|
BAŞVURU SAHİBİ:
Metem Ulaşım Anonim Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Bursa Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/1057474 İhale Kayıt Numaralı “2023/2 1. Bölge Asfalt Yapım ve Onarımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Bursa Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 06.11.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2023/2 1. Bölge Asfalt Yapım ve Onarımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Metem Ulaşım Anonim Şirketi’nin 21.11.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.11.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 01.12.2023 tarih ve 119666 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 01.12.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2023/1341 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuruya konu ihaleye verdikleri teklifin asfalt plentinin BUSKİ Genel Müdürlüğüne mesafesini gösteren belgede “Asfalt plentinin bulunduğu tespit edilemediğinden” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı,
” şeklinde düzenlendiği, söz konusu Şartname’nin 7.5.5’inci maddesinde ise “Bu Şartnamenin 7 nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.” düzenlemelerine yer verildiği,
Ancak ihale dokumanı içerisinde yer alan Özel Teknik Şartname’de asfalt plentinin BUSKİ Genel Müdürlüğüne 40 km Devlet Yolu mesafesinde olduğunu gösteren belgenin teklif dosyasında arandığına dair bir düzenlemenin yer almadığı, ayrıca Özel Teknik Şartname’nin İdari Şartname’nin bir parçası olduğuna yönelik bir ibarenin de bulunmadığı, bu nedenle asfalt plentinin BUSKİ Genel Müdürlüğüne 40 km Devlet Yolu mesafesinde olduğunu gösteren belgenin teklif dosyasında yeterlik kriteri olarak aranmaması ve kesinleşen ihale kararında “Asfalt Plentinin bulunduğu tespit edilemediğinden” gerekçesi ile tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmaması gerektiği,
Ayrıca ihaleden önce bölgede aktif olarak çalışan herhangi bir asfalt plenti kiralanmasının veya asfalt plentinin kullanılacağına dair taahhütname alınmasının veya kira sözleşmesi yapılmasının hayatın doğal akışına ve ihale mevzuatına aykırı olduğu, kiralama, muvafakat alma vb. gibi hususların teklif aşamasında, sözleşmeyi imzalayan yüklenici henüz belli olmadan, isteklilerde aranmasının, isteklileri karşılıklı ticari akitler yapmaya zorlayacağı ve isteklilerin külfete veya sorumluluğa katlanmasını gerektireceği, söz konusu doküman düzenlemesiyle, bölgede hali hazırda bulunan asfalt plentleri haricinde veya bu asfalt plentlerinin izin verdiği şirketler haricinde hiçbir şirketin yeterlik kriterini sağlayamayacağı, idare tarafından asfalt plentinin isteklilerin kendi mal olmasının istenilmediği ifade edilmiş olsa da, belirtilen mesafede asfalt plenti bulunmayan isteklilerin yeterlik alabilmesi için sadece bölgede bulunan mevcut asfalt plenti işletmecileri ile bir anlaşma yapması gerekeceği, bu durumun ticaretin doğal akışına ve ihale mevzuatına aykırı olacağı,
Asfalt plentini kurmayı planladıkları bir alan için idareye başvuru yapıldığı, ancak idare tarafından İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde yeterlik şartı olarak istenilen coğrafi bilgi sistemlerinden alınacak asfalt plentine ait belgeler bulunmadığından başvurularına olumsuz cevap verildiği, bu hususun dolaylı olarak yeterlik şartlarında asfalt plenti istenildiğini ortaya çıkardığı ve ihalenin sadece bölge içerisinde bulunan 3 adet asfalt plenti ile sınırlandırıldığı,
Ayrıca idare tarafından bu düzenlemelerin sadece 17.000.000,00 TL tutarındaki asfaltı garantiye almak için yapıldığı, ancak ihalede en düşük geçerli teklif ile kendi teklifleri arasında 40.185.000,00 TL tutarındaki fark bulunduğu, idarenin mevcut doküman düzenlemeleriyle bu bedelden vazgeçtiği, bu durumun ise kamu zararına sebebiyet vereceği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.
Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yollarıdır.
Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır…” hükmü,
Aynı Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır.” hükmü,
” hükmü yer almaktadır.
açıklaması yer almaktadır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde 1) İhale konusu işin yürütülmesi için işyerinde bulundurulması öngörülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verilir. Ancak, söz konusu tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman yeterlik kriteri olarak belirlenemez.
(2) İşin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yürütülebilmesi için kendi malı olması gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman fiyat dışı unsur olarak belirlenebilir. İdari şartnamede, fiyat dışı unsur olarak belirlenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısı, niteliği ve teknik kriterlere yönelik düzenlemelere yer verilir. Fiyat dışı unsur değerlendirmesi yapılabilmesi için, kendi malı olduğunu gösteren belgeler ile teknik kriterleri tevsik eden belgelerin teklif ile birlikte sunulması gerekir. Kendi malı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin fiyat dışı unsurun, fiyat ve fiyat dışı unsurlar dahil hesaplanan toplam değerlendirme puanı içindeki ağırlığı yüzde biri geçemez. Söz konusu oranı arttırmaya veya azaltmaya ya da ihale konusuna göre farklı oranlar belirlemeye Kurum yetkilidir.
hükmü yer almaktadır.
06.10.2023 tarihinde yayınlanan İhale İlanı’nın “Mesleki ve Teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 4.3.2’nci maddesinde “4.3.2. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği İdari Şartnamenin 7nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:
|
Belge Adı
|
Açıklama
|
|
Asfalt Plentinin BUSKİ Genel Müdürlüğüne 40 km Devlet Yolu mesafesinde olduğunu gösteren belge
|
” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihalenin ilanına ilişkin olarak 10.10.2023 tarihinde Düzeltme İlanı yayınlandığı, Düzeltme İlanı’nda “Ekonomik açıdan en avantajlı teklif fiyatla birlikte fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.” başlıklı 5’inci maddesine ilişkin düzeltmelere yer verildiği, 4.3.2’nci maddesinde yer alan düzenlemelere ilişkin bir değişiklik yapılmadığı görülmüştür.
a) Adı: 2023/2 1. Bölge Asfalt Yapım ve Onarımı İşi
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
e) Miktarı: Toplam 19 Kalem, 62.000 ton asfalt betonu ile kaplama yapılması, 51.000 ton asfalt betonu ile yama ve onarım yapılması, 48.000 ton asfalt tamir ve bakım aracı ile asfalt yama yapılması (işçilik), 58.000 ton BSK asfalt betonu hazırlanması, 8.000 ton asfalt betonu ile binder kaplama yapılması işleri.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:
|
Belge Adı
|
Açıklama
|
|
Asfalt Plentinin BUSKİ Genel Müdürlüğüne 40 km Devlet Yolu mesafesinde olduğunu gösteren belge
|
7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru sahibi iş ortaklığı tarafından ihale dokümanının 02.11.2023 tarihinde indirildiği, anılan iş ortaklığının pilot ortağı Metem Ulaşım A.Ş. tarafından mevcut doküman düzenlemeleri esas alınarak İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde düzenlenen yeterlik belgesini alabilmek için, BUSKİ Genel Müdürlüğü Emlak ve İstimlak Dairesi Başkanlığı Coğrafi Bilgi Sistemleri Şube Müdürlüğüne sunulan bila tarih ve “Mesafe Yazısı” konulu dilekçe ile idareye başvurulduğu, söz konusu dilekçede “Şartnamenin 7.5.4 maddesinde istenilen ihaleye katılım sağlayabilmemiz için başkanlığınızdan asfalt plentinin BUSKİ Genel Müdürlüğüne 40 km Devlet Yolu mesafesinde bulunan yere ait belge bulunmaktadır. Firmamıza bu belgenin verilmesini arz ederiz.” ifadelerine, bahse konu dilekçenin ekinde ise harita ekran görüntüsüne yer verildiği görülmüştür.
Söz konusu dilekçeye istinaden BUSKİ Genel Müdürlüğü Emlak ve İstimlak Dairesi Başkanlığı Coğrafi Bilgi Sistemleri Şube Müdürlüğü tarafından hazırlanan 02.11.2023 tarih ve E-63294738-730.10-197265 sayılı cevap yazısında “İlgide kayıtlı dilekçenizde 2023/1057474 ihale kayıt numaralı “2023/2 1. Bölge Asfalt Yapım ve Onarım İşi” kapsamında kullanacağınızı belirttiğiniz Asfalt Plentinin, merkez BUSKİ Genel Müdürlüğü olmak üzere 40 km devlet yolu mesafesinde bulunup bulunmadığı sorulmaktadır.
Dilekçeniz ekinde yer alan belgelerde kullanacağınız asfalt plenti ile ilgili bilgi bulunmadığından mesafe analizi yapılamamıştır. Gereğinin bilgilerinize rica ederim.” ifadelerine yer verilmiştir.
“02.11.2023 tarih ve Sayı: E-63294738-730.10-197265” bilgilerinin beyan edildiği görülmüştür.
İdare tarafından EKAP üzerinden gönderilen 06.11.2023 tarihli ve “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması” konulu yazı ile başvuru sahibi iş ortaklığının pilot ortağından yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettiği bilgilerin tevsik edilmesine yönelik belgelerin sunulması istenilmiştir. Başvuru sahibi tarafından söz konusu yazıya cevaben sunulan belgeler arasında idarenin mesafe analizi yapılamadığına ilişkin hazırladığı 02.11.2023 tarih ve E-63294738-730.10-197265 sayılı belgenin sunulduğu görülmüştür.
Bunun üzerine ihale komisyonu tarafından alınan 13.11.2023 tarihli ihale komisyonu kararına göre başvuru sahibi iş ortaklığının teklifinin İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesi uyarınca isteklilerden sunulması yeterlik kriteri olarak belirlenen belgede, asfalt plentinin BUSKİ Genel Müdürlüğüne 40 km Devlet Yolu mesafesinde bulunduğu tespit edilemediği gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Öztimur Müteahhitlik İnşaat Madencilik Asfalt Sanayi ve Ticaret A.Ş. üzerinde bırakıldığı, B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmaması gerektiği ve tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması nedeniyle ihalede kamu zararı gerçekleşeceği iddiası dışındaki iddialarının ihale ilanı ve doküman düzenlemelerine yönelik olduğu anlaşılmıştır. Başvuruya konu ihaleye ait İhale İlanı’nın 06.10.2023 tarihinde yayınlandığı, başvuru sahibi tarafından ihale dokümanının 02.11.2023 tarihinde indirildiği, dolayısıyla İhale İlanı’na yönelik şikayet başvurusunun 06.10.2023, ihale dokümanına yönelik şikâyet başvurusu süresinin ise 02.11.2023 tarihinden itibaren başlayacağı, ancak her halükarda teklif sunulmadan önce en geç ihale tarihinden (06.11.2023) üç iş günü öncesine kadar ihale dokümanına yönelik şikâyet başvurusunun yapılması gerektiği, ancak başvuru sahibi tarafından bu süreler geçtikten sonra 21.11.2023 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, bu çerçevede başvuru sahibi tarafından şikâyete konu durumun farkına varıldığı ve/veya farkına varılması gereken tarihi izleyen günden itibaren 10 gün içinde ihale dokümanına yönelik şikâyet başvurusunda bulunulmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin ihale ilanı ve dokuman düzenlemelerine yönelik iddialarının süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmaması gerektiğine yönelik iddialarının incelenmesi neticesinde, başvuru sahibi tarafından süresi içerisinde doküman düzenlemelerine yönelik bir başvuruda bulunulmadığı ve ihale dokümanın mevcut haliyle kesinleştiği, bu bağlamda yeterlik değerlendirmesinin kesinleşen ihale dokümanı düzenlemelerine göre yapılması gerektiği,
İhale İlanı’nın 4.3.2’nci maddesi ile İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesi gereğince Asfalt Plentinin BUSKİ Genel Müdürlüğüne 40 km Devlet Yolu mesafesinde olduğunu gösteren belgenin sunulmasının yeterlik kriteri olarak belirlendiği, bu yeterlik kriterinin BUSKİ Genel Müdürlüğü Emlak ve İstimlak Dairesi Başkanlığı Coğrafi Bilgi Sistemleri Şube Müdürlüğünden alınacak yazı ile belgelendirileceği, idareden alınacak söz konusu belgenin tarih ve sayı bilgisinin istekliler tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edileceği,
Başvuru sahibi iş ortaklığı tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen ve akabinde idarenin talebi üzerine sunulan belgede “…Dilekçeniz ekinde yer alan belgelerde kullanacağınız asfalt plenti ile ilgili bilgi bulunmadığından mesafe analizi yapılamamıştır. …” ifadelerinin yer aldığı, bu nedenle anılan belgenin İhale İlanı’nın 4.3.2’nci ve İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddelerinde düzenlenen yeterlik kriterini sağlamadığı değerlendirildiğinden, anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik idarece yapılan işlemin mevzuata aykırı olmadığı ve başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan başvuru sahibi isteklinin teklifinin yukarıda belirtilen gerekçelerle değerlendirme dışı bırakılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı, dolayısıyla teklifi geçersiz olan başvuru sahibi isteklinin teklifi ile ihale üzerinde bırakılan isteklinin geçerli teklifi arasında kamu zararı değerlendirmesinin yapılamayacağı anlaşıldığından, başvuru sahibi isteklinin bu konuyla ilgili iddialarının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Oybirliği ile karar verildi.
|
|
|