Kamu İhale Kurulu tarafından başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvuruşundaki iddialarının, şikâyet aşamasında öne sürülüp sürülmediğine bakılmaksızın incelenmesi gereklidir

Toplantı No 2023/031
Gündem No 31
Karar Tarihi 31.05.2023
Karar No 2023/MK-122
BAŞVURU SAHİBİ:
Ser Filo İnşaat Turizm Gıda Tekstil ve Sağlık Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti.
İHALEYİ YAPAN İDARE:
KUŞADASI BELEDİYESİ Temizlik İşleri Müdürlüğü
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/1232427 İhale Kayıt Numaralı “Kuşadası İlçesi Sınırları İçerisinde Katı Atıkların Toplanması, Taşınması, Kent Temiziliği ve Vektörle Mücadele Çalışmaları Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Araç ve İş Makinesi Kiralama Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
KARAR:

Kuşadası Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından yapılan 2022/1232427 ihale kayıt numaralı “Kuşadası İlçesi Sınırları İçerisinde Katı Atıkların Toplanması, Taşınması, Kent Temizliği ve Vektörle Mücadele Çalışmaları Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Araç ve İş Makinesi Kiralama Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Ser Filo İnşaat Turizm Gıda Tekstil ve Sağlık Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan  08.02.2023 tarihli ve 2023/UH.II-317 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

 

Davacı  Ser  Filo  İnş.  Tur.  Gıda  Teks.  ve  Sağ.  Ürün.  San.  Tic.  Ltd.  Şti.  tarafından  anılan  Kurul kararının iptali istemiyle açılan  davada, Ankara 16.  İdare Mahkemesinin  30.03.2023 tarihli E:2023/383, K:2023/547  sayılı  kararında  “…1-Dava konusu işlemin; davacı şirketin 1’inci iddiasına ilişkin kısmı yönünden;

Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinin incelenmesinden, 4734 sayılı Kanun’un 36. maddesinde ihale komisyonu tarafından ihale tarihi olan ilk oturumda yapılması gereken işlemlerin sayıldığı, yapılacak işlemler arasında isteklilerce teklif edilen tutarlar ile yaklaşık maliyetin açıklanacağının belirtildiği, dolayısıyla yaklaşık maliyet tutarının ihale tarihi olan ilk oturumda açıklandığı dikkate alındığında isteklilerce yaklaşık maliyete yönelik yapılacak şikâyetlerde süre yönünden farkına varma tarihinin ihalenin yapıldığı gün olarak kabul edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.

Bu itibarla, davacının esasında yaklaşık maliyetin hatalı hesaplandığına yönelik olduğu anlaşılan birinci iddiasına konu hususa ilişkin ihale tarihinde (15.12.2022) bilgi sahibi olduğu, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6. maddesi uyarınca idarenin işlem veya eylemlerine karsı yapılacak başvurularda şikâyete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren on gün içinde başvurunun yapılması gerektiği, dolayısıyla anılan hususa ilişkin şikâyet başvurusunun idareye en geç 26.12.2022 Pazartesi günü mesai bitimine kadar yapılmasının zorunlu olduğu, ancak söz konusu iddialara ilişkin başvurunun idareye 04.01.2023 tarihinde yapıldığı, dolayısıyla anılan iddiaya ilişkin süresinde şikâyet başvurusu yapılmadığı anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararının bahse konu iddianın süre yönünden reddine yönelik kısmında hukuka aykırılık görülmemiştir.

2)Dava konusu işlemin; davacı şirketin 2’inci iddiasına ilişkin kısmı yönünden;              

           Olayda, davacı şirketin benzer is tanımının mevzuata uygun olmadığına yönelik ikinci iddiasına ilişkin olarak davalı idarece bahse konu iddianın şikâyet başvurusunda ileri sürülmediği, idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği, ancak idareye sunulan şikâyet dilekçesinde bulunmamasına rağmen itirazen şikâyet dilekçesinde yer alan iddiaların incelenmesinin Kamu İhale Kurumunun yetkisi dâhilinde olduğu ileri sürülse dahi, söz konusu iddiaların, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren 10 gün içerisinde ileri sürülme zorunluluğu bulunduğu, davacının iddiasının 16/11/2022 tarihli ihale ilanına yansıyan düzenleme olduğu, söz konusu iddianın ihale dokümanının ihale ilanına yansıyan düzenlemelerine yönelik olması sebebiyle başvuru sahibi tarafından şikâyet konusu işlemi fark etmesi veya öğrenmesi gereken tarih olan 16.11.2022 tarihini izleyen 10 (on) gün içinde 28.11.2022 Pazartesi günü mesai bitimine kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken bu hususun bu süre geçtikten sonra ilk kez 16.01.2023 tarihinde itirazen şikâyet başvurusunda dile getirildiği, anılan iddianın süre asımı sebebiyle Kurum tarafından incelenmesinin mümkün bulunmadığı belirtilerek anılan iddianın esasının incelenmediği görülmektedir.

4734 sayılı Kanun’un “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56. Maddesinin ikinci fıkrasında; “Kurum itirazen şikâyet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler.” kuralına yer verilmiştir.

Kanun’un 56. maddesinin lafzından, başvuru sahibinin iddialarından sadece şikâyete konu edilen iddiaların anlaşılamayacağı, Kanun’da böyle bir sınırlama yapılmadığı, Kamu İhale Kurulu tarafından başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvuruşundaki iddialarının, şikâyet aşamasında öne sürülüp sürülmediğine bakılmaksızın incelenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

Bu itibarla, davacıların, şikâyet başvurusunun reddi üzerine 4734 sayılı Kanun’da öngörülen sekil ve usul kurallarına uygun olarak itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu görüldüğünden, davacının itirazen şikâyet dilekçesinde yer verilen anılan iddialarının incelenmesi gerekirken, bu iddiaların şikâyet başvurusunda ileri sürülmediği, bu nedenle anılan iddiaların da süre asımı sebebiyle Kurum tarafından incelenmesinin mümkün bulunmadığı gerekçesiyle itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka uyarlık görülmemiştir.

Nitekim Danıştay 13. Dairesinin 14/10/2022 tarih ve E:2020/2470, K:2020/2610 sayılı kararı da bu yöndedir.

3)Dava konusu işlemin; davacı şirketin 3’inci iddiasına ilişkin kısmı yönünden;

Dava konusu ihale incelendiğinde, 15.12.2022 tarihinde e-ihale yöntemiyle gerçekleştirilen ihaleye ilişkin olarak,16 istekli tarafından teklif verildiği, yaklaşık maliyetin 227.431.738,75 TL olarak, sınır değerin 136.206.018,54 TL olarak belirlendiği, 10 isteklinin teklifinin yeterlik bilgileri tablosunda geçici teminat ve diğer bilgilere ilişkin herhangi bir beyanın bulunmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, davacının teklifinin iş deneyim belgesinin benzer iş tanımına uygun olmadığı ve aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle, Asos Kur. Hiz. Tur. Tem. Tic. A.Ş.nin teklifinin aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığı gerekçesiyle reddedildiği, Standart Katı Atık Çevre Den. Dan. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli olarak, Limar Yapı İnş. Tem. Taahhüt Tas. Oto Kir. Tıbbi Mal. Bil. Güv. Hiz. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendiği görülmüştür.

 İdare tarafından sınır değerin altında teklif sunan davacı şirkete 16.12.2022 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında önemli teklif bileşenlerinin “Amortisman ve/veya kira giderleri, Akaryakıt giderleri (Denetim Aracı, Kamyonet, Kaptı Kaçtı Araçları, Servis Minibüsü, Sepetli Motosiklet, Elektrikli Vakumlu Temizlik Makinesi ve Elektrikli Çöp Toplama Aracı hariç), Tamir-bakım, onarım, yedek parça giderleri, Araç lastik giderleri, Madeni Yağ giderleri, Kasko ve sigorta giderleri, Motorlu Taşıtlar Vergisi, Araç Muayene giderleri, Egzoz Emisyon Ölçüm giderleri, Araç giydirme giderleri, Teknik Şartnamenin 4.4. maddesi kapsamında yer alan araç takip sistemi giderleri, Teknik Şartnamenin 4.5. maddesi kapsamında yer alan araç kamera giderleri” seklinde ifade edildiği görülmüştür.

 Uyuşmazlıkta, davacı şirket tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklama dosyası incelendiğinde, önemli teklif bileşenlerinin herhangi bir belgeye dayanmadan açıklandığı, bir başka ifadeyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde yer alan hiçbir açıklama yönteminin kullanılmadığı görüldüğünden bahse konu açıklamanın mevzuata uygun olmadığı anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka aykırılık görülmemiştir.

Diğer yandan, davacının açıklamada istenilen belgelerin araçların ithal olması sebebiyle mevzuatta istenilen şekilde süresinde temin edilmesinin mümkün olmadığı iddiasına ilişkin olarak davalı idarece yapılan incelemede; söz konusu iddianın anılan istekliye 16.12.2022 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısına ilişkin olduğu, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesi uyarınca İdarenin işlem veya eylemlerine karsı yapılacak başvurularda şikâyete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren on gün içinde yapılması gerektiği, dolayısıyla anılan hususa ilişkin şikâyet başvurusunun idareye en geç 26.12.2022 Pazartesi günü mesai bitimine kadar yapılmasının zorunlu olduğu, ancak söz konusu iddiaya ilişkin başvurunun bu süre geçtikten sonra 16.01.2023 tarihinde ilk kez itirazen şikâyet başvurusunda yapıldığı anlaşıldığından şikâyete konu iddianın süre yönünden reddine karar verildiği görülmekte ise de, 4734 sayılı Kanun’un 56. maddesi gereğince Kamu İhale Kurulu tarafından başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvuruşundaki iddialarının, şikâyet aşamasında öne sürülüp sürülmediğine bakılmaksızın incelenmesi gerekirken, söz konusu iddianın şikâyet başvurusunda ileri sürülmediği ve anılan iddianın süre asımı sebebiyle kurum tarafından incelenmesinin mümkün bulunmadığı gerekçesiyle süre yönünden reddedilmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, davacının itirazen şikâyet dilekçesindeki 1 numaralı iddiasının ve 3 numaralı iddiasındaki aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun görülmediğine dair iddiasının reddine dair dava konusu işlem yönünden davanın reddine, dava konusu Kurul kararının davacının benzer is tanımının mevzuata uygun olmadığı yönündeki 2. iddiası ile açıklamada istenilen belgelerin araçların ithal olması sebebiyle mevzuatta istenilen şekilde süresinde temin edilmesinin mümkün olmadığı seklindeki 3. iddiasının süre yönünden reddine ilişkin kısmının iptaline,…” gerekçesiyle  dava  konusu  Kurul  kararının ikinci ve üçüncü iddiasının süre yönünden reddedilmesine ilişkin kısımların iptaline karar verilmiştir.

 

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

 

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

 

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

1) Kamu İhale Kurulunun 08.02.2023 tarihli ve 2023/UH.II-317 sayılı kararında  2’nci iddiaya ilişkin değerlendirme ile 3’üncü iddiasının süre yönünden reddedilmesine ilişkin değerlendirmeleri içeren kısmının iptaline,

 

2) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin 2’nci iddiası ile 3’üncü iddiasının süre yönünden reddedilen kısmının esasının incelenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.