaktadır.

12.08.2020 tarihli kesinleşen ihale komisyonu kararına göre, açık ihale usulüyle yapılan şikâyete konu ihalede, 19 ihale dokümanının EKAP üzerinden indirildiği, 2 isteklinin teklif verdiği, bu isteklilerden Tunç Kurumsal Hizmetler Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Yk Turizm Otomotiv ve İnşaat Sanayi Tic. Ltd. Şti.nin üzerinde bırakıldığı görülmüştür.

Yukarıda yer verilen ihale dokümanının ilgili maddelerine göre yüklenicilerin ihale konusu işte kullanılacak bütün araçlara zorunlu mali mesuliyet sigortası ile ferdi koltuk sigortası yaptırmak zorunda olduğu, kiralanacak araçların herhangi bir trafik kazasına karışması durumunda araçlarda meydana gelebilecek maddi hasarlar için ve üçüncü şahıslara karşı yüklenici firmanın sorumlu olduğu anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede, kiralanacak araçların herhangi bir kazaya karışma ihtimali durumunda meydana gelebilecek maddi hasarlara ve üçüncü şahıslara karşı sorumluluk hususunda ihtilaf olması durumunun sadece bir ihtimal dahilinde olduğu, yüklenici tarafından üzerinde düşen sorumluluğa uygun hareket edilmesi halinde bahse konu hususun yaşanmayacağı, basiretli bir tacir olarak istekli olabileceklerin ihale dokümanına uygun ve işin doğası gereği ihale konusu işi kusursuz olarak yerine getirmek saikiyle teklif hazırlaması gerektiği hususları birlikte değerlendirildiğinde, sözleşmenin yürütülmesi aşamasında ortaya çıkabilecek uyuşmazlıklara yönelik olan söz konusu düzenlemelerin isteklilerin sağlıklı bir şekilde teklif fiyatı oluşturmalarına engel olmadığı ve isteklilerden birini diğerine karşı avantajlı duruma getirmediği anlaşılmıştır.

Ayrıca, 2918 sayılı Kanun’un 106’ncı maddesinde yer alan devlete ve kamu kuruluşlarına ait araçların sebep oldukları zararlardan dolayı, bu Kanun’un işletenin hukuki sorumluluğuna ilişkin hükümlerinin uygulanacağının hüküm altına alındığı, bu çerçevede idarenin sorumluluğunun devam edeceği, bu hususta bir uyuşmazlık çıkması durumunda Kanun hükümlerinin uygulanacağı açık olduğundan, başvuru sahibinin anılan iddiası yerinde görülmemiştir.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında; ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri hüküm altına alınmış olup anılan maddenin dördüncü fıkrasında,

“Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir:

…..

d) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.” hükmü yer almaktadır.

Diğer yandan, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin 2’nci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in  “İtirazen şikayet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında “(8) Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.” açıklaması bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…

7.5.2.

…” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Araçların Nitelikleri ve Araç Listesi” başlıklı (c) maddesinde “ 25. Arazöz (Şoförsüz) Arazöz (Şoförsüz) En az 2015 model, silindir hacmi asgari 5100 cc, motor hacmi asgari 110 kw, yeterli taşıma kapasitesine sahip, araç yürür halde iken sulama yapabilecek donanımlara sahip, klima, radyo/cd çalar, elektrikli cam özellikleri olup iki kapılı ve tek kabin, manuel veya otomatik vites, dizel, santrifüj sistemleri çalışır vaziyette, şanzımanlı pompa, pompa hareketini şanzımana bağlı olan bir yavru şanzımandan şaft yardımı ile alacak(yavru şanzıman sistemi araç kabininden kumanda edilmelidir), araç önünde yol sulamak için fiskiye tertibatı olacaktır, pompa en az 2500 devirde 3 bar basınçta ve 30 m3 debide olacak, arozözlerin her iki tarafında pompaya bağlı 2 ” (İki inch) lik su çıkışı olacak, arazözlerin kapasitesi en az 5 ton ve üzeri olacak, arazözlerin arka kısmında tampon genişliğini geçmeyecek şekilde 4” (Dört inch) lik sağlı ve sollu olmak üzere serbest akışlı su boruları bulunacak, tankerin içinde en az 3 bölüm dalgakıran olacak, sulama hortumlarının uç kısımlarında suyu akıtıp kapatma özelliğine sahip yağmurlama sulama lensli 50m uzunluğunda hortum ve hortum sarma makarası olacaktır. Araç tepe lambası bulunmalıdır. Araç arkasında Özel eloksallı alüminyum, PID kontrol sistemi özelliğine haiz “LEDLİ ARAÇ ARKASI OK” uyarı levhası bulunmalıdır. “Beşiktaş belediyesi Park Bahçeler Müdürlüğü Sulama Aracı” desenli(Müdürlüğün onayladığı desen) giydirme yapılacaktır.(1 adet*16 AY)

…

36. ELEKTRİKLİ ÇİFT KABİN KAMYONET (Şoförlü) N1 KAMYONET , TRAFİK RUHSATLI VE PLAKALI, EU TİP ONAY   BELGELİ   Modeli : 2019 ve üzeri Tipi  : ATX330 ED Bataryalı Net Ağırlığı 1050 KG Motor Cinsi :  48V AC  ASENKRON INDUKSIYON ELEKTRİK MOTORU Motor Gücü : En az 13 KW Motor Torku : En az  110  Nm Yakıt Cinsi : Akülü (Tam Elektrikli) Motor Çekiş gücü : En az 5000 Newton Taşıma Alanı Özellikleri : Alüminyum dan imal edilecektir. Taşıma Kapasitesi : En az 1000 kg Taşıma alanı ölçüleri : 1800 X 1230 mm ebatlarında olacaktır. Personel Taşıma Kapasitesi : 3+1  ( 4 Kişi) olacaktır. Tekerlek Adedi : 4 Lastik Tekerlekli. : LASTİK TEKERLEKLİ Lastik veya Palet Ebadı : Ön ve Arka 175 /75/ R14 Batarya : 48 V  kurşun asit batarya 14.4 kWh Araç Uzunluğu :boy 4300 X en 1300 X yükseklik 1900 mm den az olmamak şartı ile olacaktır. Azami hızı saatte 44 km’ye ulaşabilecektir. Araçta şaseye bağlı çeki demiri topuzu bulunacaktır. Römork çekme kapasitesi 1500 kg olacaktır.Ön cam hareketli açılabilen mekanizmalı olacaktır. Not: Araç elektrikli motorlu üretim yapılarak N1 belgeli Avrupa birliği tip onay belgeli olacaktır. Araç 4 kapılı olacaktır. Araç yaz ayalarında sökülüp takılabilen özelliklerde olacaktır. (1 adet*16 ay)

37. ELEKTRİKLİ MİNİ VAKUMLU MEYDAN SÜPÜRME MAKİNESİ (BİNİCİLİ): Model: En az 2019 model ve üzeri olacaktır. Max. Süpürme aralığı 1350 mm olacaktır. Çöp hazne kapasitesi Toplam 195 litre olacaktır. 7.000 m2/h süpürme kapasiteli olacaktır. Toplam motor gücü 2.450 KW olacaktır. Gürültü seviyesi en fazla 80 desibel olacaktır. %100 elektrikli olacaktır. En az 55 litre su hazne kapasiteli olacaktır. 330 Amper kurşun asit akülü olacaktır. Araç ağırlığı 550 Kg olacaktır. Bir dolu şarzda en az 8 saat çalıştırılabilir kapasiteli olacaktır. Makinada 2 adet ön fırça 1 adet silindir ana fırça ve bunun dışında fırçaların ulaşamadığı yerlerdeki çöpleri alabilmek için Telli kauçuk hortum olacaktır. Makine kullanıcı tarafından manuel YÜRÜYEREK, sürücü koltuğunda oturularak ve platforma çıkılarak olmak üzere 3 ayrı şekilde kullanılabilme özelliğine sahip olacaktır. Makine yüksek manevra özelliğine sahip olacak ve 360 derece dönebilme özelliğine sahip olacaktır. Tırmanma açısı minimum %20 olacaktır. Çevre dostu ve zahmetsiz sökülüp takılabilen panel filtre  ( KASET FİLİTRE ) kullanılacaktır. Makinede kullanılacak filtre 4 m2 Filtre alanına sahip olup ve suya dayanıklı polyester filitre olacaktır. Makine üzerinde bulunan hortumu sayesinde yoldaki ve uzak mesafede bulunan çöpleri alıp bünyesinde bulunan çöp tankına aktarma işlemi görecektir. Hortum Minimum 2 mt olacaktır. Makine üzerinde bulunan hortum minimum 115 mm çapında olup içerisinden iri parçaların kolaylıkla geçmesine elverişli olacaktır. Araç sürücü panelinde süpürme ve seyahat hızı potansmetre ile ayarlanabilir fonksiyonlu olacaktır. Makine Ön fırçaları mekanik kolla kumanda edilerek ön fırçaları yerden yukarı kaldırarak, isteğe bağlı sağ ve sol taraflı süpürme yapabilme özelliği olacaktır. Makine üzerinde çalışma saati göstergesi ve şarj göstergesi bulunacaktır. Makine kaportası otomotiv sektöründe kullanılan kendinden boyalı abs plastikten üretilmiş olacaktır ve UV ışınlarına dayanıklı olacaktır. Oparatör için avadanlık torpidosu olacaktır. (2 adet pet şişe koyma gözü ve kare avadanlık gözü olacaktır.) (1 adet * 16 ay)…” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuru sahibinin “İhalede belirtilen araçların özelliklerinin belirtilmesi esnasında özellikle kendi malı istenilen araçların (örneğin arazöz, elektrikli çift kabin kamyonet, elektrikli mini vakumlu meydan süpürme makinesi) özelliklerinin belirtilmesi esnasında belli bir marka veya modelin işaret edilmesinin mevzuata aykırılık teşkil ettiği” yönündeki 2’nci iddiası kapsamında yapılan incelemede;

Yukarıda yer verilen şikâyete konu ihaleye ait Teknik Şartname’nin ilgili maddelerinde arazöz, elektrikli çift kabin kamyonet ve elektrikli mini vakumlu meydan süpürme makinesine ilişkin özelliklerin yer aldığı görülmüş olup, söz konusu düzenlemede bahse konu araçlara yönelik herhangi bir marka ve model isminin belirtilmediği tespit edilmiştir.

Kamu ihale mevzuatına göre başvuru sahibi tarafından mevzuata aykırılık iddialarının konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği, ancak başvuru sahibinin iddiasında bahse konu araçlarla ilgili herhangi bir marka ve model ismi belirtilmek suretiyle başvuruda bulunulan hususların somut bir biçimde ortaya konulmadığı, bu çerçevede somut bir hukuka aykırılık iddiası ve bu iddiaya ilişkin somut delillere yer verilmediği anlaşılmıştır. Diğer bir ifadeyle, araçların hangi özelliklerinin hangi marka veya modeli işaret ettiğine yönelik bir iddiada bulunulmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin 2’nci iddiasının şekil yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,

Anılan Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde ise “Şikâyet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

 İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikâyetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir…” hükmü,

          İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikâyet süresi; ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanun’un 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.

(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikâyetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir…” hükmü,

       Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler;

a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,… izleyen günden itibaren başlar…” hükmü yer almaktadır.

Şikâyete konu ihaleye ait ilanın “İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak kriterler” başlıklı 4’üncü maddesinde  “…

…” düzenlemesi bulunmaktadır.

     Başvuruya konu ihaleye ait ilanın 14.07.2020 tarihinde yayımlandığı, söz konusu ilanın 4.3.2’nci maddesinde ihale konusu işte kullanılacak makine, teçhizat ve ekipmanın isimleri ve adetleri ile toplam istenilen araç sayısı içerisinde hangi araçtan kaç tanesinin isteklinin kendi malı olması gerektiğine ilişkin bilginin yer aldığı görülmüş olup, başvuru sahibi istekli tarafından söz konusu iddialara ilişkin olarak 05.08.2020 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunulduğu tespit edilmiştir.

      Yapılan inceleme sonucunda, başvuru sahibi isteklinin söz konusu iddiasının ihale dokümanının ilana yansıyan bahse konu düzenlemelerine yönelik olduğu, dolayısıyla şikâyete konu işlemin farkına varılması gereken tarihin, ihale ilan tarihi olan 14.07.2020 olduğu, başvuru sahibinin ilana yansıyan hususlar bakımından anılan tarihi izleyen 10 gün içerisinde en geç 24.07.2020 tarihine kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken bu süre geçtikten sonra 05.08.2020 tarihinde başvuruda bulunduğu, bunun da Kanun’un ve Yönetmelik’in yukarıda anılan hükümlerine aykırı olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bahse konu 3’üncü iddiasının süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4 ve 5’inci iddialarına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Araçların Nitelikleri ve Araç Listesi” başlıklı (c) maddesinde “35. LED Ekranlı Mobil Sahne Araç (Şoförlü – Teknisyenli) En az 2013 Model ve en az 500 cm. Uzunluk 230 cm. Genişlik ve 230 cm Yüksekliğinde olacaktır. Araç yakıtı yüklenici tarafından karşılanacak olup, Araçta Hidrolik denge sistemi ve Yükte 25 Kw güç üretebilen Mobil jeneratörü içerisinde bulundurmalıdır. Jeneratör sistemi ayrı odalı ve ses yalıtımı yapılmış olmalıdır. Üst Platformunda 4,5 metre kare kullanım alanı olmalı ve etrafı alüminyum küpeşte ile çevrili olmalı ve merdiveni bulunmalıdır. Araç sürücülü ve Teknik Personelli olacak, Araç sürücüsü ve teknik donanımından sorumlu 1 teknik operatör yüklenici firmanın çalışanı olacak ve teklif fiyatına dahil olacaktır.  Araçta olması gereken malzemeler için ikame ürünler kabul edilecek olup,  Led  Ekranlı Mobil Sahne Aracında olması gereken minimum donanım aşağıya çıkartılmıştır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Genel Esaslar” başlıklı (D) maddesinde “1.Yukarıda ayrıntılı olarak miktarları verilen hizmet araçlarının; her türlü bakım-onarım, tamir masrafları ile her türlü vergi, resim, harç, her türlü muayene, trafik sigorta, OGS/HGS cihaz bedelleri, araç takip sistemi, sürücü vs. dâhil yüklenici tarafından, akaryakıt, köprü, tünel ve otoyol geçiş ücretlerinin ise İdare tarafından karşılanmak üzere, 16 AY süre ile kiralanması hizmet alımı işidir.

2.Araçların yakıt ve yakıt katkıları (adblue) idare tarafından karşılanacaktır.

3. Tüm araçlar dizel ya da hybrid (elektrikli araç) yakıtlı olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen Teknik Şartname’nin “Araçların Nitelikleri ve Araç Listesi” başlıklı maddesinde her ne kadar led ekranlı mobil sahne aracına ait yakıtın yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilmiş olsa bile 22.07.2020 tarihli zeyilname ile Teknik Şartname’nin “Genel Esaslar” başlıklı (D) maddesinin 2’nci bendinde yapılan değişiklik ile araçların yakıt ve yakıt katkılarının idare tarafından karşılanacağının düzenlendiği, ayrıca aynı maddenin 1’nci bendinde Teknik Şartname’nin “Araçların Nitelikleri ve Araç Listesi” başlıklı (C) bendine atıfta bulunularak, söz konusu maddede ayrıntılı olarak miktarları verilen hizmet araçlarının akaryakıt ücretlerinin idare tarafından karşılanacağı ve bahse konu tüm araçların ise dizel ya da hybrid (elektrikli araç) yakıtlı olacağı belirtilmiştir.

Bu çerçevede, ihale konusu işte kullanılacak hizmet araçlarına ait yakıt giderlerinin idare tarafından karşılanacağı, başvuru sahibinin iddiasının aksine bu kapsama hybrid (elektrikli araç) araçların ve led ekranlı mobil sahne aracının yakıt giderlerinin de dahil olduğu anlaşılmış olup, iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

5) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini gezmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.

12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini gezmekle; işyerinin şekline ve mahiyetine, iklim şartlarına, işinin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler, olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.

12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından verilecektir.

12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.” düzenlemesi,  

Teknik Şartname’nin “Hizmetin Amacı” başlıklı (A) maddesinde “Belediyenin tüm hizmet birimlerinin şehir içi, şehir dışında ve yurt dışı (İdare ihtiyaç duyulduğunda yurt dışı seyahat yaptırabilir. Araç kira giderleri hariç konu ile ilgili diğer tüm giderler etkinliği düzenleyen Müdürlükçe karşılanacaktır.)  ihtiyaç duyulan hizmetlerinin görülmesi ile bu hizmetlerin daha verimli ve aktif hale gelmesi için Beşiktaş İlçe Belediyemize bağlı birim Müdürlükleri emrinde 237 Sayılı Taşıt Kanunu, ilgili genelgeler ve 5393 Sayılı Belediye Kanununun 67. Maddesi doğrultusunda havuz esasına göre çalıştırılması için ihtiyaç duyulan ve aşağıda teknik özellikleri belirtilen 246 adet araç, 139 şoför, 8 operatör, 1 teknisyen, 1 koordinatör 2 adet araçlardan sorumlu personel kiralanmasıdır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Kapsam” başlıklı (B) maddesinde “İş bu Teknik şartname, ekleriyle bir bütündür ve muhtelif cins, miktar ve özelliklerdeki hizmet araçları kiralama hizmetinin hangi şartlar dâhilinde yapılacağını kapsar.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin yapılma yeri, işyeri teslim ve işe başlama tarihi” başlıklı 10’uncu maddesinde “10.1. İşin yapılacağı yer/yerler: Beşiktaş İlçesi ve görevlendirme yapılacak yurt içi ve yurt dışı yerlere seyahatler.

10.2. İşyerinin teslimine ilişkin esaslar ve işe başlama tarihi: İşyeri teslimi yapılmayacak ve 9.1. maddesinde belirtilen tarihte işe başlanacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

İhale dokümanının ekinde yer alan birim fiyat teklif cetveli standart formu aşağıda yer almaktadır.

                                          BİRİM FİYAT TEKLİF CETVELİ

İhale kayıt numarası: 2020/359679

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü yer almaktadır.

Anılan Kanun kapsamında gerçekleştirilen ihalelerde saydamlığın, rekabetin ve sağlıklı bir fiyat yarışmasının sağlanması bakımından idarelerce ihale dokümanı kapsamında yer verilen düzenlemelerin hiçbir tereddüde mahal vermeyecek ölçüde açık olması, isteklilerin sözleşmenin yürütülmesi aşamasında üstlenecekleri maliyet ve riskleri bilerek teklif fiyatlarını hazırlamalarına imkan verecek şekilde olması gerekmektedir.

Bu çerçevede yapılan incelemede, ihale dokümanının yukarıda yer verilen düzenlemelerinden ihale konusu işin Beşiktaş ilçesi ve görevlendirme yapılacak yurt içi ve yurt dışı yerlere seyahatlerde kullanılmak üzere araç kiralama işi olduğu anlaşılmış olup, söz konusu hizmetin sadece ilçeyle sınırlı olmadığı, özelikle yurt içinde ve yurt dışında hizmetin gerçekleştirileceği yerler hususunda açık bir belirleme yapılmadığı, bu hususun hizmet araçlarıyla günlük veya aylık kaç km yol yapılacağı ve araçların kaç saat çalışacağına ilişkin öngörülemez ve belirsiz bir duruma neden olduğu, bu anlamda da iddia edilen durumun ihalede saydamlığın ve rekabetin sağlanması ile sağlıklı teklif verilmesine engel olduğu değerlendirilmekte olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.