BAŞVURU SAHİBİ:

Mur Şah Yemek San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/683464 İhale Kayıt Numaralı “Tabldot Yemek (4 Çeşit)” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı tarafından 22.08.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Tabldot Yemek (4 Çeşit)” ihalesine ilişkin olarak Mur Şah Yemek San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 16.08.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 18.08.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 24.08.2023 tarih ve 105860 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.08.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2023/982 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde ihale konusu işte fiyat farkı hesaplanmayacağının düzenlendiği, ancak ihale dokümanı düzenlemelerine göre çalıştırılacak personellerin haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçireceği, dolayısıyla Kamu İhale Genel Tebliği’nin 81.1’inci maddesi uyarınca söz konusu işte çalıştırılacak personel için fiyat farkı verilmesi gerektiği, ayrıca 07 Mart 2023 tarihli ve 6902 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile sözleşme süresi 365 takvim gününü aşmayan ve ihale dokümanında personel sayısı belirlenerek haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü hizmet alımlarında, işçilik ücretindeki değişimden kaynaklı fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesinin zorunlu olduğu, ihale dokümanında yer verilen fiyat farkı hesaplanmayacağına yönelik düzenlemelerin ihaleye teklif verilmesini engellediği ve mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “Bu Esaslara tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerekir. Bu hizmet alımı ihalelerinde aşağıdaki hususlar çerçevesinde düzenleme yapılır.

a) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan hizmet alımlarında tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur.

b) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşmayan;

1) İhale dokümanında personel sayısı belirlenerek haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı düzenlenen hizmet alımlarında, sadece 6’ncı maddeye göre veya idarelerin takdirine bağlı olarak tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilir…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerekmektedir. ” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Tabldot Yemek (4 Çeşit)

…

e) Miktarı:

Tabldot Yemek (4 Çeşit) 140.000 Öğün” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri, (KDV Hariç), çalıştırılacak personel giderleri (maaş, sigorta, yemek ücreti, yol ücreti vs.), portör muayene bedelleri, personel giyim ve teknik şartnamede belirtilen diğer giderler, isteklilerce teklif fiyata dahil edilecektir. (Personelin yol ücreti (gidiş-dönüş) 22 gün üzerinden nakdi olarak günlük şehiriçi dolmuş fiyatları üzerinden hesaplanacaktır. Rapor ve izinde olan personeller için yol ücreti ödenmeyecektir.)

– İşçilerin yemek ihtiyaçları aylık 22 gün üzerinden 30 işçiye günlük 1 öğün yemek verilecek ve yüklenici tarafından karşılanacaktır. Ancak, yükleniciye yemek ihtiyacının karşılanması noktasında bir bedel ödenmeyecek olup, hizmet alımı kapsamında çalıştırdığı işçilerin yemek ihtiyaçlarının karşılanması için kampus yemekhanesinde çıkan yemekten bedelsiz olarak faydalanması imkânı verilecektir. İstekliler de tekliflerinde işçilerin yemek giderlerini teklif fiyata dahil edeceklerdir.

25.3.1.1. İdareye ait Sıtkı Koçman Öğren Sarayı Mutfağı ve yemek salonu kapalı alanı (Toplam 8.088 m2) yüklenici tarafından yemek hizmeti süresi dahil, işin başlamasından kesin kabul belgesinin verilmesine kadar (işin başlama tarihinden bitiş tarihine kadar) ve sözleşme bedeli üzerinden sigortalanacak olup, sigorta gideri, teklif fiyata dahildir.

25.3.1.2. Yemek yapımı ve servisinde kullanılacak olan İdareye ait mutfak, yemekhane ve demirbaş malzemelerin kullanımı için (aşınma ve yıpranmalar nedeniyle) İdareye ödenecek aylık yıpranma payı bedeli teklif fiyata dahildir.

25.3.1.3. Teknik Şartnamede belirtilen giderler teklif fiyata dahildir.

25.3.1.4. Yemek taşımada kullanılacak araç ve giderleri teklif fiyata dahildir.

(İki adet yemek taşımasına uygun hijyen şartlarına haiz 10 yaşını geçmemiş araç kullanılacaktır. Merkez mutfaktan Tıp Fakültesi ve Sağlık Bilimleri Fakültesi 2,2 km, Muğla Meslek Yüksekokulu ve Diş Hekimliği Fakültesi 6,3 km, Ula Ali Koçman Meslek Yüksekokulu 12,4 km’dir)

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

%2” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 25.09.2023; işi bitirme tarihi 26.01.2024

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi,

Aynı Tasarı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde “14.1. Yüklenici gerek sözleşme süresi gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde bulunamaz.

14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılacak işler için fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.

14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’de “…A. Çalışan Personel İle İlgili Şartlar

1.Yüklenici yemek pişirilmesi, personel ve öğrenci yemekhanelerine yemeğin ulaşması, öğrenci ve personele yemek servisinin yapılması, servis sonrası bulaşık ve temizlik işlemlerinin gerçekleştirilmesi için çalıştırılacak asgari personel sayısı aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

* Tatil Günleri Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi internet sitesinde yayınlanan akademik takvimde belirtilmektedir.

Yetkili İşletme Müdürü (1 Kişi), Sorumlu Yönetici (Diyetisyen veya Gıda Mühendisi) (1 Kişi), Aşçıbaşı (1 kişi), Aşçı (3 Kişi), Aşçı Yardımcısı ve/veya Aşçı çırağı (4 kişi) , (Baş aşçı, Aşçı, Aşçı yardımcısı ve Aşçı Çırağı Milli Eğitim Bakanlığı ve/veya Turizm Bakanlığı sertifikalı olacaktır.), Kasap (Et ve Et Ürünleri İşlemeciliği belgesi) (1 Kişi), Yemek Dağıtıcısı (8 Kişi), Servis Personeli (2 Kişi), Bulaşıkçı (3 Kişi), Temizlik personeli (2 Kişi), Şoför (2 Kişi) olmak üzere en az 30 kişi haftalık çalışma saatinin tamamını yemekhanede kullanmak üzere tam süreli olarak çalıştıracaktır. Ancak işlerin yoğunluğuna göre çalıştırılan işçi sayısı arttırılarak işlerin aksatılmaması konusunda firma sorumludur.

2. Firma Üniversitemiz akademik kapanışı ile akademik açılışı arasında kalan yaz döneminde işleri aksatmamak kaydıyla, çalışan personelini (an az 10 kişi çalıştırmak kaydıyla) en fazla 45 gün ücretli/ücretsiz izine çıkarabilecektir.” düzenlemeleri yer almıştır.

Standart formlar arasında yer alan birim fiyat teklif cetvelinin aşağıdaki şekilde olduğu görülmüştür.

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı tarafından 22.08.2023 tarihinde gerçekleştirilen “Tabldot Yemek (4 Çeşit)” hizmet alımı işi ihalesinde 18 adet ihale dokümanı indirildiği, ihaleye 4 isteklinin katıldığı, başvuru sahibi Mur Şah Yemek San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ihaleye teklif verilmediği, 29.08.2023 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Nazar Unlu Mamuller Gıda Paz. Turizm ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, Hazar Aş Tabldot Gıda Üretim Pazarlama Sanayi Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci maddesi uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerekmektedir.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinin birinci fıkrasında bu Esaslara tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerektiği, ayrıca aynı fıkranın (a) bendinde sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan bu hizmet alımı ihalelerinde tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesinin zorunlu olduğu, (b) bendinde ise sözleşme süresi 365 takvim gününü aşmayan ve ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği, haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında sadece işçilik girdisine göre veya idarelerin takdirine bağlı olarak tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verileceği anlaşılmaktadır.

Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde, ihale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacağı, ancak mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacağı öngörülmüştür. Ayrıca ihale dokümanı düzenlemelerine göre ihale konusu işte 30 personelin haftalık çalışma saatinin tamamını yemekhanede kullanmak üzere tam süreli olarak çalıştırılacağı ve işin süresinin 25.09.2023 ile 26.01.2024 tarihleri arası olduğu anlaşılmıştır.

Bu kapsamda yapılan inceleme ve tespitler neticesinde; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği ve personelin tam zamanlı olarak çalıştırılacağının anlaşıldığı, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri gereği ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerektiği, buna ek olarak sadece işçilik girdisine veya tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verileceği, ancak idare tarafından başvuruya konu ihalede sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacağının düzenlendiği görülmüş olup, bahse konu düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde “…Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Başvuru sahibi tarafından 54.677,00 TL başvuru bedelinin Kurum şikâyet gelirleri hesabına yatırıldığı görülmüştür. Yapılan incelemede anılan isteklinin itirazen şikâyete konu iddiasında haklı olduğu tespit edilmiş olup, Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde 54.677,00 TL başvuru bedelinin iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde iadesine,

Oybirliği ile karar verildi.