|
BAŞVURU SAHİBİ:
Yıldız İnşaat Temizlik ve Teknik Bakım Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İstanbul Büyükşehir Belediye Bakanlığı Tesisler Bakım ve Onarım Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/556542 İhale Kayıt Numaralı “24 Aylık Avrupa Yakası İBB Binalarının Elektrik ve Mekanik Sistemlerinin Periyodik Bakım ve İşletmeye Hazır Halde Tutulması İşi” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Tesisler Bakım ve Onarım Müdürlüğü tarafından 25.11.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “24 Aylık Avrupa Yakası İBB Binalarının Elektrik ve Mekanik Sistemlerinin Periyodik Bakım ve İşletmeye Hazır Halde Tutulması İşi” ihalesine ilişkin olarak Yıldız İnşaat Temizlik ve Teknik Bakım Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 08.03.2021 tarih ve 12074 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.03.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/442 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; Kamu İhale Kurulu’nun 03.02.2021 tarihli ve 2021/UH.II-283 sayılı kararında ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, akabinde ihale yetkilisinin 25.02.2021 tarihli ve 259 sayılı oluru ile ihale komisyonunun tekrar toplandığı, tek geçerli teklif olan tekliflerinin teklifinin yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete %96 mertebesinde yakın olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalenin idare tarafından “rekabetin sağlanması” ve “kaynakların verimli kullanılması” ilkesi gereği iptal edildiği, bu çerçevede teklif fiyatlarının yaklaşık maliyetin altında olması halinde idarelere verilen ihalenin iptal edilmesi takdir yetkisinin sınırsız olmadığı, ihale sürecindeki değerlendirmeler neticesinde diğer teklifler elenerek tek geçerli teklif kalmasının rekabetin oluşmadığı anlamına da gelmeyeceği, ihale tarihinden itibaren geçen zaman içerisinde maliyetlerde yaklaşık %20 oranında artış meydana geldiği, tekrar ihaleye çıkılması halinde daha fazla ödenek ayrılmak zorunda kalınacağı, sadece teklif tutarlarındaki fark dikkate alınarak “kaynakların verimli kullanılması” ilkesinin ihlal edilemeyeceği hususları göz önüne alındığında ihalenin iptal kararının iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “…İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır…” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “…f) Yaklaşık maliyet: İhale onay belgesi düzenlenmeden önce idarece her türlü fiyat araştırması yapılarak, Katma Değer Vergisi (KDV) hariç olmak üzere hesaplanan ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilen, ihale konusu işin öngörülen bedelini, … ifade eder.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tekliflerin alınması ve değerlendirilmesi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.3. Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler
16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;
a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup olmadığını,
b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp yapılmadığını,
c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,
Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.
16.3.2. Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir.” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 24 Aylık Avrupa Yakası İBB Binalarının Elektrik ve Mekanik Sistemlerinin Periyodik Bakım ve İşletmeye Hazır Halde Tutulması İşi
b) Miktarı ve türü: 24 Ay boyunca İstanbul Avrupa Yakası İBB binalarının Elektrik ve Mekanik Sistemlerin Periyodik Bakım ve İşletmeye Hazır Halde Tutulması Hizmet Alımı İşi.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: İstanbul Avrupa Yakası Geneli İbb Hizmet Binaları
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.
34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum, bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal bildirilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden ve ihale dokümanı düzenlemelerinden, ihale komisyonu kararı üzerine idarenin, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu, ihalenin iptal edilmesi halinde bu durumun bütün isteklilere bildirilmesi gerektiği, idarenin bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceği, ayrıca söz konusu hüküm ve düzenlemeler gereğince ihalenin iptali konusunda idarenin takdir yetkisi bulunmakta ise de bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı, kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlı olduğu anlaşılmaktadır.
10.12.2020 tarihinde düzenlenen ihale komisyonu kararına göre, başvuruya konu ihalenin açık ihale usulü ve birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirildiği, 16 adet ihale dokümanı indirildiği, 5 istekli tarafından teklif verildiği, Musa Uslu’nun ve Çeken Yapı İnş. A.Ş.nin tekliflerinin yeterlik kriterlerini sağlamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, Bilginay Tem. Hiz. Yem. Bil. İlaç. Org. Taş. İnş. Dan. Teks. Ayak. Tur. Tic. Paz. San. Ltd. Şti., Turkuaz İsg. Sos. Hiz. İş Sağ. ve Güv. Çev. Ölç. Mer. Paz. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak, Gürsan Teknik Hiz. A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği,
Daha sonra Gürsan Teknik Hiz. A.Ş. tarafından itirazen şikâyet başvurularında bulunulduğu ve Kurulca alınan 03.02.2021 tarihli ve 2021/UH.II-283 sayılı karar ile Bilginay Tem. Hiz. Yem. Bil. İlaç. Org. Taş. İnş. Dan. Teks. Ayak. Tur. Tic. Paz. San. Ltd. Şti. – Turkuaz İsg. Sos. Hiz. İş Sağ. ve Güv. Çev. Ölç. Mer. Paz. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı teklifinin değerlendirilme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi yönünde düzeltici işlem kararları alındığı,
Bunun üzerine, 01.03.2021 tarihinde ihale yetkilisince onaylanan 25.02.2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin iptal edildiği, iptal gerekçesinin “…Kamu İhale Kurumunca 03.02.2021 tarih, 2021/UH.11-283 sayılı düzeltici işlem kararını uygulamak üzere; İhale yetkilisinin 25.02.2021tarih ve 259 sayılı oluru ile yeniden toplanan ihale komisyonu tarafından, Kamu İhale Kurumu’nca 03.02.2021 tarih ve 2021/UH.II-283 sayılı kararda belirtilen nedenlerle Bilginay Tem. Hiz. Yem. Bil. İlaç. Org. Taş. İnş. Dan. Teks. Ayak. Tur. Tic. Paz. San. Ltd. Şti. – Turkuaz İsg. Sos. Hiz. İş Sağ. ve Güv. Çev. Ölç. Mer. Paz. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilmiştir.
Belgeleri uygun olan isteklilerin tekliflerinin tekrar değerlendirilmesi neticesinde, Gürsan Teknik Hizmetler A.Ş. tarafından sunulan geçici teminat mektubunda “4734 sayılı Kanun’un 34’ üncü maddesi uyarınca, bu teminat mektubu her ne suretle olursa olsun haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz. ” cümlesinin yer almadığı ve bu konu ile ilgili Kamu İhale Kurulu’nun 2020/UY.I-2146 ve 2021/UH.II-104 no’lu kararlarının olduğu, dolayısıyla geçici teminat mektubu standart formunun esas alınmadığı tespit edilmiş, bu nedenle isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılmıştır.
Nihai olarak 24 Aylık Avrupa Yakası İBB Binalarının Elektrik ve Mekanik Sistemlerinin Periyodik Bakım ve İşletmeye Hazır Halde Tutulması işi kapsamında 16 (onaltı) adet doküman satın alındığı, 5 (beş) istekli tarafından teklif verildiği, 4 (dört) isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakıldığı, Yıldız İnşaat Temizlik ve Tek. Bak. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin ise tek geçerli teklif olarak kaldığı, teklifinin de yaklaşık maliyetin altında olmakla beraber yaklaşık maliyetin %96 mertebesinde yaklaşık maliyete yakın olduğu görülmekte olup, Kamu İhale Kanunumun 5’inci maddesinde yer bulan temel ilkelerden “rekabetin sağlanması” ve “kaynakların verimli kullanılması” ilkelerinin idareler tarafından azami surette gözetilmesi gerektiği de dikkate alındığında, somut durumda rekabetin etkin şekilde sağlanmış olduğundan bahsedilmeyeceği ve kaynakların verimli kullanılması gerektiği hususunun da göz ardı edilemeyeceği anlaşılmaktadır. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunumun “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39 maddesi gereği ihale komisyonu tarafından ihalenin iptal edilmesine karar verilmiştir.” şeklinde ifade edildiği, aynı tarihte (01.03.2021) EKAP üzerinden isteklilere gönderilen yazıda bütün tekliflerin reddedilerek ihalenin iptal edildiğinin bildirildiği,
İdarenin ihalenin iptaline ilişkin gerekçeleri incelendiğinde, 03.02.2021 tarihli ve 2021/UH.II-283 sayılı Kurul kararı doğrultusunda yapılan düzeltici işlem üzerine ihalede iki geçerli teklifin kaldığı, akabinde Gürsan Teknik Hiz. A.Ş.nin teklifinin geçici teminat mektubunun standart forma uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalede tek geçerli teklif kaldığı, başvuru sahibine ait bu teklifin de yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte %96 oranında yaklaşık maliyete yakın olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüş olup idare tarafından şikâyete konu ihalenin rekabetin sağlanması ve kaynakların verimli kullanılması ilkeleri gözetilerek iptal edildiği anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre yapılan ihalelerde ihalenin iptali hususunda ihale komisyonlarına ve dolayısıyla idarelere takdir yetkisi tanınmakla birlikte, bu takdir yetkisi mutlak ve sınırsız bir yetki niteliğinde olmadığından, takdir yetkisinin anılan Kanun’un temel ilkelerine uygun şekilde, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek kullanılması ve somut olaya ilişkin koşulların dikkate alınarak karar verilmesi gerektiği, şikâyete konu ihalede 16 adet doküman indirildiği, ihaleye 5 istekli tarafından teklif sunulduğu ve gelinen aşama itibarı ile ihalede bulunan geçerli teklif sayısının bir adet olduğu, ihalede rekabet şartlarının tüm teklifler üzerinden değerlendirilmesi gerektiği ve yapılan teklif değerlendirmeleri sonucunda ihalede tek geçerli teklifin kalmasının rekabetin oluşmadığı anlamına gelmeyeceği, söz konusu teklifin de yaklaşık maliyetin altında olduğu göz önüne alındığında idarece ihalenin Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkeleri gerekçe gösterilerek iptal edilmesi işleminin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak ihalenin iptal kararının iptal edilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun bir şekilde yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.
|