|
BAŞVURU SAHİBİ:
Şakir ŞAHBAZ,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Marmaraereğlisi Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/529212 İhale Kayıt Numaralı “8 Adet; 13+1,5 M3 Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu, 1 Adet; 17+1 Kişilik Koltuk Kapasiteli Minibüs, 1 Adet 27+1 Kişilik Koltuk Kapasiteli Otobüs, 1 Adet Su Tankı Hacmi En Az 8 M3 Kapasiteli Arazöz Kiralanması” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Marmaraereğlisi Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından 01.10.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “8 Adet; 13+1,5 M3 Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu, 1 Adet; 17+1 Kişilik Koltuk Kapasiteli Minibüs, 1 Adet 27+1 Kişilik Koltuk Kapasiteli Otobüs, 1 Adet Su Tankı Hacmi En Az 8 M3 Kapasiteli Arazöz Kiralanması” ihalesine ilişkin olarak Şakir Şahbaz’ın 27.09.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 30.09.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerinde, başvuru sahibince 11.10.2021 tarih ve 47176 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.10.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1670 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Teknik Şartname’nin 11, 13 ve 15’inci maddelerinde yer alan, çalışma esnasında şoför hatasından dolayı oluşabilecek ve sigorta/kaskonun karşılamayacağı yaralama ve ölümlü kazalardan doğan sorumlulukların yüklenici firmaya ait olduğu hususuna ilişkin düzenlemelerin mevzuata aykırı olduğu, bu durumun yüklenici firmanın hak kaybına ve zarara uğramasına sebep olabileceği, idarenin çalıştıracağı şoför ve operatörlerin kusurlarından kaynaklanan sorumluluğun idareye ait olması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir.
Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.
Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Mevzuata uygunluk” başlıklı 12’nci maddesinde “İlgili bütün bildirimlerin ve bütün ödemelerin yapılması da dahil olmak üzere yüklenici… (b) Malları veya hakları, işler dolayısıyla herhangi bir şekilde etkilenen veya etkilenebilecek olan kamu kurum ve kuruluşlarının düzenlemelerine uyacak ve bu hükümlerin ihlali nedeniyle ortaya çıkabilecek bütün sorumluluk ve cezalardan dolayı idarenin zararını karşılayacaktır .” düzenlemesi,
“Kamu düzenine ve mallarına zarar vermeme” başlıklı 15’inci maddesinde “Yüklenici işlerin yürütülmesi, tamamlanması ve işlerde olabilecek aksaklıkların giderilmesi için gereken bütün işlemlerde, sözleşme koşullarına uygun davranma yükümlülüğü içerisinde;
(a) Kamu düzenine ve kamusal yaşamın gereklerine uygun davranacak,
(b) Kamunun mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmaz mallar ile özel kişilerin mülkiyetindeki taşınır veya taşınmaz mallara, kamusal kullanıma tahsis edilmiş veya bırakılmış yol, meydan, park gibi orta mallarına ve kamu hizmetinde kullanılan mallara zarar vermeyecek, bunların kullanımına ve bunlara ulaşılmasına engel olmayacaktır.
Belirtilen hükümlerin ihlal edilmesi nedeniyle idarenin maruz kalabileceği tüm zarar, ceza, tazminat ve benzeri sorumluluklar ile bunların mali sonuçlarından doğacak giderler yüklenici tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 19’uncu maddesinde “İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar her türlü araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin korunmasından yüklenici sorumludur.
Yüklenici, kazaların, zarar ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile gereken bütün önlemleri almak ve kontrol teşkilatı tarafından, kaza, zarar ve kayıp ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak zorundadır.
Yüklenici, işin devamı süresince iş yerinde yapılacak çalışmalarda her türlü güvenlik önlemini almak zorundadır. İş sahasında veya çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik önleminin alınmaması nedeniyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici sorumludur. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan ekipmanın neden olabileceği kazalardan korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlara öğretmek zorundadır. Bu konularda gerek kontrol teşkilatı tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir…” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Yüklenicinin kusuru dışındaki hasar ve zararlar” başlıklı 20’nci maddesinde “Olağanüstü haller ve doğal afetlerin işyerlerinde ve yapılan işlerde meydana getireceği hasar ve zararlar ile sigortalanabilir riskler sigorta kapsamında olsun veya olmasın yüklenici bu hasar ve zararlar için idareden hiç bir bedel isteyemez. Ancak bu hasar ve zararlar nedeniyle meydana gelecek gecikmeler için yükleniciye gerekli süre uzatımı verilir.
Savaş, yurt içinde seferberlik, ayaklanma, iç savaş ve bunlara benzer olaylar veya yüklenici ve varsa alt yüklenici tarafından kullanılmadıkça bir nükleer yakıttan kaynaklanan radyasyonlar ve bunların gerektirdiği önlemler sonucunda meydana gelecek riskler gibi sigortalanması mümkün olmayan türden riskler ile idarenin işlerin tamamlanmış kısımlarını teslim alarak kullanmasından dolayı doğacak riskler idareye aittir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’de “1.1. … yakıt hariç, her türlü giderleri (bakım, onarım, arıza, kaza giderleri, lastik, yedek parça, resim harçlar, amortisman, Trafik Sigortası, Motorlu Taşıtlar Vergisi, Egzoz ve Fenni Muayeneler vb.) bütün ödemeleri teklif fiyata dahildir.
…
11. Trafik ve kasko sigorta şirketleri ile 3. şahıslarca açılacak her türlü dava, zarar ve ziyan taleplerine karşı Yüklenici sorumludur. İdare, bu gibi dava, şikâyet ve benzeri konulara hiçbir şekilde taraf ve muhatap değildir.
…
13. Çalışma sırasında meydana gelebilecek bir kaza neticesinde araçta, araç içinde bulunan görevliler ve 3. şahıslarda oluşabilecek can ve mal kaybı, tüm zarar ve ziyandan yüklenici sorumlu olacaktır.
…
15. Araçların; herhangi bir trafik kazasına uğraması halinde doğabilecek her türlü maddi ve manevi zarar, ziyan ve tazminatlar yükleniciye aittir. İdarece her hangi bir ücret ödenmeyeceği gibi üçüncü şahıslara karşı da yüklenici muhatap olacaktır.
…
19. Sözleşme süresi içinde araçların donanım veya ekipmanların eksik olmasından dolayı ortaya çıkabilecek her türlü zarar, hasar ile 3. şahıslara verilecek zarar ve ziyanlar yüklenici tarafından karşılanacaktır.
…
21. Araçlar ile ilgili zorunlu mali mesuliyet, yasal gider ve her türlü yükümlülük yükleniciye ait olup, bu eksikliklerden dolayı doğacak her türlü ceza ve zararlar yükleniciye ait olacaktır.
22-Araçlarda çalışacak şoförler İdare şoförleridir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemeleri uyarınca, yüklenicilerin işin görülmesi esnasında Hizmet İşleri Genel Şartnamesinde öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl etmek suretiyle, idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumlu olacağı belirli kılınmış olup idarenin ise takip, gözetim ve denetim sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu bağlamda, her ne kadar yüklenicinin ilgili mevzuata göre alınması zorunlu olan güvenlik ve sağlık tedbirlerini almakla yükümlü olduğu açık olsa da, şikâyete konu edilen Teknik Şartname maddelerinin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin genel hükümlerinin kapsamının dışına çıktığı, idarenin personelinin kusurundan doğacak zararların da yüklenicinin sorumluluğu kapsamına alındığı, bu çerçevede şikâyete konu düzenlemelerin mevzuata aykırı olduğu ve istekilerin sağlıklı teklif oluşturmasını engeller nitelikte olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.
|