ihale konusu işe ait atıkların depolanması için sorumlu olan Belediyeden gerekli izinlerin alındığına dair her hangi bir belge tevsik edilmediği kazı malzemesinin asfalt kazıma işlemi sonucu elde edilecek asfalt atığı olduğu bünyesinde asfalt, zift, doğal polimer vb. malzemeler bulunduğu tarım arazilerine ve çevreye zarar verebilecek depolanması esnasında yangın vs risklere açık ve ayrıca kamuya ait kıymetli bir malzeme olduğu gelişigüzel şahıs arazilerine depolanmasının mümkün olmadığı değerlendirildiğinden firmalarının aşırı düşük teklif sorgulamasına verdiği cevabın uygun bulunmayarak tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması

BAŞVURU SAHİBİ:

Selgün Proje Mimarlık İnş. Taah. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/283935 İhale Kayıt Numaralı “Aydın-Denizli Devlet Yolu (Aydın Çevre Yolu Ayr.-Denizli Çevre Yolu Ayr. Km:0+000-104+700 Arası) Muhtelif Kesimlerde Altyapı İyileştirmesi ve BSK Kaplama Onarımı Yapılması İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 05.07.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Aydın-Denizli Devlet Yolu (Aydın Çevre Yolu Ayr.-Denizli Çevre Yolu Ayr. Km:0+000 – 104+700 Arası) Muhtelif Kesimlerde Altyapı İyileştirmesi ve BSK Kaplama Onarımı Yapılması İşi” ihalesine ilişkin olarak Selgün Proje Mimarlık İnş. Taah. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.nin 23.12.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.01.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.01.2022 tarih ve 1332 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.01.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2022/40 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  Karayolları 2.Bölge Müdürlüğü’nce 05.07.2021 tarihinde 2021/283935 İhale Kayıt Numaralı “Aydın-Denizli Devlet Yolu (Aydın Çevre Yolu Ayr-Denizli Çevre Yolu Ayr. Km:0+000-104+700 Arası) Muhtelif Kesimlerde Altyapı İyileştirmesi ve BSK Kaplama Onarımı Yapılması İşi” nin ihale edildiği,

14.12.2021 tarihinde kendilerine tebliğ edilen kesinleşen ihale kararında, KGM/03.570/2/P “Asfalt kazıma makinesi ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması” pozu için idarenin malzemenin kazıldıktan sonra taşınması için belirlemiş olduğu 20 km’lik mesafe yerine kendilerinin güzergâh üzerinde beş (5) ayrı depo yeri belirleyerek ortalama taşıma mesafesini 12,20 km olarak hesapladıkları, bu depo yerleri için tapu senedi, noter onaylı taahhütname sunulmadığı, ihale tarihinden sonra düzenlenmiş/ l.Nolu depo yeri olarak Aydın İli, Sultanhisar İlçesi, ***** mahallesinde bulunan mülkiyeti Sultanhisar Belediyesine ait *****ada ve ***** parsel numaralı taşınmaz depo yeri olarak gösterildiği, Belediye Meclis Kararı olmadan taahhüt edildiği, Belediye başkanına ait imza beyannamesi, mazbata, taahhütname ve tapu senedinin dosyada sunulduğu, taşınmaz sahiplerine ait kimlik fotokopileri ve Google Earth görüntülerini tevsik edici belge olarak sunulduğu, ancak Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’nin 4. maddesi ve 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 7. maddesinin (i) bendi gereğince, asfalt atıklarının depolanması için sorumlu olan Büyükşehir Belediyesinden gerekli izinlerin alındığına dair her hangi bir belge tevsik edilmediği, bahse konu kazı malzemesinin asfalt kazıma işlemi sonucu elde edilecek asfalt atığı olduğu, bünyesinde asfalt, zift, doğal polimer vb. malzemeler bulunduğu, tarım arazilerine ve çevreye zarar verebilecek, depolanması esnasında yangın vs. risklere açık ve ayrıca kamuya ait kıymetli bir malzeme olduğu, gelişigüzel şahıs arazilerine depolanmasının mümkün olmadığı değerlendirildiğinden firmalarının aşırı düşük teklif sorgulamasına verdiği cevabın uygun bulunmayarak tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verildiğinin bildirildiği,

İhale dokümanında bulunan İdari Şartname’nin 48.2 ve Sözleşme Tasarısı’nın 33.1 maddelerinde “Ocakların Temini” başlığı altında “Taş, ariyet ve kum-çakıl ocakları, depo yeri, su temin yeri ile şantiye, beton santrali, beton tesisi, konkasör, soğuk ve sıcak karışım plentlerinin kurulacağı alanlar yüklenici tarafından temin edilecektir.

Ancak, yukarıda belirtilen sahaların, yüklenicinin talebi ve idarenin uygun görmesi halinde, her türlü vergi, rüsum ve harç bedelleri ödenmek üzere ve her türlü yasal ve ruhsat işlemlerini yapmak kaydıyla (Taş, ariyet ve kum-çakıl ocakları, depo yeri, su temin yeri ile şantiye, beton santrali, beton tesisi, konkasör, soğuk ve sıcak karışım plentlerinin kurulacağı alanlar) idare tarafından verilebilecektir.” düzenlemesinin bulunduğu,

Bu düzenlemeden de açıkça anlaşılacağı gibi söz konusu ihaledeki her türlü depo yerlerinin bulunmasının kendilerinden istenildiği, kendilerinin de aşırı düşük savunma yazısında asfalt kazısından çıkacak olan malzemeleri depolamak için toplam beş (05) adet depo yeri bulduğu, bu depo yerlerinden 1 nolu depo Aydın Sultanhisar Belediyesine ait taşınmaz, diğer dört depo yeri de gerçek şahıslara ait araziler olduğu, kendilerinin savunma yazısına bu depo yerleri için Kamu İhale Kanunu ve Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olarak noter onaylı taahhütnameler, noter onaylı tapu örnekleri, noter onaylı imza sirküleri ve beyanları, noter onaylı kimlik fotokopileri, depo yerlerine ait Google earth görüntüleri ve nakliye mesafesinin hesaplandığı itineererin eklendiği,

Kamu İhale Genel Tebliği 45.1.13.15’inci maddesinde “Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.” açıklaması gereğince KGM/03.570/2/P “Asfalt kazıma makinesi ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması” pozu için idarece hazırlanan analiz formatındaki 20 km.lik depo nakliye mesafesinin taraflarınca 12 km. olarak alınması için Kanun’un istediği belgelerin savunma yazıları ekinde sundukları,

İdarenin kesinleşen ihale kararında belirtilen “ancak yürürlükte yer alan mevzuatlar çerçevesinde asfalt atıklarının depolanması için sorumlu olan Büyükşehir Belediyesi’nden gerekli izinlerin alındığına dair herhangi bir belge tevsik edilmediği, bahse konu kazı malzemesinin asfalt kazıma işlemi sonucu elde edilecek asfalt atığı olduğu, bünyesinde asfalt, zift, doğal polimer vb. malzemeler bulunduğu, tarım arazilerine ve çevreye zarar verebilecek, depolanması esnasında yangın vs. risklere açık ve ayrıca kamuya ait kıymetli bir malzeme olduğu, gelişigüzel şahıs arazilerine depolanmasının mümkün olmadığı” yönündeki açıklamalarının kamu ihale hukukuna uygun olmadığı,

İhale dokümanı arasında yer alan İdari Şartname’nin 48.2 ve Sözleşme Tasarısı’nın 33.1’inci maddelerinde yüklenici tarafından temin edilecek depo yerleri için hangi belgelerin istendiğinin açıkça yazılmadığı, aşırı düşük savunma sırasında kendilerinin istekli sıfatını taşıdığı ve yükleniciden istenilen belgeleri sunmasının mümkün olmadığı, ihalenin hangi istekli üzerinde kalacağının belli olmadığı bir aşamada isteklileri ihaleden önce başka bir firma, kurum veya kuruluş ile sözleşme yapmaya veya birtakım belgeler almaya zorlayan, aşırı düşük teklif açıklaması ile birlikte söz konusu belgelerin sunulmasını zorunlu kılan bir durumun 4734 sayılı Kanun’un 5. maddesindeki temel ilkelere aykırı olduğu,

İdarece aşırı düşük teklif açıklamasında talep edilen Büyükşehir Belediyesinden alınacak izin belgelerinin sözleşmenin ifasına yönelik olduğu ve henüz istekli sıfatını taşıyan kendilerinin teklifinin uygun bulunmamasına gerekçe oluşturmayacağı, kaldı ki ihale dokümanı içinde yer alan İdari Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 48.maddesinde ve Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer Hususlar” başlıklı 33.maddesinde “Taş, ariyet ve kum-çakıl ocakları, depo yeri, su temin yeri ile şantiye, beton santrali, beton tesisi, konkasör, soğuk ve sıcak karışım plentlerinin kurulacağı alanlar yüklenici tarafından temin edilecektir” düzenlemesinin bulunduğu ve idarenin bu Kanun’a göre yaptığı ihalede eşit muamele ilkesini sağlamakla sorumlu oluğu, bu nedenle kendilerine ait aşırı düşük teklif açıklamasının anılan belgelerin sunulmadığı gerekçesiyle uygun bulunmamasının mevzuata uygun olmadığı,

Bu konuda emsal Danıştay kararları ve Kamu İhale Kurulu kararlarının bulunduğu,

Kaldı ki kendilerinin bu konuda gerek Denizli gerekse Aydın Büyükşehir Belediyelerinde araştırma yaptığı, Büyükşehir belediyelerinin ihale güzergahında zararlı atıklar için herhangi bir depolama alanı bulunup bulunmadığı bizzat belediyelere gidilerek araştırıldığı, henüz istekli sıfatındaki kendilerine bu konudaki resmi başvurusuna herhangi bir cevap veremeyeceklerinin, ancak böyle bir depo alanlarının bulunmadığının bizzat iletildiği,

Bu husus ile ilgili olarak, 2020 Yılı Sayıştay Denetim Raporunda Denizli Büyükşehir Belediyesinin atıklar için herhangi bir depolama alanının olmadığının tespitinin yapıldığı,

Yine Aydın Büyükşehir Belediyesi’ne ait Aydın İli 2019 Yılı Çevre Durum Raporunun 49. sayfasındaki “C.2. Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıkları” başlığı altında Aydın ilinde atıklar için seçilen depolama alanlarının ilgili yazışmalarının devam ettiği için henüz kullanıma açılmadığının belirtildiği,

Bu belgelerden de açıkça anlaşılacağı üzere her iki Büyükşehir Belediyesinde ihale tarihi itibariyle zararlı atıkların depolanması için kullanılan bir depo yeri bulunmadığı, yine kendilerinin henüz sözleşme imzalamamış olduğu için bu yönde yapacakları başvurulara da olumlu sonuç alınması mümkün olmadığı,

Ayrıca idarece 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5. maddesindeki eşit muamele ilkesi de görmezden gelindiği,

KGM/03.570/2/P “Asfalt kazıma makinesi ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması” pozuna ait idarece gönderilen analiz formatının aşağıdaki gibi olduğu,

Bu poz için aşırı düşük açıklamasında verilebilecek en düşük rakamın da;

KGM/03.570/2/P pozunun ilave belgeler olmadan açıklanması için min. 127,53 TL. (kârsız) teklif edilmiş olması gerektiği,

Bu poz için İdari Şartname’nin 35.1.1. maddesinde belirtilen asgari oran % 8,97, azami oran % 14,95 ve Fiyat Dışı Unsur Puanı 5,98 olarak belirlendiği,

Pozun toplam bedelinin 16.581.500,00 TL olduğu,

Bu pozun ilave belgeler olmadan açıklanması durumunda teklifin en fazla;

16.581.500,00 / 0,1495 = 110.913.043,48 TL olması gerektiği,

 Kendilerinin teklifi ile 110.913.043,48 değeri arasında 8 adet teklif bulunduğu, bu tekliflerden üçünün de aşırı düşük için açıklama verdiği,

Bu isteklilerden Mau Yapı İnşaat A.Ş.- Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın 10.120.1128 “Asfalt kazıma makinası (400 HP gücünde max.2.05m freze genişliğinde, 0.15 m freze derinliğinde, konveyörlü)” girdisi için aynı teknik özellikleri sağlayan makine bulamadığı için açıklamalarının reddedildiği,

KGM/03.570/2/P pozuna ait analizde fiyat avantajı sağlayabilmek için açıklanması gereken iki girdi bulunduğu, bunların da nakliye ve 10.120.1128 girdileri olduğu,

10.120.1128 “Asfalt kazıma makinası (400 HP gücünde max.2.05m freze genişliğinde, 0.15m freze derinliğinde, konveyörlü)” girdisi için Kurumca alınan pek çok emsal kararda da belirtildiği gibi asfalt kazıma makinesinin teknik özelliklerinin 400 HP gücünde olması istenilmesine rağmen bu özelliklerde bir makinenin olmaması nedeniyle bu girdinin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na uygun olarak açıklanamayacağı, kaldı ki Mau Yapı İnşaat A.Ş.- Mehmet Ali Ünal İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının da savunmasının bu gerekçe ile reddedildiği,

Nakliye girdisi ise ancak isteklilerce ilave depo yerleri bulunarak ve belgelendirilerek açıklanabildiği,

İhale üzerine bırakılan Danış Yapı Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin teklifinin 110.893.913,35 TL olduğu ve bu teklife göre KGM/03.570/2/P pozunu yukarıda bahsedilen iki yoldan biri ile açıkladığı ancak idarenin kesinleşen ihale kararında bundan hiç bahsetmediği, bu durumunda ihalelerde eşit muamele ilkesine aykırı olduğunun açık olduğu,

Tüm bu bulgu ve belgeler ışığında kendilerine ait aşırı düşük açıklamalarının Büyükşehir Belediyesinden gerekli izinlerin alındığına dair her hangi bir belge tevsik edilmediği için uygun bulunmamasının Kamu İhale Kanunu’nun eşit muamele ilkesine aykırı olduğu, kendilerinin elde edemeyeceği bu belgeler yüzünden tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

            gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8’inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde “ 38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması dikkate alınmayacaktır.” açıklaması,

Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “… 45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.

45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.

45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.

Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.

45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.

Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.

Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.

Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.

Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

…

45.1.3.  İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanun’un 38’inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

…

b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri

sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

…

45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;

a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

…

(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.

İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.

45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.

…

İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.

45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.

45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

45.1.9.  İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.

…

45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.

45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış olması gerekir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için  öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.

…

45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.

45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

…

45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.

…

45.1.13.17.  Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.

İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;

a)   İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj)  toplamı (ilgili analizde miktar kısmına yazılarak) ile  resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,

b)   İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,

kullanılabilecektir.

 45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.” açıklamaları,

İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemeleri,

Aynı Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 48’nci maddesi altında “…48.2-Ocakların Temini

Taş, ariyet ve kum-çakıl ocakları, depo yeri, su temin yeri ile şantiye, beton santrali, beton tesisi, konkasör, soğuk ve sıcak karışım plentlerinin kurulacağı alanlar yüklenici tarafından temin edilecektir.

Ancak, yukarıda belirtilen sahaların, yüklenicinin talebi ve idarenin uygun görmesi halinde, her türlü vergi, rüsum ve harç bedelleri ödenmek üzere ve her türlü yasal ve ruhsat işlemlerini yapmak kaydıyla (Taş, ariyet ve kum-çakıl ocakları, depo yeri, su temin yeri ile şantiye, beton santrali, beton tesisi, konkasör, soğuk ve sıcak karışım plentlerinin kurulacağı alanlar) idare tarafından verilebilecektir.”  düzenlemesi bulunmaktadır.

Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer Hususlar” başlıklı 33’üncü maddesinde de aynı düzenlemeye yer verilmiştir.

İhale dokümanında yapılan düzenlemelerden söz konusu ihalenin “Aydın-Denizli Devlet Yolu (Aydın Çevre Yolu Ayr.-Denizli Çevre Yolu Ayr. Km:0+000-104+700 Arası) Muhtelif Kesimlerde Altyapı İyileştirmesi ve BSK Kaplama Onarımı Yapılması İşi”ne ilişkin olduğu, ihalenin 05.07.2021 tarihinde birim fiyat teklif alınmak suretiyle ve elektronik teklif alınarak gerçekleştirildiği, söz konusu iş kapsamında 1.650.000 m² 4 cm sıkışmış kalınlıkta taşmastik asfalt aşınma tabakası yapılması ve yola taşınması, 261.000 ton plentmiks temel veya alttemel yapılması, yola nakli, 130.000 m³ asfalt kazıma makinası ile her cins bitümlü sıcak karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması ve birim fiyat teklif cetvelindeki miktarlar kadar diğer iş kalemlerinin yapılması işlerinin gerçekleştirileceği, işin süresinin işyeri teslim tarihinden itibaren 600 (altıyüz) gün olduğu,

05.07.2021 tarihinde ihale edilen şikâyete konu ihaleye 42 isteklinin teklif verdiği,  ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme neticesinde, kesinleşen ihale kararında belirtilen gerekçelerle 3 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, daha sonraki aşamada ilk oturumda geçici teminatı ve teklif mektubu uygun olduğu belirlenen isteklilerin teklifleri esas alınarak aşırı düşük teklif sınır değerinin hesaplandığı, hesaplanan aşırı düşük teklif sınır değerin altında teklif veren 15 istekliden aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasının istenildiği, 7 isteklinin süresi içerisinde açıklamalarını sunduğu, açıklamaları sunan Mau Yapı İnşaat Anonim Şirketi- Mehmet Ali Ünal İnşaat Taahhüt Madencilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı, Selgün Proje Mimarlık İnş. Taah. Tur. San. Tic. Ltd. Şti., Öztaç Petrol Harfiyat İnşaat Nakliye Temizlik İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Demgün İnşaat Harfiyat Madencilik Tarım Nakliye Petrol Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin sunduğu açıklamaların çeşitli gerekçeler ile kabul edilmediği ve anılan isteklilerin tekliflerinin reddedildiği, Danış Yapı Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş, Kaan Yol İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, Farsel İnşaat ve Tic.A.Ş.- Kayaoğlu İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklamalarının ve beyan ettikleri bilgilere ilişkin sunulan belgelerin kabul edildiği, daha sonraki aşamada fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak tekliflerin değerlendirildiği, 14.12.2021 tarihli kesinleşen ihale kararı ile Danış Yapı Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi,  Kaan Yol İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği tespit edilmiştir.  

İdarenin 27.07.2021 tarihli aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde, teklifin önemli bileşeni olarak belirlenen 6 iş kalemine ilişkin analiz formatlarının hazırlanarak isteklilere gönderildiği, ayrıca açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin analiz formatlarında belirtildiği, daha sonra idarenin 30.07.2021 tarihli yazısı ile analizlerde sehven yapılan hataların düzeltildiği ve 03.08.2021 tarihli yazı ile de aşırı düşük teklif açıklamalarının son teslim tarihinin 09.08.2021 olarak uzatıldığı, aşırı düşük teklif açıklamaları ile birlikte beyan edilen bilgilere ilişkin belgeleri sunmalarının istenildiği belirlenmiştir.

İdarenin 27.07.2021 tarihli aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde  açıklama istenilen 6 iş kaleminin belirlendiği, bu iş kalemlerinin aşağıda belirtilen kalemler olduğu görülmüştür.

KGM/03.570/2/P: Asfalt kazıma makinası ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması,

KGM/6100/P: Plentmiks temel ve alttemel yapılması ve yola nakli (astarsız)

KGM/6212-A/P: 12 cm sıkışmış kalınlıkta 1 m²asfalt betonu bitümlü sıcak temel tabakası yapılması ve yola taşınması (bitüm idare malı) (idare malı bitüm nakliyesi dahil)

KGM/6454/S-M/P: 4 cm. kalınlıkta taş mastik asfalt aşınma tabakası yapılması ve yola taşınması (kırılmış ve elenmiş Serttaş ve modifiye bitüm ile) (bitüm idare malı nakliyesi dahil)

KGM/BİNDER 10/P: 10 cm sıkıştırılmış kalınlıkta 1 m² asfalt betonu binder tabakası yapılması ve yola taşınması (bitüm idare malı) (idare malı bitüm nakliyesi dahil)

KGM/BİNDER6-M/P: 6 cm sıkıştırılmış kalınlıkta 1 m² asfalt betonu binder tabakası yapılması ve yola taşınması (modifiye bitüm ile) (bitüm idare malı) (idare malı bitüm nakliyesi dahil)  

Kesinleşen ihale kararında başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeme gerekçesi olarak KGM/03.570/2/P: Asfalt kazıma makinası ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması iş kaleminde idarece hazırlanan analiz formatında 20 km olarak belirtilen nakliye mesafesinin anılan istekli tarafından 12,20 km olarak alınması ve bu depo yerlerine ilişkin belgelendirmenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.15’inci maddesine uygun şekilde yapılmaması, asfalt atıklarının depolanması için sorumlu olan Büyükşehir Belediyesi’nden gerekli izinlerin alındığına dair bir belge sunulmaması, söz konusu atıkların çevreye zarar verebilecek, depolanması esnasında yangın vs. risklere açık ve ayrıca kamuya ait kıymetli bir malzeme olması, gelişigüzel şahıs arazilerine depolanmasının mümkün olmaması olarak belirtilmiştir.

Aşırı düşük teklif açıklamasının ekinde açıklama istenilen “KGM/03.570/2/P: Asfalt kazıma makinası ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması” iş kaleminin analiz formatının aşağıdaki şekilde olduğu belirlenmiştir.

Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeme gerekçesi olan KGM/03.570/2/P poz nolu kalem için teklifinde 121,97 TL birim fiyatın verildiği, söz konusu poz içerisinde yer alan Malzemenin Depoya Nakli girdisi için nakliye mesafesinin idarenin söz konusu iş kalemine ait analiz formatında belirttiği ve yaklaşık maliyet hesabında kullanıldığı gibi 20 km değil, 12,20 km mesafenin kullanıldığı, önerilen depo yerlerine ilişkin taahhütname, tapu ve imza beyanlarının sunulacağının beyan edildiği, nakliye formülünde 12,20 km kullanılarak bu poz için nakliye analiz girdisinin ton başına fiyatının 7,92 TL olarak belirlendiği görülmüştür.

Depo nakliye mesafelerine ilişkin olarak, 5 ayrı depo alanı öngörüldüğü, 1 nolu depo alanı olarak Aydın İli Sultanhisar İlçesi, Zafer Köyü, 131 ada ve 6 parsel nolu alanın, 2 nolu depo alanı olarak Aydın ili Nazilli İlçesi, Çukurova Köyü, 106 ada ve 3 nolu parselli arazinin, 3 nolu depo alanı olarak Aydın ili, Kuyucak ilçesi, Yamalak Köyü, 0 ada, 2833 parsel nolu arazinin, 4 nolu depo alanı olarak Denizli ili, Saraköy ilçesi, Gerali Köyü, 0 ada, 296 parsel arazinin, 5 nolu depo alanı olarak Denizli ili, Saraköy ilçesi, Beylerbeyi köyü, 246 ada, 5 parsel arazinin gösterildiği, itinerer üzerinde önerilen depo alanları esas alınarak ortalama taşıma mesafesinin hesaplarının gösterildiği, depo alanlarının Google earth üzerinden alınan genel vaziyet planlarının, 1 nolu depo alanı için Sultanhisar Belediye Başkanlığı’ndan alınan Belediye Başkanı Osman Yıldırımkaya’nın imzasının bulunduğu, söz konusu arazinin Selgün Proje Mimarlık İnş. Taah. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.ye tahsis edileceğine ilişkin Sultanhisar Noterliği tarafından onaylı taahhütnamenin, Osman Yıldırımkaya’ya ilişkin mazbatanın, söz konusu arazinin Sultanhisar Belediyesi tarafından kamulaştırıldığını gösteren tapu senedinin, Osman Yıldırımkaya’ya ilişkin noter onaylı imza beyannamesinin sunulduğu belirlenmiştir.

Diğer 4 depo alanından 3’ünün şahıslara ait araziler olduğu, birinin de Akça Taş ve Kum Ocakları Madencilik Mermer San. ve Tic. A.Ş.ye ait olduğu, açıklamalar kapsamında şahıslara ilişkin tapu senetlerinin, sahiplerine ilişkin nüfus cüzdanı suretlerinin, noter onaylı imza beyannamelerinin, söz konusu arazilerin ihale üzerinde kalması durumunda anılan istekliye tahsis edileceğine dair noter onaylı taahhütnamelerin, google earth üzerinden depo yerlerinin gösterildiği vaziyet planlarının eklendiği tespit edilmiştir.  

Başvuru sahibinin söz konusu poz içerisinde yer alan nakliye girdisinde önerdiği depo yerlerine ilişkin tapularda, örneğin 1 nolu tapuda arazinin niteliğinin “kargir bina kuyu ve portakal bahçesi” olarak, 2, 3, 4 ve 5 nolu tapuların da tarla arazisi niteliğinde olduğu bilgilerinin bulunduğu belirlenmiştir. Dolayısıyla istekli tarafından teklifi kapsamında depo yeri olarak belirtilen 5 ayrı arazinin hiç birinin mevcutta depo yeri olarak kullanılan alanlar olduğuna ilişkin belge sunulmadığı belirlenmiştir.

Başvuru dilekçesinde ihale üzerinde bırakılan Danış Yapı Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. nin de KGM/03.570/2/P pozunda benzer şekilde açıklama yapıldığı iddia edilse de, anılan isteklinin 07.006/K malzeme taşıması analiz girdisi için idarece hazırlanan analiz formatında belirtilen M=20 km. mesafesinin kullanılarak açıklama yapıldığı, ayrıca 10.120.1128: asfalt kazıma makinası için 2021 yılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın rayicinin kullanıldığı tespit edilmiştir.

Asfalt atıkları depolama işlemleri belli yasal izin ve prosedürlere tabi bulunmaktadır. Ancak idarece asfalt atıklarının depolanması için sorumlu olan Büyükşehir Belediyesinden gerekli izinlerin tevsik edilmediği yönünde yapılan tespit yerinde bulunmamıştır. Çünkü ihalenin hangi isteklinin üzerinde kalacağının belli olmadığı bir aşamada isteklilerin başka firma, kurum ve kuruluşlardan depo yerleri için önerilen alanlara ilişkin ilgili mevzuattan kaynaklanan izin belgelerini başlangıçta almaya zorunlu kılan yaptırımlara tabi tutulmaması gerekmektedir. Ayrıca İdari Şartname’nin yukarıda aktarılan “Diğer Hususlar” başlığı altında, depo yerlerinin yüklenici tarafından temin edilmesi durumunda ne tür belge ve izin belgelerinin sunulacağına yönelik ayrıntılı bir düzenlemeye de yer verilmemiştir.  Ancak başvuru sahibince önerilen alanların asfalt depo alanı için gerekli izinlerinin bulunmadığı yönünde yapılan tespitten önce, önerilen arazinin mevcutta işletilen bir depo alanı olduğunun tevsik edilemediği, arazilerin niteliklerinin depo niteliği taşımadığı, önerilen alanların kargir bina kuyu ve portakal bahçesi veya tarım arazisi niteliğinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeyerek teklifinin reddedilmesinde mevzuata aykırılık bulunmamıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Esasta
Oybirliği gerekçede  oyçokluğu ile karar verildi.

KISMEN FARKLI GEREKÇE

Başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinde yer alan iddiasının incelenmesi neticesinde,  Kurul çoğunluğunca, “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

Başvuru sahibi Selgün Proje Mimarlık İnş. Taah. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının diğer kısımlarına ilişkin kurulca alınan karara katılmakla birlikte “KGM/03.570/2/P: Asfalt kazıma makinası ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması” iş kalemine ilişkin olarak Kurul çoğunluğunca alınan karar incelendiğinde;

Başvuruya konu ihale Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 05.07.2021 tarihinde yapılan “Aydın-Denizli Devlet Yolu (Aydın Çevre Yolu Ayr.-Denizli Çevre Yolu Ayr. Km:0+000-104+700 Arası) Muhtelif Kesimlerde Altyapı İyileştirmesi ve BSK Kaplama Onarımı Yapılması İşi” yapım ihalesi olup, 92 adet ihale dokümanı indirilen ihaleye 42 isteklinin katıldığı, 3 isteklinin belgelerinin uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, teklifi sınır değerin altında kalan 15 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 12 isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının açıklama sunulmaması, açıklamanın süresinde verilmemesi ve açıklaması uygun olmadığı gerekçesiyle (başvuru sahibinin açıklamasının mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle) reddedildiği, 3 isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunduğu ve fiyat dışı unsurlarda dikkate alınarak ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Danış Yapı Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. üzerinde bırakıldığı, aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Kaan Yol İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin, teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklaması ihale komisyonunca, “KGM/03.570/2/P: Asfalt kazıma makinası ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması” iş kaleminde idarece hazırlanan analiz formatında 20 km olarak belirtilen nakliye mesafesinin istekli tarafından 12,20 km olarak alınması ve bu depo yerlerine ilişkin belgelendirmenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.15’inci maddesine uygun şekilde yapılmaması, asfalt atıklarının depolanması için sorumlu olan Büyükşehir Belediyesi’nden gerekli izinlerin alındığına dair bir belge sunulmaması, söz konusu atıkların çevreye zarar verebilecek, depolanması esnasında yangın vs. risklere açık ve ayrıca kamuya ait kıymetli bir malzeme olması, gelişigüzel şahıs arazilerine depolanmasının mümkün olmaması gerekçe gösterilerek uygun bulunmamış ve teklifi değerlendirme dışı bırakılmıştır.

Kurul Kararı ile de başvuru sahibinin “KGM/03.570/2/P: Asfalt kazıma makinası ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması” iş kalemine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması, asfalt atıkları depolama işlemlerinin belli yasal izin ve prosedürlere tabi bulunduğu, ancak idarece asfalt atıklarının depolanması için sorumlu olan Büyükşehir Belediyesinden gerekli izinlerin tevsik edilmediği yönünde yapılan tespitin yerinde bulunmadığı, ihalenin hangi isteklinin üzerinde kalacağının belli olmadığı bir aşamada isteklilerin başka firma, kurum ve kuruluşlardan depo yerleri için önerilen alanlara ilişkin ilgili mevzuattan kaynaklanan izin belgelerini başlangıçta almaya zorunlu kılan yaptırımlara tabi tutulmamasının gerektiği, ayrıca İdari Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlığı altında, depo yerlerinin yüklenici tarafından temin edilmesi durumunda ne tür belge ve izin belgelerinin sunulacağına yönelik ayrıntılı bir düzenlemeye de yer verilmediği, ancak başvuru sahibince önerilen alanların asfalt depo alanı için gerekli izinlerinin bulunmadığı yönünde yapılan tespitten önce, önerilen arazinin mevcutta işletilen bir depo alanı olduğunun tevsik edilemediği, arazilerin niteliklerinin depo niteliği taşımadığı, önerilen alanların kargir bina kuyu ve portakal bahçesi veya tarım arazisi niteliğinde olduğu gerekçeleri ile başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeyerek teklifinin reddedilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığına karar verilmiştir.

Kararda da belirtildiği üzere 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde ve anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde sınır değerin nasıl tespit edileceği, sınır değerin altında teklifler ile ilgili olarak aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmasına karar verilmişse sorgulamanın nasıl istenileceği, isteklilerini aşrı düşük teklif açıklamalarını nasıl yapacakları ve yapılan açıklamanın ihale komisyonunca nasıl değerlendirileceği ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.

Aşırı düşük teklif açıklamasının ekinde açıklama istenilen “KGM/03.570/2/P: Asfalt kazıma makinası ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması” iş kaleminin analiz formatı aşağıda görüldüğü şekildedir.

Başvuru sahibi KGM/03.570/2/P poz nolu kalem için 121,97 TL birim fiyat teklifinde bulunmuş, aşırı düşük teklif açıklamasında söz konusu poz içerisinde yer alan “Malzemenin Depoya Nakli” analiz girdisi için nakliye mesafesini idarenin söz konusu iş kalemine ait analiz formatında belirttiği ve yaklaşık maliyet hesabında kullandığı 20 km mesafe yerine 12,20 km’lik mesafe kullanmış, ayrıca önerilen depo yerlerine ilişkin taahhütname, tapu ve imza beyanlarının sunulacağını beyan etmiş, nakliye formülünde 12,20 km kullanılarak da bu poz için nakliye analiz girdisinin ton başına birim fiyatını 7,92 TL olarak belirlemiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin anılan hükmü, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında, ihale konusu iş kalemlerinin imalatının gerçekleştirilmesinde kullanılacak taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu malzemelerin işin yapılacağı yere nakliye giderlerinin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapacak isteklilerin nakliye girdilerine ilişkin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerektiğini düzenlemektedir.

Başvuruya konu ihale “Aydın-Denizli Devlet Yolu (Aydın Çevre Yolu Ayr.-Denizli Çevre Yolu Ayr. Km:0+000-104+700 Arası) Muhtelif Kesimlerde Altyapı İyileştirmesi ve BSK Kaplama Onarımı Yapılması İşi” olup “KGM/03.570/2/P: Asfalt kazıma makinası ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması” iş kalemi ise konusu karayolundaki altyapı iyileştirmesi ve BSK kaplama onarımı işi kapsamında, mevcut yoldaki her cins bitümlü karışım kaplamaların kazınması ve kazınma sonucunda çıkan malzemenin iş sahasından uzaklaştırılmasını içermektedir. Bu nedenle, KGM/03.570/2/P poz numaralı iş kaleminde mevcut yolun kazınması sonucu ortaya çıkan her cins bitümlü karışım kaplamaların depoya taşınması işinin açıklanmasının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.15. maddesine dayandırılamayacağı değerlendirilmiştir.

Diğer yandan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.” açıklaması yer almaktadır.

İdare, teklifi aşırı düşük sınır değerin altında kalan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamasında kullanılmak üzere “KGM/03.570/2/P: Asfalt kazıma makinası ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması” iş kalemi için hazırladığı analiz formatında mevcut yolun kazınması sonucu çıkan malzemenin depoya nakline ilişkin analiz girdisinde mesafeyi 20 km olarak belirlemiştir. Anılan iş kaleminin yaklaşık maliyet hesabını da bu mesafeyi dikkate alarak yapmıştır.

“KGM/03.570/2/P: Asfalt kazıma makinası ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması” iş kalemi ihale konusu iş kapsamında bir imalat içermediğinden ve mevcut yoldaki her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınmasını içerdiğinden bu iş kalemindeki nakliye mesafesine ilişkin aşırı düşük teklif açıklamasının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.15. kapsamında yapılamayacağı, açıklamanın anılan Tebliğin 45.1.2. maddesi gereği idarece anılan iş kalemi için hazırlanan analiz formatında yer alan nakliye mesafesinin dikkate alınarak yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle; uyuşmazlığa konu ihalede, başvuru sahibi Selgün Proje Mimarlık İnş. Taah. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.nin “KGM/03.570/2/P: Asfalt kazıma makinası ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması” iş kalemine ilişkin aşırı düşük teklif açıklamasının yukarıda yapılan değerlendirme ve tespitler doğrultusunda uygun bulunmaması gerektiği yönündeki düşüncemizle Kurulun “itirazen şikayet başvurusunun reddine” ilişkin kararına katılıyoruz.

KISMEN FARKLI GEREKÇE

İnceleme konusu ihalede,

Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi neticesinde,  Kurulca  “itirazen şikâyet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

Anılan kararda, Asfalt atıkları depolama işlemleri belli yasal izin ve prosedürlere tabi bulunmaktadır. Ancak idarece asfalt atıklarının depolanması için sorumlu olan Büyükşehir Belediyesinden gerekli izinlerin tevsik edilmediği yönünde yapılan tespit yerinde bulunmamıştır. Çünkü ihalenin hangi isteklinin üzerinde kalacağının belli olmadığı bir aşamada isteklilerin başka firma, kurum ve kuruluşlardan depo yerleri için önerilen alanlara ilişkin ilgili mevzuattan kaynaklanan izin belgelerini başlangıçta almaya zorunlu kılan yaptırımlara tabi tutulmaması gerekmektedir. Ayrıca İdari Şartname’nin yukarıda aktarılan “Diğer Hususlar” başlığı altında, depo yerlerinin yüklenici tarafından temin edilmesi durumunda ne tür belge ve izin belgelerinin sunulacağına yönelik ayrıntılı bir düzenlemeye de yer verilmemiştir.  Ancak başvuru sahibince önerilen alanların asfalt depo alanı için gerekli izinlerinin bulunmadığı yönünde yapılan tespitten önce, önerilen arazinin mevcutta işletilen bir depo alanı olduğunun tevsik edilemediği, arazilerin niteliklerinin depo niteliği taşımadığı, önerilen alanların kargir bina kuyu ve portakal bahçesi veya tarım arazisi niteliğinde olduğu ve başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeyerek teklifinin reddedilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı ifade edilmiştir.

Uyuşmazlık konusu ihalenin, Aydın-Denizli Devlet Yolu (Aydın Çevre Yolu Ayr.-Denizli Çevre Yolu Ayr. Km:0+000-104+700 Arası) Muhtelif Kesimlerde Altyapı İyileştirmesi ve BSK Kaplama Onarımı Yapılması İşi” olduğu, kesinleşen ihale kararında başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeme gerekçesi olarak KGM/03.570/2/P: Asfalt kazıma makinası ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması iş kaleminde idarece hazırlanan analiz formatında 20 km olarak belirtilen nakliye mesafesinin anılan istekli tarafından 12,20 km olarak alınması ve bu depo yerlerine ilişkin belgelendirmenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.15’inci maddesine uygun şekilde yapılmaması, asfalt atıklarının depolanması için sorumlu olan Büyükşehir Belediyesi’nden gerekli izinlerin alındığına dair bir belge sunulmaması, söz konusu atıkların çevreye zarar verebilecek, depolanması esnasında yangın vs. risklere açık ve ayrıca kamuya ait kıymetli bir malzeme olması, gelişigüzel şahıs arazilerine depolanmasının mümkün olmaması olarak belirtildiği görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.

….

 “45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.” açıklamaları yer almaktadır.

İdarece aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklanmasını istenilen “KGM/03.570/2/P: Asfalt kazıma makinası ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması” iş kalemine ilişkin olarak, idarece hazırlanan analiz formatında, kazılan malzemenin depoya nakli girdisinde nakliye mesafesinin 20 km olarak belirtildiği, başvuru sahibi istekli tarafından ise aşırı düşük sorgusuna verilen cevapta analizin aksine nakliye mesafesinin, depo alanı olarak düşündüğü 5 parsel arazi esas alınarak ortalama taşıma mesafesinin idarenin bildirdiği 20 km yerine 12,20 km olarak belirttiği görülmüştür.  

Yapılan incelemede, anılan iş kalemine ilişkin olarak yaklaşık maliyet hesabında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısı ekinde isteklilere gönderilen analiz formatında, kazılan malzemenin depoya nakline ilişkin olarak belirtilen 20 km. lik nakliye mesafesinin, istekliler tarafından da 20 km. olarak esas alınması gerektiği değerlendirilmektedir. Şöyle ki;  söz konusu analiz girdisinin mevcut yolda kazılan atık malzemenin depolanması olduğu ve bu tür bir atık malzemenin depolanmasının belediyelerin iznine tabi olduğu göz önüne alındığında, idarenin bu konuda gereken araştırmayı yaparak yaklaşık maliyetin hesabına esas söz konusu (20km) nakliye mesafesini ön gördüğü, daha yakın mesafede atık dökülecek böyle bir alanın olması durumunda, idarenin yaklaşık maliyetinde daha kısa mesafede depolama imkanı varken bunu kullanmayarak söz konusu iş için öngörülen maliyetin olması gerekenden yüksek bir tutar olmasına ve bununla bağlantılı olarak da kamu zararına sebebiyet vermiş olabileceğinin de birlikte değerlendirilmesi gerekecektir.

Dolayısıyla ihaleyi yapan idare kamu kaynaklarını verimli kullanmakla da yükümlü olduğundan araştırmasını yaparak yaklaşık maliyet hesabında atık malzeme için nakliye mesafesini 20 km olarak bulmuş ve bulduğu bu 20 km mesafeyi de tebliğin ilgili maddesi 45.1.2. gereği aşırı düşük sorgusunda da nakliye mesafesi olarak kullanmıştır.   

Diğer yandan, karayolundaki altyapı iyileştirmesi ve BSK kaplama onarımı işi kapsamında, bahse konu analiz girdisinin mevcut yoldaki her cins bitümlü karışım kaplamaların kazınması ve kazınma sonucunda çıkan malzemenin iş sahasından uzaklaştırılması ve depolanması işi olduğu, dolayısıyla, ihale konusu işin yerine getirilmesinde temin edilecek (kum, çakıl, stabiliz vb.) malzemelere ilişkin bir analiz girdisi olmadığıdır. Şayet işin yerine getirilmesi için temin edilecek malzeme (kum, çakıl, stabiliz vb.)  söz konusu olsa o zaman Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.15. maddesine göre aşırı düşük açıklaması yapılması beklenmesi gerekecekken, tam tersi inşaat alanından uzaklaştırılıp depolanacak atık malzemeler söz konusu olduğundan aşırı düşük teklif açıklamasının değerlendirilmesinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2. maddesinin uygulanması gerektiği ve söz konusu madde gereğince de, idarece anılan nakliye mesafesi için yaklaşık maliyet hesabında da esas alınan mesafenin kullanılması gerektiği, bu itibarla Tebliğin 45.1.2. maddesine göre zaten belgelendirme istenemeyeceği ve idarece verilen mesafe üzerinden açıklama yapılması gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının bu şekliyle de uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle; uyuşmazlığa konu ihalede, başvuru sahibi Selgün Proje Mimarlık İnş. Taah. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.nin “KGM/03.570/2/P: Asfalt kazıma makinası ile her cins bitümlü karışım kaplamaların kazılması ve depoya taşınması” iş kalemine ilişkin aşırı düşük teklif açıklamasının yukarıda yapılan değerlendirme ve tespitler doğrultusunda uygun bulunmaması gerektiği yönündeki düşüncemle Kurulun “itirazen şikayet başvurusunun reddine” ilişkin kararına katılıyorum.