idarece gönderilecek ihale sözleşmeye davet yazısında ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulması istenilen bilgi/belgelere açık ve net bir şekilde yer verilmesi ve ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından da söz konusu belgelerin sunulması gerektiği 

Toplantı No 2022/051
Gündem No 28
Karar Tarihi 09.11.2022
Karar No 2022/UH.I-1385

BAŞVURU SAHİBİ:

Merve Global Temizlik Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kaş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/775761 İhale Kayıt Numaralı “2022/2023 Eğitim ve Öğretim Yılında Antalya İli / Kaş İlçesinde Taşıma Kapsamında Bulunan İlkokul/Ortaokul/İmam Hatip Ortaokulu Öğrencilerine Malzeme Dâhil 177 Gün 419490 Öğün Öğle Yemeği Yemek Pişirilmesi, Dağıtılması Hizmet Alım İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Kaş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 09.09.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2022/2023 Eğitim ve Öğretim Yılında Antalya İli / Kaş İlçesinde Taşıma Kapsamında Bulunan İlkokul/Ortaokul /İmam Hatip Ortaokulu Öğrencilerine( Malzeme Dâhil 177 Gün 419490 Öğün Öğle Yemeği Yemek Pişirilmesi, Dağıtılması Hizmet Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Merve Global Temizlik Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi nin 03.10.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 04.10.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.10.2022 tarih ve 55464 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.10.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2022/1139 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

 

  İdari Şartname’nin 47.3’üncü maddesinde yer verilen belgelerin sözleşme imzalanmadan önce yüklenici tarafından sunulacağının düzenlendiği, halbuki sözleşme imzalanmadan evvel ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi isteklinin henüz yüklenici sıfatını haiz olmadığı, kaldı ki sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken belgelerin neler olduğuna 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 10’uncu maddesinde yer verildiği, bu belgelerin dışında başka bir belgenin sözleşme imzalanmadan önce idareye sunulacağına yönelik bir düzenleme yapılmış olmasının mevzuata aykırı olduğu, sözleşmeye davet aşamasında idareye sundukları belgelerin kabul edilerek sözleşmenin kendileriyle imzalanması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “… Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır:

a) İflas eden, tasfiye halinde olan, işleri mahkeme tarafından yürütülen, konkordato ilân eden, işlerini askıya alan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan.

b) İflası ilân edilen, zorunlu tasfiye kararı verilen, alacaklılara karşı borçlarından dolayı mahkeme idaresi altında bulunan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan.

c) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan.

d) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş vergi borcu olan.

e) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, mesleki faaliyetlerinden dolayı yargı kararıyla hüküm giyen.

f) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, ihaleyi yapan idareye yaptığı işler sırasında iş veya meslek ahlakına aykırı faaliyetlerde bulunduğu bu idare tarafından ispat edilen.

g) İhale tarihi itibariyle, mevzuatı gereği kayıtlı olduğu oda tarafından mesleki faaliyetten men edilmiş olan.

h) Bu maddede belirtilen bilgi ve belgeleri vermeyen veya yanıltıcı bilgi ve/veya sahte belge verdiği tespit edilen.

i) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılan.

j) 17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen.

Kurum, dördüncü fıkranın; (c) bendi ile ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının uygun görüşünü alarak sosyal güvenlik prim borcunun kapsamı ve tutarını; (d) bendi ile ilgili olarak, Gelir İdaresi Başkanlığının uygun görüşünü alarak vergi borcu kapsamına girecek vergileri; tür ve tutar itibariyle belirlemeye yetkilidir.

Bu madde kapsamında istenen belgelerden hangilerinin taahhütname olarak sunulabileceği Kurum tarafından belirlenir. Gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi halinde bu durumda olanlar ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir.” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41’inci maddesinde “İhale sonucu, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dahil olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün isteklilere bildirilir. İhale sonucunun bildiriminde, tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya uygun bulunmama gerekçelerine de yer verilir.

İhale kararının ihale yetkilisi tarafından iptal edilmesi durumunda da isteklilere gerekçeleri belirtilmek suretiyle bildirim yapılır.

İhale sonucunun bütün isteklilere bildiriminden itibaren; 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün geçmedikçe sözleşme imzalanamaz.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Sözleşmeye davet” başlıklı 42’nci maddesinde “41 inci maddede belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması gereken hallerde ise bu kontrolün tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye, tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması hususu bildirilir. …” hükmü,

 

Söz konusu Kanun’un “Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğu” başlıklı 44’üncü maddesinde “İhale üzerinde kalan istekli 42 ve 43 üncü maddelere göre kesin teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan hemen sonra geçici teminat iade edilir.

Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir. Bu durumda idare, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekli ile de Kanunda belirtilen esas ve usullere göre sözleşme imzalayabilir. Ancak ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ile sözleşme imzalanabilmesi için, 42 nci maddede belirtilen on günlük sürenin bitimini izleyen üç gün içinde ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye 42 nci maddede belirtilen şekilde tebligat yapılır.

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de sözleşmeyi imzalamaması durumunda ise, bu teklif sahibinin de geçici teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir.” hükmü,

 

Bahsi geçen Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler…” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikâyet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikâyetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır. Şikâyet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, gerekli düzeltme yapılarak 29 uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenir. Ancak belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde 26 ncı maddeye göre işlem tesis edilir.

İdare, şikâyet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır. Alınan karar, şikâyetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz. Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir…” hükmü,

 

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.

(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.

(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.” hükmü,

 

Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)Süreler;

a)İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,

b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise zeyilnamenin bildirildiği tarihi,

c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,

ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,

d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,

izleyen günden itibaren başlar.

(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.

 

İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “48.1. İhalede uygulanacak sınır değer katsayısı (R):…

47. 3. Yemek hizmetlerinin temiz ve sağlıklı koşullarda yapılıp yapılmadığının tespit edilmesi ve görülmesi için İdare, yüklenici firmaların yemek pişirdiği yemek fabrikasını istediği gün ve saatte denetlemeye her zaman yetkilidir. İhale konusu işin yapıldığı yüklenicinin mutfağının yemek ihale sözleşmesinin denetimi için hizmetin verileceği ilçe sınırları içinde olması zorunludur.

47. 4 . Yemek ihalesini alan firma…” düzenlemesi,

 

Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Şartları ve Yükümlülükleri” başlıklı 6’ncı maddesinin 6.32’nci alt başlığı altında “…6.7.İhale konusu işin yapıldığı yüklenicinin mutfağının yemek ihale sözleşmesinin denetimi için hizmetin verileceği ilçe sınırları içinde olması zorunludur. İş yerinin kira olması halinde Noter onaylı kira sözleşmesinin suretini yüklenici sözleşmeyi imzalamadan önce idareye teslim edecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İsteklinin ihale dokümanını 08.09.2022 tarihinde edindiği, ihale tarihinin 09.09.2022 tarihinde olduğu,

 

09.09.2022 tarihli ihale komisyonu kararında ihalenin başvuru sahibi Merve Global Temizlik Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin üzerinde bırakıldığının belirtildiği, söz konusu ihale komisyonu kararının “Kesinleşen ihale kararı” konulu yazı ekinde EKAP üzerinden başvuru sahibi istekliye 12.09.2022 tarihinde gönderildiği, izleyen süreçte 23.09.2022 tarihinde “Sözleşmeye davet” konulu yazının EKAP üzerinden anılan istekliye gönderildiği, söz konusu yazıda “2022/2023 Eğitim ve Öğretim Yılında Antalya İli / Kaş İlçesinde Taşıma Kapsamında Bulunan İlkokul/Ortaokul/İmam Hatip Ortaokulu Öğrencilerine( Malzeme Dâhil 177 Gün 419490 Öğün Öğle Yemeği Yemek Pişirilmesi, Dağıtılması Hizmet Alım İşine ait ihale uhdenizde kalmıştır. Tebliğ tarihini izleyen günden itibaren en geç ongün içinde ihale tarihinde 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c),(d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığınıza dair belgeler ile %6 oranında kesin teminatı vermekve diğer yasal yükümlülükleri yerine getirmek suretiyle ihale konusu işe ilişkin sözleşmeyi imzalamanız gerekmektedir.” ifadelerine yer verildiği, bunun haricinde başkaca bir belge isminin zikredilmediği,  

 

İzleyen süreçte başvuru sahibi isteklinin 03.10.2022 tarihli idareye verdiği dilekçede aynı tarihte sözleşme yapılması maksadıyla idareye geldikleri ancak sözleşmenin imzalanmadığı hususu belirtilerek bunun gerekçesinin ne olduğu bilgisini talep eden dilekçe ile başvuruda bulunulduğu,

 

İdare cevabi yazısında İdari Şartname’nin 47.3’üncü maddesinin karşılanmadığı ve bu gerekçeyle sözleşmenin imzalanmadığını ifade ettiği anlaşılmıştır.

 

İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlık 48’inci maddesinin altında yer verilen 47.3’üncü maddesinde herhangi bir belge isminin zikredilmediği görülmekle birlikte sözleşme denetiminin yapılabilmesi maksadıyla işin yapıldığı yüklenici mutfağının hizmetin verileceği Kaş İlçe sınırları içerisinde olmasının zorunlu olduğuna yönelik düzenleme yapıldığı, bu İdari Şartname maddesi ile bağlantılı olarak Teknik Şartname’nin yukarıda yer verilen ve 6.32’nci alt başlığı altında yer alan 6.7’nci maddesinde ise iş yerinin kira olması halinde noter onaylı kira sözleşmesinin suretinin sözleşme imzalanmadan önce yüklenici tarafından idareye teslim edilmesi gerektiğine yönelik düzenlemenin bulunduğu anlaşılmıştır.

 

Başvuru sahibinin iddiasının ilk kısmı olan İdari Şartname’nin 47.3’üncü maddesi ve bağlantılı olarak Teknik Şartname’nin ilgili düzenlemesinde sayılan belgelerin sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken belgeler arasında yer almadığı, bu belgeleri idarenin sözleşme imzalanmadan önce isteyemeyeceği iddiasının ihale dokümanına itiraz niteliğinde olduğu, bulunulan aşama itibarıyla ihale dokümanı düzenlemelerinin kesinleştiği, ihale komisyonunca kesinleşen ihale dokümanı düzenlemeleri dikkate alınarak değerlendirme yapıldığı, ayrıca İdari Şartname’nin ilgili düzenlemelerinde hata bulunduğu hususunun farkına varıldığı tarihin dokümanın indirildiği tarih olduğu ve dokümana yönelik olarak şikâyet süresi içinde herhangi bir başvuruda bulunulmadığı, dolayısıyla başvuru sahibi tarafından ihale dokümanının edinildiği tarihi izleyen 10 gün içinde (her halükarda ihale tarihinden 3 iş günü öncesinde) idareye şikâyet başvurusunda bulunulmadığından, başvuru sahibinin ihale dokümanına yönelik iddialarının süre yönünden reddine karar verilmesi gerektiği anlaşılmıştır.

 

Başvuru sahibinin sözleşme aşamasında sundukları belgelerin kabul edilerek kendileriyle sözleşme imzalanması gerektiği yönündeki iddiası değerlendirildiğinde; sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken belgeler ve ilgili belgelerin sunulmaması halinde uygulanacak yaptırımların mevzuatta yer aldığı, mevcut ihale dokümanında ise sözleşme öncesi istenilebilecek belgelere ek olarak İdari Şartname’nin 47.3 maddesi ile bağlantılı olan Teknik Şartname’nin 6.32’nci alt başlığı altında yer verilen 6.7’nci maddesi uyarınca işin gerçekleştirileceği mutfağın kira olması halinde ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sözleşme imzalanmadan önce idareye sunulacak belgelere yer verildiği, anılan düzenlemeye yönelik süresi içerisinde yapılmış bir başvuru olmadığından ihale dokümanının bu haliyle kesinleştiği, bu durumda idarece gönderilecek sözleşmeye davet yazısında ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulması istenilen bilgi/belgelere açık ve net bir şekilde yer verilmesi ve ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından da söz konusu belgelerin sunulması gerektiği anlaşılmıştır.

 

Ancak, başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 47.3’üncü maddesinde ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sözleşme imzalanmadan önce idareye sunulacak belgelere yer verildiği görülmüş olmakla birlikte, idare tarafından başvuru sahibine gönderilen 23.09.2022 tarihli sözleşmeye davet yazısında sadece 4734 sayılı Kanunun 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olunmadığına dair belgelerin sunulmasının istendiği, buna karşın idarenin aykırılık tespitlerine dayanak oluşturan İdari Şartname’nin 47.3’üncü maddesi ve bu madde ile bağlantılı olan Teknik Şartname’nin 6.32’nci alt başlığı altında yer alan 6.7’nci maddesinde belirtilen belgelerin sunulması gerektiğine ilişkin herhangi bir bilgilendirmede bulunulmadığı, bu haliyle söz konusu bildirimin usulüne uygun yapılmadığı anlaşıldığından, idarece sözleşme öncesi idareye sunulması gereken belgelerin açıkça belirtilmesi suretiyle başvuru sahibinin sözleşme imzalamaya yeniden davet edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Teknik Şartname’nin 6.32’nci alt başlığı altında yer alan 6.7’nci maddesinde belirtilen belgeler dahil olmak üzere sözleşme öncesi idareye sunulması gereken belgelerin açıkça belirtilmesi suretiyle sözleşmeye davet yazısının yeniden gönderilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.