ihale edilen İşçilik Hizmet Alımı İşinde firma karının asgari işçilik maliyeti ve işçilikle bağlantılı ayni giderler toplamı üzerinden hesaplanması gerekirken, sözleşme giderleri ve genel giderlerin de matraha dahil edilmesi sonucu oluşan kamu zararı

Kamu İdaresi Türü	Belediyeler ve Bağlı İdareler
Yılı	2020
Dairesi	8
Karar No	239
İlam No	52
Tutanak Tarihi	15.3.2022
Kararın Konusu	İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

 

 

Hizmet alımı işinde işçilik kârının hatalı hesaplanması

24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 696 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin Geçici 24’üncü maddesi kapsamında … İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne ihale edilen “İşçilik Hizmet Alımı İşi”nde, firma karının, asgari işçilik maliyeti ve işçilikle bağlantılı ayni giderler toplamı üzerinden hesaplanması gerekirken, sözleşme giderleri ve genel giderlerin de matraha dahil edilmesi sonucu … TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin olarak,

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Ek 20’nci maddesinde;

“İl özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, personel çalıştırılmasına dayalı hizmetleri 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 nci maddesindeki limit ve şartlar ile 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendindeki sınırlamalara tabi olmaksızın doğrudan hizmet alımı suretiyle birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası bu idarelere ait ve halen bu kapsamda hizmet alımı yaptığı mevcut şirketlerinden birine, bu nitelikte herhangi bir şirketi bulunmuyorsa münhasıran bu amaçla kuracakları bir şirkete gördürebilir.

(…)

Bu madde kapsamındaki şirketlerde işçilerin işe alımı, işçilere ilişkin personel giderlerinin toplam giderler içindeki payına ilişkin üst sınırları, ilk defa alınacak işçilere ilişkin belirlenecek ölçütleri esas alarak yıllık sınırlamaları ve bu kapsamdaki alımlar ile harcamaları izlemeye ilişkin usul ve esasları belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.” denilmektedir.

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek 20’nci maddesine dayanılarak hazırlanan 28.04.2018 tarih ve 30405 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İl Özel İdareleri, Belediyeler ve Bağlı Kuruluşları ile Bunların Üyesi Olduğu Mahalli İdare Birliklerinin Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmetlerinin Gördürülmesine İlişkin Usul ve Esaslar’ın “Personel Giderlerinin Toplam Giderler İçindeki Payına İlişkin Üst Sınır” başlıklı 5’inci maddesinin 4’üncü fıkrasında ise, idare tarafından şirkete personel gideri için yapılacak aylık ödemelerin toplamının, hizmet alımı sözleşmesinde öngörülen işçi ücretleri esas alınarak hesaplanan; asgari işçilik maliyeti, asgari işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan %4 sözleşme giderleri ve genel giderler, işçilikle bağlantılı ayni giderler, asgari işçilik maliyeti ve işçilikle bağlantılı ayni giderler toplamı üzerinden %7’ye kadar belirlenecek kâr dahil işçilik giderleri toplamını aşamayacağı; işçi ücretlerinin tespitinde asgari ücrette meydana gelen artışların dikkate alınacağı; asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile işçilikle bağlantılı ayni giderler ve kâr oranının, kamu ihale mevzuatı esas alınarak belirleneceği düzenlenmiştir.

22.08.2009 tarih ve 27327 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinin 78.30 numaralı fıkrasında;

“Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:

a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.

b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak teklife dahil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.

(…)

ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden; işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir.”

denilmiştir.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri uyarınca, firma karına ilişkin matrahın, asgari işçilik maliyeti ve işçilikle bağlantılı ayni giderlerin toplamından oluşturulması ve firma karının da bu matraha en fazla %7 oranının uygulanması suretiyle hesap edilmesi gerektiğinden, sözleşme giderleri ve genel giderlerin söz konusu matraha dahil edilmesi suretiyle firma karının hesaplanması mümkün değildir.

Ancak yapılan incelemede, söz konusu hizmet alımına ilişkin firma karı hesaplanırken matraha, sözleşme giderleri ve genel giderlerin de dahil edilmesi sonucunda … TL kamu zararına neden olunduğu görülmüşse de,

Sorumlular tarafından gönderilen savunmalardan, bu tutarın … tarih ve … yevmiye numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile … İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin alacağından mahsuben tahsil edildiği anlaşıldığından, uyuşmazlık konusu edilen … TL hakkında ilişilecek bir husus kalmadığına, yapılan tahsilatın İlamda gösterilmesine, oy birliğiyle karar verildi.