Sözleşme Tasarısında ceza oranlarının sözleşme bedelinin belli bir oranında uygulanacağı şeklinde düzenleme yapılması gerekmekte ise de bazı maddelerde TL olarak ceza oranın belirlendiği  TL olarak belirlenen ceza oranının mevzuata uygun oran aralığında kalması şartıyla mevzuata bir aykırılık oluşturmadığı ancak İdarece Teknik Şartnamede düzenlenen aykırılık halleri durumunda uygulanacak cezai yaptırım ve devamında gelecek fesih durumları düzenlenmiş olsa da Teknik Şartnamede düzenlenen cezai yaptırımların Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlığına, Tip Sözleşme düzenlemelerine ve dipnotlara uygun şekilde uygun maddeler altında yer verilmediği belirlenmiş olması hatalıdır

Tip Sözleşmenin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “ İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:

16.1.1. Sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak asgari ceza oranı, sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır.]’dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.

16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda ceza uygulanır. Bu aykırılıkların üçten az olmamak üzere, tabloda belirtilen sayıda gerçekleşmesi halinde, ayrıca 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın, son aykırılığa ilişkin ceza kesilmeden sözleşme feshedilir.

 

 

Aykırılık Hali

İhtar Yapılacaktır/İhtar Yapılmayacaktır

Sözleşme Bedeli Üzerinden Kesilecek Ceza Oranı

Sözleşmenin Feshini Gerektiren Aykırılık Sayısı

1

 

 

 

 

2

 

 

 

 

3

 

 

 

 

….

 

 

 

 

16.1.3. Aşağıdaki aykırılık hallerinden birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilir.

………..

………..

………..

16.1.4. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.

16.3. 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesi gereğince yapılacak ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.

16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemeleri,

 

Sözleşme Tasarısı’nın Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:

16.1.1. Sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak asgari ceza oranı, sözleşme bedelinin Yüzde 1,00’dir. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.

16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda ceza uygulanır. Bu aykırılıkların üçten az olmamak üzere, tabloda belirtilen sayıda gerçekleşmesi halinde, ayrıca 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın, son aykırılığa ilişkin ceza kesilmeden sözleşme feshedilir.

Aykırılık hali bilgileri belirtilmemiştir.

 

16.1.3. Aşağıdaki aykırılık hallerinden birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilir.

Yüklenicinin işi süresinde bitirmemesi durumunda, İdare tarafından en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin % 1 (yüzde biri) oranında ceza kesilecektir. Ancak, gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 Sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme İdarece fesh edilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedelinin % 1 (yüzde biri) oranında ceza uygulanacaktır.

İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden işlerde, işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde;

1. İdarenin görevlendireceği komisyon üyeleri her zaman taşıtları kontrol ederek görülen eksiklikleri tespit eder. Yüklenici söz konusu eksikliği 3 gün içerisinde gidermek zorundadır. Aksi takdirde gecikilen her gün için 2 gündelik tutarında ceza kesilir.

2. Hangi nedenle olursa olsun, taşıtın göreve gelmemesi veya hizmet verememesi halinde taşıtın günlük ücreti ödenmez. Hizmetin aksatılması mücbir sebepler dışında bir nedenden dolayı olmuş ise her gün için 2 gündelik tutarında ceza kesilir.

3. Hizmetin aksaması aşağıdaki mücbir sebeplerden meydana geldiyse cezai işlem uygulanmaz.
– Çok yoğun yağmur, kar yağışı gibi olağanüstü mevsimsel durumlar.

– Trafik kazası yaşanması halinde. (Resmi kaza tutanağının İdareye verilmesi şartı ile)

– Güzergâh üzerindeki trafik düzenlemeleri, yol bakım-onarım çalışmaları nedeniyle güzergah değişikliğinin zorunlu olması halinde.

– Özel Günler (Okulların açıldığı ilk gün, resmi bayramlardaki kutlamalar, grev, miting, yürüyüş nedenlerinden dolayı oluşacak trafik düzenlemelerinin zorunlu kıldığı gecikmeler.)

4. Taşıtlara, Taşıt Talep ve Görev Emri formunda belirtilen güzergâha uymadığı veya görevi tam olarak yerine getirmediği takdirde 2 gündelik tutarında ceza kesilir.

5. Şartnamede belirtilen şartlara uymayan taşıt veya şoför çalıştırıldığı tespit edildiği takdirde 2 gündelik tutarında ceza kesilir.

6. Bir taşıtın çeşitli nedenlerle idarenin 1 ay içerisinde 3 iş günü hizmeti vermemesi durumunda, bu durum tutanakla tespit edilecek ve yükleniciye bildirecektir. Yüklenicinin aksaklığı gidermemesi halinde hizmetin aksadığı herbir gün ve her bir araç için sözleşme bedelinin % 0,03 (onbindeüç) oranında ceza uygulanır.

7. İdare, ihtiyaç duyması halinde şoför ve taşıt değişikliği yapabilecektir. Yüklenici, İdarenin uygun bulmadığı taşıt ve şoförleri yazılı tebligatı müteakip 5 gün içinde değiştirecektir. Aksi takdirde gecikilen her gün için 2 gündelik tutarında ceza kesilir.

8. Yüklenici, taşıtlarından birinin arıza, tamir, bakım vb. sebeplerle hizmet verememesi durumunda; hizmet veremeyen taşıtın yerine, kuruma aynı gün dilekçe ile müracaat ederek, aynı niteliklerde ve hizmeti aksatmayacak şekilde başka bir taşıt 5 iş günü içinde tahsis edecektir. Aksi takdirde gecikilen her gün için 2 gündelik tutarında ceza kesilir.

9. İhtiyaç olması halinde taşıtların klima veya kaloriferinin çalışmaması veya çalıştırılmaması durumunda 2 gündelik tutarında ceza kesilir.

10. Taşıtların temizliğinin yapılmaması durumunda 2 gündelik tutarında ceza kesilir.

11. Taşıtlarının, görevdeyken ön camının sağ alt köşesinde kurumu gösterir levha olmadığı zaman 2 gündelik tutarında ceza kesilir.

11. Yüklenici tarafından görevlendirilen personelin gelmemesi, geç gelmesi veya mazeret bildirmeksizin gelmemesi durumunda her iş günü için günlük 200,00.-TL ceza uygulanacaktır.

12. Km. esasına göre çalışan taşıtlara, Taşıt Talep ve Görev Emri formunda belirtilen güzergâha uymadığı veya görevi tam olarak yerine getirmediği takdirde 2 gündelik tutarında ceza kesilir.

13. Bir taşıtın çeşitli nedenlerle idarenin 1 ay içerisinde 3 iş günü hizmeti vermemesi durumunda, bu durum tutanakla tespit edilecek ve yükleniciye bildirecektir. Yüklenicinin aksaklığı gidermemesi halinde sözleşmenin feshi için gerekli işlemler başlatılacaktır.

Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise hizmetin aksadığı her bir gün ve her bir araç için sözleşme bedelinin % 0,03 (onbindeüç) oranında ceza uygulanır.

Hizmet süresi içerisinde belirlenen cezalar o ayın hak edişinden kesilir. Cezai uygulama için Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından tanzim edilmiş olan tutanak yeterlidir.

16.1.4. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.

16.3. 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesi gereğince yapılacak ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.

16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanun’un 25’inci maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemeleri,

 

Teknik Şartname’nin “Cezai Şartlar” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. Kontrol Teşkilatı veya İdarenin belirlediği kişilerce personel servis araçlarının kontrolünde tespit edilen eksiklikler 3 gün içerisinde yüklenici tarafından giderilmek zorundadır. Aksi takdirde gecikilen her gün için 2 gündelik tutarında ceza kesilir.  

7.2. Hangi nedenle olursa olsun, personel servis aracının göreve gelmemesi veya hizmet verememesi halinde günlük ücreti ödenmez. Hizmetin aksatılması mücbir sebepler veya 6.22. maddesinde sayılan haller olması dışında bir nedenden dolayı olmuş ise her gün için 2 gündelik yevmiye tutarında ceza kesilir. Ayrıca Yüklenici, günlük ort. km. / sefer sayısı esasına göre çalışan Servis Araçlarında;

 – İşe gelişlerde, sabah hizmetleri için personel servisinin belirtilen hareket saatinden itibaren ilk durağa hiç gelmemesi veya 15 dakika içinde gelmemesi halinde servis hizmetinden yararlanan Karayolları personelinin ulaşımı bedeli yüklenici tarafından ödenmek üzere taksi ile sağlanır. Servis aracının ilk durağa hiç gelmemesi veya 15 dakika geç gelmesi taşıt takip sisteminden kontrol edilecektir. Taksi ücretleri, ödemeyi yapan Karayolları personeline taksi fişinde yazan miktar kadar yüklenicinin servislerin takibi için görevlendirdiği personel tarafından peşin olarak ödenir.

7.3. Personel servis araçlarının, belirtilen güzergâha uymadığı veya görevi tam olarak yerine getirmediği takdirde 2 gündelik yevmiye tutarında ceza kesilir.

7.4. Şartnamede belirtilen şartlara uymayan personel servis aracı veya sürücü çalıştırıldığı tespit edildiği takdirde 2 gündelik yevmiye tutarında ceza kesilir.

7.5. İdare, ihtiyaç duyması halinde sürücü ve personel servis aracı değişikliği talep edebilecektir. Yüklenici, İdarenin uygun bulmadığı personel servis aracı ve sürücüleri yazılı tebligatı müteakip 5 gün içinde değiştirecektir. Aksi takdirde gecikilen her gün için 2 gündelik yevmiye tutarında ceza kesilir.

7.6. Yüklenici, personel servis araçlarından birinin arıza, tamir, bakım vb. sebeplerle hizmet verememesi durumunda; hizmet veremeyen personel servis aracının yerine, kuruma aynı gün dilekçe ile müracaat ederek, aynı niteliklerde ve hizmeti aksatmayacak şekilde başka bir personel servis aracı tahsis edecektir. Aksi takdirde gecikilen her gün için aracın gündelik yevmiyesi ödenmez ve ayrıca 2 gündelik yevmiye tutarında ceza kesilir.

7.7. İhtiyaç olması halinde personel servis araçlarının klima veya kaloriferinin vb. çalışmaması veya çalıştırılmaması durumunda 2 gündelik yevmiye tutarında ceza kesilir.

7.8. Personel servis araçlarının temizliğinin yapılmaması durumunda veya personel servis araçlarının içinde, kir, pas, koku vb. gibi hoşnutsuzluk oluşturacak nesneler bulunması durumunda 2 gündelik yevmiye tutarında ceza kesilir.

7.9. Personel servis araçlarının, görevdeyken ön camının sağ alt köşesinde kurumu gösterir levha olmadığı zaman 2 gündelik yevmiye tutarında ceza kesilir.

7.10. Hizmetin aksaması mücbir sebepler ve 6.22. maddesinde sayılan haller olması durumunda cezai işlem uygulanmaz.

7.11. Bu şartnamenin diğer maddelerine aykırılık tespit edilmesi halinde her bir aykırılık için 2 günlük yevmiye ceza kesilir.

7.12. Personel Taşıma İşi sabah ve akşam servisleri bir bütün olarak kabul edilir ve servislerden herhangi birinde yaşanan olumsuzluk (sabah veya akşam) cezai müeyyidenin uygulanması için yeterlidir.

7.13. Yüklenici tarafından görevlendirilen personelin gelmemesi, geç gelmesi veya mazeret bildirmeksizin gelmemesi durumunda her iş günü için günlük 200,00.-TL ceza uygulanacaktır.

7.14. Km. esasına göre çalışan taşıtlara, Taşıt Talep ve Görev Emri formunda belirtilen güzergâha uymadığı veya görevi tam olarak yerine getirmediği takdirde 2 gündelik tutarında ceza kesilir.

7.15. Bir taşıtın çeşitli nedenlerle idarenin 1 ay içerisinde 3 iş günü hizmeti vermemesi durumunda, bu durum tutanakla tespit edilecek ve yükleniciye bildirecektir. Yüklenicinin aksaklığı gidermemesi halinde sözleşmenin feshi için gerekli işlemler başlatılacaktır. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise hizmetin aksadığı her bir gün ve her bir araç için sözleşme bedelinin % 0,03 (onbindeüç)  oranında ceza uygulanır.

7.16. Hizmet süresi içerisinde belirlenen cezalar o ayın hakedişinden kesilir. Cezai uygulama için İdare tarafından tanzim edilmiş olan tutanak yeterlidir.

8. İhale kısmi teklife açıktır.” düzenlemeleri bulunmaktadır.

 

İdarece Sözleşme Tasarısının 16.1.1’inci maddesinin Tip Sözleşme’nin matbu metnine uygun olarak düzenlendiği ve sözleşme hükümlerine uyulmaması durumunda uygulanacak asgari ceza oranının sözleşme bedelinin % 1’i olarak uygulanacağının düzenlendiği görülmüştür.

 

Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’inci maddesinin ise, bir tablo hazırlanarak tabloda yer alan aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda ceza uygulanacağı, bu aykırılığın üçten az olmamak üzere tabloda belirtilen sayıda gerçekleşmesi halinde 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın, son aykırılığa ilişkin ceza kesilmeden sözleşmenin feshedileceği şeklinde düzenlenmesi, aynı tabloda söz konusu aykırılık olması durumunda ihtar yapılıp yapılmayacağı bilgisine yer verilerek düzenlemenin yapılması gerekmektedir. Ancak söz konusu madde kapsamında tablo hazırlanmayarak “aykırılık  hali bilgileri belirtilmemiştir”  ifadesine yer verilmiştir.

 

Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.3’üncü maddesinin ise,  bu madde kapsamında belirtilen aykırılık hallerinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedileceği durumların belirtilmesi gerekmektedir. Ancak idarece bu durumlar net olarak ortaya koyulmadan Teknik Şartname’nin 7’nci maddesinde düzenlenen cezai uygulamalara yer verildiği belirlenmiştir. Sözleşme Tasarısının 16.1.3’üncü maddesinde ağır aykırılık hallerinin sayılması ve bu durumda 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gereke kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedileceği durumların sayılması gerekirken, bu madde devamında hem cezai yaptırım ve sonrasında sözleşme fesih kararı durumuna yer verildiği görülmüştür.

 

Sözleşme Tasarısı’nın 16.2 ve 16.3’üncü maddesinin birbirinden bağımsız olarak özel aykırılık ve ağır aykırılık hallerini tanımlaması gerekmektedir. Sözleşme Tasarısı’nın 16.2’nci maddesinde belirtilen aykırılık durumlarında cezai yaptırım ve devamında sözleşmenin feshi senaryosu, 16.3’üncü maddesinde ise ağır aykırılık durumları ve bu durumda direkt sözleşmenin feshi senaryosunun uygulanmasını sağlayacak şekilde düzenlemenin yapılması gerekirken, idarece yapılan düzenlemenin uygun olmadığı belirlenmiştir.  

 

Her ne kadar Sözleşme Tasarısı’nda ceza oranlarının sözleşme bedelinin belli bir oranında uygulanacağı şeklinde düzenleme yapılması gerekmekte ise de, bazı maddelerde TL olarak ceza oranın belirlendiği tespit edilmiştir.  Bu durumda, TL olarak belirlenen ceza oranının mevzuata uygun oran aralığında kalması şartıyla mevzuata bir aykırılık oluşturmadığı anlaşılmıştır.  

İdarece 16.1.3’üncü maddesinin devamında Teknik Şartname’nin 7’nci maddesinde düzenlenen aykırılık halleri durumunda uygulanacak cezai yaptırım ve devamında gelecek fesih durumları düzenlenmiş olsa da, Teknik Şartname’de düzenlenen cezai yaptırımların Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlığına, Tip Sözleşme düzenlemelerine ve dipnotlara uygun şekilde uygun maddeler altında yer verilmediği belirlenmiştir. 

Yukarıda açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Toplantı No 2022/001
Gündem No 10
Karar Tarihi 05.01.2022
Karar No 2022/UH.II-7