ihale şartnamesinde araçlar için kendi malı olma şartının getirilmediği işin süresinin 2 yıl olduğu göz önüne alındığında ihalede *model araçların işin bitim tarihinde 4 yıllık araçlar olacağı ve idarenin şikayete verdiği cevap yazısında kullanım şartları ve ihtiyaç gerekleri de dikkate alınarak yapılan bu belirlemenin makul kabul edilebileceği hk

Toplantı No : 2019/056
Gündem No : 74
Karar Tarihi : 26.12.2019
Karar No : 2019/UH.I-1757
BAŞVURU SAHİBİ:

Ak Grup Sosyal Hizmetler Gıda Tem. ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti.

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/520675 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 1 Bölge Müdürlüğü İstanbul(Çamlıca) – Düzce(Gümüşova) Arasındaki Otoyol Bakım İşletme Şefliklerinin İhtiyacı Olan Sürücüsü Dahil Küçük Kurtarıcı ve Kamyonetler ile Sürücüsü ve Yardımcısı Dahil Vinçli Kamyonların Çalıştırılması” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü tarafından 19.11.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 1 Bölge Müdürlüğü İstanbul(Çamlıca) – Düzce(Gümüşova) Arasındaki Otoyol Bakım İşletme Şefliklerinin İhtiyacı Olan Sürücüsü Dahil Küçük Kurtarıcı ve Kamyonetler ile Sürücüsü ve Yardımcısı Dahil Vinçli Kamyonların Çalıştırılması” ihalesine ilişkin olarak Ak Grup Sosyal Hizmetler Gıda Tem. ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti..nin 13.11.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 18.11.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine başvuru sahibince 27.11.2019 tarih ve 50638 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.11.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/1504 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden ihale konusu işte çalışacak personelin günlük çalışma süresinin İş Kanunu’nda belirtilen günlük 11 saatlik yasal sınırı aşacak şekilde düzenlendiği, bir işçiye yılda 270 saatten fazla mesai yaptırılamayacağı ve haftalık çalışma saatinin 45 saati geçemeyeceği, ayrıca vinçlerin ve kayar kasalı küçük kurtarıcının çalıştırılmasına ait Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde söz konusu araçların 7/24 saat çalıştırılmasının planlandığı ancak kaç şoför ve şoför yardımcısının çalıştırılması gerektiğinin düzenlenmediği, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Personel Çalıştırılmasına Dayalı İhalelerde Yaklaşık Maliyet” başlıklı 10’uncu maddesinde yer alan (1), (2), (3) ve (4) numaralı bentlerdeki düzenlemelere aykırı olarak ihale konusu işte çalışacak personelin yemek ve yol giderleri gibi düzenlemelerinin yapıldığı,

2) Doküman düzenlemelerinden ihale konusu işte 720 gün boyunca 23 kişinin çalışacağının anlaşıldığı, ihale konusu işte çalışacak personel sayısı ile ekip sayılarının eşit olarak belirlenmiş olduğu, bu nedenle personelin yıllık izin haklarıyla ilgili olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesine aykırı düzenlemelerin yapıldığı,

3) Kamyonetlerin çalıştırılmasına ait Teknik Şartname’nin 6’ncı maddesinin 2’nci bendinde ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma yapılacağının düzenlenmesine rağmen, birim fiyat teklif cetvelinde söz konusu hususlarla ilgili ayrı satır açılmadığı,

4) Özel Teknik Şartname’nin 6’ncı maddesinin (u) bendinde yemek ve yol giderlerinin yükleniciye ait olduğunun düzenlendiği, bu düzenlemelerin Tebliğ’in 78.13- 78.18 maddelerine aykırı olduğu, isteklilerin sağlıklı teklif vermelerini engellediği,

5) Özel Teknik Şartname’nin 6’ncı maddesinde yüklenici tarafından makine teknikerinin sorumlu olarak işin başında bulundurulması şartının getirildiği, ancak anılan personele ilişkin Tebliğ’in 78.20’nci maddesine uygun düzenleme yapılmadığı, personelin maliyetinin teklif fiyata dahil olup olmadığının belirtilmediği, ayrıca yaklaşık maliyet hesabında idare tarafından gider olarak öngörülmedi ise de yaklaşık maliyet hesabının eksik yapıldığı,

6) Özel Teknik Şartname’nin 8’inci maddesinin (h) alt bendi ile vinçli kamyonların ve kayar kasalı küçük kurtarıcının çalıştırılmasına ait Teknik Şartname’nin 6’ncı maddesinin (b) bendinde ve birim fiyat tarifinde köprü ücretleri ve otoyol geçiş ücretlerinin yükleniciye ait olduğunun belirtildiği, ancak geçiş sayı ve ücretlerine yer verilmediği, araç sayıları dikkate alındığında bu hususun önemli bir maliyet kalemi olduğu, idare tarafından bu gider yaklaşık maliyet hesabında dahil edilmedi ise yaklaşık maliyetin eksik hesaplandığı,

7) Özel Teknik Şartname’nin 6’ncı maddesinin (e) bendinde vinçli kamyonların ve kayar kasalı küçük kurtarıcının çalıştırılmasına ait Teknik Şartname’nin 9’uncu maddesinin (a) bendinde belirtilen iletişim için istenilen telefonlar ve hat kullanımlarına ilişkin kaç adet hat kaç dakikalık konuşma yapılacağına ilişkin bir düzenlemenin yer almadığı,

8) Özel Teknik Şartname’nin 8’inci maddesinin (w) bendinde belirtilen kum, kireç, torba, kürek, kazma, iş eldiveni, gözlük ve diğer ihtiyaç duyulan malzemeler için yükleniciye ödeme yapılmayacağı, yüklenici tarafından karşılanacağının belirtildiği, malzemelerin nicelik ve niteliklerine de yer verilmediği, ihalenin mal alımı ihalesi değil, araç kiralama işine ait hizmet alımı ihalesi olduğu, söz konusu giderlerin isteklilerin teklif fiyatların oluşturulmasında önemli gider olduğu,

9) Özel Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinde çalışmayan ekibin ücretinin ödenmeyeceğinin düzenlendiği, ancak idarece ekiplerin personel dahil olarak düzenlendiği, araçların göreve çıkmadığında ödemelerinin yapılmayacağının anlaşıldığı, ancak araç göreve çıkmamış olsa da personellerin göreve geleceğinin açık olduğu, ekiplerin ücretlerinin kesildiğinde personelin de ücretinin kesilmesi anlamına geleceği, İş Kanunu’na göre personel ödemelerinin aylık olduğu ve ücretlerinin kesilmemesi gerektiği, işin yürütülmesi aşamasında bu düzenlemelerin yüklenici ile işçiler arasında anlaşmazlığa neden olacağı,

10) Vinçli kamyonların ve kayar kasalı küçük kurtarıcının çalıştırılmasına ait Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde vinçlere ait ortalama yıllık km belirtildiği, bunun üzerinde km yapıldığı takdirde ödeme yapılmayacağının düzenlendiği, istekliler tarafından tahmin edilmesi mümkün olmayan gidere ilişkin fazla km yapıldığında idarece ödeme yapılmamasının isteklileri külfete sokacağı, ortalama maliyet öngörüp teklif fiyatına dahil edildiğinde ise kamu zararına neden olabileceği ve istekliler arasında sağlıklı teklif verilmesini engelleyeceği,

11) Özel Teknik Şartname’nin 8’inci maddesinin (q) alt bendinde yapılan düzenlemede her ekip başına aylık 300 litre benzin ve 10 litre yağ düzenlemesinin yaklaşık maliyete dahil edilip edilmediğinin bilinmediği, edildi ise de eksik hesaplama yapıldığı,

12) İhale dokümanında fiyat farkı verileceği yönünde düzenleme yapıldığı ancak, fiyat farkı ödemesine esas ağrılık oranları ve temsil katsayılarının belirtilmediği ayrıca, personelin ücretleri ile ilgili olarak işin süresi içerisinde en az 2 en çok 3 kez asgari ücretin değişeceği, bu yönde fiyat farkı verilip verilmeyeceğinin de net olarak belirtilmediği, bu düzenlemelerin isteklilerin sağlıklı teklif vermelerini engellediği,

13) İhale konusu işte çalışacak araçların model yılının en az 2018 olarak istenmesinin rekabeti engellediği, özellikle vinçlerin maliyetinin yüksek olduğu 2018 model ve üzeri istenmesinin rekabeti engellediği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Başvuru sahibinin 1 ve 2’nci iddialarına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Karayolları l. Bölge Müdürlüğü İstanbul(Çamlıca) – Düzce(Gümüşova) Arasındaki Otoyol Bakım İşletme Şefliklerinin İhtiyacı Olan Sürücüsü Dahil Küçük Kurtarıcı ve Kamyonetler ile Sürücüsü ve Yardımcısı Dahil Vinçli Kamyonların Çalıştırılması Hizmet Alım İşi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu: ?

e) Miktarı: Takriben 247 kilometre uzunluğundaki otoyol, bağlantı yolu ve kavşak kollarında küçük kurtarıcı ve kamyonetler ile vinçli kamyonların 24 ay süre ile çalıştırılması hizmet alımı işidir.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: İSTANBUL – KOCAELİ – SAKARYA – DÜZCE” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç, otoyol ve köprü geçiş ücretleri teklif fiyata dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Teknik Şartnamede belirtilen tüm masraflar teklif fiyata dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli örneği aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

A1

B2

Sıra No

İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6

Birimi

Miktarı

Teklif Edilen4 Birim Fiyat

Tutarı

1

En az 1400 kg kapasiteli sürücüsü dahil çift kabinli kamyonetin (Ekibin) 12 saat süreli günde 300 km mesafede çalıştırılması. (Hendek Bakım İşletme Şefliği Emrinde 3 Adet, Tütünçiftlik Bakım İşletme Şefliği Emrinde 2 Adet ve Kurtköy Bakım İşletme Şefliği Emrinde 3 Adet olmak üzere Toplam 8 Adet Ekip )

gün

5.120

2

En az 1400 kg kapasiteli sürücüsü dahil çift kabinli kamyonetin (Ekibin) 24 saat süreli günde 600 km mesafede çalıştırılması. (Hendek Bakım İşletme Şefliği Emrinde 2 Adet, Tütünçiftlik Bakım İşletme Şefliği Emrinde 1 Adet ve Kurtköy Bakım İşletme Şefliği Emrinde 2 Adet olmak üzere Toplam 5 Adet Ekip)

gün

3.650

3

30 Tonluk Özel Amaçlı Açık Kasalı Araç Kaldırma Aparatlı Vinçli Kamyonun (Sürücüsü ve Yardımcısı Dahil) günde 150 km mesafede çalıştırılması (Kurtköy, Tütünçiftlik ve Hendek Bakım İşletme Şefliği Emrinde 1’er adet olmak üzere Toplam 3 Adet Vinçli Kamyon )

gün

2.190

4

En az 5 Tonluk Kayar Kasalı Küçük Kurtarıcının (Sürücüsü Dahil) günde 150 km mesafede çalıştırılması (Tütünçiftlik Bakım İşletme Şefliği Emrinde Toplam 1 Adet Kayar Kasalı Küçük Kurtarıcı )

gün

730

TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)

Teknik Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “e) Yüklenici tarafından temin edilecek personelin idarenin mevcut diğer personeli ile aynı vardiya, düzen ve saatlerinde çalışacaktır” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Araçların çalışma yerleri ve şartları” başlıklı 5’inci maddesinde “Araçlar (vinçli kamyonlar) aşağıda belirtilen işyerlerinde ve tarif edildiği gibi çalışacaktır.

a) Kurtköy otoyol bakım işletme şefliği: Kurtköy bakım işletme şefliği sorumluluk alanı içindeki otoyollarda ve bağlantı kollarında ve idarenin diğer hizmetlerinde Kurtköy otoyol bakım işletme şefliği emrinde; günde 150km.7/24 saat esasına göre toplam 2 yıl çalışacaktır. Ayrıca Tütünçiftlik Ve Hendek Otoyol Bakım İşletme Şefliklerinin yol ağı ile 14. Şube (İzmit) şefliği ve 17. Şube (Sapanca) şefliğinin sorumluluk alanları içinde de acil durumlarda ve idare tarafından ihtiyaç duyulması halinde çalışacaktır. Aracın bekleme yer, Kurtköy Otoyol Bakım İşletme Şefliği olup, çalışma puantajı da idarenin belirleyeceği kişi tarafından tutulacaktır. Aracın günlük çalışma kilometresi 150 km olup, her yıl toplam 150km×365 gün = 54.750 km/yıldır. Araç bunun üzerinde çalışma yapmış olsa da ödeme yapılmayacaktır.

b) Tütünçiflik otoyol bakım işletme şefliği: Tütünçiflik Otoyol Bakım İşletme Şefliği sorumluluk alanı içindeki otoyollarda ve bağlantı kollarında ve idarenin diğer hizmetlerinde Tütünçiflik Otoyol Bakım İşletme Şefliği emrinde; günde 150km. 7/24 saat esasına göre toplam 2 yıl çalışacaktır. Ayrıca Kurtköy ve Hendek otoyol bakım işletme şefliklerinin yol ağı ile 14. Şube (İzmit) şefliği ve 17. Şube (Sapanca) şefliğinin sorumluluk alanları içinde de acil durumlarda ve idare tarafından ihtiyaç duyulması halinde çalışacaktır. Aracın bekleme yer, Tütünçiflik Otoyol Bakım İşletme Şefliği olup, çalışma puantajı da idarenin belirleyeceği kişi tarafından tutulacaktır. Aracın günlük çalışma kilometresi 150 km olup, her yıl toplam 150km×365 gün = 54.750 km/yıldır. Araç bunun üzerinde çalışma yapmış olsa da ödeme yapılmayacaktır.

c) Hendek otoyol bakım işletme şefliği: hendek otoyol bakım işletme şefliği sorumluluk alanı içindeki otoyollarda ve bağlantı kollarında ve idarenin diğer hizmetlerinde Hendek Otoyol Bakım İşletme Şefliği emrinde; günde 150km.7/24 saat esasına göre toplam 2 yıl çalışacaktır. ayrıca Kurtköy ve Tütünçiflik Otoyol Bakım İşletme Şefliklerinin yol ağı ile 14. Şube (İzmit) şefliği ve 17. Şube (Sapanca) şefliğinin sorumluluk alanları içinde de acil durumlarda ve idare tarafından ihtiyaç duyulması halinde çalışacaktır. Aracın bekleme yeri hendek otoyol bakım işletme şefliği olup, çalışma puantajı da idarenin belirleyeceği kişi tarafından tutulacaktır. Aracın günlük çalışma kilometresi 150 km olup, her yıl toplam 150km×365 gün = 54.750 km/yıldır. Araç bunun üzerinde çalışma yapmış olsa da ödeme yapılmayacaktır.

Kayar kasalı küçük kurtarıcı aşağıda belirtilen işyerinde ve tarif edildiği gibi çalışacaktır.

d) Tütünçiflik Otoyol Bakım İşletme Şefliği: Tütünçiflik Otoyol Bakım İşletme Şefliği sorumluluk alanı içindeki otoyollarda ve bağlantı kollarında ve idarenin diğer hizmetlerinde Tütünçiflik Otoyol Bakım İşletme Şefliği emrinde; günde 150km.7/24 saat esasına göre toplam 2 yıl çalışacaktır. Ayrıca Kurtköy Ve Hendek Otoyol Bakım İşletme Şefliklerinin yol ağı ile 14. Şube (İzmit) şefliği ve 17. Şube (Sapanca) şefliğinin sorumluluk alanları içinde de acil durumlarda ve idare tarafından ihtiyaç duyulması halinde çalışacaktır. Aracın bekleme yer, Tütünçiflik otoyol bakım işletme şefliği olup, çalışma puantajı da idarenin belirleyeceği kişi tarafından tutulacaktır. Aracın günlük çalışma kilometresi 150 km olup, her yıl toplam 150km*365 gün = 54.750 km/yıldır. Araç bunun üzerinde çalışma yapmış olsa da ödeme yapılmayacaktır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Genel hususlar” başlıklı 6’ncı maddesinde “ j) Operatörler ve yardımcılarının her türlü ulaşım, yemek ve muhtelif giderleri yükleniciye aittir.

n) İdarece çıkarılan yemekten yüklenici elemanları ücreti karşılığında faydalanabilir.” düzenlemesi,

Özel Teknik Şartname’nin “Ekiplerin çalışma alanları ve sayıları” başlıklı 4’üncü maddesinde “…ekiplerin çalışma saatleri idarenin iş durumuna göre idare tarafından 24 saat esasına göre (gündüz, akşam ve gece 12 saatlik veya 24 saatlik ) vardiyalı olarak belirlenecektir.

Hendek Otoyol Bakım İşletme Şefliğinde Çalışacak Poz-1 Ve Poz-2 Deki Ekipler
Poz no.

Poz adı

Birimi

Miktarı (gün)

Her ekipte personel sayısı

Poz-1

Ekip 12 saatlik (3 adet)

Ekip/gün

2*3*320=1920

1 adet sürücü

Poz-2

Ekip 24 saatlik (2 adet)

Ekip/gün

2*2*365=1460

3 adet sürücü

Toplam sürücü sayısı:9

Tütünçiftlik Otoyol Bakım İşletme Şefliğinde Çalışacak Poz-1 Ve Poz-2 Deki Ekipler
Poz no.

Poz adı

Birimi

Miktarı (gün)

Her ekipte personel sayısı

Poz-1

Ekip 12 saatlik (2 adet)

Ekip/gün

2*2*320=1280

1 adet sürücü

Poz-2

Ekip 24 saatlik (1 adet)

Ekip/gün

2*1*365=720

3 adet sürücü

Toplam sürücü sayısı:5

Kurtköy Otoyol Bakım İşletme Şefliğinde Çalışacak Poz-1 Ve Poz-2 Deki Ekipler
Poz no.

Poz adı

Birimi

Miktarı (gün)

Her ekipte personel sayısı

Poz-1

Ekip 12 saatlik (3 adet)

Ekip/gün

2*3*320=1920

1 adet sürücü

Poz-2

Ekip 24 saatlik (2 adet)

Ekip/gün

2*2*365=1460

3 adet sürücü

Toplam sürücü sayısı:9

İdare ekip sayısını ihtiyaca göre artırıp azaltabilir. İşin mevsimsel çalışma durumuna göre aynı işletmede birden fazla ekip çalışabilir. Ekiplerin çalışma yerlerini değiştirmeye veya ekipleri birleştirmeye idare yetkilidir. İş olmadığı için çalıştırılmayan veya çalışılmasına ara verilen ekibin çalışmadığı günler için herhangi bir ödeme yapılmayacak ve ceza kesilmeyecektir. Yüklenici bu duruma göre tedbir almakla sorumludur.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Çalıştırılacak ekiplerle ilgili diğer hususlar” başlıklı 6’ncı maddesinde “a) 12 saatlik ekip çalışmasında her ekipte 1 adet sürücü, 24 saatlik ekip çalışmasında her ekipte 3 adet sürücü çalıştırılacaktır. Yüklenici 8 adet 12 saatlik ekip, 5 adet 24 saatlik ekip olmak üzere toplam 13 ekibi (13 araç avandalık listesindeki malzemeler dahil) ve 23 sürü) işe başlama tarihinden itibaren işin bitim tarihine kadar her gün iş başında bulundurmak zorundadır.

b) İzin hastalık vb. durumlarda yüklenici eksik olan sürücü yerine yedek personel sağlayacaktır.

c) Madde 4 (a), (b), (c), tablolarda belirtilen bakım işletme şefliklerinde yüklenici çalıştıracağı ekiplerin idare teknik elemanları ve idareyle koordinasyonu sağlaması için idarenin vereceği çalışma programına uygulaması ve çalışacak ekiplerinin yönetimi ile görevleri konusunda sorumlu olmak üzere sürekli çalışacak 1 adet deneyimli en az makine teknikeri elemanı bulunduracaktır. Bu personelin her türlü ulaşım ve ihtiyacı yükleniciye ait olup görevlendirdiği personeli idareye yazılı olarak bildirecektir.

l) Resmi ve dini bayramları ile tatil günlerinde idare tarafından ihtiyaç görülmesi halinde ilave ekip, kontrol şefi tarafından belirlenecektir.

m) Gündüz, akşam ve gece olarak belirtilen ekip çalışmalarında idare gerekli gördüğü takdirde gece ekibini gündüz, gündüz ekibini gece, akşam olarak çalıştırabilecektir. Ekiplerdeki sürücü sayısı çalışma kanununda belirtilen çalışma saatleri dikkate alınarak yüklenici tarafından sağlanacaktır.

s) Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatı, 4857 sayılı İş Kanunu her türlü işçi ve işveren hakkındaki kanunlardan dolayı işçi alınması ve özlük haklarının ödenmesi, işçi çıkarılması gibi hadiselerden dolayı tüm sorumluluklar yükleniciye aittir. Karayolları idare olarak bu konuda kesinlikle sorumlu değildir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Çalışma saatleri ve günleri” başlıklı 7’nci maddesinde “a) Ekipler işe başlama tarihinden itibaren her gün 12 veya 24 saat gündüz, akşam veya gece vardiyalı çalışacaktır. İdare ekibin haftalık çalışma gün ve sayısını azaltmaya arttırmaya yetkilidir. Yüklenici buna göre önlem almak zorundadır.12 saatlik araçlarda çalışan sürücünün iş Kanunu’nda belirtilen çalışma süresinin aşması durumunda oluşan her türlü mesai ve diğer kanuni alacakları yükleniciye aittir. 24 saatlik araçlarda çalışan personeller (3 adet sürücülü) iş kanununda belirtilen çalışma süresine uygun olarak 7/24 saat çalışma esasına göre vardiyalı olarak çalışacaktır.

b) Resmi ve dini bayram günlerindeki çalışmalarda ilave ekip taleplerini firma karşılayacaktır.

c) İdarenin 24 saat kesintisiz hizmet verdiği otoyol bakım işletme şefliklerinde ekipleri vardiyalı çalıştırabilir. Vardiya saatleri idarenin çalışma şartlarına göre gündüz, akşam ve gece olarak belirlenir.

m) Gündüz, akşam ve gece olarak belirtilen ekip çalışmalarında idare gerekli gördüğü takdirde gece ekibini gündüz, gündüz ekibini gece, akşam olarak çalıştırabilecektir. Ekiplerdeki sürücü sayısı çalışma kanununda belirtilen çalışma saatleri dikkate alınarak yüklenici tarafından sağlanacaktır.

s) Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatı, 4857 sayılı İş Kanunu her türlü işçi ve işveren hakkındaki kanunlardan dolayı işçi alınması ve özlük haklarının ödenmesi, işçi çıkarılması gibi hadiselerden dolayı tüm sorumluluklar yükleniciye aittir. Karayolları idare olarak bu konuda kesinlikle sorumlu değildir.” düzenlemeleri yer almaktadır.

İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden ise ihale konusu işin takriben 247 kilometre uzunluğundaki otoyol, bağlantı yolu ve kavşak kollarında küçük kurtarıcı ve kamyonetler ile vinçli kamyonların 24 ay süre ile çalıştırılması hizmet alımı işi olduğu, iş kapsamında yukarıda yer alan tabloda da belirtildiği üzere 23 sürücünün (şoförün) çalıştırılmasının planlandığı, 12 saatlik ekip çalışmasında her ekipte 1 adet sürücü, 24 saatlik ekip çalışmasında her ekipte 3 adet sürücü çalışacak olup, 8 adet 12 saatlik ekip, 5 adet 24 saatlik ekip olmak üzere toplam 13 ekibin yer aldığı, dolayısıyla ekip sayısı ile sürücü sayısı eşit olmadığı görülmüş ayrıca personelin İş Kanunu’ndan doğan haklarına uygun olarak çalıştırılacağı anlaşılmıştır.

Ekiplerin 12 veya 24 saat gündüz, akşam veya gece vardiyalı olarak çalışacakları, 12 saatlik araçlarda çalışan sürücünün İş Kanunu’nda belirtilen çalışma süresini aşması durumunda oluşan her türlü mesai ve diğer kanuni alacakların yükleniciye ait olacağı (yasal sınırın içinde fazla çalışma olması durumunda işçinin haklarının İş Kanunu doğrultusunda yüklenici tarafından karşılanacağı, 24 saatlik araçlarda çalışan personellerin İş Kanunu’nda belirtilen çalışma süresine uygun olarak 7/24 saat çalışma esasına göre 3 adet sürücülü olarak vardiyalı çalışacakları ( 8-8-8 saat), resmi ve dini bayram günlerindeki çalışmalarda ilave ekip istenirse yüklenicinin ilave ekip çalışmasını ayarlamakla sorumlu olduğu, idarenin 24 saat kesintisiz hizmet verdiği otoyol bakım işletme şefliklerinde ekipleri vardiyalı olarak çalıştıracağı ve vardiyaları gündüz akşam ve gece olarak ayarlayacağı, yüklenicinin çalıştıracağı personelin tüm İş Kanunu’ndan doğan haklarını sağlamakla ve gözetmekle sorumlu olduğu ve çalışma gün süre ücretlerini İş Kanunu’na aykırı olmayacak şekilde ayarlamakla sorumlu olduğu, araçların günlük ve yıllık toplam kaç km çalışması gerektiğinin de dokümanda belirtildiği görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler ile ilgili açıklamaların yer aldığı, söz konusu ihalenin personel çalıştırmasına dayalı ihale olmadığı, isteklilerin dokümanda yer alan düzenlemeler gereği teklif fiyatlarını oluşturabilecekleri, idarece çalışacak ekip ve sürücü sayısının belirlendiği ve eşit olmadığı, gerekli durumlarda da ilave ekip ve personelin sayısını idarenin arttırıp azaltabileceği, çalışacak personelin İş Kanunu’ndan doğan haklarının da saklı tutulduğu ve yüklenicinin sorumluluğunda olduğu, İş Kanununa aykırı olacak şekilde personelin çalıştırılamayacağının da dokümanda düzenlendiği görüldüğünden başvuru sahibinin iddiası uygun bulunmamıştır.

Başvuru sahibinin 3, 4 ve 5’inci iddialarına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç, otoyol ve köprü geçiş ücretleri teklif fiyata dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Teknik Şartnamede belirtilen tüm masraflar teklif fiyata dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi

Özel Teknik Şartname’nin “Çalıştırılacak ekiplerle ilgili diğer hususlar” başlıklı 6’ncı maddesinde “…c) Madde 4 (a), (b), (c), tablolarda belirtilen bakım işletme şefliklerinde yüklenici çalıştıracağı ekiplerin idare teknik elemanları ve idareyle koordinasyonu sağlaması için idarenin vereceği çalışma programına uygulaması ve çalışacak ekiplerinin yönetimi ile görevleri konusunda sorumlu olmak üzere sürekli çalışacak 1 adet deneyimli en az makine teknikeri elemanı bulunduracaktır. Bu personelin her türlü ulaşım ve ihtiyacı yükleniciye ait olup görevlendirdiği personeli idareye yazılı olarak bildirecektir.

l) Resmi ve dini bayramları le tatil günlerinde idare tarafından ihtiyaç görülmesi halinde ilave ekip, kontrol şefi tarafından belirlenecektir.

t) Yüklenici vardiya değişimlerinde işe gelen personel ile mesaisi biten personelin geliş ve gidişlerini ayrı bir servis aracıyla yapacaktır. Bunun için yükleniciye herhangi bir ödeme yapılmayacaktır. Yüklenici tarafından çalıştırılacak sürücülerin yemek ve yol masrafları yükleniciye aittir. Bu personeller idarenin yemekhanesinde ücreti karşılığı yemek yiyebilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Anılan Şartname’nin “Çalışma saatleri ve günleri” başlıklı 7’nci maddesinde “a) Ekipler işe başlama tarihinden itibaren her gün 12 veya 24 saat gündüz, akşam veya gece vardiyalı çalışacaktır. İdare ekibin haftalık çalışma gün ve sayısını azaltmaya arttırmaya yetkilidir. Yüklenici buna göre önlem almak zorundadır.12 saatlik araçlarda çalışan sürücünün iş Kanunu’nda belirtilen çalışma süresinin aşması durumunda oluşan her türlü mesai ve diğer kanuni alacakları yükleniciye aittir. 24 saatlik araçlarda çalışan personeller (3 adet sürücülü) iş kanununda belirtilen çalışma süresine uygun olarak 7/24 saat çalışma esasına göre vardiyalı olarak çalışacaktır.

b) Resmi ve dini bayram günlerindeki çalışmalarda ilave ekip taleplerini firma karşılayacaktır.

c) İdarenin 24 saat kesintisiz hizmet verdiği otoyol bakım işletme şefliklerinde ekipleri vardiyalı çalıştırabilir. Vardiya saatleri idarenin çalışma şartlarına göre gündüz, akşam ve gece olarak belirlenir.

m) Gündüz, akşam ve gece olarak belirtilen ekip çalışmalarında idare gerekli gördüğü takdirde gece ekibini gündüz, gündüz ekibini gece, akşam olarak çalıştırabilecektir. Ekiplerdeki sürücü sayısı çalışma kanununda belirtilen çalışma saatleri dikkate alınarak yüklenici tarafından sağlanacaktır.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Genel hususlar” başlıklı 6’ncı maddesinde “ j) Operatörler ve yardımcılarının her türlü ulaşım yemek ve muhtelif giderleri yükleniciye aittir.

n) İdarece çıkarılan yemekten yüklenici elemanları ücreti karşılığında faydalanabilir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Başvuruya konu ihalenin sürücülü araç kiralaması işi olduğu, dolayısıyla ihale konusu işin gerçekleştirilebilmesi için personel çalıştırılmasının zorunlu olduğu, ancak personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde işçilik maliyetleri için birim fiyat teklif cetvelinde satır açılmasına gerek bulunmadığı, ayrıca resmi ve dini bayramlar ile tatil günlerinde idare tarafından ihtiyaç görülmesi halinde ilave ekibin çalıştırılacağının düzenlendiği, isteklilerin bu günlerde yaptırılacak çalışmalara ilişkin maliyetleri ilgili iş kalemlerine yansıtabileceği,

Personel çalıştırmasına dayalı olmayan ihalede, toplam 13 ekibin yer aldığı, teklif fiyata dahil giderler arasında ulaşım giderine yer verildiği, ayrıca Teknik Şartnamede belirtilen giderlerin teklif fiyata dahil olduğunun belirtildiği, dokümanda ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personelin yemek ve yol giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı, idare yemekhanesinde çıkan yemekten ücreti karşılığında personelin yemek ihtiyacını giderebileceği, ulaşım için ise yüklenici tarafından ayrı bir servis ile personelin idareye geliş gidişinin sağlanacağının belirtildiği, işin süresinin 2 yıl olduğu, personelin vardiyaları ve çalışma zamanları ile ilgili olarak dokümanda düzenleme yapıldığı hususları dikkate alındığında, isteklilerin iş kapsamında çalışacak personelin yemek ve ulaşım giderlerini doküman yer alan düzenlemeler dikkate alınarak hesaplayabileceği ve söz konusu maliyetleri teklif fiyatına dahil edebileceği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası uygun bulunmamıştır.

Başvuru sahibinin iddiasına yönelik olarak da idare tarafından söz konusu personelin çalışan sürücülerden birinin olabileceği gibi firma yöneticilerinden birinin de olabileceği ifade edilmiştir. Ayrıca doküman düzenlemesine göre Teknik Şartnamede belirtilen tüm masrafların teklif fiyata dahil olduğu, istekliler tarafından ayrı bir adet makine teknikeri elemanı veya firma yöneticilerinden biri çalıştırılacak olursa da (ihale konusu iş kapsamında çalışacak personelden hariç olarak) isteklilerin söz konusu çalıştırılacak ilave 1 adet personelin işin süresi olan 2 yıl boyunca ücret, yol ve yemek masraflarını teklif fiyata dahil ederek teklif fiyatını oluşturabilecekleri anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.

Başvuru sahibinin “makine teknikerine ilişkin maliyetinin teklif fiyata dahil olup olmadığının belirtilmediği, ayrıca yaklaşık maliyet hesabında idare tarafından gider olarak öngörülmedi ise de yaklaşık maliyet hesabının eksik yapıldığı” yönündeki iddiası ile ilgili olarak ise;

4734 sayılı Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.

Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;

c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine,

karar verilir.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “…İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır….” hükmü yer almaktadır.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru ehliyeti” başlıklı 5’inci maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;

a) İstekli olabilecekler; ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,…” hükmüne yer verildiği,

Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinin ilk fıkrasında Kuruma yapılan başvuruların ön incelemesi sırasında aranacak hususların düzenlendiği, başvuruların ehliyet yönünden de inceleneceği,

“Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar” başlıklı 17’nci maddesinin ilk fıkrasında da “16 ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir.” hükmüne yer verildiği görülmektedir.

Aktarılan mevzuat hükümlerinden, başvuru ehliyetine ilişkin olarak iki temel şartın öngörüldüğü, bunlardan ilkinin ihale dokümanı edinilmesi ve/veya ihaleye teklif sunulması, diğerinin ise ilgilinin ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığının veya zarara uğramasının muhtemel olduğunun ortaya konulması olduğu anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen ihalenin ilan tarihinin 22.10.2019, ihale tarihinin 19.11.2019 olduğu, başvuru sahibinin 13.11.2019 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kanun’un gerekçesinde veya ikincil mevzuatta “hak kaybı” ve “zarara uğrama” kavramlarına ilişkin ayrıntılı bir açıklama bulunmadığı, ancak anılan Kanun’un 54’üncü maddesinde yer alan hak kaybı ve hak kaybı ihtimaline dayanan başvuru ehliyeti şartının, idari yargılamada esas alınan ehliyet şartının özel ve dar bir uygulaması niteliğinde olduğu, bu itibarla ihale sürecinde gerçekleştirilen işlemlere ilişkin olarak, menfaat ihlali kriterinde olduğu gibi idari işlemle arasında herhangi bir bağlantı bulunmasının başvuru ehliyeti açısından yeterli olmayacağı, başvuru sahibinin idari işlemden doğrudan doğruya bir hak kaybına uğradığını ve/veya uğraması ihtimalinin olduğunu ispatlaması gerektiği, ayrıca korunacak menfaatin doğrudan, meşru, somut ve güncel olması gerektiği anlaşılmıştır.

Bu çerçevede yaklaşık maliyetin ihalenin ilk oturumunda, bir başka deyişle 13.11.2019 tarihinde açıklandığı dikkate alındığında başvuru sahibi isteklinin şikâyet başvurusunda bulunduğu tarih itibariyle yaklaşık maliyeti bilmediği, bu nedenle makine teknikerinin maliyetinin yaklaşık maliyete dahil edilmesi gerektiği yönündeki iddiasının anılan istekliyi herhangi bir hak kaybına veya zarara uğratma ihtimalinden söz edilemeyeceği, dolayısıyla bilgi sahibi olunmayan yaklaşık maliyet nedeniyle bahse konu isteklinin korunması gereken menfaatinin güncel ve meşru olmadığı, bu nedenle de anılan isteklinin söz konusu husus nedeniyle doğrudan doğruya bir hak kaybına uğradığı ve/veya uğrama ihtimali olduğu sonucunun çıkarılamayacağı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının da uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini görmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.

12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini görmekle; işyerinin şekline ve mahiyetine, iklim şartlarına, işin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler, olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.

12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından verilecektir.

12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.

İSTANBUL – KOCAELİ – SAKARYA – DÜZCE” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç, otoyol ve köprü geçiş ücretleri teklif fiyata dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Teknik Şartnamede belirtilen tüm masraflar teklif fiyata dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “İşin konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “Karayolları 1. Bölge Müdürlüğüne bağlı Kurtköy, Tütünçiftlik Ve Hendek Otoyol Bakım İşletme Şefliği sorumluluk alanı içinde bulunan otoyol ve bağlantı yollarında ve acil durumlarda 5. maddede belirtilen işyerlerinin yol ağı üzerindeki arıza, kaza vb. hallerde trafiğe engel teşkil eden araç ve yüklerin kaldırılarak yol dışına çıkarılması ve de idarenin diğer hizmetlerine yardımcı olmak amacıyla sürücü ve yardımcılı özel amaçlı açık kasalı araç kaldırma aparatlı 3 adet (Kurtköy, Tütünçiftlik Ve Hendek Otoyol Bakım İşletme Şeflikleri İçin 1’er Adet) Vinçli Kamyon İle Tütünçiftlik Otoyol Bakım İşletme Şefliği Emrinde sürücü dahil kayar kasalı 1 adet Küçük Kurtarıcı Araçlarının 2 yıl süreli günde 150 km mesafede çalıştırılması işidir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Genel hususlar” başlıklı 6’ncı maddesinde “b) Tüm araçların her türlü bakım onarım tamir masrafları ile vergi resim harç muayene trafik sigortası kasko nakliye ve amortisman giderleri yüklenici tarafından karşılanacaktır. Araçlara ait köprü ve diğer tüm otoyollardan geçiş için gerekli olan elektronik etiketler yüklenici tarafından temin edilecek ve bunlara ait tüm geçiş ücretleri de yükleniciye ait olacaktır.” düzenlemesi,

Özel Teknik Şartname’nin “Araçların teknik özellikleri ve malzeme durumu” başlıklı 8’inci maddesinde “h) Araçlarda boğaz köprüleri ve otoyol geçişleri için OGS veya HGS cihazları bulundurulacaktır. Boğaz köprüleri ve otoyol geçişleri yükleniciye aittir. Her araçta araç takip sistemi GPRS bulundurulacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuru sahibinin iddiasına yönelik olarak idarece otoyolda geçiş sayılarının önceden belirlemesinin mümkün olmadığı, ancak ortalama günler dikkate alınarak fiyat belirlendiği, vinçlerin yolda kaza olmaması durumunda otoyol ücreti ödemedikleri belirtilerek cevap verildiği görülmüştür.

19.11.2019 tarihinde yapılan ihalede 13 doküman alındığı, 8 istekli tarafından teklif verildiği, başvuru sahibinin teklif vermediği görülmüş olup, isteklilerin de işin yapılacağı yeri, araçların sayı, güzergahları ve kat edecekleri km’leri dikkate alarak ortalama tahmini geçiş sayısını hesaplayabilecekleri, işin niteliği ve konusu gereği araçların kaç kez köprü ve otoyolları kullanacaklarının önceden net olarak belirlenmesinin mümkün olmadığı, basiretli bir tacir olarak isteklilerin bu hususu dikkate alarak teklif vermesinin mümkün olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

Başvuru sahibinin otoyol geçiş ve köprü ücretlerinin idare tarafından yaklaşık maliyet hesabında dahil edilmemiş ise yaklaşık maliyetin eksik hesaplandığı yönündeki iddiası ile ilgili olarak yapılan incelemede;

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri doğrultusunda yapılan incelemede, yaklaşık maliyetin ihalenin ilk oturumunda, bir başka deyişle 13.11.2019 tarihinde açıklandığı dikkate alındığında başvuru sahibi isteklinin şikâyet başvurusunda bulunduğu tarih itibariyle yaklaşık maliyeti bilmediği, bu nedenle otoyol geçiş ve köprü ücretlerinin idare tarafından yaklaşık maliyet hesabında dahil edilmemiş ise yaklaşık maliyetin eksik hesaplandığı yönündeki iddiasında anılan istekliyi herhangi bir hak kaybına veya zarara uğratma ihtimalinden söz edilemeyeceği, dolayısıyla bilgi sahibi olunmayan yaklaşık maliyet nedeniyle bahse konu isteklinin korunması gereken menfaatinin güncel ve meşru olmadığı, bu nedenle de anılan isteklinin söz konusu husus nedeniyle doğrudan doğruya bir hak kaybına uğradığı ve/veya uğrama ihtimali olduğu sonucunun çıkarılamayacağı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının da uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. … 25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Teknik Şartnamede belirtilen tüm masraflar teklif fiyata dahildir..” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Temin edilecek teçhizat ve gereçler” başlıklı 9’uncu maddesinde “a) Yüklenici çalıştıracağı sürücü operatörlerinin idare teknik elemanları ve merkez telsiz birimi ile iletişimini sağlamak üzere birer adet akıllı GSM cep telefonu ve en az 4GB internete sahip mobil hat verilecektir.” düzenlemesi,

Özel Teknik Şartname’nin “Çalıştırılacak ekiplerle ilgili diğer hususlar” başlıklı 6’ncı maddesinde “e) Ekiplerde seyir sırasında merkezle haberleşmeyi sağlayabilmek için iş sürecinde her haberleşme merkezine yüklenici tarafından akıllı GSM cihazı (cep telefonu) ve en az 4GB internete sahip mobil hat verilecektir.

f) Sürücüler görev süresince ekip araçları ile idare tarafından belirlenecek güzergah dışına çıkmayacak, idare elemanları ile yolda sürekli tüng yapacak ve bakım işletme telsiz merkezi ile sürekli irtibat halinde olacaktır. Vardiya değişiminde ve arıza hallerinde otoyol bakım işletme merkezine bilgi verilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanında akıllı telefon ve en az 4GB internete sahip mobil hat istenmekle birlikte, kaç adet istendiğinin sayı olarak belirtilmediği görülmüştür. Ancak dokümanda telefonların ekiplerde seyir sırasında merkezle haberleşmeyi sağlayabilmek adına ve sürücü operatörlerinin idare teknik elemanları ve merkez telsiz birimi ile iletişimini sağlamak üzere, her haberleşme merkezine temin edilmek üzere istenildiği düzenlenmiştir. İhale konusu iş kapsamında 13 ekibin ve 24 (operatör ve yardımcı dahil) personelin çalışacağı belirtildiğinden, ekip sayısına ve operatör sürücü sayısına göre isteklilerin idarenin cevabı yazısında belirttiği üzere haberleşme merkezi olarak belirtilen (Kurtköy, Tütünçiflik ve Hendek Otoyol bakım işletme şeflikleri) ve idare ile iletişimin sağlanması için asgari sayıda telefon adedi öngörebilecekleri, söz konusu maliyeti de birim fiyat teklif cetvelinde yer alan ilgili gider kalemlerine yansıtılmak suretiyle teklif fiyata dâhil edebilecekleri anlaşılmıştır. Hatların kaç dakikalık konuşma süresi içermesi gerektiğine ilişkin dokümanda bir düzenleme yapılmadığı gibi bir sınırlama da getirilmediği, bu nedenle söz konusu durumun esasa etkili olmadığı, işin niteliği ve gereği dikkate alınarak belirli konuşma süresi içeren hatların isteklilerce maliyeti tespit edilerek teklif edilebileceği ve basiretli bir tacir olarak isteklilerin bu hususu dikkate alarak teklif vermesinin mümkün olduğu değerlendirildiğinden başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. …

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Teknik Şartnamede belirtilen tüm masraflar teklif fiyata dahildir..” düzenlemesi yer almaktadır.

Özel Teknik Şartname’nin “Yapılacak işin niteliği başlıklı 3’üncü maddesinde “Birinci maddede belirtilen araçlar; otoyol bakım işletme şefliklerinin sevk ve idaresinde kendilerine verilen her türlü işlerin idare elemanlarınca yapılması işlerinde kullanılacaktır. Otoyol ve bağlantı yolları ile yeşil sahalarında kaba çöplerin temizliği, orta reflüj ve şevlerdeki tehlike arz eden otların motorlu tırpan ile biçilmesi, toplanması, ve poşetlenmesi, araçlara yüklenmesi, oto korkuluk altları ve bordür diplerindeki toprakların temizlenmesi, otoyol kontrol edilerek hayvan ölüsü, cam, metal, kağıt, karton, plastik, tahta vb. mal ve can güvenliğini tehlikeye sokacak her türlü engellerin otoyol üzerinden acil kaldırılması, kamulaştırma sahası içinde bulunan bütün beton ve toprak kanalların, kafa hendeği, v kanal ve düşüm oluğunda biriken çöplerin ve toprakların temizlenmesi, çıkan malzemelerin vasıtalara yüklenmesi, menfez ve mecralarındaki her türlü ağaçların motorlu testere ile kesilmesi toprak malzemenin temizlenmesi, kesilen ağaçların araçlara yüklenmesi, boşaltılması, hayvan ölülülerinin toprağa derin gömülmesi ve kireçlenmesi, menfez kanal drenaj ve garguy bacalarının sürekli olarak kontrol edilmesi temizlenmesi ve baca kapaklarının tamamlanması kağıt, pet şişe, teneke kutu, naylon poşet vb. malzemelerin temizlenmesi, meydana gelen göllenmelere acil müdahale edilmesi, alt geçit üst geçit ve viyadüklerdeki biriken kaba malzemelerin ve parçaların toplanması ve araçlara yüklenmesi kaza mahalinin süpürülerek temizlenmesi, çıkan malzemelerin moloz döküm sahasına nakledilmesi, ve dökülmesi, yüksek basınçlı su yıkama makinesi ile yolun yıkanması, drenaj ve garguy bacalarının açılması, kazalarda otoyola dökülen mazot benzin kalorifer yakıtı yağ ve kimyasal maddelerin üzerine kum ve talaş atılması ve dökülen attıkların cinsine göre uygun yöntemlerle temizlenmesi, alt geçit, üst geçit, viyadük, köprü ve kamulaştırma sınırı telcilerinde bulunan her türlü pankart ve reklam amaçlı afiş ve levhaların kaldırılması, sanat yapılarına yazılan yazıların temizlenmesi ve boyanması, karlı ve buzlu havalarda yollara araç üzerinden tuz atılması, otoyol ve bağlantı yollarında meydana gelen her türlü çukurların idare teknik elemanları tarafından öngörülmesi halinde acilen onarımlarının yapılarak asfalt malzemeleri ile kapatılması, toprak kazı işlerinin yapılması, çıkan malzemelerin araçlara yüklenmesi, boşaltılması, trafik bilgi ve işaretleme levhalarının yerine takılması ve sökülmesi, tehlikeli ve kimyasal madde geçişlerinde trafik emniyet açısından acil müdahale için tedbir alınması ve kazalarda acil müdahale edilmesi, köprülerde, alt üst geçitlerde viyadüklerde kamulaştırma sınırı telçiterinde olabilecek pankart ve reklam amaçlı her türlü afiş ve ilanların, otoyola hitap eden izinsiz reklam levhalarının kaldırılması ile tüm yol bakım işlerinin idare elemanları ile yapılması hizmetlerinde kullanılacaktır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Araçların teknik özellikleri ve malzeme durumu” başlıklı 8’inci maddesinde “c) Her ekip aracında avadanlık listesinde belirtilen makine ve malzemelerin tümü olacaktır.

n) Her ekip aracında yol temizliği bakımı ve onarımı için 6 adet (l-xl ebatlarında) reflektif yelek, 6 adet iş gözlüğü bulundurulacak, ayrıca 1 takım yarım ay anahtar takımı (10-30mm), 1 takım lokma takımı (10-30mm) 1 adet katlanır 10 metrelik merdiven,2 adet büyük demir kesme makinesi,1 adet çalı tırpanı, 4 çift kaşıklı çizme, 5 adet dirgen, 10 adet kazma, 10 adet kürek, 10 adet tırmık, 5 adet uzun saplı kerpeten, 5 adet pense, 5 adet yan keski, 1 adet motorlu ağaç kesme testeresi, (silindir hacmi 45,4 cm3-motorgücü 2,0bg) 1 adet motorlu ot biçme tırpanı (silindir hacmi 40,2 cm3, motor gücü 1,6 GB), 1 torba 25 kg kireç, 1 çuval 50 kg kum bulundurulacaktır. Bu malzemelerde bir eksilme meydana gelirse firma en geç 3 iş günü içinde temin edecektir. Aksi halde tutanak tutularak o aracın malzemesi tedarik edilene kadar günlük yevmiyesi ödenmez ve çalıştırılmaz.

p) Motorlu ot biçme tırpanı, motorlu ağaç kesme testeresinin tüm yakıt, yağ, bıçak, yedek parça, bakım, onarım vb. ihtiyaçları yüklenici tarafından karşılanacaktır. İdare bunlar için herhangi bir bedel ödemeyecektir.

r) Yüklenici tarafından her bir ekip aracında aylık polieliten 100 kg büyük boy 75 kg’lık çöp poşeti, 6 adet ot biçme tulumu, 6 adet çalı fırçası ve sapı, 50 çift eldiven bulundurulacaktır.

s) Her ekip aracında otoyol standardında (1 adet yolda çalışma, 1 adet mecburi yön, 1 adet sağa daralan yol, 1 adet sola daralan yol, 1 adet 50 km sürat tahdidi, 1 adet şerit kapama (üç şeritli ve iki şeritli yollarda) levhaları hazır bulundurulacaktır. Yol güvenliğinin sağlanabilmesi ve otoyol standardında işaretleme yapılabilmesi için yukarıda belirtilen levhaların dışında aşağıda belirtilen otoyol standardında levhalar hazır bulundurulacaktır. (hız sınırlaması, ,geçme yasağı, iki şeritli yolda sağ şeridin kapalı olması, iki şeritli yolda sol şeridin kapalı olması, üç şeridli yolda sağ şeridin kapalı olması, üç şeritli yolda sol şeridin kapalı olması, tüm yasaklama ve kısıtlamaların sonu)

w) İdare elemanları tarafından yolda ve kamulaştırma sınırları içerisinde yapılan temizlik ve bakım hizmetleri sırasında kullanabilecek kum, kireç, torba, kürek, kazma, iş eldiveni, gözlük vb. ile diğer ihtiyaç duyulan malzemeleri yüklenici tarafından karşılanacaktır. Bu malzemeler için ödeme yapılmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale konusu iş kapsamında 13 ekibin ve 24 (operatör ve yardımcı dahil) personelin çalışacağının belirtildiği, dokümanda iddia konusu malzemelerden her ekipte 6 adet iş gözlüğü, 10 adet kazma, 10 adet kürek, aylık polieliten 100 kg büyük boy 75 kg’lık çöp poşeti (torba), 50 çift eldivenin istenildiği görülmüştür. Diğer ihtiyaç malzemelerinin neler olduğu ve ne kadar istenildiğinin de dokümanda belirtildiği görülmüştür. (1 takım yarım ay anahtar takımı (10-30mm), 1 takım lokma takımı (10-30mm) 1 adet katlanır 10 metrelik merdiven,2 adet büyük demir kesme makinesi,1 adet çalı tırpanı, 4 çift kaşıklı çizme, 5 adet dirgen vb.)

Yapılan değerlendirmede, İdari Şartname’de Teknik Şartnamede belirtilen tüm masrafların teklif fiyata dahil olduğunun düzenlendiği, isteklilerin Teknik Şartname’de yer verilen ihale konusu iş kapsamında gerekli olduğu idarece belirtilen malzemelerin maliyetlerini teklif fiyatına ekleyerek tekliflerini oluşturabilecekleri, iddia konusu malzemelerin de dokümanda nitelik ve niceliklerine yer verildiği görüldüğünden söz konusu iddia uygun bulunmamıştır.

6) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:

Özel Teknik Şartname’nin “Ekiplerin çalışma alanları ve sayıları” başlıklı 4’üncü maddesinde “…İdare ekip sayısını ihtiyaca göre artırıp azaltabilir. İşin mevsimsel çalışma durumuna göre aynı işletmede birden fazla ekip çalışabilir. Ekiplerin çalışma yerlerini değiştirmeye veya ekipleri birleştirmeye idare yetkilidir. İş olmadığı için çalıştırılmayan veya çalışılmasına ara verilen ekibin çalışmadığı günler için herhangi bir ödeme yapılmayacak ve ceza kesilmeyecektir. Yüklenici bu duruma göre tedbir almakla sorumludur.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli örneği aşağıda yer verilen şekilde düzenlenmiştir.

A1

B2

Sıra No

İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6

Birimi

Miktarı

Teklif Edilen4 Birim Fiyat

Tutarı

1

En az 1400 kg kapasiteli sürücüsü dahil çift kabinli kamyonetin (Ekibin) 12 saat süreli günde 300 km mesafede çalıştırılması. (Hendek Bakım İşletme Şefliği Emrinde 3 Adet, Tütünçiftlik Bakım İşletme Şefliği Emrinde 2 Adet ve Kurtköy Bakım İşletme Şefliği Emrinde 3 Adet olmak üzere Toplam 8 Adet Ekip )

gün

5.120

2

En az 1400 kg kapasiteli sürücüsü dahil çift kabinli kamyonetin (Ekibin) 24 saat süreli günde 600 km mesafede çalıştırılması. (Hendek Bakım İşletme Şefliği Emrinde 2 Adet, Tütünçiftlik Bakım İşletme Şefliği Emrinde 1 Adet ve Kurtköy Bakım İşletme Şefliği Emrinde 2 Adet olmak üzere Toplam 5 Adet Ekip)

gün

3.650

3

30 Tonluk Özel Amaçlı Açık Kasalı Araç Kaldırma Aparatlı Vinçli Kamyonun (Sürücüsü ve Yardımcısı Dahil) günde 150 km mesafede çalıştırılması (Kurtköy, Tütünçiftlik ve Hendek Bakım İşletme Şefliği Emrinde 1’er adet olmak üzere Toplam 3 Adet Vinçli Kamyon )

gün

2.190

4

En az 5 Tonluk Kayar Kasalı Küçük Kurtarıcının (Sürücüsü Dahil) günde 150 km mesafede çalıştırılması (Tütünçiftlik Bakım İşletme Şefliği Emrinde Toplam 1 Adet Kayar Kasalı Küçük Kurtarıcı )

gün

730

TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)

Birim Fiyat Teklif Cetvelinin 1 sıra numaralı iş kaleminde yer alan çalışma yılda 320 gün olarak öngörülürken, ( 5.120/2yıl/8ekip), 2, 3 ve 4 sıra numaralı iş kalemlerinde yer alan çalışmanın ise yılda 365 gün şeklinde öngörülerek düzenlendiği ((3.650/2yıl/5ekip),(2.190/2yıl/3vinçli kamyon), (730/2yıl/1 kurtarıcı) görülmüştür.

İhale dokümanı düzenlemeleri dikkate alındığında 247 kilometre uzunluğundaki otoyol, bağlantı yolu ve kavşak kollarında küçük kurtarıcı ve kamyonetler ile vinçli kamyonların 24 ay süre ile çalıştırılması hizmet alımı işi olduğu, iş kapsamında 23 sürücünün (şoförün) çalıştırılmasının planlandığı, 12 saatlik ekip çalışmasında her ekipte 1 adet sürücü, 24 saatlik ekip çalışmasında her ekipte 3 adet sürücü çalışacağı, 8 adet 12 saatlik ekip, 5 adet 24 saatlik ekip olmak üzere toplam 13 ekibin yer aldığı, dolayısıyla ekip sayısı ile sürücü sayısının eşit olmadığı, ayrıca personelin İş Kanunu’ndan doğan haklarına uygun olarak çalıştırılacağına yönelik dokümanda düzenlemelerin yapıldığı, ekiplerin çalışmayan günleri için ücretlerinin ödenmemesine yönelik düzenlemenin birim fiyat teklif cetvelinin 1 sıra numaralı iş kaleminde yıl boyunca sürekli çalışma yapılmayacak olacağının düzenlendiği, bu kapsamda yapılan günler için ödeme yapılacağı, düzenlemede bu yönüyle bir aykırılık bulunmadığı, idare tarafından dokümanda personelin çalışmayan günleri için ücretlerinin ödenmeyeceğine ilişkin bir hüküm bulunmadığı, çalıştırılacak personelin aylık ücretleri üzerinden hesaplama yapılarak teklif fiyatına yansıtılabileceği, bu durumun isteklilerin eşit şartlarda ihaleye katılmalarını ve tekliflerini oluşturmalarını engeller nitelikte olmadığı, söz konusu durumun sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olduğu, sözleşmenin yürütülmesi aşamasında yaşanacak gelişmelerin tam olarak öngörülmesinin mümkün olmadığı, bu gerekçe ile 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile idarelere iş artışı ve iş eksilişine imkân sağlandığı da değerlendirildiğinden başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

7) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Araçların çalışma yerleri ve şartları” başlıklı 5’inci maddesinde “Araçlar (vinçli kamyonlar) aşağıda belirtilen işyerlerinde ve tarif edildiği gibi çalışacaktır.

a) Kurtköy otoyol bakım işletme şefliği: Kurtköy bakım işletme şefliği sorumluluk alanı içindeki otoyollarda ve bağlantı kollarında ve idarenin diğer hizmetlerinde Kurtköy otoyol bakım işletme şefliği emrinde; günde 150km.7/24 saat esasına göre toplam 2 yıl çalışacaktır. Ayrıca Tütünçiftlik ve Hendek Otoyol Bakım İşletme Şefliklerinin yol ağı ile 14. Şube (İzmit) şefliği ve 17. Şube (Sapanca) şefliğinin sorumluluk alanları içinde de acil durumlarda ve idare tarafından ihtiyaç duyulması halinde çalışacaktır. Aracın bekleme yer, Kurtköy Otoyol Bakım İşletme Şefliği olup, çalışma puantajı da idarenin belirleyeceği kişi tarafından tutulacaktır. Aracın günlük çalışma kilometresi 150 km olup, her yıl toplam 150km×365 gün = 54.750 km/yıldır. Araç bunun üzerinde çalışma yapmış olsa da ödeme yapılmayacaktır.

b) Tütünçiflik otoyol bakım işletme şefliği: Tütünçiflik Otoyol Bakım İşletme Şefliği sorumluluk alanı içindeki otoyollarda ve bağlantı kollarında ve idarenin diğer hizmetlerinde Tütünçiflik Otoyol Bakım İşletme Şefliği emrinde; günde 150km. 7/24 saat esasına göre toplam 2 yıl çalışacaktır. Ayrıca Kurtköy ve Hendek otoyol bakım işletme şefliklerinin yol ağı ile 14. Şube (İzmit) şefliği ve 17. Şube (Sapanca) şefliğinin sorumluluk alanları içinde de acil durumlarda ve idare tarafından ihtiyaç duyulması halinde çalışacaktır. Aracın bekleme yer, Tütünçiflik Otoyol Bakım İşletme Şefliği olup, çalışma puantajı da idarenin belirleyeceği kişi tarafından tutulacaktır. Aracın günlük çalışma kilometresi 150 km olup, her yıl toplam 150km×365 gün = 54.750 km/yıldır. Araç bunun üzerinde çalışma yapmış olsa da ödeme yapılmayacaktır.

c) Hendek otoyol bakım işletme şefliği: hendek otoyol bakım işletme şefliği sorumluluk alanı içindeki otoyollarda ve bağlantı kollarında ve idarenin diğer hizmetlerinde Hendek Otoyol Bakım İşletme Şefliği emrinde; günde 150km.7/24 saat esasına göre toplam 2 yıl çalışacaktır. Ayrıca Kurtköy ve Tütünçiflik Otoyol Bakım İşletme Şefliklerinin yol ağı ile 14. Şube (İzmit) şefliği ve 17. Şube (Sapanca) şefliğinin sorumluluk alanları içinde de acil durumlarda ve idare tarafından ihtiyaç duyulması halinde çalışacaktır. Aracın bekleme yeri hendek otoyol bakım işletme şefliği olup, çalışma puantajı da idarenin belirleyeceği kişi tarafından tutulacaktır. Aracın günlük çalışma kilometresi 150 km olup, her yıl toplam 150km×365 gün = 54.750 km/yıldır. Araç bunun üzerinde çalışma yapmış olsa da ödeme yapılmayacaktır.

Kayar kasalı küçük kurtarıcı aşağıda belirtilen işyerinde ve tarif edildiği gibi çalışacaktır.

d) Tütünçiflik Otoyol Bakım İşletme Şefliği: Tütünçiflik Otoyol Bakım İşletme Şefliği sorumluluk alanı içindeki otoyollarda ve bağlantı kollarında ve idarenin diğer hizmetlerinde Tütünçiflik Otoyol Bakım İşletme Şefliği emrinde; günde 150km.7/24 saat esasına göre toplam 2 yıl çalışacaktır. Ayrıca Kurtköy Ve Hendek Otoyol Bakım İşletme Şefliklerinin yol ağı ile 14. Şube (İzmit) şefliği ve 17. Şube (Sapanca) şefliğinin sorumluluk alanları içinde de acil durumlarda ve idare tarafından ihtiyaç duyulması halinde çalışacaktır. Aracın bekleme yer, Tütünçiflik otoyol bakım işletme şefliği olup, çalışma puantajı da idarenin belirleyeceği kişi tarafından tutulacaktır. Aracın günlük çalışma kilometresi 150 km olup, her yıl toplam 150km*365 gün = 54.750 km/yıldır. Araç bunun üzerinde çalışma yapmış olsa da ödeme yapılmayacaktır.

h) Araçlar olağaüstü hal vb. durumlarda her türlü şart yer ve saatte idarenin istediği yer ve işte çalıştırılabilecektir.

i) Araçlar bekleme sahaları içinde yakıt ikmali ve bakımı yapılmış şekilde bekleyecek, talep doğrultusunda çalışacaktır. ” düzenlemesi,

Özel Teknik Şartname’nin “Çalışacak ekiplerle ilgili diğer hususlar” başlıklı 6’ncı maddesinde “f) Sürücüler görev süresince ekip araçları ile idare tarafından belirlenecek güzergah dışına çıkmayacak, idare elemanları ile yolda sürekli ring yapacak ve bakım işletme telsiz merkezi ile sürekli irtibat halinde olacaktır. Vardiya değişiminde ve arıza halinde otoyol bakım işletme merkezine bilgi verilecektir.

g) Günlük olarak iş başlangıcı ve iş bitimi sonunda kullanılan araçların km. göstergesindeki km. başlangıcı ve bitimi puantaja işlenecek, sorumlu KGM elemanına imzalatılacak. İmzasız puantajlar kabul edilmeyecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Dokümanda her aracın görevli olduğu otoyol bakım işletme şefliği emrinde şeflik sınırları içerisinde görev yapacağı, ancak acil durum olması durumunda diğer yakın bölge şeflikleri yol ağına da gideceğinin belirtildiği (İzmit, Sapanca), araçların olağanüstü hal vb. durumlarda her türlü şart yer ve saatte idarenin istediği yer ve işte çalıştırılabileceği, sürücülerin görev süresince ekip araçları ile idare tarafından belirlenecek güzergâh dışına çıkmayacağı, günlük olarak iş başlangıcı ve iş bitimi sonunda kullanılan araçların km.’lerinin kayıt altına alınacağı isteklilerin belirtilen km üzerinde yol yapması durumunda yükleniciye ödeme yapılmayacağı anlaşılmaktadır.

İşin niteliği ve konusu gereği araçların kat edecekleri km’lerin net olarak belirlenmesi mümkün olmamakla birlikte, isteklilerin tekliflerini birim fiyat teklif cetvelinde yer verilen araçların günde kaç km çalışacakları ile işin gün ve miktarını ve dokümanda belirtilen maliyetleri dikkate alarak oluşturmaları gerektiği, işin süresinin 2 yıl olduğu, her aracın yıllık çalışma km’sinin dokümanda belirtildiği, diğer bir ifade ile idarece yapılacak işin miktarı ve sınırının belirlendiği, yapılan düzenlemenin araçların ihtiyaç dışı kullanımını engelleyici nitelikte bir düzenleme olduğu, araçların yıllık belirtilen km üzerinde yol yapması durumunda herhangi bir ücret ödenmeyeceğine yönelik yapılan düzenlemede bir aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu itibarla başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

8) Başvuru sahibinin 11’inci iddiasına ilişkin olarak:

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri doğrultusunda yapılan incelemede, yaklaşık maliyetin ihalenin ilk oturumunda, bir başka deyişle 13.11.2019 tarihinde açıklandığı dikkate alındığında başvuru sahibi isteklinin şikâyet başvurusunda bulunduğu tarih itibariyle yaklaşık maliyeti bilmediği, bu nedenle ekip başına aylık 300 litre benzin ve 10 litre yağ düzenlemesinin yaklaşık maliyete dâhil edilmemiş ise eksik hesaplama yapıldığı yönündeki iddiasında anılan istekliyi herhangi bir hak kaybına veya zarara uğratma ihtimalinden söz edilemeyeceği, dolayısıyla bilgi sahibi olunmayan yaklaşık maliyet nedeniyle bahse konu isteklinin korunması gereken menfaatinin güncel ve meşru olmadığı, bu nedenle de anılan isteklinin söz konusu husus nedeniyle doğrudan doğruya bir hak kaybına uğradığı ve/veya uğrama ihtimali olduğu sonucunun çıkarılamayacağı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının da uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

9) Başvuru sahibinin 12’nci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.

46.1.1. 31.08.2013 tarih ve 28751 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Hizmet Alımlarına İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esaslara göre fiyat farkı verilecektir.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde bulunamaz.

14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı hesaplanacaktır. 31.08.2013 tarih ve 28751 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Hizmet Alımlarına İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esaslara göre fiyat farkı verilecektir.

14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” düzenlemeleri yer almaktadır.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:

c) Diğer hizmet alımlarında;

F = An x B x ( Pn-1)

İn Yn Gn Mn

Pn = [a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + c ——]

İo Yo Go Mo

(2) Formüllerde yer alan;

a) F: Fiyat farkını (TL),

b) B: 0,90 sabit katsayısını,

c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan

tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),

ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2 ve c değerlerinin ağırlık oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat farkı katsayısını,

d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,

e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

g) b2: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

ğ) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

ifade eder.

(3) Ağırlık oranlarına ilişkin katsayılar, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde belirlenen a1, a2, b1, b2 ve c katsayıları toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenir ve ihale dokümanında gösterilir. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2 ve c katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1 katsayısı olarak alınır.

(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;

a) İo, İn: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,

(5) Yukarıdaki endekslerden Go ve Gn için idarece; Türkiye İstatistik Kurumu tarafından

aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yılı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosundan alt sektörler itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan sütun veya sütunlar tespit edilerek hangi sütun veya sütunlardaki sayı veya sayıların kullanılacağının ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları veya yapmamaları durumlarda ise Go ve Gn endeksleri için Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ ÜFE Genel” sütunundaki sayılar esas alınır.

(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması sırasında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse eşdeğer yeni bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” Açıklaması yer almaktadır.

Anılan Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.

2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.

(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.” hükmü,

Aynı Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Bu Esaslara tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerekir. Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.

(3) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur.

(12) İdari şartname ile sözleşmelere, sadece 6’ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanacağına dair hüküm konulabilir.” açıklaması,

“Endeks veya fiyat belirlenmeyen hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 10’uncu maddesinde “(1) İhale dokümanında fiyat farkı verileceği öngörülmesine rağmen idare tarafından sabit katsayılar ile endekslerin belirlenmediği durumlarda, temel endeks ve güncel endeks olarak, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” açıklaması yer almaktadır.

İtirazen şikâyete konu ihalenin İdari Şartname ve Sözleşme Tasarısı’nda sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkının hesaplanacağı, fiyat farkı hesabının ise 4734 Sayılı Kanuna Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’a göre yapılacağı düzenlenmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinde hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması ve fiyat farkı hesabında uygulanacak katsayılara ve uygulanacak endekslere yer verilmesi gerektiği, ağırlık oranlarına ilişkin katsayıların işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde belirlenen a1, a2, b1, b2 ve c katsayılarının toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde idare tarafından belirlenmesi ve ihale dokümanında gösterilmesi gerektiği düzenlenmiştir.

Ancak ihale dokümanında fiyat farkı verileceği öngörülmesine rağmen idare tarafından sabit katsayılar ile endekslerin belirlenmediği durumlarda, temel endeks ve güncel endeks olarak, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkının hesaplanacağı hükme bağlanmıştır.

İdare tarafından İdari Şartname’de ve Sözleşme Tasarısı’nda ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak ve kullanılacak olan işçilik, araç ve malzemenin fiyat farkı hesabında uygulanacak ve kullanılacak olan işçilik, araç ve malzemenin fiyat farkı hesabında uygulanacak katsayılara ve endekslere yer verilmediği görülmüştür. Bu itibarla Kanuna Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 10’uncu maddesinde yer alan düzenleme gereğince, fiyat farkına ilişkin katsayıların ve endekslerin Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayı esas alınarak hesaplanacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

10) Başvuru sahibinin 13’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik Şartname” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur.

4) Teknik şartnamede ihale konusu işte kullanılacak makine, malzeme ve ekipmanın kullanım kılavuzlarına yönelik düzenleme yapılabilir.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41 inci maddesinde “1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

(2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “Genel hususlar” başlıklı 6’ncı maddesinde “a) Kurtköy, Tütünçiftlik ve Hendek Otoyol Bakım İşletme Şefliği emrinde çalışacak olan araçlar firmanın kendi özmalı veya her yıl için en az 1 yıllık kiralanmış araçları olacaktır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Vinçli kamyonun teknik özellikleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1 araçların teknik özellikleri:

En az 2018 model olacaktır

7.2 vinçlerin teknik özellikleri:

En az 2018 veya üstü model olmalıdır

Küçük kurtarıcı kamyonun teknik özellikleri başlıklı 8’inci maddesinde”

8.1 aracın teknik özellikleri:

En az 2018 model olacaktır.

8.2 kayar kasa teknik özellikleri:

En az 2018 model olmalıdır.

…” düzenlemesi yer almaktadır.

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe başlama tarihinden itibaren 24 (yirmi dört) aydır

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden ihale konusu işin takriben 247 kilometre uzunluğundaki otoyol, bağlantı yolu ve kavşak kollarında küçük kurtarıcı ve kamyonetler ile vinçli kamyonların 24 ay süre ile çalıştırılması hizmet alımı işi olduğu, dokümanda yer alan araçlar için kendi malı olma şartının istenilmediği anlaşılmış, isteklilerin kendi malı olarak araçları temin edebilecekleri gibi kiralama yolu ile de söz konusu araçları temin edebileceklerinin düzenlendiği, söz konusu araçlar için en az 2018 model olma şartı getirildiği görülmüştür.

Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemelerinden işin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine ihale dokümanında yer verileceği, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de teklif kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu, teknik kıstas belirlemesinin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda belirleneceğinin aşikar olduğu, öte yandan idarelerin gereksinimlerini 4734 sayılı Kanun’un 5’nci maddesinde yer alan temel ilkeler doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu, belirlenen kriterlerin ihaleye katılımı ve rekabeti engelleyici sonuç doğuracak şekilde tespit edilmemesi gerektiği anlaşılmıştır.

Anılan mevzuat hükümleri ile İdari Şartname ve Teknik Şartname’de yer alan düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde, idarenin ihale konusu işte çalıştırılacak araçlara ilişkin asgari teknik kriterleri belirlediği, bu belirlemeyi yaparken araçların model yılına sınırlama getirilerek en az 2018 model olmasının düzenlendiği, söz konusu araçlar için kendi malı olma şartının getirilmediği, işin süresinin 2 yıl olduğu göz önüne alındığında 2019 yılında gerçekleştirilen ihalede 2018 model araçların işin bitim tarihinde 4 yıllık araçlar olacağı ve idarenin şikayete verdiği cevap yazısında kullanım şartları ve ihtiyaç gerekleri de dikkate alınarak yapılan bu belirlemenin makul kabul edilebileceği, idarenin Kanun’un 5’nci maddesi gereği ihtiyaçlarını uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını sağlamakla sorumlu olduğu, ayrıca dokümanda araçlara ait kendi malı şartı getirilmediğinden söz konusu düzenlemenin rekabeti engellediğinden bahsedilemeyeceği, dolayısıyla söz konusu düzenlemenin ihaleye teklif verilmesine engel olacak mahiyette bir kriter olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.