idarece ihale teklifleri sınır değerin altında kalan isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, “Kiralanması hâlinde araç kira giderleri”nin açıklama istenilecek önemli teklif bileşenlerinden biri olarak belirlendiği; bununla birlikte, açıklamada kullanılacak araçların motor gücüne ilişkin olarak isteklilerden herhangi bir tevsik edici bilgi veya belge talep edilmediği, aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında kullanılacak araçların motor gücüne ilişkin olarak herhangi bir teknik özellik kıstasına yer verilmediği ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından, aşırı düşük teklif sorgulama yazısında önemli bileşenlerden biri olarak kabul edilen “araç kira giderleri” için üçüncü kişiden alınan fiyat teklifi ile aşırı düşük teklif açıklaması yapılması, alınan her iki fiyat teklifinde de teklif edilen araçların dava konusu ihaleye ait Teknik Şartname’de istenilen kriterlere uygun olduğunun beyan edilerek eklerinde Teknik Şartname’nin kaşelenip imzalanarak sunulması ve Tebliğ’in 79.2.2. maddesinde, isteklilerin aşırı düşük teklif olarak tespit edilen tekliflerini açıklamak için kullanılabilecek yöntemlerden biri olarak “üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri”nin sayılmış olması karşısında, fiyat tekliflerinin mevzuata uygun olduğu ve fiyat tekliflerinde yer alan ifadelerden araçların ihale dokümanında belirlenen özelliklere uygun olduğunun anlaşıldığından bahisle araç kiralama giderlerine ilişkin iddialar yönünden itirazen şikâyet başvurusunun reddi yolundaki Kurul kararında eksik inceleme ve hukuka aykırılık, dava konusu işlemin bu kısmının iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmaması hk (Danıştay K)

Toplantı No 2022/056
Gündem No 31
Karar Tarihi 30.11.2022
Karar No 2022/MK-332
BAŞVURU SAHİBİ:
Çankaya Bilişim Temizlik Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. – Çelikbay Otomotiv Gıda Tarım Nakliyat Orman Ürünleri İnşaat Giyim Tekstil Elektrik İletişim Petrol Tem. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş (BOTAŞ)
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/616480 İhale Kayıt Numaralı “Botaş Petrol İşletmeleri Bölge Müdürlüğü Ve Bağlı İşyerleri Personel Taşıma Servisi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
KARAR:

Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş (BOTAŞ) tarafından yapılan 2021/616480 ihale kayıt numaralı “Botaş Petrol İşletmeleri Bölge Müdürlüğü ve Bağlı İşyerleri Personel Taşıma Servisi ihalesine ilişkin olarak Çankaya Bilişim Temizlik Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. – Çelikbay Otomotiv Gıda Tarım Nakliyat Orman Ürünleri İnşaat Giyim Tekstil Elektrik İletişim Petrol Tem. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 02.03.2022 tarihli ve 2022/UH.I-324 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

 

Davacı Çankaya Bilişim Temizlik Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. – Çelikbay Otomotiv Gıda Tarım Nakliyat Orman Ürünleri İnşaat Giyim Tekstil Elektrik İletişim Petrol Tem. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Ankara 9. İdare Mahkemesinin 12.05.2022 tarihli E:2022/621, K:2022/1083 sayılı kararı ile gerekçesiyle dava konusu işlemin kısmen iptaline karar verilmiştir.

 

Söz konusu Mahkeme kararı üzerine alınan 08.06.2022 tarihli ve 2022/MK-186 sayılı Kurul kararı ile “1- Kamu İhale Kurulunun 02.03.2022 tarihli ve 2022/UH.I-324 sayılı kararında yer alan başvuru sahibinin (a) ve (g) iddialarına ilişkin olarak Mahkeme kararında belirtilen kısımlara yönelik değerlendirmelerin iptaline,

2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin (a) ve (g) iddialarının Mahkeme kararıyla iptal edilen kısımlarının esasının incelenmesine”  karar verilmiştir.

 

Anılan  karar  gereği  yapılan inceleme  sonucunda  Kamu  İhale  Kurulu’nun  29.06.2022 tarihli  ve 2022/UH.II-776 sayılı Kurul kararı ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine”  karar verilmiştir.

 

Kurumumuz tarafından anılan Mahkeme kararının temyizi üzerine Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin 29.09.2022 tarih ve E:2022/2931, K:2022/3419 sayılı kararında “1) Mahkeme kararının 4. ve 7(b)’de yer alan iddiaların şekil ve süre yönünden reddine ilişkin kısımları yönünden dava konusu Kurul kararının iptali ile davanın kısmen reddi yolundaki kısımları incelendiğinde;

İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür. Temyizen incelenen kararın bu kısımları usul ve hukuka uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

2) Mahkeme kararının 1(b)’de yer alan iddia yönünden dava konusu Kurul kararının iptali yolundaki kısmı incelendiğinde;

 4734 sayılı Kanun’un 38. maddesinde, teklifi diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre aşırı düşük olan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamasının istenileceği belirtildikten sonra, maddenin son fıkrasında yer alan kural ile, konuya ilişkin ayrıntılı düzenlemeleri yapma yetkisinin Kurum’a verildiği ve ihale komisyonlarının Kurum tarafından yapılacak bu düzenlemeleri esas alacakları kurala bağlanmıştır. Kamu İhale Kurumu tarafından yapılan konuya ilişkin düzenlemeler, ihale sürecine katılan bütün taraflar (ihaleyi gerçekleştiren idare, istekli ve istekli olabilecekler) bakımından bağlayıcı olup, ihale süreçlerine ilişkin öngörülebilirliği ve ihale işlemlerindeki objektifliği sağlamaya hizmet etmektedir. Bu kapsamda, anılan yetkiye dayalı olarak Kurum’ca hazırlanan Kamu İhale Genel Tebliği’nin hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesini düzenleyen 79.2.2. maddesi ile, isteklilerin aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini maddede sayılan yöntemlerden birini kullanarak açıklayabilecekleri kabul edilmiştir. İhaleyi gerçekleştiren idarece teklifleri sınır değerin altında kalan isteklilere 07/12/2021 tarihinde gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, “Kiralanması hâlinde araç kira giderleri”nin açıklama istenilecek önemli teklif bileşenlerinden biri olarak belirlendiği; bununla birlikte, açıklamada kullanılacak araçların motor gücüne ilişkin olarak isteklilerden herhangi bir tevsik edici bilgi veya belge talep edilmediği, aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında kullanılacak araçların motor gücüne ilişkin olarak herhangi bir teknik özellik kıstasına yer verilmediği anlaşılmaktadır. Bu bağlamda, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından, aşırı düşük teklif sorgulama yazısında önemli bileşenlerden biri olarak kabul edilen “araç kira giderleri” için üçüncü kişiden alınan fiyat teklifi ile aşırı düşük teklif açıklaması yapılması, alınan her iki fiyat teklifinde de teklif edilen araçların dava konusu ihaleye ait Teknik Şartname’de istenilen kriterlere uygun olduğunun beyan edilerek eklerinde Teknik Şartname’nin kaşelenip imzalanarak sunulması ve Tebliğ’in 79.2.2. maddesinde, isteklilerin aşırı düşük teklif olarak tespit edilen tekliflerini açıklamak için kullanılabilecek yöntemlerden biri olarak “üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri”nin sayılmış olması karşısında, fiyat tekliflerinin mevzuata uygun olduğu ve fiyat tekliflerinde yer alan ifadelerden araçların ihale dokümanında belirlenen özelliklere uygun olduğunun anlaşıldığından bahisle araç kiralama giderlerine ilişkin iddialar yönünden itirazen şikâyet başvurusunun reddi yolundaki Kurul kararında eksik inceleme ve hukuka aykırılık, dava konusu işlemin bu kısmının iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.” şeklindeki gerekçeyle Ankara 9. İdare Mahkemesi’nin 12/05/2022 tarih ve E:2022/621, K:2022/1083 sayılı kararının kısmen bozulmasına karar verilmiştir.

 

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

 

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

 

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

  1. 08.06.2022 tarihli ve 2022/MK-186 sayılı Kurul kararı ile 02.03.2022 tarihli ve 2022/UH.I-324 sayılı Kurul kararının başvuru sahibinin (a) bendinde yer alan iddialarına yönelik değerlendirmelerin iptaline ilişkin kısmının iptaline,

 

  1. 08.06.2022 tarihli ve 2022/MK-186 sayılı Kurul kararı gereği yapılan inceleme sonucunda alınan 29.06.2022 tarihli ve 2022/UH.I-776 sayılı Kurul kararının başvuru sahibinin (a) bendinde yer alan iddialarına yönelik değerlendirmelerin iptaline,

 

3- Kamu İhale Kurulunun 02.03.2022 tarihli ve 2022/UH.I-324 sayılı kararının (a) bendinde yer alan kısmının hukuki geçerliliğini koruduğuna,

 

 


Oybirliği ile karar verildi.