ihalede yüklenicinin fiilen gerçekleştirdiği imalâtların işin yapıldığı ileri sürülen tarihteki mahalli piyasa rayiçleri ile mahalli piyasa rayiçleri içerisinde yüklenici kârı ve KDV’de olacağından ayrıca bunlar eklenmeksizin bedeli, birleşen dava ile ilgili olarak da davalısı …’ın fesih anına kadar yaptığı iş ve imalâtların eksik ve kusurlar dikkate alınıp düşülmek suretiyle sözleşme ve eklerine göre üstlendiği işin tamamına göre fiziki gerçekleşme oranını tespit ve bu oranın sözleşme bedeli * TL uygulanarak birleşen dava yüklenicisinin hak ettiği imalât bedeli konusunda gerekçeli ve denetime elverişli ek rapor alınıp asıl davada hesaplanan miktardan ödenen *TL, birleşen dava ile ilgili hesaplanacak miktardan ilk yükleniciye yapılan * TL ödeme mahsup edilerek asıl ve birleşen davada sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken bu hususlar üzerinde durulmadan eksik incelemeyle asıl ve birleşen davada yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, bozulması uygun bulunmuştur

15. Hukuk Dairesi         2019/1822 E.  ,  2020/28 K.

“İçtihat Metni”

Davacı … ile davalılar 1-… 2-Tasfiye Halinde … İnternet Hiz. Tur. İnş. Tek. İhr. İth. San. ve Tic. Ltd. Şti. Tasfiye Memuru …, birleşen 2016/138 Esas sayılı davada davacılar 1-… 2-Tasfiye Halinde … İnternet Hiz. Tur. İnş. Tek. İhr. İth. San. ve Tic. Ltd. Şti. Tasfiye Memuru … ile davalılar 1-… 2-… arasındaki davadan dolayı … 25. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 07.06.2018 gün ve 2016/28 E.-2018/213 K. sayılı hükmü bozan Dairemizin 25.02.2019 gün ve 2018/5008 E.-2019/776 K. sayılı ilamı aleyhinde davacı-birleşen dosya davalısı … vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

– K A R A R –

Asıl ve birleşen davalar eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, asıl dava 2. yüklenici tarafından iş sahipleri aleyhine açılan ödenmeyen iş bedeli alacağının tahsili istemine, birleşen dava iş sahipleri tarafından birinci ve ikinci yükleniciler aleyhine açılan eser sözleşmesi sebebiyle fazla ödemenin iadesi ve gecikme tazminatı alacaklarının tahsili istemlerine ilişkindir.
Mahkemece davaların birleştirilerek yapılan yargılaması sonucunda asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın … yönünden reddine … yönünden kısmen kabulüne dair verilen kararın davalı-birleşen dosya davacıları iş sahipleri ile birleşen dosya davalısı …’ın temyizi üzerine Dairemizin 25.02.2019 gün 2018/5008 Esas, 2019/776 Karar sayılı ilamı ile bozulması üzerine asıl dava davacısı, birleşen dava davalılarından … vekilince kararın düzeltilerek kendi temyiz taleplerinin incelenmek suretiyle bozulması talep edilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden Dairemizin 25.02.2019 tarihli bozma ilamında hükmü iş sahipleri vekili ile birleşen dosya davalısı … vekilinin temyiz ettiği kabul edilerek temyiz incelemesi yapılmıştır. Dosya kapsamında asıl dava davacısı-birleşen dosya davalılarından …’ın temyiz dilekçesi bulunmamakta ise de karar düzeltme talepli olarak verilen dilekçe üzerine UYAP sisteminde yapılan incelemede adı geçen … vekilinin 08.08.2018 tarihinde yasal süresinde temyiz dilekçesini verdiği ve aynı tarihli sayman mutemet alındısı ile temyiz harcını yatırdığı anlaşılmış ve UYAP üzerinden adı geçenin temyiz dilekçesi sayman mutemet alındısı ve dilekçenin sisteme kayıt tarihine ilişkin kayıt suretleri çıkartılarak dava dosyasına alınmıştır.
Yapılan bu inceleme sonucunda davacı-birleşen dosya davalısı … vekilince yasal süresi içerisinde verilen dilekçe ile yerel mahkeme kararı temyiz
edildiği halde temyiz dilekçesinin dosyada bulunmaması sebebiyle yaptığı temyiz başvurusunun gözden kaçırılarak diğer tarafların temyizi üzerine 25.02.2019 tarihli kararın oluşturulduğu bu kez yapılan incelemede anlaşıldığından Dairemizin 25.02.2019 gün 2018/5008 Esas, 2019/776 Karar sayılı bozma ilamının kaldırılmasına karar verilerek taraf vekillerinin temyiz itirazlarının incelenmesine geçilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle asıl dosya davalıları, birleşen dosya davacıları iş sahiplerince ilk yüklenici … ile yapılan sözleşmenin feshi sırasında kalan imalâtın asıl dosya davacısı tarafından 50.000,00 TL’ye yapılacağı savunmasının 2. yüklenici tarafından kabul edilmemesi ve yasal delillerle kanıtlanmamış olması sebebiyle kabul edilmesinin mümkün bulunmamasına, iş sahibince 2. yüklenicinin de işi eksik bırakıp kendisinn tamamladığına dair savunmasının da yasal delillerle ispatlanmamış olmasına, ilk yüklenici …’la yapılan sözleşmenin iş sahiplerince feshedilmiş olması sebebiyle sözleşmelerinde aksi de kararlaştırılmadığından gecikme tazminatının fesih halinde istenmesinin mümkün bulunmamasına göre asıl dava tarafları, birleşen dosya davacıları iş sahipleri ile birleşen dosya davalısı … vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Asıl dava ile ilgili olarak, davacı 2. yüklenici ile davalıları iş sahipleri arasında yazılı sözleşme bulunmamakla birlikte davalılara ait taşınmaz üzerinde yapılı 3 katlı kaba inşaatın ilk yüklenici … tarafından yapılmayan ince işlerinin tamamlanması konusunda eser sözleşmesi ilişkisi kurulduğu anlaşılmaktadır. Bu ikmâl inşaatı ile ilgili 2. yüklenici …’a 50.000,00 TL ödendiği adı geçen davacının asıl dava dilekçesindeki beyanından anlaşılmaktadır. Akdî ilişkinin kurulduğu ileri sürülen ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK’nın 481. maddesi hükmünce ve Dairemizin yerleşik uygulamalarına göre akdî ilişki sabit olup, tarafların bedelde anlaşamamaları halinde hak edilen bedelin işin yapıldığı tarihteki mahalli piyasa rayiçleri ile tespiti, bulunacak miktardan kanıtlanan ödemeler düşülerek alacak-borçluluk durumunun saptanması gerektiği kabul edilmektedir.
Birleşen davanın dayanağı da iş sahipleri ile … arasında imzalanan ve bilahare…’ın işi tamamlayamaması ile feshedilen 06.08.2011 tarihli sözleşmedir. Sözleşmenin 4. maddesine göre; iş bedeli 105.000,00 TL+KDV olup, toplam olarak kararlaştırıldığından götürü bedellidir. 6098 sayılı TBK’nın 480. maddesine göre götürü bedelli işlerde yüklenici işi kararlaştırılan bedel ile yapmak zorunda olup arttırılmasını isteyemez. Götürü bedelli sözleşmelerde ödenmeyen iş bedeli alacağı ya da fazla ödeme bulunup bulunmadığının, gerçekleştirilen imalâtın eksik ve kusurlar dikkate alınıp düşülerek işin tamamına göre gerçekleşme fiziki oranının tespit ve bu oranın götürü bedele uygulanmak suretiyle hak edilen bedel hesaplandıktan sonra yapıldığı ispatlanan ödeme düşülerek hesaplanması gerekmektedir.
Bu durumda mahkemece; keşfe bağlı olarak rapor düzenleyen teknik bilirkişi kurulundan asıl dava davacısı …’ın iddiaları, delil tespit dosyası ve bilirkişi raporuna itirazlarını irdeleyip karşılamak suretiyle asıl dava davacısı 2. yüklenicinin fiilen gerçekleştirdiği imalâtların işin yapıldığı ileri sürülen tarihteki mahalli piyasa rayiçleri
ile mahalli piyasa rayiçleri içerisinde yüklenici kârı ve KDV’de olacağından ayrıca bunlar eklenmeksizin bedeli, birleşen dava ile ilgili olarak da davalısı …’ın fesih anına kadar yaptığı iş ve imalâtların eksik ve kusurlar dikkate alınıp düşülmek suretiyle 06.08.2011 tarihli sözleşme ve eklerine göre üstlendiği işin tamamına göre fiziki gerçekleşme oranını tespit ve bu oranın sözleşme bedeli 105.000,00 TL+KDV’ye uygulanarak birleşen dava yüklenicisinin hak ettiği imalât bedeli konusunda gerekçeli ve denetime elverişli ek rapor alınıp asıl davada hesaplanan miktardan …’a ödenen 50.000,00 TL, birleşen dava ile ilgili hesaplanacak miktardan ilk yüklenici …’a yapılan 30.000,00 TL ödeme mahsup edilerek asıl ve birleşen davada sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken bu hususlar üzerinde durulmadan eksik incelemeyle asıl ve birleşen davada yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Dairemizin 25.02.2019 gün 2018/5008 Esas, 2019/1776 Karar sayılı ilamının kaldırılmasına, yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle asıl davada taraflar, birleşen dosya davacıları iş sahipleri ve birleşen dosya davalısı …’ın diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile hükmün asıl davanın tarafları ile birleşen dosya davacıları iş sahipleri ve birleşen dosya davalısı … yararına BOZULMASINA, ödediği karar düzeltme peşin harcının istek halinde karar düzeltme isteyen davacı …’a geri verilmesine, ödenenden 5766 sayılı Kanun’un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 176,60 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan harcın temyiz eden davacı …’a, 353,20 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan harcın temyiz eden davalı-birleşen dosya davacılarına, 176,60 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan harcın temyiz eden birleşen dosya davalısı …’a iadesine,
13.01.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.