İmzalanan ve ihale sözleşme süresini uzatan protokolün ilk sözleşmeden ayrı ve bağımsız bir sözleşme olarak kabulünün hukuken mümkün olmadığı davacının ihalede sunduğu iş deneyim belgesine esas olarak sunduğu sözleşmenin imzalan ek protokolle birlikte tek bir sözleşme olarak değerlendirilerek asgari iş deneyim tutarını sağlayıp sağlamadığı yönünde bir değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken bu ek protokol dikkate alınmaksızın asgari iş deneyim tutarını sağlamadığı tespit edildiğinden bahisle davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı hk (Danıştay Kararlı)

Toplantı No 2022/035
Gündem No 58
Karar Tarihi 07.07.2022
Karar No 2022/MK-228
BAŞVURU SAHİBİ:
KARACA TEMİZLİK İNŞAAT TEKSTİL KAĞITÇILIK GIDA İŞ GÜVENLİK MALZEMELERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ TESİSLER BAKIM VE ONARIM MÜDÜRLÜĞÜ
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/619078 İhale Kayıt Numaralı “33 Aylık Anadolu Yakası İBB Binalarının Elektrik ve Mekanik Sistemlerinin Periyodik Bakım ve İşletmeye Hazır Halde Tutulması İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
KARAR:

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Tesisler Bakım ve Onarım Müdürlüğü tarafından yapılan 2021/619078 ihale kayıt numaralı “33 Aylık Anadolu Yakası İBB Binalarının Elektrik ve Mekanik Sistemlerinin Periyodik Bakım ve İşletmeye Hazır Halde Tutulması İşi” ihalesine ilişkin olarak Karaca Temizlik İnşaat Tekstil Kağıtçılık Gıda İş Güvenlik Malzemeleri San. ve Tic. Ltd. Şti. itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kamu İhale Kurulunca alınan 09.03.2022 tarihli ve 2022/UH.II-346 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

 

Davacı Optima Müh. Taah. Ltd. Şti. tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 6. İdare Mahkemesinin 02.06.2022 tarihli E:2022/843, K: 2022/1329 sayılı kararında; “Dosyadaki belgelerin incelenmesinden, davacı ile ING Bank A.Ş. ile yaptığı hizmet alım işine ilişkin “Genel Müdürlük Binası ve İstanbul Operasyon ve Teknoloji Merkez Binası Kahramanmaraş Operasyon ve Çağrı Merkezi Bina İşletimi Sözleşmesi”nin “Sözleşmenin Süresi” başlıklı 11. maddesinde “Taraflar arasında imza edilen işbu sözleşme 01/08/2014 tarihinden itibaren 2 yıl süre ile akdedilmiştir. Hizmet bedeline sözleşmenin 1. yılı tamamlanmasına müteakip her yıl Türkiye İstatistik Kurumu ÜFE ile TÜFE’nin on iki aylık ortalamalara göre değişim oranları toplamının ‘/z’si oranına göre artış yapılacaktır. Taraflar, sözleşmenin süresinin sona ermesinden 30 gün önce yazılı bildirimde bulunmadıkları takdirde sözleşme, kendiliğinden 1 yıl daha uzamış sayılır. İşbu sözleşmenin uzaması durumunda taraflar ödeme koşullarında mutabık kalacaktır..” düzenlemesine yer verildiği, anılan hükme istinaden 01/06/2016 tarihinde imzalanan ve “İşbu protokol müşteri ve firma arasında 01.08.2014 tarihinde imzalanan sözleşmenin ayrılmaz bir parçasıdır. Taraflar; 01.08.2016 – 31.12.2016 tarihleri arasında işbu sözleşme içerisindeki tüm bedellerin aynı birim fiyatlar ve şartlar üzerinden devam edeceği hususunda karşılıklı mutabakat sağlamışlardır.” şeklinde düzenlenen ek protokol ile sözleşme süresinin sözleşmede hiç bir değişiklik yapılmayarak 31/12/2016 tarihine uzatıldığı, 01/08/2017 tarihinde imzalanan ek protokol ile sözleşme bedelinde değişiklik yapılarak ve sözleşmeye yeni maddeler eklenmek suretiyle sözleşme süresinin 31/12/2017 tarihine uzatıldığı ve 01/04/2018 tarihinde imzalanan protokol ile sözleşme bedelinde değişiklik yapılarak sözleşme süresinin 31/12/2017 tarihine uzatıldığı anlaşılmaktadır.

Uyuşmazlığın, davacı ile ING Bank A.Ş. arasında imzalanan hizmet alımına ilişkin sözleşmenin yapılan ek protokollerle süresinin uzatılması nedeniyle, anılan uzatma sürelerinin ayrı birer sözleşme olup olmadığı ve bu bağlamda “tek sözleşme” kavramı kapsamında değerlendirilmesi gerekip gerekmediğinden kaynaklandığı anlaşılmaktadır.

İki tarafın, hukukî sonuca yönelik karşılıklı ve birbirine uygun iradelerini açıklamalarıyla meydana gelen bir hukukî işlem olan sözleşmenin, süresinin de taraflarca belirlenmesi esastır. Belirlenen sürenin sona ermesi halinde sözleşme ilişkisinin sona ereceği de açıktır. Bununla birlikte, davacı ile ING Bank A.Ş. arasında 25.09.2014 tarihinde imzalanan sözleşmenin “Sözleşmenin Süresi” başlıklı 11. maddesi gibi bir hükme dayanılarak, sözleşme ilişkisi sona ermeden ve fasıla verilmedikçe, konusu, tarafları, şartları ve bütün unsurları aynı tutularak mutabakat yahut irade açıklamalarıyla birbirini izleyen süre uzatımına ilişkin protokollerin yeni birer hukukî ilişki niteliğinde olmadığı, aynı sözleşmenin devamı olarak kabulünün, tarafların gerçek iradesine, hukuka ve olayların doğal akışına uygun olduğu değerlendirilmektedir. Başka bir anlatımla, mevcut bir sözleşmede yer alan hüküm çerçevesinde, var olan borç ilişkisi yeni bir borç oluşturulmak suretiyle sona erdirilmediği ve tarafların yükümlülüklerinin yalnızca süresinin uzatıldığı bir akdin, yeni bir sözleşme olarak nitelendirilmesi mümkün görülmemektedir.

Davacı ile ING Bank A.Ş. arasında 01/06/2016 tarihinde imzalanan ilk protokolde, “İşbu protokol müşteri ve firma arasında 01.08.2014 tarihinde imzalanan sözleşmenin ayrılmaz bir parçasıdır. Taraflar; 01.08.2016 – 31.12.2016 tarihleri arasında işbu sözleşme içerisindeki tüm bedellerin aynı birim fiyatlar ve şartlar üzerinden devam edeceği hususunda karşılıklı mutabakat sağlamışlardır.” denilerek protokolün var olan borç ilişkisi yeni bir borç oluşturulmak suretiyle sona erdirilmediği ve tarafların yükümlülüklerinin yalnızca süresinin uzatıldığı bir protokol olduğu anlaşıldığından tek sözleşme kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, sözleşme süresini 31.12.2017’ye kadar uzatan ikinci protokolde ve sözleşme süresini 31.12.2018’e kadar uzatan üçüncü protokolde sözleşme bedeli de değiştirilmek suretiyle işin devamının sağlanması yönünde anlaşma yapıldığı görüldüğünden bu protokollerin yeni bir sözleşme niteliğinde olduğu tek sözleşme kapsamında değerlendirilemeyeceği sonucuna varılmıştır.

Bu durumda, davacının 01/06/2016 tarihinde imzalanan ve sözleşme süresini 31.12.2016 tarihine uzatan protokolün ilk sözleşmeden ayrı ve bağımsız bir sözleşme olarak kabulünün hukuken mümkün olmadığından, davacının ihalede sunduğu iş deneyim belgesine esas olarak sunduğu sözleşmenin 01.06.2016 tarihinde imzalan ek protokolle birlikte tek bir sözleşme olarak değerlendirilerek asgari iş deneyim tutarını sağlayıp sağlamadığı yönünde bir değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken bu ek protokol dikkate alınmaksızın asgari iş deneyim tutarını sağlamadığı tespit edildiğinden bahisle davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmamıştır.

Nitekim, Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin 20/12/2021 tarih ve E:2015/4427, K:2021/5221 sayılı kararı da bu yöndedir.” gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

 

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

 

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

 

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle; 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

 

1-   Kamu İhale Kurulunun 09.03.2022 tarihli ve 2022/UH.II-346 sayılı kararının iptaline,

 

2 – Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin iddiasının esasının yeniden incelenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.