ihale günü ilk oturumda isteklilerin teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarının açıklanması suretiyle yaklaşık maliyetin alenileştiği, diğer taraftan ikincil mevzuatın yukarıda yer verilen ilgili hükümleri gereğince de yaklaşık maliyetin güncelliğini kaybetmesi halinde en geç ihale tarihine kadar güncellenebileceği, bu çerçevede istekliler tarafından ihale günü öğrenilen yaklaşık maliyet bilgisinin ihale komisyonu kararının taraflarına tebliğ tarihindeki yaklaşık maliyet bilgisinden farklılık arz etmeyeceği açık olduğundan, yaklaşık maliyetin hesaplanması işlemlerinin hukuka aykırılığını iddia eden istekliler için farkına varıldığı tarih veya farkına varılmış olması gereken tarihin, yaklaşık maliyetin mevzuat gereği tüm isteklilere açıklandığı ihale tarihi olarak dikkate alınması gerektiği

Toplantı No 2023/023
Gündem No 29
Karar Tarihi 05.04.2023
Karar No 2023/UH.II-597

BAŞVURU SAHİBİ:

Tenedos Tur. Taş. Tic. Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Çanakkale Göç İdaresi İl Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/37450 İhale Kayıt Numaralı “İl Göç İdaresi Müdürlüğüne Bağlı Ayvacık Geri Gönderme Merkezinden Sınırdışı Edilecek Düzensiz Göçmenlerin Havalimanlarına, Hudut Kapılarına ve Geri Gönderme Merkezlerine Sevk İş ve İşlemleri İçin Araç Kiralama Hizmet İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Çanakkale Göç İdaresi İl Müdürlüğü tarafından 10.02.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İl Göç İdaresi Müdürlüğüne Bağlı Ayvacık Geri Gönderme Merkezinden Sınırdışı Edilecek Düzensiz Göçmenlerin Havalimanlarına, Hudut Kapılarına ve Geri Gönderme Merkezlerine Sevk İş ve İşlemleri İçin Araç Kiralama Hizmet İşi” ihalesine ilişkin olarak Tenedos Tur. Taş. Tic. Ltd. Şti.nin 27.02.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 07.03.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.03.2023 tarih ve 84328 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.03.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2023/406 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

 

 1) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyimini tevsik etmek amacıyla sunulan sözleşmenin imza sirküsü sunulan kişi tarafından imzalanmadığı, sözleşme kapsamında yapılan işe ait SGK işyeri açılış bildirgelerinin bulunmadığı, sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösterir SGK belgelerinin bulunmadığı, sözleşme kapsamında düzenlenen faturaların noter, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından onaylanmadığı, sunulan faturaların toplam tutarının sözleşme tutarı ile bağdaşmadığı, sözleşme kapsamında ödenmesi gereken damga vergisinin mevzuatta belirtilen tarihte ödenmediği, söz konusu istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinin usulsüz olarak düzenlendiği, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 50’inci maddesinin birinci fıkrası gereğince söz konusu işin ana yüklenicisinin ve alt yüklenicisinin yaptığı işin, iş kapsamında alt yüklenici çalıştırılıp çalıştırılamayacağı ve alt yüklenici sözleşme tutarındaki birim fiyat ile ana yüklenicinin idareye vermiş olduğu birim fiyatın incelenmesi gerektiği, bahse konu sözleşmede yer alan tutarın istekli tarafından verilen teklifin de üzerinde olduğu, kaldı ki bu durumun da hayatın olağan akışına uygun olmadığı,

 

2) İhaleye katılan 4 isteklinin de teklifinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu, bu durumun da idarece yaklaşık maliyetin sağlıklı gerçekleştirmediği sonucunu doğurduğu, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 9’uncu maddesinde yer alan hükümler gereği idarece yaklaşık maliyetin yeniden değerlendirilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesindeki tanımlar yanında;

ç) İş deneyim belgesi: Adayın veya isteklinin ihale konusu hizmet veya benzer hizmetlerdeki mesleki deneyimini gösteren, hizmet alımlarında iş bitirme belgesi, yapımla ilgili hizmet işlerinde ise iş bitirme belgesi, iş durum belgesi, iş denetleme belgesi ve iş yönetme belgesini,

d) İş deneyimini gösteren belgeler: İş deneyim belgeleri ve teknolojik ürün deneyim belgesi ile gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa gerçekleştirilen işlere ilişkin olarak Yönetmeliğin 47 nci maddesinde belirtilen belgeleri,  …

ifade eder.” hükmü,

 

Aynı Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,

istenilmesi zorunludur. …” hükmü,

 

Anılan Yönetmelik’in “İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar” başlıklı 43’üncü maddesinde “(1) İş deneyim belgeleri; Kanun kapsamındaki idareler ile Kanun kapsamı dışındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarına (kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve vakıf yükseköğretim kurumları hariç) bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak yurt içinde veya yurt dışında gerçekleştirilen işler ya da denetlenen veya yönetilen yapımla ilgili hizmet işleri için, iş sahibi tarafından düzenlenir ve sözleşmeyi yapan yetkili makam tarafından onaylanır. …” hükmü,

 

Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” başlıklı 47’nci maddesinde “(1) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, iş deneyim belgesi düzenlenemez. Bu durumda, bitirilen işlere ilişkin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır:

(a) Yurtdışında gerçekleştirilen işler hariç bu madde kapsamında yer alan işlerde; sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri ile sözleşmeye ait damga vergisinin ihale ilan tarihi itibarıyla ödendiğine ilişkin belgeler, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında sunar. Bu maddede belirtilen işler için iş deneyim belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate alınamaz.

(f) İş deneyimini gösteren belgelerin değerlendirilmesinde varsa fiyat farkları ile KDV hariç olarak belirlenen tutarlar dikkate alınır. …” hükmü,

 

Anılan Yönetmelik’in “İş bitirme belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenmesi” başlıklı EK 1’inci maddesinde “(1) İş bitirme belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından 31/8/2014 tarihinden sonra düzenlenecek olan iş bitirme belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenerek kayıt edilmesi zorunludur.

(2) İlanı veya duyurusu 31/8/2010 tarihinden sonra yapılan Kanun kapsamındaki ihalelere ilişkin olup EKAP’a kayıt edilmeden 1/9/2014 tarihine kadar düzenlenmiş bulunan iş bitirme belgelerinin asıllarının 1/7/2016 tarihine kadar belgeyi düzenleyen idareye teslim edilmesi ve EKAP üzerinden yeniden düzenlenerek kayıt edilmesi zorunludur. Bu durumda; EKAP üzerinden düzenlenen yeni belgeye, daha önce düzenlenen belgenin tarih ve sayısının da belirtildiği ve eski belgenin yerine verildiğine dair bir şerh düşülür ve eski belge dosyasında muhafaza edilir.

(3) Birinci ve ikinci fıkra uyarınca EKAP üzerinden kayıt edilme zorunluluğu getirilen iş bitirme belgeleri EKAP üzerinden kayıt edilmedikleri müddetçe ilanı veya duyurusu 1/7/2016 tarihinden sonra yapılan ihalelerde iş deneyimini tevsik için kullanılamaz.

(4) İlanı veya duyurusu 1/9/2014 tarihinden sonra yapılan ihalelerde, aday veya istekliler tarafından sunulan ve üzerinde EKAP kayıt numarası bulunan iş bitirme belgelerinin EKAP üzerinden sorgulanması zorunludur.” hükmü,

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: İl Göç İdaresi Müdürlüğüne Bağlı Ayvacık Geri Gönderme Merkezinden Sınır Dışı Edilecek Düzensiz Göçmenlerin Havalimanlarına Hudut Kapılarına ve Geri Gönderme Merkezilerine Sevk İş ve İşlemleri İçin Araç Kiralama Hizmet Alımı İşi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:

16+1 Kişilik İl İçi 11000 km

27+1 Kişilik İl İçi 15000 km,

45+1 Kişilik İl İçi 1000 km

27+1 Kişilik İl Dışı 35000 km

45+1 Kişilik İl Dışı 70000 km

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Çanakkale İl Göç İdaresine Bağlı Ayvacık Geri Gönderme Merkezi” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya

sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 25’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

Kamu ve özel sektörde yapılan her türlü personel/yolcu taşıma işi benzer iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ile doküman düzenlemelerinden, iş deneyim belgelerinin Kanun kapsamındaki idareler ile Kanun kapsamı dışındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarına bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak yurt içinde veya yurt dışında gerçekleştirilen işler için, iş sahibi tarafından düzenleneceği ve sözleşmeyi yapan yetkili makam tarafından onaylanacağı, ayrıca iş bitirme belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından 31/8/2014 tarihinden sonra düzenlenecek olan iş bitirme belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenerek kayıt edilmesinin zorunlu olduğu, EKAP üzerinden kayıt edilme zorunluluğu getirilen iş bitirme belgeleri EKAP üzerinden kayıt edilmedikleri müddetçe ilanı veya duyurusu 1/7/2016 tarihinden sonra yapılan ihalelerde iş deneyimini tevsik için kullanılamayacağı, öte yandan ilanı veya duyurusu 1/9/2014 tarihinden sonra yapılan ihalelerde, aday veya istekliler tarafından sunulan ve üzerinde EKAP kayıt numarası bulunan iş bitirme belgelerine EKAP üzerinden sorgulama yapılmasının zorunlu olduğu,

 

Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde iş deneyimin tevsiki olarak sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri ile sözleşmeye ait damga vergisinin ihale ilan tarihi itibarıyla ödendiğine ilişkin belgeler, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgelerin sunulması gerektiği, istekliler tarafından teklifleri kapsamında teklif ettikleri bedelin % 25’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerektiği anlaşılmıştır.

 

Çanakkale Göç İdaresi İl Müdürlüğü tarafından 10.02.2023 tarihinde yapılan “İl Göç İdaresi Müdürlüğüne Bağlı Ayvacık Geri Gönderme Merkezinden Sınırdışı Edilecek Düzensiz Göçmenlerin Havalimanlarına, Hudut Kapılarına ve Geri Gönderme Merkezlerine Sevk İş ve İşlemleri İçin Araç Kiralama Hizmet İşi” ihalesine 4 istekli tarafından teklif verildiği, Naim Tur. Taş. İnş. Gıda Tic. San. ve Ltd. Şti. ile başvuru sahibi Tenedos Tur. Taş. Tic. Ltd. Şti.nin teklifi yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçesiyle, Balıkesir Sabır Tur. Sey. Acen. Teks. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifi ise yeterlik bilgileri tablosunda D2 belgesine ilişkin bilgilerin beyan edilmediği gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, 20.02.2023 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Wilusa Tur. Den. İnş. Kir. Rek. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

 

Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli Wilusa Tur. Den. İnş. Kir. Rek. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yeterlik bilgileri tablosunun, “Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Bilgiler” satırının, “EKAP’ta Kayıtlı Olmayan İş Deneyim Belgesi” bölümünün, “Belgenin Niteliği” kısmında;

 

“Yüklenici İş Bitirme Belgesi” şeklinde,

 

“İşin Adı, Tanımı, (Varsa) İhale Kayıt Numarası ve Sözleşme Kapsamında Yapılan İşler” kısmında;

 

“Şoförlü Otobüs Kiralama Hizmeti, İzmir İl Göç İdaresi-Aydın İl Göç İdaresi-Balıkesir İl Göç İdaresi-İzmir Gençlik Spor ve İzmir Milli Eğitim Müdürlüğünde 2022 Yılı Ekim-Kasım-Aralık Aylarında Otobüs ve Servis Taşımacılığı Kiralama İşine Ait Yakıt, Şoför Dahil Ulaşım Hizmeti, Sözleşme Kapsamında Yapılan İşler” şeklinde,

 

“Belgenin Düzenlenme Tarihi/Sözleşme Tarihi/ İşin Kabul Tarihi” kısmında;

 

“31.12.2022, 29.09.2022, 31.12.2022” şeklinde,

 

“Belge Tutarı ve Benzer İş Tutarı” kısmında;

 

“500.000,00 TRY (Türk Lirası), 500.000,00 TRY (Türk Lirası)” şeklinde beyanın yer aldığı görülmüştür.

 

İdare tarafından ihale üzerinde bırakılan istekliye EKAP üzerinden 14.02.2023 tarihinde gönderilen yazıda “İl Göç İdaresi Müdürlüğüne Bağlı Ayvacık Geri Gönderme Merkezinden Sınırdışı Edilecek Düzensiz Göçmenlerin Havalimanlarına, Hudut Kapılarına ve Geri Gönderme Merkezlerine Sevk İş ve İşlemleri İçin Araç Kiralama Hizmet İşi işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 17.02.2023 tarihine kadar İdaremize sunmanız gerekmektedir.

Sunulması Gereken Belgeler

•Vekaletname Bilgileri

•Ticaret Sicili Bilgileri

•Sicil, İzin, Ruhsat ve Faaliyet Belgeleri

•Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci Maddesinin İkinci Fıkrasına Uygun Olarak Alınan Geçici Teminat Mektubu (Bu mektuplara ilişkin bilgiler EKAP’a elektronik ortamda aktarılmalıdır.)

•Geçici Teminat Mektubu Dışındaki Teminatlar

•EKAP’ta Kayıtlı Olan İş Deneyim Belgesi

•EKAP’ta Kayıtlı Olmayan İş Deneyim Belgesi

•İş Deneyim Belgesi Düzenlenemeyen Hallerde İş Deneyimini Gösteren Diğer Belgeler(varsa)

•Teknolojik Ürün Deneyim Belgesi

•Ortaklık Tespit Belgesi

•Ortaklık Tespit Belgesi

•Diğer Belge

•Diğer Belgelere İlişkin Açıklamalar” ifadelerine yer verilerek beyan edilen bilgileri tevsik edici belgelerin sunulmasının istenildiği,

 

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından da iş deyimini tevsik etmek amacıyla iş bitirme belgesi, sözleşme, sözleşme kapsamında düzenlendiği anlaşılan e-fatura, SGK belgeleri, ücret bordroları, damga vergisinin ödendiğine ilişkin belge, imza sirküleri ile ilgili diğer belgelerin sunulduğu görülmüştür.

 

Anılan istekli tarafından sunulan iş bitirme belgesi üzerinde yer alan bilgiler incelendiğinde, belge üzerinde yer alan idarenin adı kısmında Ege Barış Tur. İnş. Taş. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. bilgisinin yer aldığı, belgeye EKAP tarafından verilen sayı kısmının boş bırakıldığı, ayrıca söz konusu belgede “Bu belge EKAP üzerinden düzenlenmiştir.” ibaresinin de yer almadığının görüldüğü, dolayısıyla bahse konu belgenin belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından EKAP üzerinden düzenlenerek kayıt altına alınan bir belge niteliğinde olmadığı ve netice itibariyle iş deneyimi tevsik edici belge olarak kullanılamayacağı anlaşılmıştır.

 

Diğer yandan, söz konusu istekli tarafından sunulan personel taşıma (servis) sözleşmesinin Ege Barış Tur. İnş. Taş. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. ile Wilusa Tur. Den. İnş. Kir. Rek. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında 29.09.2022 tarihinde imzalandığı, söz konusu sözleşmenin “Sözleşme Bedeli” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, sözleşmenin konusu olan servis taşıma işini 01.10.2022-31.12.2022 tarihleri arasında toplam 500.000,00 TL (KDV dahil) …” düzenlemesi, aynı sözleşmenin “Çalışacağı Servis Güzergâhları” başlıklı 7’nci maddesinde “1) İzmir İl Göç İdaresi Müdürlüğü

2) Aydın İl Göç İdaresi Müdürlüğü

3) Balıkesir İl Göç İdaresi Müdürlüğü

4) İzmir Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü

5) İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü …” düzenlemesinin yer aldığı, sözleşme kapsamında düzenlendiği anlaşılan e-faturada “İzmir İl Göç İdaresi- Aydın İl Göç İdaresi- Balıkesir İl Göç İdaresi- İzmir Gençlik ve Spor ve İzmir Milli Eğitim Müdürlüğünde 2022 yılı Ekim-Kasım-Aralık aylarında otobüs ve servis taşımacılığı kiralama işine ait yakıt, şoför dahil ulaşım hizmeti” ifadelerinin yer aldığı görülmüştür.

 

Yapılan incelemede, sözleşmede yükleniciye ödenecek toplam bedelin KDV dahil 500.000.00 TL olarak belirtildiği, sözleşme kapsamında düzenlendiği anlaşılan e-faturada KDV hariç tutarın 458.716,10 TL olduğu, anılan tutarın ihale dokümanında istenilen asgari iş deneyim tutarını (1.830.750,00 x 0,25 = 457.687,5 TL) karşıladığı, ayrıca e-fatura üzerinde meslek mensubu kaşesi ve imzası ile TURMOB kaşesinin bulunduğu, ayrıca sözleşmede ihale üzerinde bırakılan istekli Wilusa Tur. Den. İnş. Kir. Rek. San. ve Tic. Ltd. Şti. adına atılan imza ile imza sirkülerinde yer alan imzanın birbiriyle uyumlu olduğu görülmüştür.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen ve personel çalıştırılan işlerde iş deneyimin tevsiki olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgelerin sunulması gerektiğinin anlaşıldığı, anılan istekli tarafından da sözleşme süresi boyunca personel çalıştırıldığını gösteren SGK belgelerinin teklifi kapsamında sunulduğu, dolayısıyla başvuru sahibi isteklinin iddiasında ifade ettiği üzere SGK işyeri açılış bildirgelerinin iş deneyimi tevsik etmek amacıyla sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.

 

Diğer taraftan, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sözleşmeye ait damga vergisinin ödendiğine ilişkin belgenin teklifi kapsamında sunulduğu, söz konusu belge üzerinde ödeme tarihinin 01.03.2023 olarak görüldüğü, yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre sözleşmeye ait damga vergisinin ihale ilan tarihi itibariyle ödenmiş olması gerektiği, şikayete konu ihalenin ilan tarihinin 19.01.2023 olduğu dikkate alındığında, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sözleşmeye ilişkin damga vergisinin mevzuatta belirtilen tarihte ödenmediği anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Öte yandan, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan ve Ege Barış Tur. İnş. Taş. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. ile Wilusa Tur. Den. İnş. Kir. Rek. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan sözleşmenin “Sözleşme Bedeli” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, sözleşmenin konusu olan servis taşıma işini 01.10.2022-31.12.2022 tarihleri arasında toplam 500.000,00 TL (KDV dahil) …” düzenlemesi, aynı sözleşmenin “Çalışacağı Servis Güzergâhları” başlıklı 7’nci maddesinde “1) İzmir İl Göç İdaresi Müdürlüğü

2) Aydın İl Göç İdaresi Müdürlüğü

3) Balıkesir İl Göç İdaresi Müdürlüğü

4) İzmir Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü

5) İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü …” düzenlemesinin yer aldığı, sözleşme kapsamında düzenlendiği anlaşılan e-faturada “İzmir İl Göç İdaresi- Aydın İl Göç İdaresi- Balıkesir İl Göç İdaresi- İzmir Gençlik ve Spor ve İzmir Milli Eğitim Müdürlüğünde 2022 yılı Ekim-Kasım-Aralık aylarında otobüs ve servis taşımacılığı kiralama işine ait yakıt, şoför dahil ulaşım hizmeti” ifadelerinin yer aldığı, dolayısıyla sözleşmeye konu işte işveren sıfatını haiz Ege Barış Tur. İnş. Taş. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından kamuya gerçekleştirilen bir iş kapsamında olup olmadığı hususunda tereddüt bulunduğu, dolayısıyla Wilusa Tur. Den. İnş. Kir. Rek. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin kamuya gerçekleştirilen bir iş kapsamında işin alt yüklenicisi konumunda olup olmadığı hususlarında araştırma yapılması gerekmekle birlikte, başvuru sahibinin sözleşmeye ilişkin damga vergisinin ödenme tarihinin uygun olmadığı iddiasına yönelik olarak yapılan tespitler ve hukuki değerlendirmeler neticesinde Wilusa Tur. Den. İnş. Kir. Rek. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, dolayısıyla usul ekonomisi ilkesi gereği, başvuru sahibinin bahse konu iddiasına ilişkin olarak başkaca bir araştırma yapılmasına gerek olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin şikâyet veya itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri düzenlenmiş olup; anılan Kanun’un 55 ve 56’ncı maddelerinde ise bu başvuruların hukuka aykırı işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihten itibaren anılan Kanun’un 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde yapılması gerektiği hüküm altına alınmıştır.

 

İhale sürecinde gerçekleşen işlem veya eylemler sebebiyle herhangi bir isteklinin hak kaybına veya zarara uğramasının muhtemel olduğu durumlarda, bu idare işleminin hukuka aykırı olduğu iddiasıyla mevzuatta öngörülen süreler içerisinde şikayet başvurusuna konu edilmesi gerektiği, başvuru sürelerine ilişkin yukarıda aktarılan Kanun hükümleri çerçevesinde şikayet başvuru süresinin iddia konusu işlem veya eylemin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihten itibaren işlemeye başlayacağı, bir diğer ifadeyle ihale tarihi itibarı ile isteklilere açıklanan ve tutanağa bağlanarak isteklilere bildirilen hususlar bakımından hak kaybı veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden isteklilerin ihale komisyonu kararının tebliğ edilmesini beklemeden şikayet hakkını kullanması gerektiği; 

 

Kanun’un 55 inci maddesinde, şikayet başvuru süresinin başlaması için “tebligat yapılması” veya “tebliğ edilmesi” şartının aranmadığı, idarelerce ihale sürecinde gerçekleştirilen veya gerçekleştirilmeyen işlem ve eylemler sebebiyle hak kaybına veya zarara uğraması muhtemel isteklilerin şikayet hakkını kullanabilecekleri hususları birlikte dikkate alındığında, ihale mevzuatı gereği ihale komisyonu tarafından gerçekleştirilmesi için kurallar konulmuş olan ve bu kurallara uygun bir şekilde ihale süreci içerisinde aşamaları belirli eylemler için ayrıca bir tebligat olmadan da bu işlemlerin gerçekleşebildiği, nitekim ihalenin birinci oturumunda ihale komisyonu tarafından gerçekleştirilmesi gereken işlemlerin mevzuatta düzenlendiği, bu işlem veya eylemler istekliler dahil herkese açık olarak gerçekleştirildiğinden, anılan işlemlere ilişkin olarak isteklilerce şikayet başvurusuna konu edilebilmesinde farkına varıldığı tarih veya farkına varılmış olması gereken tarih olarak işlem tarihinin esas alınması gerektiği;

 

Kanun’un aktarılan maddelerinde şikayet başvuru süresinin başlamasının sadece tebligatın yapılması şartına bağlanmadığı, kanunun lafzının “işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen” şeklinde olduğu, anılan madde hükmü “işlemlerin tebliğ edildiği veya eylemlerin farkına varıldığı tarihi izleyen” şeklinde olmadığından ihale sürecindeki tüm idare işlemleri için tebligat şartının aranmasının uygun olmayacağı, bu itibarla, kanun koyucu tarafından ihale sürecinin özelliği ve isteklilerin bu süreçteki saikleri dikkate alınarak tebligat yapılması beklenilmeden de başvuru süresini başlatmak üzere “farkına varma” veya” farkına varılmış olması gerekme” şeklindeki olgulara yer verildiği;   

 

Farkına varma tarihinden itibaren işleyen şikayet başvuru süresinin tebligat üzerine yeniden işlemeye başlamasına, öncesinde şikayet süresi dolmuş ise ihale komisyonu kararının tebliği ile isteklinin şikayet başvuru hakkının yeniden doğacağına ve sürenin tekrar başlayacağına yönelik bir kuralın da mevzuatta bulunmadığı anlaşılmaktadır.

 

4734 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesi uyarınca ihale günü ilk oturumda isteklilerin teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarının açıklanması suretiyle yaklaşık maliyetin alenileştiği, diğer taraftan ikincil mevzuatın yukarıda yer verilen ilgili hükümleri gereğince de yaklaşık maliyetin güncelliğini kaybetmesi halinde en geç ihale tarihine kadar güncellenebileceği, bu çerçevede istekliler tarafından ihale günü öğrenilen yaklaşık maliyet bilgisinin ihale komisyonu kararının taraflarına tebliğ tarihindeki yaklaşık maliyet bilgisinden farklılık arz etmeyeceği açık olduğundan, yaklaşık maliyetin hesaplanması işlemlerinin hukuka aykırılığını iddia eden istekliler için farkına varıldığı tarih veya farkına varılmış olması gereken tarihin, yaklaşık maliyetin mevzuat gereği tüm isteklilere açıklandığı ihale tarihi olarak dikkate alınması gerektiği,

 

Elektronik ortamda gerçekleştirilen ihalelerde de, yaklaşık maliyetin mevzuat gereği ihaleye katılan tüm isteklilerce EKAP üzerinden ihale durum izleme ekranından görülebildiği, yaklaşık maliyetin hatalı olduğunu ve bu nedenle hak kaybına uğramasının muhtemel olduğu hakkında şikayet başvurusunda bulunacak istekliler için bu durumun farkına vardığı tarihin veya farkına varılmış olması gereken tarihin de ilk oturumun gerçekleştiği ihale tarihi olduğu, diğer bir anlatımla, ilk oturumda açıklanan yaklaşık maliyet tutarı sebebiyle teklifinin uygun görülmeme ve dolayısıyla zarara uğrama ihtimali bulunduğunu düşünen isteklilerce, yaklaşık maliyetin hukuka aykırılığı iddiasıyla idareye şikayet başvurusu süresinin de bu tarihten itibaren başlatılması gerektiği açıktır.

 

Bu itibarla, başvuru sahibi isteklinin yaklaşık maliyete ilişkin iddialarına yönelik olarak, 4734 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesine göre isteklilere yaklaşık maliyetin ihale tarihinde açıklandığı dikkate alındığında, başvuru sahibinin yaklaşık maliyete ilişkin bilgileri ihale tarihinde öğrendiği ve 22.02.2023 tarihinde isteklilere tebliğ edilen kesinleşen ihale kararında ilk oturumda açıklanan yaklaşık maliyette bir değişiklikte bulunulmadığı, dolayısıyla yaklaşık maliyete yönelik iddialarına ilişkin olarak şikâyet süresinin yaklaşık maliyetin açıklandığı 10.02.2023 tarihinden itibaren başlaması gerektiği,  başvuru sahibinin 10.02.2023 tarihinden itibaren 10 gün içinde olmak üzere en geç 20.02.2023 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken, 27.02.2023 tarihinde idareye yapılan şikâyet başvurusunun süresinde bir başvuru olmadığı anlaşıldığından, anılan iddiaların süre yönünden reddi gerekmektedir.

 

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

 

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Wilusa Tur. Den. İnş. Kir. Rek. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

 

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.