İhale Kararında veya Sözleşmede Evsafı Belirtilen Maldan Başka Bir Malın Teslim veya Kabul Edilmesi

 

İhale kararında veya sözleşmede evsafı belirtilen maldan başka bir malın teslim veya kabul edilip edilmediği, ihale kararına veya yapılan ihale sözleşmesine göre değerlendirilmelidir.

Sözleşmede veya ihale kararında belirtilmiş olan malın yerine aynı özellikteki veya daha kaliteli bir başka malın teslimi veya kabulü bu suçu oluşturmaz.

Örneğin yolun granit taşlarla kaplanması yönündeki bir ihalede, ihaleyi alan kimsenin hangi tür granit, çimento ve benzeri malzemeleri kullanacağı sözleşmede belirtilmiştir.Buna göre mesela Türk graniti kullanılması gerektiği halde Çin graniti kullanması kullanılması durumda edimin ifasına fesat karıştırma suçu düşünülebilir.

Zira bu durumda hileli davranmaktan bahsedilmiştir. Yani hileli davranarak ihale sözleşmesinde evsafı belirtilen maldan başka bir malın teslim edilmesi veya kabul edilmesi söz konusu olmalıdır.

Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 11. maddesinde denetimi yapacak komisyon belirtilmiştir. Yine Mal Alımları Denetim, Muayene ve Kabul İşlemlerine Dair Yönetmelik ile mal alımı yönündeki ihalelere ilişkin ifa edilen edimlerin hangi şartlar ile denetleneceği ve kabul edilebileceği belirtilmiştir.

Buna göre yetkili makam tarafından biri başkan, biri işin uzmanı olmak üzere en az üç veya daha fazla tek sayıda kişi ile yedek üyelerden oluşan muayene ve kabul komisyonları kurulur.

Komisyon üyeleri yüklenici tarafından idareye teslim edilen malın veya yapılan işin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığını inceler .

Bununla beraber; ihale dokümanı ve sözleşmesinde hüküm bulunması halinde, imalat veya üretim süreci gerektiren alımlar için geri dönüşü olmayan hataların ortaya çıkmasını önlemek, teslim süresinde gecikmelere yol açmamak ve hataların zamanında giderilmesini sağlamak amacıyla imalat veya üretim tamamlandıktan sonra kontrol imkanı olmayan hususlarda malın ihale dokümanında belirtilen kalite ve özelliklere uygun olarak üretilip üretilmediğinin tespiti için ilgili idare tarafından imalat veya üretim sürecinde belirli aşamalarda ve aralıklarla denetleme yapılabilir .

Muayenenin yapılması sırasında en uygun yöntem seçilmelidir. Buna göre, sözleşmeye konu olan malın, ihale kararına uygunluğu başlıca üç muayene usulü ile teşhis edilebilir. Bunun için laboratuvar muayenesi, hakem muayenesi ve nihayet fiziksel muayene yapılacaktır.

Böylece edim konusu mal hakkında kabul işlemi gerçekleşecektir. Bu aşamada muayene komisyonu üyelerinin gerekli niteliği taşmayan malı kabul etmeleriyle ya da hileyle,yüklenicinin numunede gösterilen ve uygun bulunan maldan farklı ve daha kalitesiz ifayı gerçekleştirmesi halinde suç gerçekleşecektir.

Yani ihale kararında niteliği belirtilen maldan bir başkasını teslim etme ya da bunun kabul etme ile suç oluşur.

İhale Kararında veya Sözleşmede Belirtilen Miktardan Eksik Malın Teslim veya Kabul Edilmesi İhale kararında veya sözleşmede belirtilen miktardan eksik malın teslim veya kabul edilmesi durumunda edime fesat karıştırılmış sayılacaktır. Kısmi kabulün olabileceği durumlarda “kısmi kabulün” yapılması ve kabul edilmesi bu suçu oluşturmaz.

Malın veya yapılan işin yüklenici tarafından idareye teslim edilmesiyle, kontrole başlanacaktır.

Taahhüt edilen malın tamamlanan kısımları eğer elverişli ise kısmı kabul edilebilir.İhale ilanında, ihale kararında veya sözleşmede işin adı, niteliği, türü ve miktarı belirtilmiştir.

Buna göre edimin eksik yapılması veya bunun kabulü bu suçu oluşturur.

Nitekim Yargıtay kararları da bu yöndedir