ihale dokümanında haftalık çalışma saatinin tamamını idarede kullanacak personel sayısının belirlendiği; kısa vadeli sigorta kolları prim oranının da personel ücretinin bir unsuru olduğu; bu itibarla, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde, personel ücretine ilişkin değişiklik olması durumunda uygulanmak üzere işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerektiği bu nedenlerle ilgili düzenlemelerin mevzuata aykırı olduğu hk
İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemelerine,
Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde bulunamaz.
14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılacak işler için fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.
14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Dolayısıyla idarece ihale dokümanı oluşturulurken fiyat farkı hesaplanmasının öngörülmediği anlaşılmaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde işe başlama tarihinin 01.04.2020, işi bitirme tarihinin 31.12.2020 olduğu belirtilmiş,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
…
- KISIM Huzurevi Y.B.R. Mrk. Müdl. Yemeklerin kuruluşta pişirildiği ve bu hizmetin sunulması işiyle ilgili olarak aylık (26) gün üzerinden fiilen çalışan personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde, hizmetin sunulmasıyla görevli; (2) aşçı, (2) aşçı yardımcısı, (5) servis elemanı, (4) bulaşıkçı olmak üzere toplam 13 (On Üç) personelin; işçilik giderleri [(işçi ücreti, sigorta prim giderleri, yemek, her bir işçi için Aylık 26 gün üzerinden günlük (6-Altı) TL üzerinden yol parası verilecek bordroda gösterilecek, giyim, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma (1 işçi için 14,5 gün toplam 188,5 gün)] teklif fiyata dâhildir.
…
- KISIM Kadın Konukevi Müdl. Yemeklerin yüklenici mutfağında pişirildiği ve bu hizmetin sunulması işiyle ilgili olarak aylık (26) gün üzerinden fiilen çalışan personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde, hizmetin sunulmasıyla görevli; (1-Bir) servis/dağıtıcı elemanı personelinin; işçilik giderleri [(işçi ücreti, sigorta prim giderleri, yemek, her bir işçi için Aylık 26 gün üzerinden günlük (6-Altı) TL üzerinden yol parası verilecek bordroda gösterilecek, giyim, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma (1 işçi için 14,5 gün ] teklif fiyata dâhildir.
…
- KISIM Çocuk Destek Mrk. Müdl. Yemeklerin yüklenici mutfağında pişirildiği ve bu hizmetin sunulması işiyle ilgili olarak aylık (26) gün üzerinden fiilen çalışan personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde, hizmetin sunulmasıyla görevli; (1-Bir) servis/dağıtıcı elemanı personelinin; işçilik giderleri [(işçi ücreti, sigorta prim giderleri, yemek, her bir işçi için Aylık 26 gün üzerinden günlük (6-Altı) TL üzerinden yol parası verilecek bordroda gösterilecek, giyim, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma (1 işçi için 14,5 gün ] teklif fiyata dâhildir.
…
Tüm Kısımlar için
Kuruluş mutfağında ve servis işinde çalışacak personele Teknik Şartnamelerde cinsi ve miktarı belirtilen yazılı olan giyecek ayni olarak verilecektir.
Yüklenici Firma, kuruluşta çalıştıracağı her personel için ayrı bir dosya tutacak, aşağıda belirtilen belgeler her zaman dosyada hazır bulundurulacaktır.
- Nüfuz cüzdanı sureti (tasdikli), • Savcılıktan alınmış iyi hal kağıdı, • İkametgah belgesi, •SGK işe giriş belgesi ve sigorta kağıdı, • Sağlık raporu ( Bulaşıcı hastalığının olmadığına dair olacaktır), • Firma elemanı olduğuna dair kimlik kartı, (• Diploma, bonservis, ustalık veya kalfalık belgesi vb. 1 Kısım Huzurevi için)
…
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Bu iş için; iş kazaları ve meslek hastalıkları sigorta prim oranı % (2) dir.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Bu kapsamda başvuru konusu ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve bu personelin haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı görülmektedir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci maddesinde “81.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerekmektedir.” açıklamalarına,
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinin üçüncü fıkrasında “(3) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur.” hükmüne,
Aynı Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.
(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.
(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.” hükümlerine yer verilmiştir.
Öte yandan, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Prim oranları ve devlet katkısı” başlıklı 81’inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde, kısa vadeli sigorta kolları prim oranı (İdari Şartname’de de düzenlendiği şekilde) %2 olarak belirlenmiş olmakla birlikte, bu oranın %1,5’e düşürülmesine ya da %2,5’e artırılmasına Cumhurbaşkanı’nın yetkili olduğunun hüküm altına alınmış, yukarıda alıntılanan Esaslar’ın 6’ncı maddesinin üçüncü fıkrasında da fiyat farkı hesabında kısa vadeli sigorta kolları prim oranındaki değişikliğin dikkate alınacağı ifade edilmiştir.
Sonuç olarak; başvuru konusu ihale dokümanında haftalık çalışma saatinin tamamını idarede kullanacak personel sayısının belirlendiği; kısa vadeli sigorta kolları prim oranının da personel ücretinin bir unsuru olduğu; bu itibarla, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde, personel ücretine ilişkin değişiklik olması durumunda uygulanmak üzere işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerektiği; bu nedenlerle ilgili düzenlemelerin mevzuata aykırı olduğu ve ihalenin iddiaya konu edilen 1’inci kısmının iptalini gerektirdiği neticesine ulaşılmıştır.
| Toplantı No | : 2020/015 |
| Gündem No | : 69 |
| Karar Tarihi | : 01.04.2020 |
| Karar No | : 2020/UH.I-642 |