ihale konusu işin  il sınırları içerisinde gerçekleştirilecek olduğu iş yerinde söz konusu plent dışında başkaca makine teçhizatın bulundurulması gerekmekte olmasına karşın idarece fiyat dışı unsur puanlamasında yalnızca kendi malı plent olması kriterinin dikkate alınacağının düzenlenmiş olduğu söz konusu kriterin mesleki ve teknik yeterlik kriteri olarak belirlenmediği, anılan fiyat dışı unsur kriteri ile idarenin ihale konusu işin daha kaliteli yapılmasını ve ihale konusu işin bitirilmesiyle meydana gelecek yapının zamanında kamunun kullanımına sunulmasının amaçlandığı birlikte değerlendirildiğinde Kendi Malı Tesise Ait Nitelik Puanı” başlığı altında düzenlenen fiyat dışı unsur düzenlemesinin mevzuata aykırı olmadığı 

Toplantı No 2022/022
Gündem No 19
Karar Tarihi 13.04.2022
Karar No 2022/UY.II-486

BAŞVURU SAHİBİ:

Bsk Madencilik Turizm İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanlığı,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/84888 İhale Kayıt Numaralı “Gaziantep İli İçerisinde İdare Malı Bitüm İle Bsk Asfalt Kaplama Yapım İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 14.03.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Gaziantep İli İçerisinde İdare Malı Bitüm İle Bsk Asfalt Kaplama Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Bsk Madencilik Turizm İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin 21.02.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.03.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.03.2022 tarih ve 11947 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.03.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2022/254 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

 

1) Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması hususundaki fiyat dışı unsur puanlama parametresine yönelik olarak;

 

a) Karayolları Genel Müdürlüğü, TOKİ, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından ihale konusu işten daha kapsamlı asfalt işlerinin yaptırılmış olduğu, ihalenin yabancı isteklilere de açık olduğu ancak fiyat dışı unsur puanlamasında kalite ve teknik değer nitelik puanlaması alt parametrelerine konu işlerin Türkiye Cumhuriyeti hudutları dâhilindeki herhangi bir il/ilçe belediyelerine gerçekleştirilmiş olması şartı aranmasının, anılan idarelere asfalt işi yapmış olan isteklilerle söz konusu işleri yurt dışında gerçekleştirmiş olan yerli ve yabancı isteklilerin ihaleye katılımını engellediği,

 

b)  “İdare malı bitüm ile sathi kaplama” yapılmasıyla “yüklenici malı bitüm ile sathi kaplama” yapılması arasında yapım tekniği açısından hiçbir fark bulunmadığı, dolayısıyla söz konusu puanlama parametresinin 1.4 no’lu alt puanlama parametresinden puan alınabilmesi için yüklenici malı bitüm ile sathi kaplama yapılmış olma şartının aranmasının rekabet ve eşit muamele ilkelerine aykırı olduğu,

 

c) Söz konusu puanlama parametresi kapsamındaki imalatların miktarlarının hesaplanmasında iş ortaklığının ortaklığı tarafından gerçekleştirilen aynı konudaki imalat miktarlarının toplanarak dikkate alınmamasının iş ortaklığı kurma amacına aykırı olduğu,

 

ç) Anılan puanlama parametresinin alt puanlama parametrelerinde gerçekleştirilmiş olması şartı aranan imalat miktarı (İhale konusu işte gerçekleştirilecek puanlama parametrelerine konu her bir iş kalemi miktarının en az %50’si) oranlarının İdari Şartname’nin 7.5’inci maddesine göre karşılanması gereken iş deneyim tutarının hesaplanmasında dikkate alınacak (Teklif edilen bedelin en az %80’i ) oranla aynı olması gerektiği,

 

d) Başka belediyeler tarafından gerçekleştirilen asfalt işlerinde yama yapılması iş kaleminin, robot ile yama yapılması ve el ile yama yapılması şeklinde ayrıştırılmadan yaptırıldığı dikkate alındığında aynı puanlama parametresine konu yama yapılması imalatının asfalt tamir ve bakım aracı kullanarak (Robot ile yama) yapılması şartı olarak ayrıca puanlanacak olmasının ihaleye katılımı sınırlandırdığı,

 

2) İdarece verilen cevapta kalite ve teknik değer nitelik puanlamasının yeterlik için gerekli olmadığının ifade edildiği, ancak kalite ve teknik değer nitelik puanlamasından tam puan alan istekli ile hiç puan alamayan istekli kıyaslandığında, tam puan alan isteklinin teklifinin, puan alamayan firmaya göre %50 fazla olması durumunda daha avantajlı olacağı, ilgili puanlama parametrelerini sağlayacak kaç şirket olduğu araştırıldığında,  söz konusu düzenlemelerin rekabeti engellediğinin anlaşılacağı,

 

3) “İsteklinin Gaziantep il sınırları içerisinde kurulu kendi malı olan 240 tonluk asfalt plentinin olması” hususundaki fiyat dışı unsur puanlama yöntemine yönelik olarak birim fiyat teklif cetveline göre idarenin işte kullanılacak asfaltı 110 km’ye kadar taşınabileceğini öngördüğü, idare araçlarıyla plent altı olarak alınacak asfalt miktarının işin tamamındaki asfalt miktarına göre düşük oranda (%2) olduğu, mobil asfalt plentine sahip isteklilerin, plentlerini ihaleden sonra Gaziantep ili sınırları içerisinde kurabileceklerinden bahisle Gaziantep ili sınırları içerisinde asfalt plentine sahip olunması şartının fiyat dışı unsur olarak belirlenmesinin kaynakların verimli kullanılması ilkesine aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

  1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun  “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

…” hükmü,

4374 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “

Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir.

” hükmü yer almaktadır.

 

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin  “Fiyat dışı unsurlar ve bu unsurlara yönelik düzenleme” başlıklı 62’nci maddesinde “(1) İhale konusu işin özelliği göz önünde bulundurularak işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer, süre gibi unsurlar fiyat dışı unsur olarak belirlenebilir.

(2) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurların da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde; fiyat dışı unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları ile hesaplama yöntemi ve bu unsurlara ilişkin değerlendirmenin yapılabilmesi için sunulacak belgeler idari şartnamede açıkça belirtilir.

(3) Fiyat dışı unsurlar, bir marka veya model esas alınarak rekabeti ortadan kaldırıcı bir şekilde belirlenemez.

(4) Fiyat dışı unsurlara, bu unsurların parasal değerlerine veya nispi ağırlıklarına ve hesaplama yöntemine yönelik düzenlemeyi yapan birim veya görevliler tarafından gerekçeli bir açıklama belgesi hazırlanır ve bu belge ihale onay belgesinin ekinde yer alır.” hükmü yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yapım işlerine ilişkin diğer hususlar” başlıklı 53’üncü maddesinde”

53.3. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenmesi ile ilgili hususlar.

53.3.1. Kanunun 40’ıncı maddesi uyarınca, ekonomik açıdan en avantajlı teklif; sadece fiyat esasına göre belirlenebileceği gibi fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar dikkate alınarak belirlenebilmektedir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin hangi yöntem kullanılarak belirlenebileceği hususu tamamen idarenin takdirinde olup fiyat dışı unsurlar kullanılarak belirlenmesi durumunda aşağıdaki esaslara uyulması gerekmektedir.

53.3.2. Fiyat dışı unsurların, Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen ilkelere halel getirmeyecek bir biçimde idari şartnamede açık ve net olarak düzenlenmesi gerekmektedir.

53.3.3. İdari şartnamede fiyat dışı unsur olarak belirlenen hususların parasal değerlerinin veya nispi ağırlıklarının belirlenmesi gerekmektedir.

53.3.4. Fiyat dışı unsur olarak yalnızca niceliksel unsurların belirlenmesi zorunlu olmayıp bu kapsamda niteliksel belirlemeler de yapılabilir. Bu bağlamda, ihale konusu işin beklenen kaliteye uygun olarak gerçekleştirilmesini sağlamaya yönelik parametreler, kamuya karşı yükleniminde bulunan işlerin miktarı veya tutarı bakımından kapasite durumu ya da ihale konusu işi oluşturan bileşenler itibariyle isteklinin teklifi ile yaklaşık maliyet yapısının birbiri ile uyumu gibi hususlar fiyat dışı unsur olarak belirlenebilecektir.

…” açıklaması yer almaktadır.

 

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İdareye ilişkin bilgiler” başlıklı 1’inci maddesinde “1.1. İdarenin;

  1. Adı: Gaziantep Büyükşehir Belediyesi

…” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

  1. Adı: Gaziantep İli İçerisinde; İdare Malı Bitüm İle BSK Asfalt Kaplama Yapım İşi

e) Miktarı:

669.686,72 Ton Bütümlü Sıcak Karışım Yapılması
3300 da Çift Kat Sathi Kaplama Yapılması
586.338,56 Ton Plent Miks Temel Yapılması

…” düzenlemesi,

 

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhalenin yabancı isteklilere açıklığı” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. İhale, yeterlik kriterlerini taşıyan tüm yerli ve yabancı isteklilere açıktır.”  düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.

35.1.1.

Hesaplamada Kullanılacak Formül: Toplam Puan=Teklif Fiyatı Puanı + Fiyat Dışı Unsur Puanı

İsteklinin Toplam Puanı hesaplanırken;

Toplam Puan= ( (En Düşük Teklif Fiyatı / İsteklinin Teklif Fiyatı) X İdarece girilen Teklif Fiyat Puanı ) + Fiyat Dışı Unsur Puanı

Teklif Fiyat Puanı:50

Fiyat Dışı Unsur (FDU) Puanı:50

Fiyat Dışı Unsur Değerlendirme Yöntemi: İş kalemleri bazında teklif fiyat nitelik puanlaması

(Alınabilecek Azami FDU Puanı: 25)

 

Fiyat Dışı Unsur Değerlendirme Yöntemi: Var/Yok Durumu
(Alınabilecek Azami FDU Puanı: 24 )

Aşağıda belirlenen kriterin “Var” seçilmesi halinde mi, “Yok” seçilmesi halinde mi puan alınacağı belirlenmiş olup; istekli tarafından belirlenen kritere ilişkin “Var” veya “Yok” seçimlerinden biri yapılabilecek ve seçimin puan alınacağı belirtilen seçimle örtüşmesi durumunda istekliye belirlenen fiyat dışı unsur puanı verilecektir.

Fiyat Dışı Unsur Tanımı: Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması (Puanlama detayları diğer hususlarda belirtilmiştir.)

           Nispi Değeri: Var olanlara puan uygulanacakFiyat Dışı Unsur Tanımı

Fiyat Dışı
Unsur Puanı

Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması (Puanlama detayları diğer hususlarda belirtilmiştir.)

24

Fiyat Dışı Unsur Değerlendirme Yöntemi: Var/Yok Durumu

(Alınabilecek Azami FDU Puanı: 1 )

Aşağıda belirlenen kriterin “Var” seçilmesi halinde mi, “Yok” seçilmesi halinde mi puan alınacağı belirlenmiş olup; istekli tarafından belirlenen kritere ilişkin “Var” veya “Yok” seçimlerinden biri yapılabilecek ve seçimin puan alınacağı belirtilen seçimle örtüşmesi durumunda istekliye belirlenen fiyat dışı unsur puanı verilecektir.

 

Fiyat Dışı Unsur Tanımı: İsteklinin Gaziantep il sınırları içerisinde kurulu kendi malı olan 240 tonluk asfalt plentinin olması

Nispi Değeri: Var olanlara puan uygulanacak

 

Fiyat Dışı Unsur Tanımı

Fiyat Dışı
Unsur Puanı

İsteklinin Gaziantep il sınırları içerisinde kurulu kendi malı olan 240 tonluk asfalt plentinin olması

1

 

35.1.2. Fiyat dışı unsurların değerlendirilmesine ilişkin bilgi ve belgeler yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilecektir.

…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “1. Kalite Ve Teknik Değer Nitelik Puanlamasında (24 Puan) Uygulanacak Yöntemler Ve Tevsik Edilecek Belgeler;

İsteklinin ihale ilan tarihi itibariyle, geriye doğru son 15 yıl içinde tamamlanarak geçici kabulü yapılmış, Türkiye Cumhuriyeti Hudutları dâhilinde herhangi bir Belediye (İl veya İlçe) sorumluluğundaki cadde, sokak ve bulvarlarda veya diğer sorumluluk alanında;

1.1 Bu işin Birim Fiyat teklif cetvelinde yer alan GBB.U09, GBB.U10, GBB.U11 iş kalemlerine ait toplam iş miktarının en az %50’si kadar Bitümlü Sıcak Karışım ile kaplama yapılmış ise, (7 PUAN)

1.2 Bu işin Birim Fiyat teklif cetvelinde yer alan GBB.U15 iş kalemlerine ait toplam iş miktarının en az %50’si kadar Asfalt tamir ve bakım aracı kullanılarak (Robot ile Yama) yapılmış ise, (7 PUAN)

1.3 Bu işin Birim Fiyat teklif cetvelinde yer alan GBB.U31 iş kalemine ait toplam iş miktarının %50’si kadar Bozuk Alanlarda Aşınma Asfaltı Kullanılarak El İle Yama Yapılması yapılmış ise, (3 PUAN)

1.4 Bu işin Birim Fiyat teklif cetvelinde yer alan GBB.U30’daki iş kalemine ait toplam iş miktarının en az %50’si kadar Yüklenici malı bitüm ile Sathi Kaplama yapılmış ise, (7 PUAN)

YUKARIDAKİ MADDELERİNİN TEVSİKİ İÇİN GEREKEN BELGELER;

Yukarıda yazılı her bir madde için Tek sözleşmeye dayalı olarak yapmış olduğuna dair, onaylı yaptığını gösterir tevsik edici belge veya belgeler yeterlilik bilgiler tablosunda sunulacaktır. (iş bitirme belgesini düzenleyen idare tarafından onaylı yapılan işler listesi veya hakkediş vb. ile tevsik edilecektir)

İstekliler İş Bu İdari Şartnamenin 7.5 Maddesinde yeterlilik kriteri olarak aranan iş deneyim belgesi için sundukları iş deneyim belgelerinin Puanlama için istenen tüm miktarları sağladığını tevsik etmeleri halinde Tam puan alacak olup başkaca bir belge veya belgeler sunmaları gerekmemektedir.

Eğer yeterlilik şartı olarak (İş Bu İdari Şartnamenin 7.5 Maddesine İstinaden) sunduğu iş deneyimden başkaca herhangi bir idareyle (Türkiye sınırları dahilinde herhangi bir belediye) yapılmış olan sözleşme ile, Teknik Değer Nitelik puanlama kriterindeki imalatları yaptığına dair bilgileri tevsik edecekleri ise, idare (Türkiye sınırları dahilinde herhangi bir belediye) ile yapılmış her bir madde için tek sözleşmeye bağlı bir işe ait sözleşme ve ekleri ile puan değerlendirmesi yapılacak olup bu kriterleri sağlayan isteklilere yukarıda yazılı puanlar verilecek olup, bu kriteri sağlayamayan isteklilere puan verilmeyecektir.

Puanlamada başkaca herhangi bir idareyle (Türkiye sınırları dahilinde herhangi bir belediye) ayrı ayrı sözleşmeler ile yapılmış aynı iş kalemi miktarları toplanarak değerlendirmeye alınmayacaktır.

 

Örneğin; Türkiye Cumhuriyeti hudutları dahilinde herhangi bir Belediye? den (İl veya İlçe) alınmış olan iş bitirme belgesinde 150.000 ton BSK imalatı ve yine aynı şekilde Türkiye Cumhuriyeti hudutları dahilinde herhangi bir belediye? den (İl veya İlçe) alınmış olan ikinci bir iş bitirme belgesinde 200.000 ton BSK imalatı var ise bu miktarlar (toplam 350.000 ton istenen miktardan fazla olsa dahi) toplanarak değerlendirmeye alınmayacaktır. Ancak tek bir sözleşmede BSK için gerekli miktarlar sağlanıyor ise ve diğer bir sözleşme de ise Sathi Kaplama miktarlarını karşılıyor ise puanlar toplanarak değerlendirmeye alınacaktır.

İsteklinin Ortak Girişim olması durumunda;

İş ortaklığında ortaklardan herhangi birinin yine yukarıda bahsedildiği gibi tek bir sözleşme kapsamında herhangi bir madde için bu kriteri sağlaması yeterlidir. Ortakların aynı iş kalemi miktarları toplanarak değerlendirmeye alınmayacaktır.

Örneğin A ortağı tek sözleşme kapsamında 150.000 ton BSK imalatı yapmış ise ve B ortağı tek bir sözleşme kapsamında 200.000 ton BSK imalatı yapmış ise bu miktarlar (toplam 350.000 ton istenen miktardan fazla olsa dahi) toplanarak değerlendirmeye alınmayacaktır.” düzenlemeleri yer almaktadır.

 

İhale işlem dosyasında yer alan fiyat dışı unsur gerekçe raporunda “… Söz konusu iş kapsamında yapılacak imalatların kalitesi ve yol konforunun daha iyi olması, isteklilerin makine parkının bu kalite ve standartları sağlaması ayrıca vatandaşa daha hızlı ve daha iyi bir hizmet verebilmek, işlerin zamanında yetişmesi ve hizmetin aksamaması için Teknik değer nitelik puanlaması yapılarak işin daha iyi ve kaliteli yapılması amaçlanmaktadır.” ifadesinin yer aldığı görülmüştür.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenebileceği, ihale konusu işin niteliği dikkate alınarak işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer ile süre gibi unsurların  fiyat dışı unsur olarak belirlenmesinin mümkün olduğu, fiyat dışı unsurların belirlenme yöntemi konusunda idarenin takdir yetkisinin bulunduğu, bu yetki kullanılırken niceliksel belirlemelerin yanı sıra niteliksel belirlemelerin de yapılabileceği, bu çerçevede 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 40’ıncı maddesi, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 62’nci maddesi, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 53.3’üncü maddesinde sayılan unsurlar dışında bunlara benzer nitelikte fiyat dışı unsurların ve puanlama kriterlerinin belirlenmesi noktasında da idarenin takdir yetkisinin bulunduğu anlaşılmakla birlikte, fiyat dışı unsurların ve puanlama  kriterlerinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelere uygunluğunun değerlendirilmesinde idari işlemlerde ölçülülük ilkesinin de göz önünde bulundurulması gerektiği anlaşılmıştır.

 

İhaleye katılım ve yeterlik noktasında fiyat dışı unsurların etkisi bulunmadığından, fiyat dışı unsurlara yönelik yapılacak düzenlemenin, yeterli bulunan istekliler arasında ihale konusu iş için daha nitelikli, kaliteli ve tecrübeli isteklilerin puan alması sonucunu ortaya çıkaracak şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Bu çerçevede, kamu ihale mevzuatında, yapım işleri ihalelerinde belirlenen yeterlik kriterlerinin, yeterlikte aranılan şartların yeniden kullanılmasına neden olacak şekilde fiyat dışı unsur olarak belirlenmesi uygun olmamakla birlikte, teknik değer nitelik puanlamasında yer verilen yapım işlerine ilişkin sunulacak iş deneyim belgesi için asgari iş deneyim tutarı yerine işin niteliği ve kapsamı dikkate alınarak fiziksel büyüklükler (miktar, alan, hacim, vb.) üzerinden bir belirleme yapılmak suretiyle fiyat dışı unsur puanlamasına konu edilebileceği anlaşılmıştır.

 

Aktarılan İdari Şartname düzenlemelerinden şikayete konu ihalenin Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’nin “Gaziantep İli İçerisinde; İdare Malı Bitüm İle BSK Asfalt Kaplama Yapım İşi” olduğu, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği,

 

İsteklilerin teklif fiyatları karşılığında en yüksek 50 puan alabileceği, fiyat dışı unsur puanı olarak en yüksek 50 puan alabileceği, teklif fiyatları karşılığında alınan puan ile fiyat dışı unsurlardan alınan puan toplanarak isteklilerin toplam puanlarının hesaplanacağı,

 

Fiyat dışı unsur puanlamasının üç ayrı puanlama birimine ayrıldığı bunların;

 

1) İş kalemleri bazında teklif nitelik puanlaması

2) Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması

3) İsteklinin Gaziantep il sınırları içerisinde kurulu kendi malı olan 240 tonluk asfalt plentine sahip olması puanlaması olduğu,

 

Söz konusu puanlama birimleri için sırasıyla 25, 24, 1 puanın verileceği,

 

İkinci puanlama biriminde (Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması) dört farklı alt puanlamanın yapılacağı, söz konusu alt puanlamalardan puan alınabilmesi için ilk şartın Türkiye Cumhuriyeti hudutları dahilinde herhangi bir belediye (il/ilçe) sorumluluğundaki cadde, sokak ve bulvarlarda veya diğer sorumluluk alanında ihale ilan tarihi itibari ile geriye doğru son 15 yıl içinde tamamlanarak geçici kabulü yapılmış işler kapsamında puanlamaya konu imalatların  gerçekleştirilmiş olması gerektiği,

 

Söz konusu puanlama alt birimi kapsamında isteklilere;

 

a) GBB.U09, GBB.U10, GBB.U11 iş kalemlerine ait toplam iş miktarının en az %50’si kadar bitümlü sıcak karışım ile kaplama yapılmış ise 7 Puan,

 

b) GBB.U15 iş kalemlerine ait toplam iş miktarının en az %50’si kadar Asfalt tamir ve bakım aracı kullanılarak (Robot ile Yama) yapılmış ise 7 Puan,

 

c) GBB.U31 iş kalemine ait toplam iş miktarının %50’si kadar Bozuk Alanlarda Aşınma Asfaltı Kullanılarak El İle Yama Yapılması yapılmış ise 3 Puan,

 

d) GBB.U30’daki iş kalemine ait toplam iş miktarının en az %50’si kadar Yüklenici malı bitüm ile Sathi Kaplama yapılmış ise 7 Puan verileceği,

 

Yukarıda yer verilen işlerin tek bir sözleşmeye dayalı olarak yapılmış işler (Her birinin tek bir sözleşme kapsamında yapılması ya da her biri için ayrı ayrı tek sözleşme yapılması)  olması gerektiği, bu hususu gösterir tevsik edici belge ya da belgelerin yeterlilik bilgileri tablosunda beyan edilmesi gerektiği,

 

Söz konusu imalatların gerçekleştirildiğinin İdari Şartname’nin 7.5’inci maddesi kapsamında sunulan iş deneyim belgesiyle tevsik edilmesi halinde söz konusu puanlamada tam puan verileceği, başkaca belge ya da belgelerin beyanına gerek olmadığı,

 

 

Anılan imalatların gerçekleştirildiğinin, anılan imalatların her biri için ayrı ayrı İdari Şartname’nin 7.5’inci maddesi kapsamında sunduğu iş deneyim belgesine konu işin idaresi dışında Türkiye sınırları dâhilinde herhangi bir belediyeyle yapılmış olan tek sözleşmeyle tevsik edilmesi halinde puanlamada dikkate alınacağı,

 

Her bir imalat kalemi miktarının hesaplanmasında tek bir sözleşmedeki imalat miktarının dikkate alınacağı, bir başka ifadeyle imalat kaleminin miktarının hesaplanmasında farklı sözleşmelerdeki miktarların toplanarak dikkate alınmayacağı,

 

Söz konusu imalatların miktarlarının hesaplanmasında iş ortaklığının ortakları tarafından gerçekleştirilen aynı konudaki imalat miktarlarının toplanarak dikkate alınmayacağı anlaşılmıştır.

 

İhale dokümanı kapsamında yer alan “BSK mahal listesi” incelendiğinde ihale konusu işin Gaziantep ilinin merkez ve merkez olmayan ilçelerinde gerçekleştirileceği anlaşılmıştır.

 

İhale dokümanı kapsamında yer alan birim fiyat teklif cetveli standart formu ve GBB.U30 poz no’lu “İki tabaka astarlı bitümlü sathi kaplama yapma(tip-1+3) (çakıl ile) (nakliye dahil)” iş kalemi birim fiyat tarifi incelendiğinde anılan iş kalemine konu sathi kaplamanın yüklenici malı bitüm ile gerçekleştirileceği anlaşılmıştır.

 

Tekliflerin değerlendirilmesinde fiyat dışı unsur puanlama yapılmasının dikkate alınması gerektiğine ilişkin idarenin fiyat dışı unsur gerekçe raporundan kalite ve teknik değer nitelik puanlamasıyla idarenin ihale konusu işin daha kaliteli yapılmasının, ihale konusu işin bitirilmesiyle meydana gelecek yapının zamanında kamunun kullanımına sunulmasının amaçlanmış olduğu anlaşılmaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan ihalelerde ekonomik açıdan en avantajlı teklifin teklif fiyatla birlikte fiyat dışı unsurların da dikkate alınarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu, kamu ihale mevzuatına göre genel mesleki ve teknik yeterlik kriterlerini karşılayan istekliler arasından söz konusu yeterlik kriterleri dışında, ihale konusu işin daha nitelikli, daha kaliteli gerçekleştirilmesi amacıyla isteklilerin ihale konusu işteki tecrübelerinin ölçülmesi yönünde fiyat dışı unsur belirlenebileceği, fiyat dışı unsur puanlamasında işin niceliğinin yanı sıra niteliğinin de değerlendirilebilmesinin mümkün olduğu,

 

İdarenin ihale konusu işin daha nitelikli, daha kaliteli gerçekleştirilerek işin sonunda meydana gelecek yapının öngörülen zamanda kamunun hizmetine sunulması amacıyla kalite ve teknik değer nitelik puanlamasına yönelik düzenlemeler yaptığı anlaşılmıştır.

 

Uyuşmazlık konusu ihale kapsamındaki işin yapılmasında gerçekleştirilecek imalatların belediye sorumluluğundaki cadde, mahalle ve bulvarları kapsadığı, iddiada anılan idarelerin aksine işin yapımı sırasında belediye sorumluluk alanlarındaki yolların trafiğe kapatılmasının çoğunlukla mümkün olmadığı, şehirlerarası yol yapım ile şehir içi yol yapım arasındaki belediyecilik planlaması, çalışma güçlüğü ve şehir içi asfalt üretme, nakletme, serme ve sıkıştırma, şehir içi sathi kaplama yol yapma gibi organizasyonel farklılık bulunması sebebiyle ilgili puanlama parametresiyle idarenin isteklilerin ülkemiz hudutları dâhilindeki belediyelere ait sorumluluk alanlarındaki asfalt işlerini gerçekleştirmedeki organizasyon yetisini puanlamak istediği, ülkemiz hudutları dâhilindeki belediyelere söz konusu işi yapmış olan yabancı isteklilerin puan almasını engelleyici olmadığı, ilgili puanlama parametresiyle işin niteliğinin artırılmasının amaçlandığı dolayısıyla idarenin fiyat dışı unsur parametresi belirlemesine ilişkin takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun kullandığı söz konusu “Karayolları Genel Müdürlüğü, TOKİ, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından ihale konusu işten daha kapsamlı asfalt işlerinin yaptırılmış olduğu, ihalenin yabancı isteklilere de açık olduğu ancak fiyat dışı unsur puanlamasında kalite ve teknik değer nitelik puanlaması alt parametrelerine konu işlerin Türkiye Cumhuriyeti hudutları dâhilindeki herhangi bir il/ilçe belediyelerine gerçekleştirilmiş olması şartı aranmasının, anılan idarelere asfalt işi yapmış olan isteklilere ile söz konusu işleri yurt dışında gerçekleştirmiş olan yerli ve yabancı isteklilerin katılımını engellediği”ne yönelik iddiasının yerinde olmadığı kararına varılmıştır.

 

Her ne kadar “idare malı bitüm ile sathi kaplama” yapılmasıyla “yüklenici malı bitüm ile sathi kaplama” yapılması arasında yapım tekniği açısından fark bulunmasa da ihale konusu işteki GBB.U30 poz no’lu iş kalemine konu sathi kaplamanın yüklenici malı bitüm ile gerçekleştirilecek olması dikkate alındığında iddiaya konu puanlama parametresiyle isteklilerin söz konusu bitümü temin edebilme tecrübesini ölçmenin amaçlandığı, böylelikle yapılan düzenlemenin mevzuatın fiyat dışı unsur olarak niteliksel kriter belirleme noktasındaki idareye verilen takdir yetkisine uygun olduğu anlaşıldığından “İdare malı bitüm ile sathi kaplama” yapılmasıyla “yüklenici malı bitüm ile sathi kaplama” yapılması arasında yapım tekniği açısından hiçbir fark bulunmadığı, dolayısıyla söz konusu puanlama parametresinin 1.4 no’lu alt puanlama parametresinden puan alınabilmesi için yüklenici malı bitüm ile sathi kaplama yapılmış olma şartının aranmasının rekabet ve eşit muamele ilkelerine aykırı olduğu”na yönelik iddiasının yerinde olmadığı kararına varılmıştır.

 

Kamu ihale mevzuatına göre genel mesleki ve teknik yeterlik kriterleri noktasında yapım işleri ihaleleri özelinde iş ortaklığı olarak ihaleye katılımı halinde iş ortaklığının tüm ortakları tarafından belirlenen şartlarda iş deneyimlerini tevsik etmeleri gerekmekte olduğu dikkate alındığında idarenin puanlama parametresine konu imalatlara ilişkin iş deneyiminin pilot ortak ya da özel ortak olması fark etmeksizin iş ortaklığının ortaklarından herhangi biri tarafından karşılanmasının yeterli olacağı yönündeki ilgili İdari Şartname düzenlemesinin rekabeti daraltıcı nitelikte olmadığı anlaşıldığından “Söz konusu puanlama alt parametreleri kapsamındaki imalatların miktarlarının hesaplanmasında iş ortaklığının ortakları tarafından gerçekleştirilen aynı konudaki imalat miktarlarının toplanarak dikkate alınmamasının iş ortaklığı kurma amacına aykırı olduğu”na yönelik iddiasının yerinde olmadığı kararına varılmıştır.

İş deneyim tutarının TL (Türk Lirası) vb. parasal bir ifadeye karşılık geldiği, imalat miktarının ise kg, lt m2, m3 vb. fiziksel bir ifadeye karşılık geldiği, dolayısıyla iş deneyim tutarı ile imalat miktarı kavramlarının karşılaştırması yapılabilecek kavramlar olmadığı, yeterlik kriteri olarak isteklilerden teklif fiyatın belirli oranında iş deneyimi sağlamasının niceliksel olarak ölçüldüğü, fiyat dışı unsur olarak belirlenen parametrenin ise gerçekleştirilecek işi fiziksel yönde ölçmeyi amaçladığı dikkate alındığında söz konusu iddianın mantıksal uygunluk taşımadığı anlaşıldığından “Puanlama parametresinin alt puanlama parametrelerinde gerçekleştirilmiş olması şartı aranan imalat miktarı (İhale konusu işte gerçekleştirilecek puanlama parametrelerine konu her bir iş kalemi miktarının en az %50’si) oranlarının İdari Şartname’nin 7.5’inci maddesine göre karşılanması gereken iş deneyim tutarının hesaplanmasında dikkate alınacak (Teklif edilen bedelin en az %80’i ) oranla aynı olması gerektiği”ne yönelik iddiasının yerinde olmadığı kararına varılmıştır.

 

Kalite ve teknik değer nitelik puanlamasının 1.2 no’lu parametresinde anılan el ile yama yapımı ile asfalt tamir ve bakım aracı kullanılarak yama yapımının, birbirinden farklı yapım tekniği gerektirdiği, söz konusu düzenlemeyle idarenin isteklilerin anılan iki farklı yama yapımı noktasında tecrübelerini ölçmeyi amaçladığı, başka idarelerce tek bir iş kalemi altında yapılmış olsa dahi söz konusu farklı yama işleri imalat miktarlarının ilgili idaresince ayrıştırılarak belirlenebileceği, bu hususa ilişkin belge/belgelerin ilgili idare tarafından düzenlenerek isteklilere verilebileceği ve isteklilerin de bu belgeleri ihalede sunabileceği dikkate alındığında “Başka belediyeler tarafından gerçekleştirilen asfalt işlerinde yama yapılması iş kaleminin, robot ile yama yapılması ve el ile yama yapılması şeklinde ayrıştırılmadan yaptırıldığı dikkate alındığında aynı puanlama parametresine konu yama yapılması imalatının asfalt tamir ve bakım aracı kullanarak (Robot ile yama) yapılması şartı olarak ayrıca puanlanacak olmasının ihaleye katılımı sınırlandırdığı”na yönelik iddiasının yerinde olmadığı kararına varılmıştır.

 

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

 

Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesi ve idarece verilen cevap incelendiğinde söz konusu iddiasının teklif fiyatı düşük olsa bile bir isteklinin kalite ve teknik değer nitelik puanlamasından puan alamamasının, teklif fiyatı yüksek olup kalite ve teknik değer nitelik puanlamasından tam puan alan istekliye göre durumunun kalite ve teknik değer nitelik puanlamasından puan alamayıp teklifi fiyatı düşük olan istekli yönünden dezavantaj oluşturacağı noktasında yoğunlaştığı anlaşılmıştır.

 

Kamu ihale mevzuatı kapsamında ihalelerde ekonomik açıdan en avantajlı teklifin teklif fiyatıyla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenebilmesi mümkündür.

 

İdari Şartnamenin ilgili düzenlemelerinden isteklilerin teklif ettikleri fiyatın en düşük teklif fiyatı olması halinde teklif fiyatı puanından 50 puan olmak üzere tam puan alacağı,

 

İş kalemlerine ilişkin vermiş oldukları tekliflerin idarece belirlenen oranlar arasında kalması halinde 25 puanlık fiyat dışı unsur parametresinden tam puan alacakları, kalite ve teknik değer nitelik puanlama parametresinden 24, isteklinin Gaziantep il sınırları içerisinde kurulu kendi malı olan 240 tonluk asfalt plentine sahip olması puanlama parametresinden 1 puan alacakları anlaşılmıştır.

 

Kamu ihale mevzuatı kapsamında ihalelerde ekonomik açıdan en avantajlı teklifin teklif fiyatıyla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu, diğer isteklilerin teklif fiyatlarına göre herhangi bir isteklinin teklif fiyatının düşük olmasının “toplam puan” hesaplanmasında doğrudan etkisinin olduğu, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi isteklinin belirlenmesi noktasında kalite ve teknik değer nitelik puanlamasından tam puan alınmasının ise tek başına yeterli olmadığı, hem fiyat hem de fiyat dışı unsur parametrelerinden alınacak puanların en avantajlı teklifi belirleyeceği, mevzuatta yer verilen fiyat dışı unsur müessesesinin amacının ihalenin en düşük teklif sahibi istekli üzerine bırakılmasından ziyade teklif fiyatıyla birlikte ihale konusu iş için daha nitelikli, kaliteli ve tecrübeli isteklilere bırakılması olduğu dikkate alındığında başvuru sahibinin 2’nci iddiasının yerinde olmadığı kararına varılmıştır.

 

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

 

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İhale konusu işin yürütülmesi için işyerinde bulundurulması öngörülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verilir. Ancak, söz konusu tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman yeterlik kriteri olarak belirlenemez.

 (2) İşin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yürütülebilmesi için kendi malı olması gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman fiyat dışı unsur olarak belirlenebilir. İdari şartnamede, fiyat dışı unsur olarak belirlenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısı, niteliği ve teknik kriterlere yönelik düzenlemelere yer verilir. Fiyat dışı unsur değerlendirmesi yapılabilmesi için, kendi malı olduğunu gösteren belgeler ile teknik kriterleri tevsik eden belgelerin teklif ile birlikte sunulması gerekir. Kendi malı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin fiyat dışı unsurun, fiyat ve fiyat dışı unsurlar dahil hesaplanan toplam değerlendirme puanı içindeki ağırlığı yüzde biri geçemez. Söz konusu oranı arttırmaya veya azaltmaya ya da ihale konusuna göre farklı oranlar belirlemeye Kurum yetkilidir.

…” hükmü yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale konusu işte kullanılacak tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, fiyat dışı unsur olarak belirlenmemesi veya danışmanlık hizmet alımlarında yeterlik kriteri olarak aranmaması durumlarında aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmez.

9.2. Yapım işi ihalelerinde, ihale konusu işin yürütülmesi için işyerinde bulundurulması öngörülen; tesis, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verilecektir.” açıklamaları yer almaktadır.

 

İhaleye ait İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “…

2. Kendi Malı Tesise Ait Nitelik Puanı (1 PUAN):

2.1 İsteklinin Gaziantep il sınırları içerisinde Toplam Kapasitesi en az 240 ton/saat olan kurulu, kendi malı Asfalt Plentine sahip ise; (1 Puan)

İş ortaklığında, plent ünitesi ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanabilir.

…” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İşe ait Sözleşme Tasarısı’nın “Teknik personel, makine, teçhizat ve ekipman bulundurulması” başlıklı 23’üncü maddesinde “…

23.4. Yüklenici, işe başlama tarihinden itibaren aşağıda cinsi, çeşidi, adedi ve kapasitesi belirtilen makine, teçhizat ve ekipmanı iş programına uygun olarak iş yerinde bulundurmak zorundadır.

 

Cinsi

Çeşidi

Adedi

Kapasitesi

KAMYON

DAMPERLİ

100

ASGARİ 120 HP GÜCÜNDE

YÜKLEYİCİ

 

8

ASGARİ 92 HP GÜCÜNDE

FİNİŞER

ELEKTRONİK DUYARLI

10

 

DİSTRİBÜTÖR

 

8

UNİFORM PÜSKÜRTME KAPASİTELİ

ASFALT KESME MAKİNASI

 

12

ASGARİ 9 HP GÜCÜNDE

FREZE ASFALT KAZIMA MAKİNASI

 

2

ASGARİ 2m GENİŞLİKTE

GREYDER

 

10

 

TOPRAK SİLİNDİRİ

 

10

 

SİLİNDİR

 

5

8 TON

SİLİNDİR

 

5

10 TON

SİLİNDİR

 

12

2-2,5 TON

YOL SÜPÜRGE MAKİNASI 

DEPOLAMA ÖZELLİKLİ

2

 

ÇEKİCİ

MEGAFONLU

1

 

JENERATÖR

GECE ÇALIŞMALARI İÇİN

1

10 KVA

ASFALT TAMİRAT BAKIM ARACI

ROBOT

12

 

METAL DEDEKTÖRÜ

ULTRASONİK

2

 

KOMPRESÖR

HAVALI

2

250 CFM

düzenlemesi yer almaktadır.

 

Aktarılan mevzuat hükümlerinden ihale konusu işin yürütülmesi için işyerinde bulundurulması öngörülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verileceği, ancak, söz konusu tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın yeterlik kriteri olarak belirlenemeyeceği,

 

İşin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yürütülebilmesi için kendi malı olması gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın fiyat dışı unsur olarak belirlenebileceği, idari şartnamede, fiyat dışı unsur olarak belirlenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısı, niteliği ve teknik kriterlere yönelik düzenlemelere yer verileceği, kendi malı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin fiyat dışı unsurun, fiyat ve fiyat dışı unsurlar dahil hesaplanan toplam değerlendirme puanı içindeki ağırlığının yüzde biri geçemeyeceği anlaşılmıştır.

 

Aktarılan doküman düzenlemelerinden fiyat dışı unsur puanlaması kapsamında “isteklinin Gaziantep il sınırları içerisinde toplam kapasitesi en az 240 ton/saat olan kurulu, kendi malı Asfalt Plentine sahip olması halinde kendi malı tesise ait nitelik puanlaması” kapsamında 1 puan alacağı, iş ortaklığında, söz konusu şartın ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanmasının 1 puan almak için yeterli olacağı, işin yürütülmesi sırasında plent dışında başkaca makine/teçhizat/ekipmanın iş yerinde bulundurulması gerektiği, söz konusu plentin mesleki ve teknik yeterlik kapsamında istenilen bir kriter olmadığı anlaşılmıştır.

 

Kamu ihale mevzuatına göre ekonomik açıdan en avantajlı teklifin teklif fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde ihale konusu işin yürütülebilmesi için kendi malı olması gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın fiyat dışı unsur olarak belirlenmesinin mümkün olduğu, uyuşmazlığa konu ihalede söz konusu plente sahip olunması durumunda 1 puanın alınacağı, bu puanın fiyat ve fiyat dışı unsurlar dahil hesaplanan toplam değerlendirme puanı içindeki ağırlığının yüzde birden fazla olmadığı, ihale konusu işin Gaziantep il sınırları içerisinde gerçekleştirilecek olduğu, iş yerinde söz konusu plent dışında başkaca makine/ekipman/teçhizatın bulundurulması gerekmekte olmasına karşın idarece fiyat dışı unsur puanlamasında yalnızca kendi malı plent olması kriterinin dikkate alınacağının düzenlenmiş olduğu, söz konusu kriterin mesleki ve teknik yeterlik kriteri olarak belirlenmediği, anılan fiyat dışı unsur kriteri ile idarenin ihale konusu işin daha kaliteli yapılmasını ve ihale konusu işin bitirilmesiyle meydana gelecek yapının zamanında kamunun kullanımına sunulmasının amaçlandığı birlikte değerlendirildiğinde Kendi Malı Tesise Ait Nitelik Puanı” başlığı altında düzenlenen fiyat dışı unsur düzenlemesinin mevzuata aykırı olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin 3’üncü iddiasının yerinde olmadığı kararına varılmıştır.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

 


Oybirliği ile karar verildi.