|
Karayolları 18. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan 2022/439342 ihale kayıt numaralı “Karayolları 18. Bölge Müdürlüğü 181 ve 183 Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Yapım ve Onarımı ile Kar ve Buzla Mücadele İşlerinin Yapılması” ihalesine ilişkin olarak Özceylan Day. Tük. Mad. Oto. Pet. İnş. Nak. ve Taah. San. Tic. A.Ş. itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 14.09.2022 tarihli ve 2022/UY.I-1119 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
Davacı Özceylan Day. Tük. Mad. Oto. Pet. İnş. Nak. ve Taah. San. Tic. A.Ş. tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Ankara 8. İdare Mahkemesinin 29.11.2022 tarihli ve E:2022/2266, K:2022/2787 sayılı kararında dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Yapılan temyiz incelemesi sonucunda Danıştay Onüçüncü Dairesinin 19.09.2023 tarihli ve E:2023/472, K:2023/3594 sayılı kararında “…ihale komisyonunca verilen teklifler değerlendirildikten sonra, diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanlardan teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak istenileceği, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği, aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yapılan açıklamalarda sunulan analizleri, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait tekliflerin reddedileceği, analizler üzerinde yapılan incelemede, çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatasının ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltileceği, düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık KGM/BAKIM iş kalemi için hesaplanan toplam analiz fiyat tutarının, 31.999.912,12-TL olan teklif tutarının üzerinde olup olmadığı hususundan kaynaklanmaktadır.
Olayda, Tebliğ’in 45.1.8. maddesi uyarınca çarpım ve toplama hatalarının idarece re’sen düzeltilmesi gerektiği, nitekim 09/09/2022 tarihli Esas İnceleme Raporu’nda, her bir girdi için tüm küsürat dikkate alınmak suretiyle girdi miktarları ile birim fiyatların çarpılması sonucu iş kaleminin “km” başına kârsız toplam analiz tutarının 5.622,50-TL olarak belirlendiği, bu tutarın 3636 km ile çarpımı sonucu elde edilen tutarın 20.443.410,00-TL olduğu, buna belirlenen kâr ilave edildiğinde analiz toplam tutarının 31.999.775,70-TL olarak tespit edildiği, söz konusu tutarın davacının teklif tutarı olan 31.999.912,12-TL’den düşük olduğu, dolayısıyla davacının teklifinin değerlendirmeye alınması gerektiği yönünde görüş belirtildiği, Daire Başkanı tarafından da bu görüşe iştirak edildiği, buna rağmen dava konusu Kurul kararında aksi yönlü bir değerlendirme ile itirazen şikâyet başvurusunun reddedildiği görülmektedir.
Dairemizin 21/06/2023 tarihli ara kararı ile davalı idareden, KGM/BAKIM iş kalemi için 09/09/2022 tarihli Esas İnceleme Raporu’nda yapılan hesaplamanın hangi verilere dayandığı ile Kurul kararında yapılan aksi yönlü değerlendirmenin maddi ve hukukî gerekçeleri sorulmuş; dosyaya sunulan 01/08/2023 tarihli cevabi yazıda özetle, hesaplamanın davacının birim fiyatlarına dayandırıldığı, ilgili rapora göre davacının teklifinin değerlendirmeye alınması gerektiği, ancak nihai kararın Kurul’un takdirinde olduğu ifade edilmiştir.
Bu durumda, analiz toplamının teklif tutarını aşıp aşmadığı hususunda yapılacak hesaplamada maddi bir hata bulunması durumunda, söz konusu hatanın Tebliğ’in 45.1.8. maddesi uyarınca idarece re’sen düzeltilmesi ve nihai değerlendirmenin hatadan arındırılmış hesaplama üzerinden yapılması gerektiği, nitekim Kamu İhale Kurumu tarafından tanzim edilen 09/09/2022 tarihli Esas İnceleme Raporu’nda gerekli hesaplamanın yapıldığı, yapılan bu hesaplamaya göre analiz toplamı teklif tutarından düşük kaldığından davacının teklifinin değerlendirmeye alınması gerektiğinin belirtildiği, buna rağmen maddi ve hukukî gerekçeleri ortaya koyulmaksızın dava konusu Kurul kararında aksi yönlü bir değerlendirme yapıldığı anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.” gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına ve dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Anılan Danıştay kararı sonrasında, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddiasında haklı olduğu tespit edildiğinden, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun yukarıda yer verilen 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde, başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verileceği, Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesinin yapılacağı ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemeyeceği, diğer hallerde ise başvuru bedelinin iade edilmeyeceği hüküm altına alınmış olduğundan itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine yönelik Kurul kararının bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi halinde itirazen şikâyet başvuru bedelinin (55.316,00 TL) iade edilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1- Kamu İhale Kurulunun 14.09.2022 tarihli ve 2022/UY.I-1119 sayılı kararının iptaline,
2- Anılan Danıştay kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
3- Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.
|