ihale konusu işin niteliği ve kendi malı olarak istenen makine ve ekipmanın nitelikleri dikkate alındığında kendi malı olarak istenen bu araçların ihale üzerinde kalan istekli tarafından sözleşme aşamasında piyasadan kolaylıkla tedarik edilebilecek araçlar olduğu görülmektedir. Bu şekilde sözleşme aşamasında tedarik edilebilecek araçların yeterlilik kriteri olarak kendi malı olarak istenmesi ihaleye katılım aşamasında bünyesinde bu makine ve ekipmanın tamamı veya bir kısmı olmayan ancak ihaleden sonra bu makine ve ekipmanı tedarik edebilecek firmaların ihaleye katılmalarını önlemektedir

Toplantı No : 2019/042
Gündem No : 55
Karar Tarihi : 11.09.2019
Karar No : 2019/UH.I-1131

 

BAŞVURU SAHİBİ:

Hazar Sos. Hizm. Yem. İnş. Petrol Nak. Lojistik Sayaç Okuma Mayın Arama Tarama San. ve Tic. Ltd. Şti.

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Elazığ Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/339961 İhale Kayıt Numaralı “Kentsel Temizlik Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Sürücüsüz Araç Kiralama Hizmet Alımı” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Elazığ Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından 19.08.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kentsel Temizlik Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Sürücüsüz Araç Kiralama Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Hazar Sos. Hizm. Yem. İnş. Petrol Nak. Lojistik Sayaç Okuma Mayın Arama Tarama San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 29.07.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 05.08.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 15.08.2019 tarih ve 33774 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 15.08.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2019/885 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

 

1) İhale İlanı’nın 4.3.2 ve İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde ihalede kullanılacak araçlara yer verildiği, 70 adet aracın 7’sinin isteklinin kendi malı olarak istenildiği, işin ana konusunun kent temizliği ve çöplerin nakli işi olduğu, araçlara ait tabloda yer alan 1, 2, 3, 4, 5, 6, 11, 12 ve 13 sıra numaralı toplam 52 adet aracın işin ana konusu ile ilgili olduğu, diğer 18 aracın ise yol yıkama, cami halı yıkama, hafriyat alma vs. gibi işlerle ilgili olduğu, Hizmet Alımı İhale Uygulama Yönetmeliği’nin 41’inci maddesine göre araçlara yönelik kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu, kendi malı olma şartının ise işin gerektirdiği hallerde dokümanda düzenlenebileceği, somut durumda işin niteliğinin çöp toplama ve nakli ile cadde sokakların süpürülmesi işi olduğu ve bu iş kalemleri için 52 adet araçtan 5 adeti için kendi malı olma şartının getirildiği, diğer ibadethane mobil temizlik aracı ve buharlı mobil temizlik araçlarının 1’er adet istendiği ve kendi malı olma şartı getirildiği, ayrıca söz konusu iki aracın maliyetlerinin yüksek olduğu, özel imalat gerektirdiği ve sipariş üzerine araçların imalatlarının yapıldığı, ihale konusu alanda faaliyet gösteren firmaların demirbaş kayıtlarında halihazırda söz konusu araçların yer almayacağı, idarede mevcut işi yürüten firmada söz konusu araçların bulunabileceği,  işin ana konusu olmayan iki adet aracın kendi malı olarak istenmesinin rekabeti engellediği,

 

2) Araçlara ait tablonun 2, 3 ve 4 sıra numaralarında bulunan araçların Teknik Şartname’deki özellikleri incelendiğinde, hepsinin 4×2 çekiş tipinde ancak kapasitelerinin farklı olduğu, 2 sıra numaralı aracın 11-13 m3, 1 sıra numaralı aracın 14-16 m3olarak istendiği, yine aynı şekilde 3 sıra numaralı aracın 9-10 m3, 4 sıra numaralı aracın 7-8 m3 kapasiteli olarak istenildiği, araçların ayrı ayrı tanımının yapıldığı ve bunlardan 1 ve 3 sıra numaralı araçlardan 1’er adedine yönelik kendi malı olma şartının istendiği, ihaleyi kazanan firma daha az kapasiteli olan aracı kullandığında daha yüksek kapasiteli bir aracı sunan firmaya göre daha az atık taşıyacağı ve döküm sahasına gidiş ve gelişi ile daha fazla yakıt ve bakım onarım maliyetlerine neden olacağı, ayrıca idarenin yakın m3 kapasitesine sahip ancak 4 farklı tip araç belirlemesinin hem yaklaşık maliyetin daha yüksek olmasına sebep olduğu,  hem de araçlara yönelik kendi malı olma şartı getirildiği için de halihazırda idarede işi yapan firmaya göre dokümanın hazırlandığı izlenimini verdiği,

 

3) Araç tablosu incelendiğinde ibadethane mobil temizlik aracı ve buharlı mobil temizlik araçlarının 2013 model olarak istenildiği, aynı şekilde kepçe, damperli kamyon, arazöz ve çekici tır cinsi araçların da 2013 model olarak düzenlendiği, diğer araçların ise 2014 model olarak düzenlendiği, amortisman sürelerinin 5 yıl olduğu dikkate alındığında 2013 model araçların ihalede istenilmemesi gerektiği, ayrıca söz konusu düzenlemenin de idarede mevcut işi yapan firmanın araçlarına göre düzenlendiği izlenimi uyandırdığı iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

1.      Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “ (1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez…” hükmü,

 

Anılan Yönetmelik’in “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “ (1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

(2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.

(3) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.

(4)  İş ortaklığında makine, teçhizat ve ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir. Konsorsiyumda, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin belgeler, her bir ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak, ortaklardan ayrı ayrı istenir ve değerlendirilir.

(5) İdare, ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede işin niteliğini göz önünde bulundurarak kapasite raporu ile ilgili düzenleme yapabilir. Sunulacak kapasite raporunun ihale veya son başvuru tarihi itibarıyla geçerli olması zorunludur.

(6) İş ortaklığında kapasite raporuna ilişkin yeterlik kriteri ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir. Ancak, idareler, idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde iş ortaklıklarındaki ortaklardan her birinin, kapasite raporuna ilişkin olarak iş ortaklığındaki hissesi oranında yeterliği sağlamaları gerektiğine yönelik düzenleme yapabilirler. Konsorsiyumlarda, kapasite raporunun, her bir ortağın kendi kısmı için istenilen asgari yeterlik kriterini sağlaması zorunludur.

(7) Aday veya istekli adına düzenlenmiş, farklı tesislere ait birden fazla kapasite raporunun sunulması halinde, kapasite tutarları toplanmak suretiyle yeterlik kriterinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.” hükmü yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, Makine, Teçhizat ve Diğer Ekipmana İlişkin Belgeler” Başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir (YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir. Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir.” açıklaması yer almaktadır.

 

          19.07.2019 tarihli İhale İlanı’nın “İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak kriterler” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.3.2. Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgelere ait bilgiler ve kapasite raporuna ait bilgiler:
1 Adet 14-16 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu, 1 Adet 9-10 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu, 1 Adet İbadethane Mobil Temizlik Aracı, 1 Adet Buharlı Mobil Temizlik Aracı, 1 Adet Çekici Tır (Semitreyler), 1 Adet 6-8 M³ Süpürge Aracı Ve 1 Adet 1,5-2 M³ Hidrostatik Süpürge Aracının Kendi Malı Olması Gerekmektedir.

          İsteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman, ruhsat, demirbaş veya amortisman defterine kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile isteklinin kendi malı sayılır. İş ortaklığında makine teçhizat ve diğer ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Kentsel temizlik hizmetlerinde kullanılmak üzere sürücüsüz araç kiralama hizmet alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: Toplam 70 adet sürücüsüz araç ve iş makinesi kiralanması

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Elazığ Belediye Sınırları ve Mücavir Alan/Elazığ” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin  “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.2. 1 adet 14-16 m³ hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu, 1 adet 9-10 m³ hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu, 1 adet ibadethane mobil temizlik aracı, 1 adet buharlı mobil temizlik aracı, 1 adet çekici tır (semitreyler), 1 adet 6-8 m³ süpürge aracı ve 1 adet 1,5-2 m³ hidrostatik süpürge aracının kendi malı olması gerekmektedir.

İsteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman, ruhsat, demirbaş veya amortisman defterine kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile isteklinin kendi malı sayılır. İş ortaklığında makine techizat ve diğer ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin  “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İlgili mevzuat gereğince ödenecek (KDV Hariç) sigorta vergi, resim ve harç, v.b. giderler teklif fiyata dâhildir

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

          25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Hizmetin ifasında kullanılacak, makine ekipman, araç giydirme ve araçların tümünün   mtv, kasko, sigorta, emisyon giderleri, trafik muayene(vize), trafik tescil işlemleri, amortisman, her türlü tamir, bakım, onarım, nakil, montaj, demontaj, yedek parça, lastik v.b giderler ve akaryakıt ile  yakıt katkısı giderleri teklif fiyata dahildir.
        …

          25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

          25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Teknik Şartname’nin  “İşin Tanımı” başlıklı 1’inci maddesinde “Belediyemiz sınırları ve mücavir alan içerisindeki; evsel atıkların toplanması ve transfer istasyonuna nakli (yaklaşık 10 km şehir merkezinden uzaklıkta), transfer istasyonunun işletilmesi ve toplanan atıkların düzenli depolama sahasına semi treyler ile nakli  (Yaklaşık 30 km transfer istasyonuna uzaklıkta), cadde ve sokakların süpürülmesi/ yıkanması, İbadethaneler, Pazar yerleri, Otobüs durakları, terminaller vb. kamusal alanların temizliği ve yıkanması gibi faaliyetler için ihtiyaç duyulan araç, iş makinesi ve ekipmanların genel ve teknik özelliklerini kapsamaktadır.

İhale konusu iş, işe başlama tarihinden itibaren 731 takvim gününü kapsar.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Çalışma Kapsamı” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.3 Bu şartname belediyemiz sınırları içerisindeki tüm cadde, sokak, meydan, alanlar, semt pazarları, tüm konutlar, kamu kuruluşları, okullar, sağlık ocakları, dispanser, özel hastaneler, (tıbbi atıklar hariç) özel okullar, katı atık üreten fabrika (sanayi atıkları hariç) vb. yerlerin çöplerinin yüklenici malı araçlarla toplanması, transfer istasyonuna nakli ve semitreyler araçlar ile depolama sahasına nakli ile ilçedeki semt pazarlarının çöplerinin kaldırılması, semt pazarlarının yıkanarak temizlenmesi, ilçe dahilinde çıkan park bahçe atıkları, moloz, koltuk-çekyat, cüruf vb. maddelerin toplanması nakliyesi, depolanması, ile çöp konteynırlarının yıkanıp dezenfekte edilmesi, Elazığ Belediyesi sorumluluğunda bulunan Kamusal alanları, tüm cadde ve sokaklarının Arazöz ile yıkanması, Süpürge makinaları ile süpürülmesi işleri için araç ve iş makinesi kiralanması işidir.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Genel Hususlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.8- Tüm araçların ruhsatlarında aracın teknik özellikleri (çöp kamyonu, damperli kamyon, konteyner yıkama vb.) işlenmiş olacaktır. Araç ruhsatlarının birer fotokopisi klasör halinde dosyalanarak İdareye teslim edilecektir.

4.10- İdare şartnameye uygun olmayan araçların ve ekipmanların işyerinden uzaklaştırılmasını talep etme hakkına sahiptir. Yüklenici söz konusu ekipman ve araçları Temizlik İşleri Müdürlüğünün onayıyla kabul edilebilir olanlarla değiştirecektir.

4.23- Teklif veren isteklilerin çalışma alanını gezmiş görmüş ve araçların belirtilen çalışma süresince ortaya çıkacak giderlerini bu şartlara uygun tespit ederek teklif vermiş olduğu kabul edilir. Araçların çalışma şartlarının güçlüğü, tamir-bakım giderlerinin yüksek olması, öngörülenden fazla akaryakıt harcaması vb. gerekçelere dayanarak Yüklenici teklif ettiği bedelin üzerine herhangi bir ek ücret talep edemez.

4.24-Tüm araçlarda Jaklı sistem yeraltı çöp konteyneri boşaltma aparatı bulunacaktır.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Talep Edilen Araçlara İlişkin Sayısal Bilgiler” başlıklı 5’inci maddesinde “

 

S.n Talep Edilen Araçlar Sayısı Modeli Araç Durumu
1 14-16 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 3 Adet En Az 2014 1 Adet Kendi Malı
2 11-13 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 11 Adet En Az 2014  
3 9-10 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 9 Adet En Az 2014 1 Adet Kendi Malı
4 7-8 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 7 Adet En Az 2014  
5 4-6 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 1 Adet En Az 2014  
6 2-3 M³ Mini Damperli Çöp Aracı 3 Adet En Az 2014  
7 4-6 Ton Arazöz 1 Adet En Az 2013  
8 8-10 Ton Arazöz 4 Adet En Az 2013  
9 İbadethane Mobil Temizlik Aracı 1 Adet En Az 2013 1 Adet Kendi Malı
10 Buharlı Mobil Temizlik Aracı 1 Adet En Az 2013 1 Adet Kendi Malı
11 Çekici Tır (Semitreyler) 4 Adet En Az

2013

1 Adet Kendi Malı
12 6-8 M³ Süpürge Aracı 10 Adet En Az

2014

1 Adet Kendi Malı
13 1,5-2 M³ Hidrostatik Süpürge Aracı 4 Adet En Az

2014

1 Adet Kendi Malı
14 Yükleyici Kepçe 1 Adet En Az

2013

 
15 13-16 Ton Damperli Kamyon 1 Adet En Az

2013

 
16 Konteyner Yıkama 1 Adet En Az

2014

 
17 Çift Kabin Pikap 7 Adet En Az

2014

 
18 27+1 Midibüs 1 Adet En Az

2014

 
Talep Edilen Toplam Araç Sayısı 70     7

 

“ tablosuyla ilgili düzenlemeye yer verilmiştir.

 

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.10.2019; işi bitirme tarihi 30.09.2021

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İhaleye ait birim fiyat teklif cetvelinin standart formu “

 

A1 B2
Sıra No İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6 Birimi Miktarı Teklif Edilen4 Birim Fiyat Tutarı
1 14-16 M³ Hidrolik Sikiştirmali Çöp Kamyonu Vardiya 4.386    
2 11-13 M³ Hidrolik Sikiştirmali Çöp Kamyonu Vardiya 16.082    
3 9-10 M³ Hidrolik Sikiştirmali Çöp Kamyonu Vardiya 10.965    
4 7-8 M³ Hidrolik Sikiştirmali Çöp Kamyonu Vardiya 9.503    
5 4-6 M³ Hidrolik Sikiştirmali Çöp Kamyonu Vardiya 731    
6 2-3 M³ Mini Damperli Çöp Araci Vardiya 2.924    
7 4-6 Ton Arazöz Vardiya 1.462    
8 8-10 Ton Arazöz Vardiya 4.386    
9 İbadethane Mobil Temizlik Araci Vardiya 731    
10 Buharli Mobil Temizlik Araci Vardiya 1.462    
11 Çekici Tir (Semitreyler) Vardiya 5.848    
12 6-8 M³ Süpürge Araci Vardiya 10.234    
13 1,5-2 M³ Hidrostatik Süpürge Araci Vardiya 2.924    
14 Yükleyici Kepçe Vardiya 731    
15 13-16 Ton Damperli Kamyon Vardiya 731    
16 Konteyner Yikama Vardiya 731    
17 Çift Kabin Pikap Vardiya 6.579    
18 27+1 Midibüs Vardiya 1.462    
TOPLAM TUTAR  (K.D.V Hariç)  

 

“ şeklinde düzenlenmiştir.

 

Söz konusu ihalenin 01.10.2019 – 30.09.2021 tarihleri arasında Elazığ ili Belediye sınırları ve mücavir alanlarda kentsel temizlik hizmetleri için kullanılmak üzere 70 adet sürücüsüz araç kiralama hizmet alımı işi olduğu, işin tanımının Belediye sınırları ve mücavir alan içerisindeki; evsel atıkların toplanması ve transfer istasyonuna nakli, transfer istasyonunun işletilmesi ve toplanan atıkların düzenli depolama sahasına semi treyler ile nakli, cadde ve sokakların süpürülmesi/ yıkanması, ibadethaneler, pazar yerleri, otobüs durakları, terminaller vb. kamusal alanların temizliği ve yıkanması gibi işler için ihtiyaç duyulan araç, iş makinesi ve ekipmanların kiralanması olduğu, söz konusu iş kapsamında ilan ve dokümanda 7 adet araca yönelik kendi malı olma şartının getirildiği, bahse konu ihalede (30) adet ihale dokümanı satın alındığı, 19.08.2019 tarihinde yapılan ihaleye (7) isteklinin katıldığı, karar tarihi itibariyle ihale komisyonu kararının alınmadığı görülmüştür.

 

Yukarıdaki mevzuat düzenlemelerinden idarelerin ihalelerde kullanılması öngörülen makine ve ekipmana ilişkin düzenlemeler yapabileceği, kullanılması öngörülen makine ve ekipmanın kendi malı olması  şartının aranmamasının esas olduğu, ancak işin gerçekleştirilmesi için gerekli görülmesi halinde kendi malı olması istenilen makine ve ekipmana ilişkin yeterlik kriteri belirleyebileceği, fakat bu konuda idarelere tanınan takdir yetkisinin mutlak ve sınırsız olmadığı, idarelerin 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde hükme bağlanan temel ilkelerin sağlanması konusunda sorumlu oldukları diğer bir ifadeyle, araç, makine ve ekipmanın bir bölümünün kendi malı olma şartının idarece aranmasının mümkün olabileceği,  ancak kendi malı olma şartı için tespit edilen oranın rekabeti engellemeyecek şekilde belirlenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

 

İhale dokümanında toplam 70 adet araç, makine ve ekipmanın yüklenici tarafından işin gerçekleştirilmesi esnasında kullanılmasının öngörüldüğü, ancak söz konusu araçlardan sadece 7 tanesinin (14-16 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu, 9-10 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu, İbadethane Mobil Temizlik Aracı, Buharlı Mobil Temizlik Aracı, Çekici Tır (Semitreyler), 6-8 M³ Süpürge Aracı ve 1,5-2 M³ Hidrostatik Süpürge Aracı) isteklilerin kendi malı olmasının istendiği,

 

Anılan Yönetmelik’in 41’inci maddesi hükümleri ile idareler tarafından iş başında bulundurulması istenen makine ekipmanlar içerisinden bazılarının isteklilerin kendi malı olmasının istenebilmesine cevaz verildiği anlaşılmış olup, bu bakımdan işin niteliği de dikkate alındığında iş kapsamında 70 adet araç, makine ekipmandan sadece 7 adedinin isteklilerin kendi malı olmasının istenmesine ilişkin düzenlemede mevzuata aykırılık bulunmadığı,

 

Başvuru sahibinin işin ana konusu olmayan iki adet aracın (İbadethane Mobil Temizlik Aracı, Buharlı Mobil Temizlik Aracı) kendi malı olarak istenmesinin rekabeti engellediği ve idarede mevcut işi yürüten firmada söz konusu araçların bulunabileceği yönündeki iddiaları ile ilgili olarak da, dokümanda ihale konusu işin tanımının Belediye sınırları ve mücavir alan içerisindeki; evsel atıkların toplanması ve transfer istasyonuna nakli, transfer istasyonunun işletilmesi ve toplanan atıkların düzenli depolama sahasına semi treyler ile nakli, cadde ve sokakların süpürülmesi/ yıkanması, ibadethaneler, pazar yerleri, otobüs durakları, terminaller vb. kamusal alanların temizliği ve yıkanması gibi işler için ihtiyaç duyulan araç, iş makinesi ve ekipmanların kiralanması olduğu, idarenin şikâyete verdiği cevabında “…Buharlı mobil temizlik aracı; çöp konteynerlerinden sızan atık suyun temizliğinde, duvar yazıların- afişlerin, grafitilerin silinmesinde, Pazar yerlerinin yıkanmasında, okul-ibadethane-hastane-umumi tuvaletlerin ve çeşmelerin dezenfekte edilip ilaçlanmasında, otobüs duraklarının ve terminallerin temizliğinde kullanılacaktır. Aracın sahip olduğu yüksek basınçla buharlı ve ozonlu yıkama özelliği her türlü temizlikte fonksiyonel olarak kullanımını mümkün kılmaktadır.

İbadethane mobil temizlik aracı ise başta ibadethane ve okul-kreş gibi halkın sık kullandığı kamusal alanlarda bulunan halıların ve sert yüzeylerin temizliğinin buharlı ve ozonlu yıkanıp temizliğinde kullanılmaktadır. İtiraza konu mezkûr araçlar ülkemizde üretilmekte olup diğer belediyeler tarafından kent temizliği faaliyetlerinde sıklıkla kullanılmaktadır.

İşin niteliği ve yapılması sırasında oluşabilecek aksakların yaşanmasının önüne geçmek amacıyla tedbir mahiyetinde yapılan kendi malına ilişkin bu düzenlemeler, profesyonel olarak kent temizliği işi için araç kiralama faaliyetinde bulunan gerçek ve/veya tüzel kişilerin ihaleye teklif vermesinin önünde engel olacak mahiyette bir kriter olmadığı…” şeklindeki açıklamaları da dikkate alındığında söz konusu iki aracın bahse konu hizmetin ana unsuru olan çöp taşınmasına ilişkin olmasa da iş kapsamında gerçekleştirilecek farklı nitelikteki temizlik işlerinin gerçekleştirilmesi için gerekli olduklarının idarece cevap yazısında ifade edildiği, bu itibarla belirtilen araçların idare tarafından istenmesinde ve kendi malı olma şartı getirilmesinde bir aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

 

2.      Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

 

Teknik Şartname’nin “Araç özellikleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici söz konusu işte, şartname hükümlerine göre hizmeti eksiksiz olarak yerine getirebilmek için hizmet şantiyesinde aşağıda belirtilen sayıda ve teknik donanımda makine ve ekipmanı çalışır vaziyette bulunduracaktır.

6.1- 14-16m³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu Çalıştırılması: Bu işte çalıştırılması öngörülen 14-16 m³ kapasiteli hidrolik sıkıştırmalı çöp toplama kamyonu, minimum 240 HP motor gücüne sahip, (şase 4×2 ) dingilsiz kamyon olacaktır. 14-16 m³ kamyonun çöp toplama haznesi en az 1 m³ ve hidrolik sıkıştırmalı olacak kendi damperi yardımı ile de boşaltabilecektir. Araçlarda sızıntı suyu deposu, depodan çıkış vanası ve hortumu bulunacaktır.

İDARE, sorumluluk bölgesindeki beklenmeyen çöp yığılması durumuna acil müdahale edebilmek için günlük çalışmasını tamamlamış (dinlenmeye geçmiş) araçlardan dilediği miktarda aracı iş başı yaptırıp çöplerin toplanmasını isteyebilir. Yapılan fazla çalışmanın bedeli, aracın vardiya bedeli üzerinden ödenecektir.

Çöp kamyonları her gün mesai bitiminden sonra koku yapmayacak şekilde deterjan ve tazyikli su ile yıkanacak ve mikroplara karşı dezenfekte edilecektir. Kullanılacak deterjan, dezenfektan yüklenici tarafından su ise İDARE tarafından temin edilecektir.

Çöp araçlarının günlük çalışma puantajları tutulacaktır. Arıza vb. nedenlerle çalışma yapamayan araçlar puantajda çalışmamış olarak gösterilecektir. Hakedişler çalışma puantajı üzerinden yapılacaktır.

6.2- 11-13 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu: Bu işte çalıştırılması öngörülen 11-13 m³ kapasiteli hidrolik sıkıştırmalı çöp toplama kamyonu, minimum 170 HP motor gücüne sahip, (şase 4×2 ) dingilsiz kamyon olacaktır. 11-13 m³ kamyonun çöp toplama haznesi en az 1 m³ ve hidrolik sıkıştırmalı olacak kendi damperi yardımı ile de boşaltabilecektir. Araçlarda sızıntı suyu deposu, depodan çıkış vanası ve hortumu bulunacaktır.

İDARE, sorumluluk bölgesindeki beklenmeyen çöp yığılması durumuna acil müdahale edebilmek için günlük çalışmasını tamamlamış (dinlenmeye geçmiş) araçlardan dilediği miktarda aracı iş başı yaptırıp çöplerin toplanmasını isteyebilir. Yapılan fazla çalışmanın bedeli, aracın vardiya bedeli üzerinden ödenecektir.

Çöp kamyonları her gün mesai bitiminden sonra koku yapmayacak şekilde deterjan ve tazyikli su ile yıkanacak ve mikroplara karşı dezenfekte edilecektir. Kullanılacak deterjan, dezenfektan yüklenici tarafından su ise İDARE tarafından temin edilecektir.

Çöp araçlarının günlük çalışma puantajları tutulacaktır. Arıza vb. nedenlerle çalışma yapamayan araçlar puantajda çalışmamış olarak gösterilecektir. Hakedişler çalışma puantajı üzerinden yapılacaktır.

6.3- 9-10 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu: Bu işte çalıştırılması öngörülen 9-10 m³ kapasiteli hidrolik sıkıştırmalı çöp toplama kamyonu, minimum 170 HP motor gücüne sahip, (şase 4×2 ) dingilsiz kamyon olacaktır. 9-10 m³ kamyonun çöp toplama haznesi en az 1 m³ ve hidrolik sıkıştırmalı olacak kendi damperi yardımı ile de boşaltabilecektir. Araçlarda sızıntı suyu deposu, depodan çıkış vanası ve hortumu bulunacaktır.

İDARE, sorumluluk bölgesindeki beklenmeyen çöp yığılması durumuna acil müdahale edebilmek için günlük çalışmasını tamamlamış (dinlenmeye geçmiş) araçlardan dilediği miktarda aracı iş başı yaptırıp çöplerin toplanmasını isteyebilir. Yapılan fazla çalışmanın bedeli, aracın vardiya bedeli üzerinden ödenecektir.

Çöp kamyonları her gün mesai bitiminden sonra koku yapmayacak şekilde deterjan ve tazyikli su ile yıkanacak ve mikroplara karşı dezenfekte edilecektir. Kullanılacak deterjan, dezenfektan yüklenici tarafından su ise İDARE tarafından temin edilecektir.

Çöp araçlarının günlük çalışma puantajları tutulacaktır. Arıza v.b. nedenlerle çalışma yapamayan araçlar puantajda çalışmamış olarak gösterilecektir. Hakedişler çalışma puantajı üzerinden yapılacaktır.

6.4- 7-8 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu: Bu işte çalıştırılması öngörülen 7-8 m³ kapasiteli çöp toplama kamyonu, minimum 150 HP motor gücüne sahip, (şase 4×2) dingilsiz kamyon olacaktır. 7-8 m³ kamyonun çöp toplama haznesi en az 1 m³ ve hidrolik sıkıştırmalı olacak kendi damperi yardımı ile de boşaltabilecektir. Araçlarda sızıntı suyu deposu, depodan çıkış vanası ve hortumu bulunacaktır.

İDARE, sorumluluk bölgesindeki beklenmeyen çöp yığılması durumuna acil müdahale edebilmek için günlük çalışmasını tamamlamış (dinlenmeye geçmiş) araçlardan dilediği miktarda aracı iş başı yaptırıp çöplerin toplanmasını isteyebilir. Yapılan fazla çalışmanın bedeli, aracın vardiya bedeli üzerinden ödenecektir.

Çöp kamyonları her gün mesai bitiminden sonra koku yapmayacak şekilde deterjan ve tazyikli su ile yıkanacak ve mikroplara karşı dezenfekte edilecektir. Kullanılacak deterjan, dezenfektan yüklenici tarafından su ise İDARE tarafından temin edilecektir.

Çöp araçlarının günlük çalışma puantajları tutulacaktır. Arıza v.b. nedenlerle çalışma yapamayan araçlar puantajda çalışmamış olarak gösterilecektir. Hakedişler çalışma puantajı üzerinden yapılacaktır.

6.5- 4-6 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu: 4-6 m³   Monoblok Çöp Kamyonu minimum 140 HP motor gücünde en az 7 ton azami yüklü olacaktır. Azami dingil iz genişliği 1.80 m, asgari dingil uzaklığı 3.50 m olacaktır. Uygun araç üzerine üstten yüklemeli çöp kasası; araç tadil yönetmeliğine uygun olarak montajı yapılmış olacaktır. Kasa yüksekliği yerden 130-175cm aralığında olacaktır. Aracın arka haznesi özel şekillendirilmiş yapısıyla doldurulan atığı dairesel hareket eden bir kepçe ile sıkıştırma özelliğine sahip olacaktır. Sıkıştırma ve boşaltma işlemine yardımcı olan perde, gücünü araçtan PTO vasıtasıyla alan çift etkili doğrusal hidrolik silindirler vasıtasıyla gerçekleştiren monoblok bir ekipman olmalıdır.

          İDARE, sorumluluk bölgesindeki beklenmeyen çöp yığılması durumuna acil müdahale edebilmek için günlük çalışmasını tamamlamış (dinlenmeye geçmiş) araçlardan dilediği miktarda aracı iş başı yaptırıp çöplerin toplanmasını isteyebilir. Yapılan fazla çalışmanın bedeli, aracın vardiya bedeli üzerinden ödenecektir.

Çöp kamyonları her gün mesai bitiminden sonra koku yapmayacak şekilde deterjan ve tazyikli su ile yıkanacak ve mikroplara karşı dezenfekte edilecektir. Kullanılacak deterjan, dezenfektan yüklenici tarafından su ise İDARE tarafından temin edilecektir.

Çöp araçlarının günlük çalışma puantajları tutulacaktır. Arıza vb. nedenlerle çalışma yapamayan araçlar puantajda çalışmamış olarak gösterilecektir. Hakedişler çalışma puantajı üzerinden yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Doküman düzenlemelerinden iş kapsamında 70 adet araç, makine ve ekipmandan 7 adedinin isteklilerin kendi malı olmasının istendiği, bunlardan 30 adedinin Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonunu olduğu ve 2 adedinin kendi malı olarak istenildiği görülmüştür.

 

Birim fiyat teklif cetvelinde de iddia konusu araçların “

 

Sıra No İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6 Birimi Miktarı Teklif Edilen4 Birim Fiyat Tutarı
1 14-16 M³ Hidrolik Sikiştirmali Çöp Kamyonu Vardiya 4.386    
2 11-13 M³ Hidrolik Sikiştirmali Çöp Kamyonu Vardiya 16.082    
3 9-10 M³ Hidrolik Sikiştirmali Çöp Kamyonu Vardiya 10.965    
4 7-8 M³ Hidrolik Sikiştirmali Çöp Kamyonu Vardiya 9.503    
5    

 

? şeklinde ayrı satır açılarak düzenlendiği ve işin miktarlarının farklılık gösterdiği görülmüştür.

 

Teknik Şartname’nin “Talep Edilen Araçlara İlişkin Sayısal Bilgiler” başlıklı 5’inci maddesinde “

1 14-16 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 3 Adet En Az 2014 1 Adet Kendi Malı
2 11-13 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 11 Adet En Az 2014  
3 9-10 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 9 Adet En Az 2014 1 Adet Kendi Malı
4 7-8 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 7 Adet En Az 2014  

 

? iddia konusu hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu araçların kapasitelerine göre ayrıma tabi tutularak 4 ayrı sıra numaralı olarak ve farklı adetlerde düzenlendikleri görülmüştür.

 

İddia konusu hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu araçlarının teknik özellikleri incelendiğinde motor güçleri, kapasiteleri, çöp toplama hazneleri gibi özelliklerinin farklı olduğu, idarenin şikâyete verdiği cevap yazısında da çöp toplama araçlarına ilişkin belirlenen M³ hesabının atığın miktarı, trafik yoğunluğu ve çalışacağı sokak ve caddelerin genişliği gibi kriterlerin dikkate alınarak yapıldığı, birim fiyat teklif cetvelinde de söz konusu araçlara ilişkin ayrı satır açıldığı hususu da dikkate alındığında aynı nitelikteki işleri yapan ancak işin yapılacağı yere göre farklı teknik özellikleri muhteva etmesi gereken ve ihale konusu iş kapsamında birim fiyat teklif cetvelinde farklı miktarda iş yapması gerektiği düzenlenen söz konusu araçlara yönelik idare tarafından yapılan düzenlemelerde bir aykırılık bulunmadığı değerlendirildiğinden, başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

3.      Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “ (1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez…” hükmü,

 

Teknik Şartname’nin “Talep Edilen Araçlara İlişkin Sayısal Bilgiler” başlıklı 5’inci maddesinde “

S.n Talep Edilen Araçlar Sayısı Modeli Araç Durumu
1 14-16 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 3 Adet En Az 2014 1 Adet Kendi Malı
2 11-13 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 11 Adet En Az 2014  
3 9-10 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 9 Adet En Az 2014 1 Adet Kendi Malı
4 7-8 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 7 Adet En Az 2014  
5 4-6 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 1 Adet En Az 2014  
6 2-3 M³ Mini Damperli Çöp Aracı 3 Adet En Az 2014  
7 4-6 Ton Arazöz 1 Adet En Az 2013  
8 8-10 Ton Arazöz 4 Adet En Az 2013  
9 İbadethane Mobil Temizlik Aracı 1 Adet En Az 2013 1 Adet Kendi Malı
10 Buharlı Mobil Temizlik Aracı 1 Adet En Az 2013 1 Adet Kendi Malı
11 Çekici Tır (Semitreyler) 4 Adet En Az

2013

1 Adet Kendi Malı
12 6-8 M³ Süpürge Aracı 10 Adet En Az

2014

1 Adet Kendi Malı
13 1,5-2 M³ Hidrostatik Süpürge Aracı 4 Adet En Az

2014

1 Adet Kendi Malı
14 Yükleyici Kepçe 1 Adet En Az

2013

 
15 13-16 Ton Damperli Kamyon 1 Adet En Az

2013

 
16 Konteyner Yıkama 1 Adet En Az

2014

 
17 Çift Kabin Pikap 7 Adet En Az

2014

 
18 27+1 Midibüs 1 Adet En Az

2014

 
Talep Edilen Toplam Araç Sayısı 70     7

 

? tablosuyla ilgili düzenlemeye yer verilmiştir.

 

Yukarıda yer alan mevzuat hükmünden idarelerce ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterlerinin rekabeti engellemeyecek şekilde belirlenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

 

İdarenin şikâyete verdiği cevap yazısında 17.03.2016 tarih ve 2016/ 10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller belirlendiği, ilgili kararın 6.1’inci maddesinde yer alan hizmet alımının yapıldığı yılın başında, binek ve station-wagon cinsi taşıtların 10 yaşını, diğer taşıtların ise 15 yaşını doldurmamış olmasına ilişkin hükmüyle uyumlu olacak şekilde düzenleme yapıldığı, ayrıca kentsel temizlik faaliyetlerinden atık toplama ve süpürme işleri için temin edilecek araçlarda asgari 2014 model, yıkama ve diğer faaliyetlerde kullanılacak araçlarda asgari 2013 model olması şartının getirildiği ifade edilmiştir.

 

İdare tarafından araçların model yılına ilişkin olarak “en az” şeklinde asgari bir belirleme yapıldığı, isteklilerin ilgili araçları “2013 model ve üstü” ve/veya “2014 model ve üstü” şeklinde teklif edebilecekleri, dolayısıyla değerlendirme kriterlerinin rekabeti engellemeyecek şekilde belirlendiği, ayrıca başvuru sahibinin amortisman sürelerinin 5 yıl olduğu dikkate alındığında 2013 model araçların ihalede istenilmemesi gerektiği yönündeki iddiasıyla ilgili olarak yapılan değerlendirmede; araçların amortisman ömrü olarak belirtilen “5” yıllık sürenin dolması halinde istenilmemesi gerektiğine yönelik mevzuatta herhangi bir sınırlama bulunmadığı, idarenin şikayete verdiği cevap yazısında yer alan 17.03.2016 tarih ve 2016/ 10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın 6.1’inci maddesi gereğince binek cinsi taşıtlar için 10 yaşını, diğer taşıtlar için ise 15 yaşını doldurmaması gerektiğinin düzenlendiği hususları da birlikte değerlendirildiğinde başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

 

Diğer taraftan başvuru sahibi tarafından söz konusu düzenlemelerin belirli bir firmaya yönelik olduğu iddia edilmekle birlikte, iddia dışında bu hususu destekleyecek nitelikte herhangi bir somut bir bilgi veya belgeye yer verilmediği, dolayısıyla salt iddiadan hareketle ilgili düzenlemelerin tek bir firmaya yönelik olduğu anlamının çıkarılamayacağı, kaldı ki bahse konu ihalede 30 adet ihale dokümanı satın alındığı, 19.08.2019 tarihinde yapılan ihaleye 7 isteklinin katıldığı görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

 

Oyçokluğu ile karar verildi.

 

 

 

 

 
 
     
 
     
 
     

 

 

 

 

 

 

 

 

KARŞI OY

 

Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi neticesinde Kurul çoğunluğunca “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği birinci iddiası kapsamında yapılan incelemeye göre;

 

Başvuruya konu ihale Elazığ Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü’nce 19.08.2019 tarihinde yapılan “Kentsel Temizlik Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Sürücüsüz Araç Kiralama Hizmet Alımı” işi ihalesi olup 30 adet ihale dokümanı satın alınan ihaleye 7 isteklinin katıldığı, karar tarihi itibarı ile henüz ihale komisyonu kararı alınmadığı anlaşılmıştır.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde idarelerin, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu hüküm altına alınmıştır.

 

Kararda da yer verildiği üzere Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 16’ncı maddesinde, Teknik Şartname’lerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması gerektiği, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması gerektiği, “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgelerin, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemeyeceği, “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde ise işin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine ihale dokümanında yer verileceği, makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu, ancak idarenin, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebileceği, bu durumda bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu düzenlemelerine, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, Makine, Teçhizat ve Diğer Ekipmana İlişkin Belgeler” Başlıklı 9’uncu maddesinde de anılan Yönetmelik’in 41’inci maddesine paralel açıklamalara yer verilmiştir.

 

İhale konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde, “7.5.2. 1 adet 14-16 m³ hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu, 1 adet 9-10 m³ hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu, 1 adet ibadethane mobil temizlik aracı, 1 adet buharlı mobil temizlik aracı, 1 adet çekici tır (semitreyler), 1 adet 6-8 m³ süpürge aracı ve 1 adet 1,5-2 m³ hidrostatik süpürge aracının kendi malı olması gerekmektedir.

İsteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman, ruhsat, demirbaş veya amortisman defterine kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile isteklinin kendi malı sayılır. İş ortaklığında makine techizat ve diğer ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir.” düzenlemesine yer verilmiş, aynı düzenlemeye ihale ilanının “İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak kriterler” başlıklı 4’üncü maddesinde de yer verilmiştir.

 

Teknik Şartname’nin “Talep Edilen Araçlara İlişkin Sayısal Bilgiler” başlıklı 5’inci maddesinde ise ihale konusu işin görülmesinde kullanılması öngörülen 18 çeşit makine teçhizat ve ekipmanın türü, sayısı, sahip olması gereken özellikler, model yılı ve bunlardan ne kadarının yükleniciye ait olması gerektiği ayrıntılı olarak aşağıda belirtildiği şekilde tablo halinde gösterilmiştir.

 

S.n Talep Edilen Araçlar Sayısı Modeli Araç Durumu
1 14-16 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 3 Adet En Az 2014 1 Adet Kendi Malı
2 11-13 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 11 Adet En Az 2014  
3 9-10 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 9 Adet En Az 2014 1 Adet Kendi Malı
4 7-8 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 7 Adet En Az 2014  
5 4-6 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 1 Adet En Az 2014  
6 2-3 M³ Mini Damperli Çöp Aracı 3 Adet En Az 2014  
7 4-6 Ton Arazöz 1 Adet En Az 2013  
8 8-10 Ton Arazöz 4 Adet En Az 2013  
9 İbadethane Mobil Temizlik Aracı 1 Adet En Az 2013 1 Adet Kendi Malı
10 Buharlı Mobil Temizlik Aracı 1 Adet En Az 2013 1 Adet Kendi Malı
11 Çekici Tır (Semitreyler) 4 Adet En Az

2013

1 Adet Kendi Malı
12 6-8 M³ Süpürge Aracı 10 Adet En Az

2014

1 Adet Kendi Malı
13 1,5-2 M³ Hidrostatik Süpürge Aracı 4 Adet En Az

2014

1 Adet Kendi Malı
14 Yükleyici Kepçe 1 Adet En Az

2013

 
15 13-16 Ton Damperli Kamyon 1 Adet En Az

2013

 
16 Konteyner Yıkama 1 Adet En Az

2014

 
17 Çift Kabin Pikap 7 Adet En Az

2014

 
18 27+1 Midibüs 1 Adet En Az

2014

 
Talep Edilen Toplam Araç Sayısı 70     7

Yukarıda madde numaraları belirtilen mevzuat hükümlerinden, işin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine idarece ihale dokümanda yer verilmesinin gerektiği, makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu, ancak idarenin işin niteliğinin gerektirdiği hallerde ihale konusu işin yapılabilmesi için istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebileceği anlaşılmaktadır.

 

Diğer taraftan, idarelerin gereksinimlerini 4734 sayılı Kanun’un 5’nci maddesinde yer alan temel ilkeler doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu, ihtiyacı olan hususların tespiti noktasında da takdir yetkisinin bulunduğu, ancak yeterlik değerlendirmesinde belirlenen kriterlerin ihaleye katılımı ve rekabeti engelleyici sonuç doğuracak şekilde de tespit edilmemesi gerekmektedir.

 

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7.5.2’nci maddesi ile Teknik Şartname’nin “Talep Edilen Araçlara İlişkin Sayısal Bilgiler” başlıklı 5’inci maddesinde yer alan düzenlemelerden, ihale konusu hizmet alımı kapsamında kullanılacak 18 değişik türde toplamda 70 adet araçtan farklı türde toplamda 7 adedinin (3 adet 14-16 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonundan 1 adedinin, 9 adet 9-10 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonundan 1 adedinin, 1 adet İbadethane Mobil Temizlik Aracının tamamının, 1 adet Buharlı Mobil Temizlik Aracının tamamının, 4 adet Çekici Tır (Semitreyler)dan 1 adedinin, 10 adet 6-8 M³ Süpürge Aracından 1 adedinin, 4 adet 1,5-2 M³ Hidrostatik Süpürge Aracından 1 adedinin) kendi malı olma koşulu ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

 

Yukarıda anılan mevzuat düzenlemeleri gereği, işin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın kendi malı olma şartının aranmaması esas olmakla birlikte, idarenin işin niteliğinin gerektirdiği hallerde ihale konusu işin yapılabilmesi için gerekli gördüğü bazı makine, teçhizat ve diğer ekipmanın isteklinin kendi malı olması gerektiğine ilişkin düzenlemede bulunabileceği, ihale konusu işte kendi malı olması gerektiği belirtilen her biri farklı türde 7 araç için 3 adet 14-16 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonundan 1 adedinin, 9 adet 9-10 M³ Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonundan 1 adedinin, 4 adet Çekici Tır (Semitreyler)dan 1 adedinin, 10 adet 6-8 M³ Süpürge Aracından 1 adedinin, 4 adet 1,5-2 M³ Hidrostatik Süpürge Aracından 1 adedinin kendi malı olma koşulu getirilmesinde hem bu araçların kendi malı istenmesi hem de ihale konusu işin yapılabilmesi için gerekli görülen 1 adet İbadethane Mobil Temizlik Aracı ile 1 adet Buharlı Mobil Temizlik Aracının tamamı için kendi malı olması koşulu getirilmesinin ihaleye katılımı daralttığı, buna göre de söz konusu düzenlemelerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler çerçevesinde ihalede rekabet ilkesine aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmiştir.

 

Diğer yandan, ihale konusu işin niteliği ve kendi malı olarak istenen makine ve ekipmanın nitelikleri  dikkate alındığında  kendi malı olarak istenen bu araçların ihale üzerinde kalan istekli tarafından sözleşme aşamasında piyasadan kolaylıkla tedarik edilebilecek araçlar olduğu görülmektedir. Bu şekilde sözleşme aşamasında tedarik edilebilecek araçların yeterlilik kriteri olarak kendi malı olarak istenmesi ihaleye katılım aşamasında bünyesinde bu makine ve ekipmanın tamamı veya bir kısmı olmayan ancak ihaleden sonra bu makine ve ekipmanı tedarik edebilecek firmaların ihaleye katılmalarını önlemektedir. İhale üzerinde kalan yükleniciler, bu ekipmanları  sözleşme sürecinde temin edemediği durumlarda ihale mevzuatı gereğince ceza, fesih, yasaklama ve teminatın gelir kaydedilmesi gibi bir takım yaptırımlara maruz kalacaklardır. Böylelikle firmalar ihaleden sonra temin edilebilecek makine ve ekipmanı ihaleden önce gereksiz yere bünyesinde bulundurma zorunluluğunda olmayacaktır. Ayrıca işin niteliğinin gerekli olmadığı bu tür ihalelerde makine ve ekipmanın kendi malı olarak istenmesi ülkemizde gereksiz bir araç parkının oluşmasına yol açacağı, basiretli tacir olarak ihaleye katılacak isteklilerin kendi malı olması istenilen makine ve ekipman için edinim bedellerini teklif fiyatlarına yansıtacakları, bunun da ihalede isteklilerin teklif fiyatlarını ister istemez artıracağı, dolayısıyla ihalede kaynak israfına neden olacağı, bu durumun da 4734 sayılı Kamu İhale kanununun 5.maddesinde belirtilen temel ilkelerden kaynakların verimli kullanılması ilkesini de zedeleyeceği değerlendirilmiştir.

 

Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin birinci iddiası kapsamında yukarıda yapılan tespitler ve değerlendirmeler doğrultusunda, ihale konusu işin yürütülmesi için yüklenicinin kendi malı olması istenilen makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin ihale dokümanında yapılan düzenlemeler rekabetin sağlanması ve kaynakların verimli kullanılması ilkesine aykırılık teşkil ettiği anlaşıldığından “ihalenin iptaline” karar verilmesi gerektiği düşüncesiyle Kurul çoğunluğunun “itirazen şikayet başvurusunun reddine” niteliğindeki kararına katılmıyoruz.