ihale konusu işin malzemeli yemek hizmet alımı işi olduğu, niteliği gereği personel çalıştırılmasına dayalı olmayan söz konusu hizmet alımı işinde, öğün maliyetleri üzerinden tekliflerin oluşturulacağı, bu çerçevede ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve tecrübe sahibi olması beklenen istekliler tarafından ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma maliyetinin hesaplanarak öğün maliyetlerine dâhil edileceği bu nedenle iddiaya konu edilen ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satır açılmasına gerek bulunmadığı - İhale| ihale ilanı| ihale sonuçları| ihale kararları| ihale danışmanı

Toplantı No : 2020/020
Gündem No : 24
Karar Tarihi : 13.05.2020
Karar No : 2020/UH.II-876
BAŞVURU SAHİBİ:

Halil ÇALIK,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

TÜBİTAK Başkanlığı İdari Hizmetler Dairesi Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/145887 İhale Kayıt Numaralı “TÜBİTAK Başkanlığı ve Ankara’daki Bağlı Birimlerin 01/07/2020-30/06/2021 Tarihleri Arasında Tabildot Mutfağı Öğle Yemeği (Malzeme Dahil) Hizmet Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

TÜBİTAK Başkanlığı İdari Hizmetler Dairesi Başkanlığı tarafından 14.04.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen TÜBİTAK Başkanlığı ve Ankara’daki Bağlı Birimlerin 01/07/2020-30/06/2021 Tarihleri Arasında Tabildot Mutfağı Öğle Yemeği (Malzeme Dahil) Hizmet Alımı” İhalesine ilişkin olarak Halil Çalık’ın 08.04.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 10.04.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.04.2020 tarih ve 18223 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.04.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/707 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) TÜBİTAK İdari Hizmetler Dairesi Başkanlığı tarafından “TÜBİTAK Başkanlığı ve Ankara’daki bağlı birimlerin 01/07/2020-30/06/2021 tarihleri arasında tabildot mutfağı öğle yemeği (malzeme dahil) hizmet alımı işi” nin 14.04.2020 tarihinde ihalesinin yapıldığı, söz konusu ihaleye ilişkin İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinin (h) bendinde isteklilerin 5179 sayılı “Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun” hükümlerine göre gıda ürünlerine ait gıda üretim izin belgesinin aslı veya noter onaylı suretini sunmaları gerektiğinin düzenlendiği, ancak gıda üretim izin belgesinin yanı sıra gıda üretimine dair işletme kayıt belgesinin sunulmasının da ihaleye katılım için yeterli olmasına rağmen ihale dokümanında bu belgeye yer verilmemesinin mevzuata aykırı olduğu,

2) Yemek üretimi ve dağıtımı hizmeti idarenin mutfak ve yemekhanelerinde yapılacak olmasına rağmen İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde “… İstekliler 1.100 adet öğle yemeğini çıkarabilecek (iş süresince 12 ay boyunca) kapasiteye sahip yemek üretimini gösterir resmi kapasite raporunu sunmaları zorunludur.” düzenlemesine yer verilmek suretiyle isteklinin kendi malı tesis şartı aranması ve yüklenicinin üretim tesisinin Ankara dışında olması halinde İdari Şartname’nin 47.7’nci maddesinde yer alan “İhale üzerinde kalan firmanın yemek üretim tesisinin Ankara İli dışında olması halinde sözleşme imzalanmadan önce Ankara’da günlük 1.100 adet öğle yemeği çıkarabilecek kapasiteye sahip yemek üretim tesisi ile yapılan noter onaylı sözleşmesini, sözleşme yapılan ilgili yemek üretim tesisinin günlük 1.100 adet öğle yemeği çıkarabilecek kapasiteye sahip yemek üretimini gösterir kapasite raporunu ve 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hakkında Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun hükümlerine göre gıda ürünlerine ait Gıda Üretim İzin Belgesinin aslı veya noter onaylı suretini sunması zorunludur ” düzenlemesi ile Ankara’da yeterlik şartlarına sahip bir mutfakta sözleşme yapma şartı aranmasının ihaleye katılım ve rekabeti engelleyeceği,

3) İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde belirtilen, personelin, maaş, kıyafetleri, sigorta, yemek, sözleşme bedeli ile Teknik Şartname’de yazılı olan tabildot mutfağına ait yemek pişirme işine ait tüm gıda (et, kuru gıdalar, sebzeler, meyveler, tatlılar, yoğurt ve ayran, meşrubatlar, salatalar ve turşular, yağlar, salçalar, dondurulmuş ürünler, döner kızartmalarında kullanılacak tüpler vb) maddeleri ile dağıtım yerlerine taşınması, yine Sözleşme Tasarısının 21.2. maddesinde belirtilen sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri sigorta poliçeleri ile ihale dokümanında belirtilen diğer tüm giderlerin, Sözleşme Tasarısının 21.2.1’inci maddesinde teminat limiti belirtilen sigorta giderlerinin, Teknik Şartname’de belirtilen 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile ilgili giderlerin, temizlik malzemesi giderlerinin, personel kıyafetlerine ilişkin giderlerin ve araç-gereç ve ekipmanların yüklenici tarafından karşılanmasının istenildiği, fakat bu giderlerin birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılarak gösterilmediği, bu kalemlerin herhangi bir gider kalemlerine dahil edilmesinin mümkün olmadığı, bahse konu iş personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir iş niteliğinde olmasından hareketle bu giderler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılarak fiyatlandırılmasının istenmesi gerektiği, aksi halde sözleşmenin yürütülmesi aşamasında problemler yaşanacağı, diğer taraftan İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili olarak sağlık raporu için hangi testlerin ve aşıların yapılacağı, kaç saat eğitim verileceği hususlarının belli olmadığı, bu kalem için de birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiği,

4) Sözleşme Tasarısı’nın 7.1’inci maddesinde İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde belirtilen düzenlemelere yer verilmemesinin mevzuata aykırı olduğu,

5) Sözleşme Tasarısı’nın 11.1.2’nci maddesinde kesin teminat mektubunun süresine ilişkin bilgi verilmemesinin Hizmet Alımı İhalelerine Yönelik Tip Sözleşmenin 18 nolu dipnotunda yer alan düzenlemelere aykırı olduğu,

6) Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yer alan açıklamaların bir bütün olarak Hizmet Alımlarına ait Tip Sözleşmenin 26 numaralı dipnotuna aykırı olduğu,

7) Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 5’inci maddesinin b bendinin 16’ncı alt maddesinin d bendinde yer alan “Yüklenici 2 günden fazla raporlu personelin yerine 3. günden itibaren başka bir personel görevlendirmek zorundadır” ve c bendinde yer alan “Yüklenici bu maddenin a ve b bentlerinde belirtilen nedenler dışında, her ne sebeple olursa olsun, çalışan görevli sayısını, çalıştırılması gereken toplam personel sayısının altına düşürmeyecektir” düzenlemeleri ile 2 günden fazla süreli rapor, senelik izin vs. nedenlerle işe gelmeyen personelin yerine personel temin edilerek personel sayısının tamamlatılmasının istenilmesinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesine aykırı olduğu,

8) Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 5’inci maddesinin b bendinin 16’ncı maddesinin b bendinde yer alan “Yüklenici SAGE’de çalışan personelini, kişi sayısına uygun bir servis aracı (en az 18 kişilik, 2016 model ve üzeri olacaktır) ile merkezi bir noktadan (Ulus’tan) alarak götürüp getirecektir.” düzenlemesinde belirtilen ulaşım giderine ve mesafe bilgilerine İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde yer vermemesi ve birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açmamasının mevzuata aykırı olduğu,

9) Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Sorumlulukları” başlıklı 5’inci maddesinin b bendinin 18’inci alt maddesinde yer alan “Çalışan tüm personelin sorumluluğu (maaşlar, sigorta primleri, tazminatlar, işsizlik sigortası primleri, gibi kesintiler ve ödemeler) yükleniciye aittir. İdare yüklenicinin işçilerin her türlü alacaklarını ödememesi halinde (aylık ücret ödemeleri dahil) bu miktarı hakediş, kesin teminat ve benzeri alacaklarından keserek personele ödeme hakkına sahiptir.” düzenlemesinin mevzuata aykırı olduğu, bahse konu kıdem ve ihbar tazminatının hesaba dahil edilip edilmediği hususunda tereddüt söz konusu olduğu,

10) 50 ve üzeri personel çalıştırılan işyerlerinde % 3 oranında engelli personel çalıştırılmasının zorunlu olmasına rağmen ihale dokümanında bu yönde bir düzenlemeye yer verilmediği, engelli işçi çalıştırılması ile ilgili birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satır açılmadığı,

11) İdarenin daha önce yaptığı ihaleleri incelendiğinde, söz konusu ihalenin yaklaşık maliyetinin piyasa rayicinin ve emsal ihalelerin çok üzerinde olduğu, yaklaşık maliyetin ilgili mevzuata uygun şekilde hazırlanmadığı, akaryakıt giderinin KDV dahil olarak tespit edildiği, % 4 sözleşme ve genel giderlerin işçilik giderlerine dahil edildiği, yedek parça ve sarf malzemesi, servis, yemek, elektrik, su, doğalgaz, ısıtma, havalandırma, kalibrasyon gerektiren cihazlar ve bu aletlerin kalibrasyon ücretleri gibi giderlerin kurallara uygun olarak belirlenmediği, fiyat tekliflerinin üzerine mükerrer olarak kar dahil edildiği, yaklaşık maliyetin yanlış hesaplandığı,

12) İhale konusu işte ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma yapılacak olmasına rağmen ihale dokümanında ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma yapılacak gün sayısına ve çalışacak personel sayısına yer verilmediği, birim fiyat cetvelinde bu gider için satır açılmadığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden, ihale konusu işin TÜBİTAK Başkanlığı ve Ankara’daki bağlı birimlerinde çalışan personeline günlük toplam 3.110 öğün yemek temini işi olduğu, ihalenin 14.04.2020 tarihinde birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirildiği, işin süresinin 01.07.2020 ile 30.06.2021 tarihleri arasında olduğu, başvuru sahibinin iddialarının ihale dokümanına yönelik olduğu, ihalede 33 adet ihale dokümanı indirildiği, 14.04.2020 tarihinde ihalesi yapılan ihaleye 11 isteklinin teklif verdiği belirlenmiştir.

İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında Kamu İhale Genel Tebliği’nin 75.3’üncü maddesinde “Malzemeli veya malzemesiz yemek hizmeti alımı ihalelerinde, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 38’inci maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, İdari Şartname’nin “İhaleye Katılabilmek İçin Gereken Belgeler ve Yeterlik Kriterleri” başlıklı maddesinin, ihale konusu hizmetin yerine getirilmesine ilişkin olarak ilgili mevzuat gereği alınması zorunlu olan sicil, izi, ruhsat vb. belgelerin istenilmesine ilişkin alt maddesinde aday ve isteklilerden sadece Gıda Üretim İzni Belgesinin istenilmesi yeterli olup, Gayrisıhhi Müessese Ruhsatı, Çalışma İzni ve Gıda Sicil Belgesi, Kontrol ve Denetim Raporu gibi belgelerin sunulacağına ilişkin düzenlemelere yer verilmeyecektir.” hükmünün yer aldığı, bahse konu madde hükmünde başvuru sahibinin iddiasında belirttiği İşletme Kayıt Belgesi veya başka herhangi bir belgenin daha istenebileceğine dair herhangi bir ifade bulunmadığı, bu nedenle bu hususta bir düzenleme yapılmamasında mevzuata aykırılık bulunmadığı ifade edilerek başvuru reddedilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alım ihalelerinde yeterliğe ilişkin diğer hususlar” başlıklı 75’inci maddesinde “…

75.3. Malzemeli veya malzemesiz yemek hizmeti alımı ihalelerinde, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 38’inci maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, idari şartnamenin “İhaleye Katılabilmek İçin Gereken Belgeler ve Yeterlik Kriterleri” başlıklı maddesinin, ihale konusu hizmetin yerine getirilmesine ilişkin olarak ilgili mevzuat gereği alınması zorunlu olan sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin istenilmesine ilişkin alt maddesinde aday ve isteklilerden sadece Gıda Üretim İzni Belgesi’nin istenilmesi yeterli olup, Gayrisıhhî Müessese Ruhsatı, Çalışma İzni ve Gıda Sicil Belgesi, Kontrol ve Denetim Raporu gibi belgelerin sunulacağına ilişkin düzenlemelere yer verilmeyecektir.” açıklamaları bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “ 7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

…

İsteklilerin 5179 sayılı “Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun” hükümlerine göre gıda ürünlerine ait “Gıda Üretim İzin Belgesi” nin aslı veya noter onaylı suretini sunması zorunludur.” düzenlemesi bulunmaktadır.

11.06.2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 47’nci maddesi ile yürürlükten kaldırılan 27.05.2004 tarihli ve 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun’un 4’üncü maddesinde “Gıda maddeleri ve gıda ile temas eden madde ve malzemeleri üreten işyerleri, bu konuda Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikte öngörülen asgarî teknik ve hijyenik şartlara uyarak gıda işyeri çalışma izni ve sicil numarasını almak zorundadır. Üretilecek gıda maddelerinin Türk Gıda Kodeksinde tanımı yapılmış olanların ilgili kodekse uygun üretileceğine dair yazılı beyan ile etiket örneğini ibraz etmesi üzerine söz konusu ürünlere, her ürün için izin belgesi ve numarası verilir. Türk Gıda Kodeksinde tanımlanmamış gıdaları üreten işyerleri, üretime geçmeden önce izin almak ve diğer tescil işlemlerini yaptırmak zorundadır. Alınan belgeler, alındığı şartların değişmemesi kaydıyla, miras yoluyla intikalinde geçerliliğini devam ettirir.

Üretim izni, gıda sicili ve gıda işyerlerinin taşıması gereken asgarî teknik ve hijyenik şartlara ait kurallar, Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” hükmü yer almaktadır.

5996 sayılı Kanun’un 13.12.2010 tarihinde yürürlüğe giren, işletmelerin kayıt ve onayına ilişkin 30’uncu maddesinde “(1) Bu Kanun kapsamındaki gıda ve yem işletmelerinden onaya veya kayıt işlemine tâbi olanlar ile onay ve kayıt işlemlerine ilişkin hususlar Bakanlıkça belirlenir. Onaya tâbi işletmeler için, faaliyete geçmeden önce Bakanlıktan onay alınması zorunludur. Kayıt işlemine tâbi işletmeler, faaliyetleri ile ilgili işletme kayıtlarını Bakanlığa yaptırmak zorundadır.

…
(4) Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelik ile belirlenir.” hükmü bulunmaktadır.

Bu itibarla, 5996 sayılı Kanun’un yukarıda yer verilen 30’uncu maddesi uyarınca gıda üretimi yapan onaya tabi işletmelerin faaliyet gösterebilmesi için Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan onay alması gerektiği, kayıt işlemine tabi işletmelerin ise işletme kayıtlarını anılan Bakanlığa yaptırmak zorunda oldukları anlaşılmakta olup, kayıt işlemine tabi gıda işletmelerinin “işletme kayıt belgesi” alması gerekmektedir.

Diğer yandan 5996 sayılı Kanun’un 22, 30 ve 31’inci maddelerine dayanılarak çıkarılan ve 17.12.2011 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik kapsamında “işletme kayıt belgesi”ne ilişkin usul ve esaslara yer verilmiş olup, bu Yönetmeliğin 13’üncü maddesinin üçüncü fıkrasında “Gıda ve gıda ile temas eden madde ve malzemelerin üretim izni belgeleri tüm sonuçlarıyla iptal edilmiştir.” hükmüne, geçici 1’inci maddesinin ikinci fıkrasında ise “Bu Yönetmeliğin yayımından önce çalışma izni ve gıda sicili belgesi, kayıt belgesi veya bu belgelere eşdeğer belge almış ve halen faaliyet gösteren kayıt kapsamındaki gıda işletmeleri, bu belgelerini en geç 31.12.2013 tarihine kadar bu Yönetmelikteki kayıt belgesi ile değiştirmek zorundadır.” hükmüne yer verilmiştir.

Dolayısıyla 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 47’nci maddesi ile yürürlükten kaldırılan 5179 sayılı Kanun’a dayanılarak düzenlenen “gıda üretim izin belgeleri”nin iptal edildiği ve 5996 sayılı Kanun ile yukarıda bahsedilen Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik kapsamında düzenlenen “işletme kayıt belgesi”nin söz konusu belgenin yerini aldığı anlaşılmıştır.

Bu çerçevede, idarece ihale dokümanında yer alan düzenlemede her ne kadar gıda üretim izin belgesi ifadesi kullanılmış ise de, yapılan mevzuat değişikliği ile bu belgenin yerine artık işletme kayıt belgesinin düzenlendiği ve yürürlükte olduğu belirlenmiştir. Söz konusu hususun bu alanda faaliyet gösteren istekliler açısından herhangi bir belirsizlik doğurmayacağı anlaşılmıştır. Nitekim şikayete konu ihalede de istekliler tarafından güncel olan işletme kayıt belgesinin sunulduğu belirlenmiştir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında İdari Şartname’de yer alan bu hususun, idarenin mutfaklarında yemek çıkmasına engel bir durum ortaya çıkması halinde, idarenin tedbir amaçlı yemek üretiminin bahsedilen günlük 1.100 adet öğün kapasiteli yemek üretim tesisinden sağlanabilmesi hususu ile ilgili olduğu, idarelerinin 2019 yılında gerçekleştirdiği ihalede de aynı hükmün bulunduğu, söz konusu ihalede toplam teklif sayısının 14, geçerli teklif sayısının 13 olduğu göz önüne alındığında, bahse konu düzenlemenin rekabeti engellediği iddiasının yerinde olmadığı ifade edilerek başvuru reddedilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “…

(5) İdare, ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede işin niteliğini göz önünde bulundurarak kapasite raporu ile ilgili düzenleme yapabilir. Sunulacak kapasite raporunun ihale veya son başvuru tarihi itibarıyla geçerli olması zorunludur.

(6) İş ortaklığında kapasite raporuna ilişkin yeterlik kriteri ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir. Ancak, idareler, idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde iş ortaklıklarındaki ortaklardan her birinin, kapasite raporuna ilişkin olarak iş ortaklığındaki hissesi oranında yeterliği sağlamaları gerektiğine yönelik düzenleme yapabilirler. Konsorsiyumlarda, kapasite raporunun, her bir ortağın kendi kısmı için istenilen asgari yeterlik kriterini sağlaması zorunludur.

(7) Aday veya istekli adına düzenlenmiş, farklı tesislere ait birden fazla kapasite raporunun sunulması halinde, kapasite tutarları toplanmak suretiyle yeterlik kriterinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.” hükümleri bulunmaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İstenecek belgeler” başlıklı 65’inci maddesinde “65.1. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 29’uncu maddesinde; idareler tarafından ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere hangi belgelerin istenilmesinin zorunlu olduğu ve hangi belgelerin istenemeyeceği belirtilmiştir. Bunun dışında kalan hallerde, idarelerce ilanda ve dokümanda belirtilmek kaydıyla, anılan maddede yer verilen belgelerden gerekli görülenler ile makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler, kapasite raporu ve kalite ve standarda ilişkin belgelerin ihale konusu işin niteliği dikkate alınarak Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ilgili maddeleri ve bu Tebliğde yapılan açıklamalar doğrultusunda istenilmesi mümkün bulunmaktadır.” açıklamaları,

Anılan Tebliğ’in “Kapasite raporu” başlıklı 73’üncü maddesinde “ 73.1. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 41’inci maddesinde, idareler tarafından alımın niteliği göz önünde bulundurulmak suretiyle “mesleki ve teknik yeterlik kriteri” olarak kapasite raporuyla ilgili düzenleme yapılabileceği hüküm altına alınmıştır. Bu çerçevede, yüklenicinin mutfağında veya tesisinde yemek üretiminin gerçekleştirilmesinin öngörüldüğü yemek hizmeti alımı ihalelerinde kapasite raporuna ilişkin olarak idari şartnamede istenebilecek günlük üretim miktarı, idarenin günlük yemek ihtiyacını aşmayacak şekilde belirlenecektir. İdarenin kendi mutfağında yemek üretiminin gerçekleştirileceği yemek hizmeti alımı ihalelerinde ise idarece öngörülecek kapasite raporuna ilişkin günlük üretim miktarı, idarenin günlük yemek ihtiyacının yarısını (1/2) geçmeyecektir. İhale dokümanında, üretim miktarı belirtilmeden aday veya isteklilerce kapasite raporu sunulacağına yönelik bir düzenleme yapılmayacaktır.” açıklamaları bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde, “…

7.5.2.

İsteklilerin günlük 1.100 adet öğle yemeğini çıkarabilecek [İş süresince (12 ay) boyunca] kapasiteye sahip yemek üretimini gösterir resmi kapasite raporunu sunmaları zorunludur.

Kapasite raporunun isteklinin kayıtlı olduğu Ticaret ve/veya Sanayi Odası ya da Meslek Odası tarafından mevzuatına uygun olarak düzenlenmiş ve ihale veya son başvuru tarihi itibarıyla geçerli olması zorunludur.

İş ortaklıklarında ortaklardan her birinin, iş ortaklığındaki hissesi oranında yeterlilik koşulunu sağlayacak kapasite raporunu sunmaları gerekmektedir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “…47.7. İhale üzerinde kalan firmanın yemek üretim tesisinin Ankara ili dışında olması halinde, sözleşme imzalanmadan önce; Ankara’da günlük 1.100 adet öğle yemeği çıkarabilecek kapasiteye sahip yemek üretim tesisi ile yapılan noter onaylı sözleşmesini, sözleşme yapılan ilgili yemek üretim tesisinin günlük 1.100 adet öğle yemeği çıkarabilecek kapasiteye sahip yemek üretimini gösterir kapasite raporunu ve 5179 sayılı “Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek kabulü Kakkında Kanun” hükümlerine göre gıda ürünlerine ait “Gıda Üretim İzin Belgesi’nin aslı veya noter onaylı suretini sunması zorunludur.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Teknik Şartname’nin “Hizmetin Esasları” başlıklı 2’nci maddesinde “…

3.Yemek hazırlığı ve pişirme işleminin yerinde yapılacağı mutfaklar; İdare’nin TÜBİTAK Başkanlık Binası, SAGE Merkez Binası, UZAY Binası ve BİLGEM-İLTAREN Binası’dır. Mesai günlerinde;

TÜBİTAK Başkanlık Mutfağından BTDB deposu’ na 15 kişilik, Beşevler yerleşkesine10 kişilik,
BİLGEM-İLTAREN Mutfağından KSM’ ye 40 kişilik yemek dağıtımı yapılacaktır.
4.Yemek dağıtımı YÜKLENİCİ tarafından sağlanan araçlarla ve YÜKLENİCİ çalışanlarınca yapılacaktır.

5.Dağıtım sırasında yemekler ısı yalıtımlı termobaks kutuların içerisinde muhafaza edilecektir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

İhaleye konu iş kapsamında ihale dokümanında belirtilen idareye ait mutfaklarda yemeklerin pişirileceği anlaşılmıştır. İdarece günlük toplam 3.110 öğün yemek hizmeti alınacak olan söz konusu işte isteklilerin günlük 1.100 adet öğle yemeğini çıkarabilecek kapasiteye sahip yemek üretimini gösterir resmi kapasite raporunu sunmaları gerektiği, ihale üzerinde kalan firmanın yemek üretim tesisinin Ankara ili dışında olması halinde, sözleşme imzalanmadan önce; Ankara’da günlük 1.100 adet öğle yemeği çıkarabilecek kapasiteye sahip yemek üretim tesisi ile yapılan noter onaylı sözleşmesini, sözleşme yapılan ilgili yemek üretim tesisinin günlük 1.100 adet öğle yemeği çıkarabilecek kapasiteye sahip yemek üretimini gösterir kapasite raporunu sunması gerektiği düzenlenmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat uyarınca, idarelerin ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede işin niteliğini göz önünde bulundurarak kapasite raporu ile ilgili düzenleme yapabileceği anlaşılmıştır.

Ayrıca, idarenin cevap yazısında belirttiği üzere idarenin mutfaklarında yemek çıkmasına engel bir durum ortaya çıkması halinde, idarenin tedbir amaçlı yemek üretiminin bahsedilen günlük 1.100 adet öğün kapasiteli yemek üretim tesisinden sağlanabilmesi hususunu düzenlediği belirlenmiştir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle, söz konusu düzenlemenin rekabeti engellediği iddiasının uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında ihale dokümanı incelendiğinde ihale konusu işin malzemeli yemek hizmeti alımı işi olduğu, niteliği gereği personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı olduğu, söz konusu hizmet alımı işinde, öğün maliyetleri üzerinden tekliflerin oluşturulacağı, bu çerçevede iddia konusu edilen personel giderleri, iş sağlığı ve güvenliği giderleri, sigorta giderleri, giyim giderleri ile temizlik malzemesi giderlerinin ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve maliyet unsurlarına ilişkin açıklamalar dikkate alınarak ihale konusu alanda faaliyet gösteren tecrübe sahibi olması beklenen istekliler tarafından hesaplanarak öğün maliyetlerine dahil edileceği, dolayısıyla anılan maliyet kalemleri için birim fiyat cetvelinde ayrı satır açılmasına gerek bulunmadığı ve bu konuda mevzuata aykırılık bulunmadığı,

İş Sağlığı ve Güvenliği konusu ile ilgili olarak Teknik Şartname’nin 5/b-7’nci, 5/b-12’nci , 5/b-13’üncü maddelerinde bu hususa ilişkin detaylı düzenlemelere yer verildiği ifade edilerek başvuru reddedilmiştir.

İdari Şartname’nin “ Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta vergi, resim ve harç giderleri yükleniciye aittir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

Başkanlıkta görevli gıda mühendisine asgari ücretin 3 katı; SAGE, BAŞKANLIK EK BİNA, UZAY ve BİLGEM-İLTAREN’ de görevli gıda mühendislerine asgari ücretin 2,70 katı, aşçı başına asgari ücretin 2,70 katı; aşçı ve tatlıcıya asgari ücretin 2,20 katı; aşçı yardımcısına, depocuya asgari ücretin 1,80 katı; bulaşıkçılar ve garsonlara asgari ücretin 1,70 katı ücret ödenecektir.

Personelin; maaşı, kıyafetleri, sigorta, yemek, sözleşme bedeli ile teknik şartnamede yazılı olan tabildot mutfağına ait yemek pişirme işine ait tüm gıda (et, kuru gıdalar, sebzeler, meyveler, tatlılar, yoğurt ve ayran, meşrubatlar, salatalar ve turşular yağlar, salçalar, dondurulmuş ürünler, döner kızartmalarında kullanılacak tüpler vb.) maddeleri ile dağıtım yerlerine taşınması, yine sözleşme tasarısının 21.2. maddesinde belirtilen sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri sigorta poliçeleri ile ihale dokümanında belirtilen diğer tüm giderler teklif fiyata dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

Tabldot mutfağında çalışacak personele ait kısa vadeli sigorta prim oranı % 2 olarak hesaplanacaktır.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İş ve işyerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 21’inci maddesinde “21.1. İş ve işyerlerinin korunması ile işin ve/veya işyerlerinin sigortalattırılmasına ilişkin sorumluluk Genel Şartnamenin 19 uncu maddesinde düzenlenen esaslar dahilinde yükleniciye aittir.

21.2. Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:

21.2.1.

a) Mutfak ve demirbaşlarda meydana gelebilecek yangına karşı Başkanlık Mutfağı (19.kat Yüklenici, hazırlık mutfağı dahil) için 550.000 TL (beşyüzellibinTürkLirası) yangın mali mesuliyet için 500.000 TL (beşyüzbinTürkLirası), Başkanlık Ek Bina Mutfağı için 600.000 TL (altıyüzbin) yangın mali mesuliyet için 500.000 TL (beşyüzbinTürkLirası) , SAGE Mutfağı için 360.000 TL (üç yüz altmış bin) yangın mali mesuliyet için 500.000 (beşyüzbinTL), UZAY Mutfağı için 420.000 (dört yüz yirmi bin ) TL mali mesuliyet için 400.000 TL (dörtyüzbinTürkLirası) ve BİLGEM-İLTAREN Mutfağı için 420.000 TL (dört yüz yirmi bin) yangın mali mesuliyet için 400.000 TL (dörtyüzbinTürkLirası) olmak üzere mutfak ve demirbaşlarda meydana gelebilecek yangına karşı toplam 2.350.000 TL (ikimilyonüçyüzellibinTürkLirası), yangın mali mesuliyet için toplam 1.800.000 TL (birmilyonsekizyüzbinTürkLirası),

b)Yüklenici, Yemekhanelerde meydana gelebilecek yangına karşı Başkanlık, UZAY, SAGE, BİLGEM-İLTAREN Yemekhaneleri için ayrı ayrı 150.000 TL (yüzellibinTürkLirası), Başkanlık Ek binası için 250.000 TL (ikiyüzellibinTürkLirası), BTDB deposu Yemekhanesi için 30.000 TL (otuzbinTürkLirası), KSM Yemekhanesi için 50.000 TL(ellibinTürkLirası) olmak üzere toplam 930.000 TL (dokuzyüzotuzbinTürkLirası),

c)Yüklenici, çalıştıracağı personelleri için kişi başı 500.000 TL (beşyüzbinTürrkLirası) olay başı 1.500.000 (bir milyon beş yüz bin)TL (Üçüncü kişiler tarafından yapılacak manevi tazminat talepleri dahil) işveren hukuki sorumluluk sigortası yaptıracaktır.
d)Yüklenici, toplam 2.000.000 TL (ikimilyonTürkLirası) tutarında İşletme Sorumluluğu Sigortası (Üçüncü şahıs sorumluluk poliçesi) yaptıracaktır.

-Sigorta poliçesi, sözleşme tarihinden itibaren 15 (on beş) gün içerisinde idareye ibraz edilecektir.
-Her bir hasarda uygulanacak muafiyet en fazla 1000 TL (binTürkLirası) olacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

İhale konusu işin TÜBİTAK Başkanlığı ve Ankara’daki bağlı birimlerinde çalışan personeline günlük toplam 3.110 öğün yemek temini işi olduğu ve ihale dokümanı kapsamında hazırlanan birim fiyat teklif cetvelinin aşağıdaki şekilde düzenlendiği tespit edilmiştir.

İhale kayıt numarası :2020/145887

Sıra No

İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması

Birimi

Miktarı

Teklif Edilen Birim Fiyat

Tutarı

TÜBİTAK Başkanlığı Mutfağı 550 adet x 249 gün (Günlük 15 adedi BTDB deposu. 10 adedi Beşevler yerleşkesi binasına)

adet

136.950

TÜBİTAK SAGE Mutfağı 990 adet x 249 gün (Günlük 25 adedi UZAY OPMER birimi için)

adet

246.510

TÜBİTAK UZAY Mutfağı 420 adet x 249 gün (Günlük 75 adedi MAM-EE Ankara birimi için. 25 adedi ULAKBİM-ATB birimi için)

adet

104.580

TÜBİTAK İLTAREN 1.150 adet x 249 gün (Günlük 630 adedi Başkanlık Ek Binaya. 170 adedi BİLGEM YTE’ye. 40 adedi BİLGEM KSM’ye)

adet

286.350

TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)

İhale dokümanı kapsamında yapılan incelemede, ihale konusu işin malzemeli yemek hizmet alımı işi olduğu, niteliği gereği personel çalıştırılmasına dayalı olmayan söz konusu hizmet alımı işinde, öğün maliyetleri üzerinden tekliflerin oluşturulacağı, bu çerçevede iddiaya konu edilen personel giderleri, yemeklerin taşınması, iş sağlığı ve güvenliği giderleri, sigorta giderleri, giyim giderleri ile temizlik malzemesi giderlerinin ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve maliyet unsurlarına ilişkin açıklamalar dikkate alınarak, ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve tecrübe sahibi olması beklenen istekliler tarafından hesaplanarak öğün maliyetlerine dâhil edileceği, dolayısıyla anılan maliyet kalemleri için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmasına da gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.

İş Sağlığı ve Güvenliği için hangi testlerin yapılacağı ve kaç saat eğitim verileceği hususlarının belli olmadığı iddiasına ilişkin olarak;

Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 5’inci maddesinin B bölümünde “… 7. Yüklenici, TC Sağlık Bakanlığı ‘Portör Muayenelerine Esas Laboratuvar Tetkikler Genelgesi ’ne göre çalıştıracağı personelin portör muayenelerini (HIV 1+2, Hbs Ag, Anti HCV, Boğaz Kültürü, Burun Kültürü, Gaita Mikroskopisi-Kültürü’ nü altı ayda bir; akciğer filmini yılda bir kez) yaptıracaktır. İstenilen belgelerin asıl nüshaları YÜKLENİCİ’ de kalacak “aslı gibidir” onaylı tasdikli suretleri İDARE’ ye verilecektir. Herhangi bir bulaşıcı hastalık taşıyan personel çalıştırılmayacaktır.

…

12.Yüklenici, çalışanlarının her birine milli eğitim bakanlığınca onaylı hijyen eğitimlerini tüm personeline aldıracak, hijyen sertifikası özlük dosyasında bulunmayan personel çalıştırılmayacaktır. Ayrıca çalıştırdığı personellere yılda bir kez (en az 8 saat olmak şartı ile) hijyen (besin, personel, fiziksel alan, araç-gereç hijyeni), gıda güvenliği, kalite yönetimi konularında eğitim en geç 15 Ağustosa kadar verdirecektir. Eğitim programları ve işlenecek konularla ilgili dokümanlar İdareye bir rapor şeklinde verilecektir. Yüklenici bu eğitimleri İdarenin gözetiminde ve tahsis edeceği uygun bir yerde verecektir.

İdare ihtiyaç duyulması halinde eğitim sayılarını arttırabilecektir.

13.Yüklenici, çalışanlarına “çalışanların iş sağlığı güvenliği eğitimlerinin esasları hakkında yönetmelik” doğrultusunda (en az 8 saatlik) İSG eğitimi verecektir.

a. Yüklenici çalışma ortamı ile araçlarla yemek taşıma esnasında iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili İSG yönetmenliklerine uyacaktır.

b. Yükleniciye ait risk değerlendirme raporu, noter onaylı tespit ve öneri defterinin yazılı nüshaları fotokopisini, acil durum eylem planları ve periyodik kontrol tarihleri yazılı iş ekipmanları listesini 30 gün içinde İdareye verecektir.

c. Yüklenici İSG Katip Sistemi üzerinden görevli iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli ile yaptığı sözleşmelerin ve yüklenici çalışanlarına ait son SGK hizmet dökümünü 30 gün içinde İdareye verecektir.

d. Yüklenici çalışanlarının sayısı, çalıştığı iş, İSG eğitimi, mesleki eğitim belgesi ve işe giriş/periyodik muayene formlarını 30 gün içinde İdareye verecektir.

e. Denetim halinde Yüklenici firmaların çalışan temsilcisinin kurumumuzda olması gerektiğinden söz konusu temsilcilerin iletişim ve çalışma bilgilerini İdareye15 gün içerisinde verecektir.

f. Yüklenici ile İdare’nin İSG birimlerinin (Temmuz ay içerisinde) ortak yapılacakları risk analizine göre, tespit edilen kişisel koruyucu donanımlar Yüklenici tarafından sağlanacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan maddelerinde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili detaylı düzenlemelere yer verilmiştir. Ayrıca anılan maddelerde “Çalışanların İş Sağlığı Güvenliği Eğitimlerinin Esasları Hakkında Yönetmelik’in esas alınacağı belirtilmiştir. Bahse konu yönetmelikte ise iş sağlığı ve güvenliği eğitim konuları ve süreleri detaylı olarak tanımlanmıştır.

Açıklanan nedenlerle, söz konusu iddia da uygun bulunmamıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında İdari Şartname’nin ihale dokümanını oluşturan belgeler arasında olduğu, İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde teklif fiyata dolayısıyla sözleşme bedeline dahil olan giderlerin ayrıntıları ile belirtilmiş olduğu, Sözleşme Tasarısının 7.1’inci maddesinin bu şekliyle düzenlenmiş olmasında bir aykırılık bulunmadığı ifade edilerek başvuru reddedilmiştir.

Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine getirilmesine ilişkin sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri ile ihale dokümanında belirtilen diğer tüm giderler sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi, sözleşme bedeline dahil olmayıp İdare tarafından yükleniciye ödenecektir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde “25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Başkanlıkta görevli gıda mühendisine asgari ücretin 3 katı; SAGE, BAŞKANLIK EK BİNA, UZAY ve BİLGEM-İLTAREN’ de görevli gıda mühendislerine asgari ücretin 2,70 katı, aşçı başına asgari ücretin 2,70 katı; aşçı ve tatlıcıya asgari ücretin 2,20 katı; aşçı yardımcısına, depocuya asgari ücretin 1,80 katı; bulaşıkçılar ve garsonlara asgari ücretin 1,70 katı ücret ödenecektir.

Sözleşme Tasarısı’nın 7.1’inci maddesi ile İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesi karşılaştırıldığında, söz konusu düzenlemelerin birbiri ile çelişmediği, İdari Şartname’de konuya ilişkin daha detaylı açıklama yapıldığı görülmüştür. İdari Şartname de ihale dokümanının bir parçası olduğundan, ayrıca yapılan düzenlemeler Sözleşme Tasarısının 7.1’inci maddesindeki ihale dokümanında belirtilen tüm giderlerle ilişkin düzenlemelerle çelişkili olmadığından bu konudaki iddia da uygun bulunmamıştır.

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında ihale dokümanlarının EKAP üzerinden oluşturulduğu, EKAP’ta Sözleşme Tasarısı oluştururken kesin teminat mektubunun süresi bölümünün doldurulmasına matbu şekliyle izin vermediği, 4734 sayılı Kanun kapsamında gerçekleştirilen tüm ihalelerin sözleşme tasarıları incelendiğinde, kesin teminatın süresinin belirtilemediğinin görüleceği ifade edilerek başvuru reddedilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Teminat mektupları” başlıklı 35’inci maddesinde “Bu Kanun kapsamında verilecek teminat mektuplarının kapsam ve şeklini tespite Kamu İhale Kurumu yetkilidir.

32’nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır. Kesin teminat mektuplarının süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenir.

İlgili mevzuatına aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları kabul edilmez.” hükmü,

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Kesin teminat ve ek kesin teminatların geri verilmesi” başlıklı 13’üncü maddesinde “Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların;

…..

b) Yapım işleri dışındaki işlerde Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde ise tamamı,

Yükleniciye iade edilir.

……” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci maddesinin altıncı fıkrasında “(6) Kesin teminat mektuplarının süresi, ihale konusu işin kabul tarihi, garanti süresi öngörülen işlerde ise garanti süresi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenir.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in eki Ek-7’de yer alan Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Teminata ilişkin hükümler” başlıklı 11’inci maddesinde “11.1. Kesin teminat :

11.1.1.Yüklenici bu işe ilişkin olarak ……….. (rakam ve yazıyla) ………………….. kesin teminat vermiştir.

11.1.2. Kesin teminat mektubunun süresi …../…/…. tarihine kadardır. Kanunda veya sözleşmede belirtilen haller ile cezalı çalışma nedeniyle kabulün gecikeceğinin anlaşılması durumunda teminat mektubunun süresi de işteki gecikmeyi karşılayacak şekilde uzatılır.” hükmü yer almaktadır.

İncelemeye konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Teminata ilişkin hükümler” başlıklı 11’inci maddesinde “ 11.1. Kesin teminat

11.1.1. Yüklenici bu işe ilişkin olarak ……………………….. (rakam ve yazıyla) kesin teminat vermiştir.

11.1.2. Kesin teminat mektubunun süresi ../../…. tarihine kadardır. Kanunda veya sözleşmede belirtilen haller ile cezalı çalışma nedeniyle kabulün gecikeceğinin anlaşılması durumunda teminat mektubunun süresi de işteki gecikmeyi karşılayacak şekilde uzatılır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve ihale dokümanı düzenlemeleri uyarınca kesin teminat mektupları süresinin ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenmesi gerektiği, ancak idare tarafından hazırlanan ihale dokümanında sözleşme tasarısı ve kesin teminat standart formunda kesin teminat geçerlilik süresinin belirtilmediği,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 55’inci maddesinin altıncı fıkrasında, kesin teminat mektuplarının süresinin, ihale konusu işin kabul tarihi, garanti süresi öngörülen işlerde ise garanti süresi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirleneceği hükme bağlanmış, aynı Yönetmelik ekinde yer alan Tip Sözleşme’nin 11.1.2’nci maddesinde, kesin teminat mektubunun süresi, ihale konusu işin kabul tarihi, garanti süresi öngörülen işlerde ise garanti süresi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenerek Sözleşme Tasarısına yazılması gerektiği belirtilmiştir.

İncelenen ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 11.1.2’nci maddesinde, kesin teminat mektubu süresinin boş bırakıldığı ve bu şekilde teminat süresi belirlenmesinin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 55’inci maddesi ile aynı Yönetmelik ekinde yer alan Tip Sözleşme’nin 11.1.2’nci maddesine uygun olmadığı anlaşılmakla birlikte, kesin teminat süresine ilişkin idarece yapılacak belirlemenin, sözleşmeye davet aşamasında sözleşmeye davet yazısında belirtilerek bu aykırılığın giderilebileceği anlaşılmıştır. Öte yandan, 4735 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinde kesin teminatın ne şekilde iade edileceği hükme bağlanmış, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan Tip Sözleşme’nin 11.4’üncü maddesinde benzer hükme yer verilmiştir. Tip Sözleşme’nin 20’nci maddesinde, teslim ve muayene işlerinin ne kadar süre içinde yapılması gerektiğinin dokümanda belirtilmesi gerektiği düzenlenmiş, Hizmet Alımları Muayene ve Kabul Yönetmeliği’nde kabul başvurusunun ne zaman yapılacağı ve başvuru sonrasında sürecin ne şekilde ilerleyeceği belirlenmiştir.

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.07.2020; işi bitirme tarihi 30.06.2021

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Söz konusu Tasarı’nın “Teslim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar” başlıklı 20’nci maddesinde “Teslim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar

20.1. Bu işte kısmi kabul yapılmayacaktır.

20.2. Sözleşme konusu iş tamamlandığında Yüklenici, (işin/ilgili kısmın) teslim alınarak kabul işlemlerinin yapılması için bu talebini içeren bir dilekçe ile İdareye başvuracaktır. Bunun üzerine (yapılan iş/ilgili kısım), her türlü masrafı Yükleniciye ait olmak üzere TÜBİTAK Başkanlığı ve Ankara’daki (SAGE, UZAY ve BİLGEM – İLTAREN) bağlı birimler adresinde ve başvuru yazısının İdareye ulaştığı tarihten itibaren 5 (beş) iş günü içinde teslim alınır. Yüklenici, işin teslimi için sözleşme ve ekleri uyarınca üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmemesi nedeniyle oluşan zarardan sorumludur. Kontrol Teşkilatı ile Yüklenicinin, işin yapılmasına ilişkin olarak hizmetin ifa edildiği dönemler itibariyle birlikte tutacakları kayıtlar, işin o dönem içerisinde yapılan kısmının teslimi anlamına gelir. Ancak Yüklenici kayıt tutmaktan ve/veya tutulan kayıtları imzalamaktan imtina ederse Kontrol Teşkilatının kayıtları esas alınır ve bu kayıtların doğruluğu Yüklenici tarafından kabul edilmiş sayılır.

20.3. Teslim alınan işin muayene ve kabul işlemleri, “Hizmet Alımları Muayene ve Kabul Yönetmeliği” ile Hizmet İşleri Genel Şartnamesinde yer alan hükümlere göre işin kabule elverişli şekilde teslim edildiği tarihten itibaren 5 iş günü içinde yapılarak kesin hesap raporu çıkarılır.” düzenlemesi yapılarak, işin tamamlanmasının ardından yüklenicinin bir dilekçe ile idareye başvuracağı, idarenin bu dilekçenin idareye ulaşması üzerine idarenin beş iş günü içinde işi teslim alacağı, işin teslim edildiği tarihten itibaren beş iş günü içerisinde muayene ve kabul yapılarak kesin hesap raporunun çıkarılacağı belirtilmiştir. Bu işte herhangi bir garanti süresi de öngörülmemiştir.

İhale dokümanında yer verilen düzenlemelerden, ihale konusu işin bitim tarihinin 30.06.2021 olarak belirlendiği ve bu sürenin, ihale konusu işin süreklilik arz eden ve birim fiyat üzerinden teklif alınan bir iş olması nedeniyle, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 26.2’nci maddesi uyarınca işin devamı sırasında işin süresinin uzatılması suretiyle iş artışı yapılması mümkün olmadığı hususu ile Sözleşme Tasarısı’nın 20’nci maddesinde işin tamamlanmasının ardından işin kabulünün ne kadarlık süre içerisinde yapılacağının belirlendiği hususu dikkate alınarak, işin kabulünün ne zaman yapılabileceğinin hesaplanabilir nitelikte olduğunun görüldüğü, ayrıca bu veriler esas alınarak da kesin teminat süresinin isteklilerce hesaplanabileceği gibi bu durumun tekliflerin sağlıklı bir şekilde oluşturulmasına ve eşit şartlarda değerlendirilmesine engel olmadığının anlaşıldığı, diğer taraftan kesin teminat süresinin Sözleşme Tasarısında belirtilmemesine ilişkin eksikliğin, sözleşmeye davet yazısında giderilebileceği de göz önünde bulundurulduğunda başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında bahse konu ihalenin on iki ay süreli malzemeli yemek hizmeti alımı işi olduğu, bu haliyle işin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikte olduğu, söz konusu işe ait Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yer verilen düzenleme incelendiğinde, 16.1.1’inci maddede Tip Sözleşmenin aynı maddesinde yer verilen kurala uygun olarak, işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin binde 0,8’i tutarında ceza kesileceğinin düzenlendiği, maddenin devamında bu aykırılığın 3’den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedileceğinin belirtildiği, diğer taraftan tip sözleşmede belirtilen hükümlerin ağır aykırılık olarak belirtildiği ve aykırılığın bir defa gerçekleşse dahi sözleşmenin feshedileceğine dair düzenlemeye yer verildiği, ayrıca özel aykırılık hallerinin de tanımlanarak bu aykırılık halleri durumlarında da en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin binde 0,5’i tutarında ceza uygulanacağının belirtildiği, bu haliyle Sözleşme Tasarısının 16’ncı maddesinde herhangi bir aykırılık bulunmadığı ifade edilerek başvuru reddedilmiştir.

Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:

16.1.1. İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Binde 0,8 tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların 3 ‘den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir. Ancak Günlük üretmesi gereken ana sıcak yemeği zamanında üretmemesi halinde hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir.

16.1.2. 16.1.1’nci maddede belirtilen haller dışında kalan

1. Çalışan personelin, hizmet sunulan alanların, gıda madde ve malzemelerin; temizlik kurallarına uygun olmadığının tespit edilmesi,

2. İdarenin mutfak ve yemekhanelerine girişinde veya daha sonra yemek pişirilmesi veya dağıtılması sırasında; gıda maddelerinde kaliteye uyulmadığının Yemekhane Kontrol Teşkilatı tarafından tutulan tutanakla tespiti

3. Yüklenici tarafından satın alınan mamul gıda maddelerinin veya pişirilen yemeklerin, gıda analizine gönderilmesi sonucu, Türk Gıda Kodeksine uygunsuzluğunun tespiti

4. Yemek pişirilmesi ve dağıtılması sırasında gramaja uyulmadığının tespiti

5. Yüklenicinin, teknik şartnamede belirtilen bakım ve onarım işlerini zamanında yaptırmadığının, eksikleri zamanında tamamlamadığının Yemekhane Kontrol Teşkilatınca tutanakla tespit edilmesi (Ceza kesilmekle birlikte gerekli bakım, onarım işleri İdarece yaptırılarak yüklenicinin aylık istihkakından mahsup edilir. )

6. Teknik Şartnamenin 5.A.3. maddesi gereğince her üç ayın sonunda tespit edilen eksiklerin 10 (on) iş günü içinde tamamlanmadığının Yemekhane Kontrol Teşkilatınca tutanakla tespit edilmesi halinde, (Ceza kesilmekle birlikte tespit edilen eksikler İdarece tamamlanarak yüklenicinin aylık istihkakından mahsup edilir.)

7. Bu şartnamede belirtilen zorunlu nedenler olmadıkça, Yüklenicinin işi aksatması veya İdarenin yemek talebinin karşılanmaması (Ceza kesilmekle birlikte, İdarece temin edilecek yemeğin bedeli, Yüklenici tarafından ödenir. Aksi takdirde protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın Yüklenicinin hak edişinden kesilerek ilgilisine İdare tarafından ödenir.)

8. İdarenin kabul ettiği kılık kıyafete uygun ve temiz giyinmeyen işçi tespit edilmesi (birinci kez durum ihtaren kendilerine tutanakla bildirilir. 24 saat içinde gerekli önlem alınmadığı takdirde; her gün için ayrı ayrı olmak üzere hatalı görülen her personel için)

9. Yüklenicinin; Teknik Şartnamenin EK 1’de belirtilen işçi sayısının altında personel çalıştırması ( günlük her personel için )

10. Teknik Şartnamenin 5.A.2. maddesi gereğince servislerle yapılan sözleşmelerin bir örneğinin İdareye teslim edilmemesi

11. Teknik şartnamenin 5.A.28. Bendinde yer alan hususlara aykırı bir şekilde yemek taşınması

12. Teknik şartnamenin 5.B.12. Bendinde yer alan eğitimlerin yaptırılmaması

13. Teknik şartnamenin 5.B.13. Bendinde yer alan eğitimlerin yaptırılmaması

14. İdarece verilen siparişin altında üretim yapılmasının tespit edilmesi halinde, (menüdeki her bir yemek çeşidi için)

15. Yüklenicinin; Teknik şartnamenin 5. C- Gıda Maddelerine İlişkin maddesi gereği et, sebze, meyve, vb. malzemeleri zamanında getirmemesi

16. Yüklenici; teknik şartnamenin 5. A. 7. bendi gereği Sorumluluk ve Demirbaşlar için istenilen teminatları zamanında yaptırmaması

17. Yüklenici; çalıştırdığı personelin ücretini Teknik Şartnamede belirtilen süre içerisinde ödememesi ve ödemeye ilişkin belgeyi İdareye vermemesi

18. Yüklenici; teknik şartnamenin 5.A.29. bendi gereği üretim yapılan mutfaklardan, yemekhanelere gönderilecek olan yemekleri en geç 11.45 te teslim etmemesi ve saat 12:00?da servise hazır hale getirmemesi

19. Yüklenici; teknik şartnamenin 5.B.7. bendindeki yükümlülüklerini yerine getirmemesi
20. Yüklenici; teknik şartnamenin 5.B.8. bendindeki yükümlülüklerini yerine getirmemesi
Yukarıda yazılı ceza hususlarının sözleşmenin uygulanması sırasında bütün işyerlerinde 20 (yirmi) defa ardı ardına veya aralıklarla yapılması halinde ceza uygulanmakla birlikte 4734 sayılı Kanun’un 20’inci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.

durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin binde 0,5 tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.

16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.

16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.

16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.

16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanun’un 25’inci maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemeleri bulunmaktadır.

Tip Sözleşmenin “Cezalar ve Sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesi ile ilgili olan 26 nolu dip notta ise “Bu maddede, aşağıdaki bentlerden işin niteliğine uygun olanı idare tarafından belirtilecektir.

(1) Kısmi kabul öngörülmeyen işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:

Yüklenicinin işi süresinde bitirmemesi durumunda, en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.

(2) Kısmi kabul öngörülen işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:

Yüklenicinin işin kısmi kabule konu olan kısmını süresinde tamamlamaması durumunda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için süresinde tamamlanmayan kısmın bedelinin yüzde [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.

(3) İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:

İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların [bu kısma 2’den az olmamak üzere asgari aykırılık sayısı yazılacaktır]’den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Ancak [bu kısma ağır aykırılık halleri yazılacaktır] hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.” açıklamaları bulunmaktadır.

Bahse konu ihalenin on iki ay süreli malzemeli yemek hizmeti alımı işi olduğu, bu haliyle işin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikte olduğu, söz konusu işe ait Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yer verilen düzenleme incelendiğinde, 16.1.1’inci maddede Tip Sözleşmenin aynı maddesinde yer verilen kurala uygun olarak 3 nolu açıklamaya uygun şekilde, işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin binde 0,8’i tutarında ceza kesileceğinin düzenlendiği, maddenin devamında bu aykırılığın 3’den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedileceğinin belirtildiği, diğer taraftan günlük üretilmesi gereken ana sıcak yemeğin zamanında üretilmemesinin ağır aykırılık olarak belirtildiği ve aykırılığın bir defa gerçekleşse dahi sözleşmenin feshedileceğine dair düzenlemeye yer verildiği, ayrıca özel aykırılık hallerinin de tanımlanarak bu aykırılık halleri durumlarında da en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin binde 0,5’i tutarında ceza uygulanacağının belirtildiği görülmüştür.

Yapılan düzenlemelerin Tip Sözleşmenin dipnotunda yer alan açıklamalara uygun olduğu belirlendiğinden, başvuru sahibinin bu iddiası da yerinde bulunmamıştır.

7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:

İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında Kamu İhale Tebliği’nin 78.25’inci maddesinde iddia edilenin aksine istirahat raporu kullanan personel yerine başka personel getirilerek sayının tamamlatılacağına ilişkin bir açıklamaya yer verilmediği, izin kullanan personel için bu yönde bir düzenlemeye yer verildiği ayrıca raporlu personelin geçici iş göremezliğinin üçüncü gününden itibaren yüklenici için herhangi bir maliyete neden olmayacağının bilindiği ve hizmetin ifasının eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesini teminen idare tarafından konulan tedbir amaçlı bir düzenleme olduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde, başvuru sahibinin iddiasının yerinde bulunmadığı ifade edilerek başvuru reddedilmiştir.

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Geçici iş göremezlik” başlıklı 48’inci maddesinde “İşçilere geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi gerektiği zamanlarda geçici iş göremezlik süresine rastlayan ulusal bayram, genel tatil ve hafta tatilleri, ödeme yapılan kurum veya sandıklar tarafından geçici iş göremezlik ölçüsü üzerinden ödenir. Hastalık nedeni ile çalışılmayan günlerde Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneği aylık ücretli işçilerin ücretlerinden mahsup edilir.” hükmü,

“Yıllık ücretli izin hakkı ve izin süreleri” başlıklı 53’üncü maddesinde “İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.

Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.

Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz.

İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;

a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden,

b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden,

c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden,

Az olamaz.

Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır.

Ancak onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.

Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.” hükmü,

“Yıllık ücretli izne hak kazanma ve izni kullanma dönemi” başlıklı 54’üncü maddesinde “Yıllık ücretli izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçilerin, aynı işverenin bir veya çeşitli işyerlerinde çalıştıkları süreler birleştirilerek göz önüne alınır. Şu kadar ki, bir işverenin bu Kanun kapsamına giren işyerinde çalışmakta olan işçilerin aynı işverenin işyerlerinde bu Kanun kapsamına girmeksizin geçirmiş bulundukları süreler de hesaba katılır.

Bir yıllık süre içinde 55’inci maddede sayılan haller dışındaki sebeplerle işçinin devamının kesilmesi halinde bu boşlukları karşılayacak kadar hizmet süresi eklenir ve bu suretle işçinin izin hakkını elde etmesi için gereken bir yıllık hizmet süresinin bitiş tarihi gelecek hizmet yılına aktarılır.

İşçinin gelecek izin hakları için geçmesi gereken bir yıllık hizmet süresi, bir önceki izin hakkının doğduğu günden başlayarak gelecek hizmet yılına doğru ve yukarıdaki fıkra ve 55’inci madde hükümleri gereğince hesaplanır.

İşçi yukarıdaki fıkralar ve 55’inci madde hükümlerine göre hesaplanacak her hizmet yılına karşılık, yıllık iznini gelecek hizmet yılı içinde kullanır.

Aynı bakanlığa bağlı işyerleri ile aynı bakanlığa bağlı tüzel kişilerin işyerlerinde geçen süreler ve kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesine dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar veya bunlara bağlı işyerlerinde geçen süreler, işçinin yıllık ücretli izin hakkının hesaplanmasında göz önünde bulundurulur.” hükmü,

“Yıllık izin bakımından çalışılmış gibi sayılan haller” başlıklı 55’inci maddesinde “Aşağıdaki süreler yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılır: a) İşçinin uğradığı kaza veya tutulduğu hastalıktan ötürü işine gidemediği günler (Ancak, 25’inci maddenin (I) numaralı bendinin (b) alt bendinde öngörülen süreden fazlası sayılmaz.).

b) Kadın işçilerin 74’üncü madde gereğince doğumdan önce ve sonra çalıştırılmadıkları günler.

c) İşçinin muvazzaf askerlik hizmeti dışında manevra veya herhangi bir kanundan dolayı ödevlendirilmesi sırasında işine gidemediği günler (Bu sürenin yılda 90 günden fazlası sayılmaz.).

d) Çalışmakta olduğu işyerinde zorlayıcı sebepler yüzünden işin aralıksız bir haftadan çok tatil edilmesi sonucu olarak işçinin çalışmadan geçirdiği zamanın onbeş günü (işçinin yeniden işe başlaması şartıyla).

e) 66’ncı maddede sözü geçen zamanlar

f) Hafta tatili, ulusal bayram, genel tatil günleri.

g) 3153 sayılı Kanun’a dayanılarak çıkarılan yönetmeliğe göre röntgen muayenehanelerinde çalışanlara pazardan başka verilmesi gereken yarım günlük izinler.

h) İşçilerin arabuluculuk toplantılarına katılmaları, hakem kurullarında bulunmaları, bu kurullarda işçi temsilciliği görevlerini yapmaları, çalışma hayatı ile ilgili mevzuata göre kurulan meclis, kurul, komisyon ve toplantılara yahut işçilik konuları ile ilgili uluslararası kuruluşların konferans, kongre veya kurullarına işçi veya sendika temsilcisi olarak katılması sebebiyle işlerine devam edemedikleri günler.

ı) Ek 2’nci maddede sayılan izin süreleri,

j) İşveren tarafından verilen diğer izinler ile 65 inci maddedeki kısa çalışma süreleri.

k) Bu Kanunun uygulanması sonucu olarak işçiye verilmiş bulunan yıllık ücretli izin süresi” hükmü,

4857 sayılı İş Kanunu’na 4/4/2015 tarihli ve 6645 sayılı Kanun ile eklenen “Mazeret izni” başlıklı 2’nci ek maddede “İşçiye;…eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin verilir.” hükmü,

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Geçici iş göremezlik ödeneği” başlıklı 18’inci maddesinde “Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması şartıyla;

a) İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş göremezliğe uğrayan sigortalıya her gün için,

b) 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile 5’inci madde kapsamındaki sigortalılardan hastalık sigortasına tabi olanların hastalık sebebiyle iş göremezliğe uğraması halinde, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere her gün için,

c) 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile (b) bendinde belirtilen muhtarlar ile aynı bendin (1), (2) ve (4) numaralı alt bentleri kapsamındaki sigortalı kadının analığı halinde, doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla, doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede, çoğul gebelik halinde ise doğumdan önceki sekiz haftalık süreye iki haftalık süre ilâve edilerek çalışmadığı her gün için,

d) 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile (b) bendinde belirtilen muhtarlar ile aynı bendin (1), (2) ve (4) numaralı alt bentleri kapsamındaki sigortalı kadının, erken doğum yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılamayacak süreler ile isteği ve hekimin onayıyla doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum sonrası istirahat süresine eklenen süreler için, geçici iş göremezlik ödeneği verilir.

4’üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanlara iş kazası veya meslek hastalığı ya da analık halinde geçici iş göremezlik ödeneği, genel sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şartıyla yatarak tedavi süresince veya yatarak tedavi sonrası bu tedavinin gereği olarak istirahat raporu aldıkları sürede ödenir. Ancak bu maddenin birinci fıkrasının (c) bendine göre doğum öncesi ve doğum sonrası çalışmadığı sürelerde geçici iş göremezlik ödeneğinin ödenebilmesi için yatarak tedavi şartı aranmaz.

İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı kadının analığı halinde verilecek geçici iş göremezlik ödeneği, yatarak tedavilerde 17’nci maddeye göre hesaplanacak günlük kazancının yarısı, ayaktan tedavilerde ise üçte ikisidir.

Sigorta prim ve ödeneklerinin hesabına esas tutulacak günlük kazançların alt sınırında meydana gelecek değişikliklerde, yeniden tespit edilen alt sınırın altında bir günlük kazanç üzerinden ödenek almakta bulunanların veya almaya hak kazanmış veya kazanacak olanların bu ödenekleri, günlük kazançlarının alt sınırındaki değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak değiştirilmiş günlük kazançların alt sınırına göre ödenir.

Bir sigortalıda iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinden birkaçı birleşirse, geçici iş göremezlik ödeneklerinden en yükseği verilir.

Geçici iş göremezlik ödenekleri, toplu iş sözleşmesi yapılan işyerleri ile kamu idarelerinin işverenleri tarafından Kurumca belirlenen usûl ve esaslara göre Kurum adına sigortalılara ödenerek, daha sonra Kurum ile mahsuplaşmak suretiyle tahsil edilebilir.

Geçici iş göremezlik ödeneklerinin ödeme zamanı ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesinde “ İhale dokümanında günlük olarak belli sayıda personelin idarenin iş yerinde bulunması gerektiğine ilişkin düzenleme yapılan ihalelerde, 4857 sayılı Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca izne hak kazanan işçilerin izin hakları idarenin belirleyeceği takvim çerçevesinde kullandırılacak ve izin kullanan işçiler fiilen çalışan işçi sayısına dahil kabul edileceğinden, izin kullanan işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanması talep edilmeyecektir. İdarelerin, ihale konusu işte çalıştırılması istenen personel sayısını bu hususu dikkate alarak belirlemeleri gerekmektedir. Ayrıca idareler ve yükleniciler, işçilerin yıllık ücretli izin haklarını kullanmasına ilişkin olarak 4857 sayılı Kanun’un ilgili hükümlerinde öngörülen yükümlülüklere uymak zorundadır.” açıklaması,

Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 5’inci maddesinin b bendi altında “…

16.Yüklenici, İdarenin onayını alarak, işi aksatmayacak şekilde, çalışan personeline ayda 8 (sekiz) saate kadar ücretli mazeret izin verebilecektir.

a. Yüklenici, işten ayrılan personelin yerine 3 (üç) gün içerisinde İdarenin onayını alarak yeni bir personel başlatmak zorundadır.

b. Yüklenici, 2 (iki) günden fazla raporlu personelin yerine, 3. (üçüncü) günden itibaren başka bir personel görevlendirmek zorundadır.

c. Yüklenici, bu maddenin a ve b bentlerinde belirtilen nedenler dışında, her ne sebeple olursa olsun, çalışan görevli sayısını, çalıştırılması gereken toplam personel sayısının altına düşürmeyecektir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesine göre 4857 sayılı Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca yıllık izin kullanan işçilerin fiilen çalışan işçi sayısına dahil kabul edilmesi ve yıllık izin kullanan işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanmasının idarece talep edilmemesi ve idarece ihale konusu işte çalıştırılması istenen personel sayısının bu hususun dikkate alınması suretiyle belirlenmesi gerekmektedir.

Anılan Teknik Şartname maddesinde; yıllık izinli personel yerine başka personel getirilmesine ilişkin bir düzenleme yapılmadığı, ihale konusu işte çalışacak işçi sayısının yıllık izin kullanacak işçiler de göz önüne alınarak belirlediği anlaşılmıştır. İhale dokümanında yapılan düzenlemede rapor, istirahat nedenleriyle 2 gün ve daha fazla raporlu personelin yerine eleman temin etme yükümlülüğü getirildiği, bu personelin geçici iş göremezliğinin yukarıda aktarılan mevzuat çerçevesinde karşılanacağından yüklenici için herhangi bir maliyete neden olmayacağı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesine göre ise yıllık izne hak kazanan işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanmasının talep edilmemesi gerektiğinin açıklandığı anlaşıldığından, yapılan düzenlemenin mevzuat ile çelişkili olmadığı ve söz konusu düzenlemenin teklif hazırlanmasına engel nitelikte olmadığı belirlenmiştir. Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:

İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde hangi giderlerin teklif fiyata dahil olacağının düzenlendiği, Teknik Şartname’nin de ihale dokümanının bir parçası olduğu, SAGE’de çalışan yemek hizmeti personelinin ulaşım giderinin İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde belirtilememesinin mevzuat aykırı olmadığı, ayrıca ihale konusu işin malzeme dahil yemek hazırlanması ve dağıtımı olduğu, tekliflerin öğün adedi üzerinden oluşturulacağı, ihale konusu iş kapsamında kullanılacak ulaşım giderinin istekliler tarafından Teknik Şartname’de belirtilen esaslar dahilinde hesaplanacak öğün maliyetine dahil edilmek suretiyle teklif birim fiyat oluşturulabileceği bu nedenle araç giderine ilişkin birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmasına gerek bulunmadığı ifade edilerek başvuru reddedilmiştir.

Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 5’inci maddesinin b bendi altında “…

16. d. Yüklenici, SAGE’ de çalışan personelini, kişi sayısına uygun bir servis aracı (araç en az 18 kişilik, 2016 model ve üzeri olacaktır.) ile merkezi bir noktadan (Ulus’tan) alarak götürüp, getirecektir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin yukarıda aktarılan 25.3.1’inci maddesinde hangi giderlerin teklif fiyata dahil olacağı düzenlenmiştir. Teknik Şartname’nin belirtilen maddesinde de yemek hizmetinde görev yapacak personelin SAGE’ye ulaşımının sağlanması için bir servis aracı sağlanacağı belirtilmiştir. Teknik Şartname’de ihale dokümanının bir parçası olduğundan bu noktada bir aykırılık görülmemiştir. Söz konusu gider kalemi için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmaması hususuna ilişkin olarak ise, ihale konusu işin malzemeli yemek hizmet alımı işi olduğu, niteliği gereği personel çalıştırılmasına dayalı olmayan söz konusu hizmet alımı işinde, öğün maliyetleri üzerinden tekliflerin oluşturulacağı, bu çerçevede iddiaya konu edilen personel giderleri, yemeklerin taşınması, iş sağlığı ve güvenliği giderleri, sigorta giderleri, giyim giderleri ile temizlik malzemesi giderlerinin ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve maliyet unsurlarına ilişkin açıklamalar dikkate alınarak, ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve tecrübe sahibi olması beklenen istekliler tarafından hesaplanarak öğün maliyetlerine dâhil edileceği, dolayısıyla genel gider mahiyetindeki anılan maliyet kalemi için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmasına da gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, söz konusu iddia da uygun bulunmamıştır.

9) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:

İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 38’inci maddesinin ikinci ve beşinci fıkrasındaki hükümler doğrultusunda Teknik Şartname’nin 5/b-18’inci maddesinin mevzuata aykırı olmadığının anlaşıldığı ifade edilerek başvuru reddedilmiştir.

Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Sorumlulukları” başlıklı 5’inci maddesinin b bendinin 18’inci alt maddesinde “Çalışan tüm personelin sorumluluğu (maaşlar, sigorta primleri, tazminatlar, işsizlik sigortası primleri, gibi kesintiler ve ödemeler) yükleniciye aittir. İdare yüklenicinin işçilerin her türlü alacaklarını ödememesi halinde (aylık ücret ödemeleri dahil) bu miktarı hakediş, kesin teminat ve benzeri alacaklarından keserek personele ödeme hakkına sahiptir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin “Çalışanların Özlük Hakları” başlıklı 38’inci maddesinde “ Yüklenici çalıştırdığı işçilerin, işin yapılmakta olduğu bir işkolu veya meslekte aynı tipteki bu iş için mevzuatla kabul edilenlerden daha az elverişli olmayan şartlarda çalışmalarını ve ücret almalarını sağlayacaktır. Ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarının toplu sözleşme veya mevzuatla tespit edilmemiş olması halinde yüklenici, en yakın ve uygun bir bölgedeki işkolu veya meslekteki aynı tip bir iş için mevzuatla tespit edilenlerden daha az elverişli olmayan ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarını sağlayacaktır. Yüklenici, varsa alt yüklenicilerinin bu çalışma şartlarına uymalarını sağlamak için gerekli tedbirleri alacaktır.

Kontrol teşkilatı, yüklenici veya alt yüklenici tarafından istihdam edilen işçilerin ücretlerinin tam ve zamanında ödenip ödenmediğini her ay resen kontrol etmekle ayrıca bu konuda kendisine ulaşan başvuruları (talep ve ihbarları) ivedilikle değerlendirmekle yükümlüdür.

Bu amaçla yüklenicinin hakediş istemesi üzerine, bu istek ve hakedişin ödeneceği tarih (yaklaşık olarak), şantiye şefliği, işyeri ilan tahtası veya işçilerin toplu bulunduğu yerler gibi işçilerin görebileceği yerlere yazılı ilan asılmak suretiyle duyurulur. İlanın yapıldığı, kontrol teşkilatının ve yüklenici veya vekili ile işçi temsilcisinin imzaladıkları bir tutanakla tespit edilerek bu tutanağın bir kopyası hakedişin ödeme yerine gönderilir.

Personel alacakları, hakediş raporunun düzenlendiği tarihten önceki (işçi ücretleri ödeme günü öncesindeki) günler için belirlenmiş sayılır. Bu tür alacakların üç (3) aylık tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir sorumluluk düşmez.

İdare tarafından gerek resen gerekse de başvuru üzerine bordroların ve/veya ücret ödemesini gösterir diğer bilgi ve belgelerin (yüklenici veya alt yüklenicinin kayıtları, puantaj, hesap pusulaları gibi) incelenmesi neticesinde ücret ve/veya yan ödemelerin eksik ödendiğinin veya ödenmediğinin tespit edilmesi halinde bu durumun yüklenici tarafından bordroya bağlanması sağlanır ve bu bordrolar hakediş raporu ile birlikte ödeme yerine gönderilir. Aynı zamanda, ücret ve/veya yan ödemelerin, ödenmeyen kısmı yüklenicinin hakedişinden kesilir ve tabi olunan mali mevzuat hükümleri çerçevesinde idare tarafından doğrudan işçinin banka hesabına yatırılır. Bu husus ayrıca bir tutanağa da bağlanır.

Yüklenicinin iş verdiği alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak işyerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik elemanların tamamı da yüklenicinin elemanları hükmünde olup, bunların ücretlerinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici sorumludur. Yüklenici, bunların ücretleri hakkında da aynen kendi elemanları gibi ve yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapmak zorundadır.

Personel alacaklarının kontrol edilebilmesi için yüklenici, teknik ve yönetici personeli ile işçilerine yaptığı ödemelerin bordrolarından birer kopyasını, bordroların düzenlenmesi tarihinden başlayarak en çok bir ay içinde, kontrol teşkilatına verecek ve bu bordrolarda teknik ve yönetici personel ile işçilerin sanatları ve çalıştıkları yerler, ad ve soyadları ile doğum yerleri ve tarihleri belirtilecektir.

Bordrolarda yüklenicinin veya vekilinin imzası bulunacaktır.” hükümleri yer almaktadır.

İhale dokümanında yapılan düzenlemenin yukarıda yer alan mevzuat hükmüne uygun olduğu belirlenmiştir.

Açıklanan nedenlerle, bu iddia da uygun bulunmamıştır.

10) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:

İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında başvuruya konu ihalenin aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılması öngörülen iş kapsamında olduğu, dolayısıyla söz konusu iş kapsamında asgari % 3 oranında engelli işçinin çalıştırılmasının kanuni bir yükümlülük olduğu, ancak ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığı, birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen iş kalemlerinin personel maliyetleri esas alınarak değil, öğün başı maliyet üzerinden hazırlandığı, dolayısıyla anılan düzenlemenin 4857 sayılı Kanun’da % 3 olarak belirtilen asgari orana uyulmak kaydıyla çalıştırılacak engelli işçi sayısının istekliler tarafından dikkate alınarak işçilik maliyetinin hesaplanması ve söz konusu maliyet hesaba katılarak öğün maliyetlerinin oluşturulmasında bir engelin bulunmadığı ifade edilerek başvuru reddedilmiştir.

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu” başlıklı 30’uncu maddesinde “İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi veya 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu veya 16/6/1927 tarihli ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu kapsamına giren ve askerlik hizmetini yaparken 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 21 inci maddesinde sayılan terör olaylarının sebep ve tesiri sonucu malul sayılmayacak şekilde yaralananları meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler. Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır…” hükmü,

Aynı Kanun’un “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğuna aykırılık” başlıklı 101’inci maddesinde “Bu Kanun’un 30’uncu maddesindeki hükümlere aykırı olarak engelli ve eski hükümlü çalıştırmayan işveren veya işveren vekiline çalıştırmadığı her engelli ve eski hükümlü ve çalıştırmadığı her ay için binyediyüz Türk Lirası idari para cezası verilir. Kamu kuruluşları da bu para cezasından hiçbir şekilde muaf tutulamaz.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.28.İsteklilerin aynı il sınırları içerisinde birden fazla iş yerinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, ihale dokümanında aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen asgari orana uyulmak kaydıyla idarece tespit edilen engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubu idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilecek ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılacaktır. İdareler tarafından İş Kanununda belirtilen asgari oranının üzerinde engelli işçi çalıştırılmasını öngören düzenleme yapılması da mümkündür. İstekliler tarafından ihale dokümanında öngörülen engelli işçi sayısı ve bu işçiler için Hazinece karşılanacak prim teşvik tutarları dikkate alınarak teklif bedelleri oluşturulacaktır. İlgili mevzuatında engelli işçi çalıştırılmasını kısıtlayan hükümler saklıdır…” açıklaması,

Çalıştırılacak olan personel ile ilgili olarak Teknik Şartname’nin 7’nci maddesinde “

EK 1: ÇALIŞTIRILMASI GEREKEN ASGARİ PERSONEL SAYISI

Yemek Servisi

Gıda Mühendisi

Aşçıbaşı

Aşçı

Tatlıcı

Aşçı Yardımcısı

Garson

Bulaşıkçı

Depocu

Toplam

TÜBİTAK Başkanlık

Başkanlık Ek Bina

BTDB Deposu

–

SAGE

UZAY

–

BİLGEM-YTE

–

BİLGEM- İLTAREN

–

BİLGEM-KSM

–

Toplam

” düzenlemesi bulunmaktadır.

Başvuruya konu ihaleye ait ihale dokümanı incelendiğinde, ihale konusu işin malzeme dâhil yemek alımı olduğu ve işin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı niteliğinde olduğu, iş kapsamında asgari 90 kişinin çalıştırılmasının öngörüldüğü ve ihale dokümanında engelli işçi çalıştırılıp çalıştırılmayacağına, engelli işçilerin ücretine ve sayısına yönelik herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği anlaşılmıştır.

Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan ilgili maddesi doğrultusunda ihale konusu işin ifasında çalıştırılması öngörülen personelin meslek gruplarına ve bu kapsamda çalıştırılacak işçi sayılarına yer verildiği ancak gerek ihale dokümanında gerekse birim fiyat teklif cetvelinde engelli işçi sayısına dair herhangi bir belirleme yapılmadığı görülmüştür.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ile doküman düzenlemeleri birlikte değerlendirildiğinde, başvuruya konu ihalenin aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılması öngörülen ihale kapsamında yer aldığı, dolayısıyla söz konusu iş kapsamında asgari %3 oranında engelli işçinin çalıştırılmasının kanuni bir yükümlülük olduğu, ancak ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığı, birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen iş kalemlerinin personel maliyetleri esas alınarak değil öğün başı maliyet üzerinden hazırlandığı, dolayısıyla anılan düzenlemenin 4857 sayılı Kanun’da %3 olarak belirlenen asgari orana uyulmak kaydıyla çalıştırılacak engelli işçi sayısının istekliler tarafından dikkate alınarak işçilik maliyetinin hesaplanması ve söz konusu maliyet hesaba katılarak öğün maliyetlerinin oluşturulması hususunda bir engelin bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

11) Başvuru sahibinin 11’inci iddiasına ilişkin olarak:

İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında başvuru sahibinin iddiaları incelendiğinde, bahse konu ihale henüz gerçekleştirilmediğinden ve başvuru sahibi ihaleye henüz teklif vermediğinden, istekli sıfatına haiz olmadığı, bu durumda başvuru sahibinin söz konusu iddiasının ihale tarihinde açıklanacak olan yaklaşık maliyete ve tekliflerin değerlendirmesine yönelik olduğu ve bu konuda şikayet ehliyetinin bulunmadığı ifade edilerek başvuru reddedilmiştir.

4734 sayılı Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır. Şikayet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, gerekli düzeltme yapılarak 29’uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenir. Ancak belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde 26’ncı maddeye göre işlem tesis edilir…” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru ehliyeti” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;

a) İstekli olabilecekler; ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,

…

c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler,

hakkında başvuruda bulunabilir…” hükmü,

Başvuru sahibi isteklinin anılan iddiasının yaklaşık maliyetin mevzuata uygun olarak hazırlanmadığına ilişkin olduğu, istekli olabilecek sıfatına sahip olan ve ihale tarihi idareye şikayet başvuru tarihinden daha sonra (idareye başvuru tarihi: 08.04.2020, ihale tarihi:14.04.2020) olan söz konusu ihalede, başvuru sahibinin yaklaşık maliyete ilişkin olarak şikayet ehliyetinin bulunmadığı anlaşıldığından, söz konusu iddianın ehliyet yönünden reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.

12) Başvuru sahibinin 12’nci iddiasına ilişkin olarak:

İhale dokümanı kapsamında yapılan incelemede, ihale konusu işin malzemeli yemek hizmet alımı işi olduğu, niteliği gereği personel çalıştırılmasına dayalı olmayan söz konusu hizmet alımı işinde, öğün maliyetleri üzerinden tekliflerin oluşturulacağı, bu çerçevede ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve tecrübe sahibi olması beklenen istekliler tarafından ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma maliyetinin hesaplanarak öğün maliyetlerine dâhil edileceği bu nedenle iddiaya konu edilen ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satır açılmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.