ihale hukuku nedir

image_pdfimage_print
61 / 100

İhale hukuku söz konusu olduğunda da, ekonomik gelişmelerin bir sonucu olarak yüksek teknolojinin gelişimi, kitle iletişim araçlarının yaygınlığı, kentleşme, sanayileşme temelinde ekonomik hayatın başkalaşıma uğraması karşısında, yeni para kaynakları ortaya çıkması ile devlete ait bu kaynaklar üzerinde haksız edinimlere yol açılması, yolsuzluğun ve yozlaşmanın artması ile artık devlet ekonomisi korunmaya muhtaç bir hale gelmiştir.

Bu eylemlerin işlenmesi ile piyasa temelinde rekabetin yok edilmesi, fırsat eşitliğinin bozulması, kamu kaynaklarının hakkaniyetsiz biçimde paylaşılması ve netice olarak devletin ekonomik açıdan büyük zarara uğraması söz konusu olmaktadır.

Şu halde ihale suçları da tıpkı diğer ekonomik suçlar gibi aynı sosyal sebeblerden ötürü anayasa hukuku ve uluslarası hukuk anlamında pozitif normlara yansımış ve ceza hukuku ile korunması gereği ortaya çıkmıştır

Türk hukukunda bu amaçlarla ihdas edilen ihaleye fesat karıştırma suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun İkinci Kitabının üçüncü kısmı olan “Topluma Karşı Suçlar” içerisinde, “Ekonomi, Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar” başlıklı 9’uncu bölümünün 235’inci maddesinde düzenlenmiştir.

TCK’nın 235’inci maddesi ihaleyi tanımlama görevini idare hukukuna bırakmakla birlikte, kapsamını kendince belirleme yoluna gitmektedir. Maddenin birinci fıkrası kamu kurum ve kuruluşları adına yapılan mal, hizmet alım ve satımları ile kiralama işlerini ve yapım işlerininin tamamını kapsayan ihalelerini suçun konusu içerisine almıştır. Bununla birlikte TCK’nın 235’inci maddesinin beşinci fıkrasında kamu kurum ve kuruluşları aracılığı ile yapılan artırma ve eksiltmeler, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu kurum veya kuruluşlarının yada kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının iştirakiyle kurulan şirketler, bunların bünyesinde faaliyet icra eden vakıflar, kamu yararına çalışan dernekler ve kooperatifler tarafından yapılan mal veya hizmet alım veya satımları yada kiralama işlerine ilişkin ihaleler de suçun kapsamı içerisine alınmıştır.

TCK’nın 235’inci maddesinin ikinci fıkrasında ise suça vücut veren ihlalleri seçimlik olarak sıralamıştır. Burada 7 ayrı seçimlik suç söz konusu olmaktadır. İlk dördü hileli hareketlerle gerçeğe aykırı şekilde ihaleye katılım sağlamak ve ihalelere katılımı engellemek eylemlerini içermektedir. Bir diğer seçimlik suç ise ihale sebebiyle gizli kalması gereken bilgi ve belgelerin üçüncü kişilere ulaştırılmasıdır. Ardından cebir, tehdit ve hukuka aykırı diğer davranışlarla işlenen ihaleye fesat karıştırma suçu ve son olarak ihale şartlarını ve fiyatı etkilemek amacıyla yapılan anlaşma yapmak suçu düzenlenmektedir.

Seçimlik hareketlerin yer aldığı ikinci fıkra içerisinde, ihale, ihale süreci, ihaleye katılma, ihale yeterliliği ve koşulları, hile, şartname, mal ve hizmet alım-satım ve yapım ihaleleri, ihalede gizli kalması gereken belgeler, teklif, ihale şartları gibi tamamen ihale hukukunu ilgilendiren kavramlar yer almaktadır. Fakat madde içeriğinde bu kavramlar açıklanmamaktadır

image_pdfimage_print