ihale komisyonu tarafından tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında sınır değerin altında teklif sunan isteklilerin teklifinin açıklama istenmeksizin reddedilmesi işleminde mevzuata uyarlık bulunmadığı İdari Şartnamesinin düzenlemesi gereği teklifleri sınır değerin altında olan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmeksizin ihalenin en düşük geçerli teklifi veren istekli üzerinde bırakılması

Toplantı No 2021/045
Gündem No 41
Karar Tarihi 03.11.2021
Karar No 2021/UH.I-2002

BAŞVURU SAHİBİ:

Bayramoğlu Jeoloji Jeoteknik Jeofizik Müh. Pro. İnş. Maden. Ener. Ür. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Konya İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/514311 İhale Kayıt Numaralı “Jeofizik Etüt Yapılması ve Rapor Yazılması İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Konya İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü tarafından 21.09.2021 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen “Jeofizik Etüt Yapılması ve Rapor Yazılması İşi” ihalesine ilişkin olarak Bayramoğlu Jeoloji Jeoteknik Jeofizik Müh. Pro. İnş. Maden. Ener. Ür. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 07.10.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.10.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 15.10.2021 tarih ve 48042 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.10.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2021/1699 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, tekliflerinin sınır değerin altında bulunması sebebiyle değerlendirme dışı bırakıldıkları, idarece İdari Şartname’nin 34’üncü maddesinde yer alan düzenleme dikkate alınmadan karar verildiği, anılan düzenleme gereğince ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olmaları gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “Bu Kanunun uygulanmasında;

Pazarlık usulü: Bu Kanunda belirtilen hallerde kullanılabilen, ihale sürecinin iki aşamalı olarak gerçekleştirildiği ve idarenin ihale konusu işin teknik detayları ile gerçekleştirme yöntemlerini ve belli hallerde fiyatı isteklilerle görüştüğü usulü,

ifade eder.” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “Pazarlık usulü” başlıklı 21’inci maddesinde “Aşağıda belirtilen hallerde pazarlık usulü ile ihale yapılabilir:

f) İdarelerin yaklaşık maliyeti ellimilyar Türk Lirasına (Dörtyüzdörtbinyediyüzotuziki Türk Lirasına) kadar olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımları.   

           (b), (c) ve (f) bentlerinde belirtilen hallerde ilan yapılması zorunlu değildir. İlan yapılmayan hallerde en az üç istekli davet edilerek, yeterlik belgelerini ve fiyat tekliflerini birlikte vermeleri istenir.

Bu madde kapsamında yapılacak ihalelerde, ilk fiyat tekliflerini aşmamak üzere isteklilerden ihale kararına esas olacak son yazılı fiyat teklifleri alınarak ihale sonuçlandırılır.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

           gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Verilen hizmetin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.

c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.

  (3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.

(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan, açık ihale, belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (b), (c) ve (f) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birinin kullanılması zorunludur.

(5) Aşağıdaki işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.

a) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan ve Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihaleleri.

b) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri.

c) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar listesinde yer alan işlerin ihaleleri.” hükmü,

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Jeofizik Etüt Yapılması ve Rapor Yazılması İşi

b) Miktarı ve türü:

5 mt. elektrot aralığında ve en az 48 kanallı ERT (elektrik rezistivite tomografi) yöntemiyle jeofizik etüt (150 adet)

10 mt. elektrot aralığında ve en az 48 kanallı ERT (elektrik rezistivite tomografi) yöntemiyle jeofizik etüt (100 adet)

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Konya İli Selçuklu, Karatay, Meram, Çumra ve Ereğli İlçelerinde Müdürlüğümüzce Teknik Şartnamede Belirlenen Yerler” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “İhaleye ilişkin bilgiler ile ihale ve son teklif verme tarih ve saati” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1.

a)İhale kayıt numarası: 2021/514311

b) İhale usulü: Pazarlık Usulü 21/f bendi.

c) Tekliflerin sunulacağı adres: Konya Valiliği İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Hizmet Binası

ç) İhalenin yapılacağı adres: Horozluhan Mahallesi Yeni İstanbul Yolu Caddesi No:72/E Kat:4 Selçuklu / KONYA

d) İhale tarihi: 21.09.2021

e) İhale saati: 14:30

f) İhale komisyonunun toplantı yeri: Konya Valiliği İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Hizmet Binası Toplantı Salonu

3.2. Teklifler ihale (son teklif verme) tarih ve saatine kadar yukarıda belirtilen yere verilebileceği gibi, iadeli taahhütlü posta yoluyla da gönderilebilir. İhale (son teklif verme) saatine kadar İdareye ulaşmayan teklifler değerlendirmeye alınmaz…” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 30’uncu maddesinde “30.1. Teklifler, bu Şartnamede belirtilen ihale saatine kadar İdareye (tekliflerin sunulacağı yere) verilecektir.

30.2. İhale komisyonunca, tekliflerin alınması ve açılmasında aşağıda yer alan usul uygulanır:

30.2.1. İhale komisyonunca bu Şartnamede belirtilen ihale saatinde ihaleye başlanır ve bu saate kadar kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur.

30.2.2. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. Bu incelemede, zarfın üzerinde isteklinin adı, soyadı veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi işe ait olduğu, ihaleyi yapan İdarenin açık adresi ve zarfın yapıştırılan yerinin istekli tarafından imzalanıp kaşelenmesi veya mühürlenmesi hususlarına bakılır. Bu hususlara uygun olmayan zarflar bir tutanakla belirlenerek değerlendirmeye alınmaz.

30.2.3. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır. İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik olan veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ve teklif bedelleri açıklanarak tutanağa bağlanır. Düzenlenen bu tutanaklar ihale komisyonunca imzalanır ve ihale komisyon başkanı tarafından onaylanmış bir sureti isteyenlere imza karşılığı verilir.

30.2.4. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez. Teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler değerlendirilmek üzere ilk oturum kapatılır.” düzenlemesi,

 

“Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “31.1. Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir.

31.4. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir.

31.5. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen teklifler ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” düzenlemesi,

 

“Son tekliflerin alınması” başlıklı 32’nci maddesinde “32.1. İhale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme sonucunda yeterliği tespit edilen isteklilerden, ilk fiyat tekliflerini aşmamak ve ihale kararına esas olmak üzere son yazılı fiyat tekliflerini vermeleri istenir. İstekliler, kendilerine bildirilen tarih ve saatte tekliflerini ihale komisyonuna sunar. İhale komisyonu, son teklifleri bir tutanakla isteklilerden teslim alır ve son teklif bedelleri ile işin yaklaşık maliyetini hazır bulunanlara açıklayarak tutanağa bağlar. Son yazılı fiyat teklifini sunmayan isteklilerin ilk teklifi, son teklifleri olarak kabul edilir ve teklifler değerlendirilmek üzere oturum kapatılır…” düzenlemesi,

 

“Sınır değer” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

34.2. İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 41.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,

 

“Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük olanıdır…” düzenlemesi bulunmaktadır.

 

Başvuruya konu ihalenin Konya İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “Jeofizik Etüt Yapılması ve Rapor Yazılması İşi” olduğu, bahse konu işin idare tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin (f) bendinde yer alan hükme istinaden pazarlık usulü ile ihale edildiği, 21.09.2021 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 6 isteklinin katıldığı, söz konusu ihaleye ilk fiyat teklifini sunan Volkan Ünal Sondaj Pro. Jeoloji İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif dosyası kapsamında iş deneyim belgesinin bulunmaması sebebiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, 5 isteklinin 21.09.2021 tarihinde son fiyat tekliflerini sunmaya davet edildiği, 28.09.2021 onay tarihli ihale komisyonu kararında “… Yapılan İkinci oturumda; ihaleye katılan isteklilerden alınan son tekliflerinin değerlendirilmesi yapılmış olup; yapılan değerlendirme neticesinde BAYRAMOĞLU JEOLOJİ JEOTEKNİK JEOFİZİK MÜH. PROJE İNŞ. MAD. ENERJİ ÜRETİM SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ., SU MÜHENDİSLİK SELÇUK UFUK KENDİRCİ ve META MERMER MADEN DANIŞMANLIK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. firmalarının tekliflerinin ekaptan yapılan sınır değer sorgulaması neticesinde aşırı düşük teklif vermeleri sebebiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına” karar verildiği, sınır değerin üzerinde teklif sunan Enerson Müh. Sondaj Maden Petr. Jeotermal Mak. Elekt. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak, Projeo Müh. İnş. Gıda İth. ve İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

 

Yukarıda yer verilen mevzuat maddelerinde ihale komisyonu tarafından teklifler değerlendirildikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değerin hesaplanacağı, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesinin üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralarındaki koşullar çerçevesinde idarece;

a) Aşırı düşük teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak istenmesi,

b) İhalenin, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırılması,

c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifinin açıklama istenmeksizin reddedilmesi,

seçeneklerinden birinin tercih edilmesi suretiyle İdari Şartname’de düzenleme yapılması gerektiği hükme bağlanmıştır.

 

İdari Şartname’nin 34’üncü maddesinde ihalenin açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacağı, 36’ncı maddesinde ise teklif edilen fiyatların en düşük olanının ekonomik açıdan en avantajlı teklif olacağı düzenlemesine yer verilmiştir. Dolayısıyla söz konusu düzenlemelerde ihalenin açıklama istenmeksizin geçerli en düşük teklif dikkate alınarak sonuçlandırılacağı açıkça belirtildiğinden, isteklilerin tekliflerinin sınır değerin altında olması halinde aşırı düşük teklif işlemleri yapılmaksızın en düşük teklif sahibinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

 

İdare tarafından ihale dokümanında “b) ihalenin, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırılması” seçeneğinin tercih edildiği, bununla birlikte, ihale komisyonunca ihale dokümanında yer alan düzenlemeye aykırı olarak “c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifinin açıklama istenmeksizin reddedilmesi” seçeneğinin kullanıldığı ve sınır değerin altında teklif sunan bütün isteklilerin tekliflerinin reddedildiği anlaşılmıştır.

 

Bu kapsamda ihale komisyonu tarafından tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında sınır değerin altında teklif sunan isteklilerin teklifinin açıklama istenmeksizin reddedilmesi işleminde mevzuata uyarlık bulunmadığı, İdari Şartname’nin 34’üncü madde düzenlemesi gereği, teklifleri sınır değerin altında olan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmeksizin ihalenin en düşük geçerli teklifi veren istekli üzerinde bırakılması gerektiği değerlendirildiğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibi Bayramoğlu Jeoloji Jeoteknik Jeofizik Müh. Proje İnş. Mad. Enerji Üretim San. ve Tic. Ltd. Şti., Selçuk Ufuk Kendirci ve Meta Mermer Maden Danışmanlık San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.