|
BAŞVURU SAHİBİ:
Yahya Gedik İnş. Müh. Ltd. Şti. – Dedehan Yapı Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Dairesi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/135966 İhale Kayıt Numaralı “Sbb Kongre Merkezi Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Dairesi Başkanlığı tarafından 10.03.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Sbb Kongre Merkezi Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Yahya Gedik İnş. Müh. Ltd. Şti. – Dedehan Yapı Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın 24.03.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 07.04.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 03.04.2023 tarih ve 87076 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.04.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2023/486 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, yılın ilk dört ayı içerisinde gerçekleştirilen başvuruya konu ihalede, istekliler tarafından 2022 yılına ait bilanço bilgilerini sunmayanların 2021 yılından itibaren bilanço bilgilerini sunması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan Adagrup İnş. Taah. Petrol Ürünleri Tur. ve Oto. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından 2021 yılına ait bilanço bilgileri atlanarak 2018, 2019 ve 2020 yıllarına ait bilanço bilgilerinin sunulduğu, dolayısıyla teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:
a) Ekonomik ve malî yeterliğin belirlenmesi için;
1) Bankalardan temin edilecek isteklinin malî durumu ile ilgili belgeler,
2) İsteklinin, ilgili mevzuatı uyarınca yayınlanması zorunlu olan bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgeleri,
3) İsteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu veya ihale konusu iş ile ilgili cirosunu gösteren belgeler.” hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi,
sunar.
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. …” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “… 36.2. Bilanço rasyolarına ilişkin kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda sağlayamayan aday ve istekliler, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunmak suretiyle kriterleri sağladıklarını tevsik edebileceklerdir. Ancak bu durumda, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıldan itibaren geriye doğru olan yıllara ait belgelerin sunulması zorunludur. Örneğin; 2011 yılının Eylül ayında yapılan bir ihalede, 2010 yılı bilançosunda bilanço rasyolarına ilişkin kriterleri sağlayamayan bir istekli, 2009-2010 yıllarına veya 2008-2009-2010 yıllarına ilişkin belgeleri sunmak suretiyle kriterleri sağladığını tevsik edebilecek olup, 2010 yılında kriterleri sağlayamayan isteklinin sadece 2009 yılına ait veya 2008 yılına ait yahut 2008-2010 veya 2008-2009 yıllarına ait bilançolarını sunmak suretiyle bu kriterleri sağladığını tevsik etmesi mümkün değildir. …” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: S.B.B. Kongre Merkezi Yapım İşi
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde):
d) Kodu:
e) Miktarı: 1 adet yaklaşık 6000m2 alana sahip Kongre Merkezi Yapılması
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Adapazarı/SAKARYA” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.
…
7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:
7.4.1. Bu madde boş bırakılmıştır.
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK024.1/Y)
sunmaları gerekmektedir.
…
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. …” düzenlemesi yer almaktadır.
Aktarılan mevzuat hükümlerinden, isteklilerin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri sunmalarının bir yeterlik kriteri olarak düzenlendiği, sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde; cari oranın en az 0,75 olması, öz kaynak oranının en az 0,15 olması, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanmasının zorunlu olduğu, ihale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanların, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilecekleri, bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanların ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın belgelerini sunabilecekleri anlaşılmaktadır.
İncelemeye konu ihalede, ihale tarihinin 10.03.2023 olduğu görülmüş, bu bağlamda ihalenin yılın ilk dört ayında gerçekleştirilen ihale kapsamında olduğu anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan Adagrup İnş. Taah. Petrol Ürünleri Tur. ve Oto. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunda 2018, 2019 ve 2020 yıllarına ait bilanço verilerinin beyan edildiği görülmüştür.
Yukarıda aktarılan tespitler çerçevesinde; kamu ihale mevzuatının, ihale tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait bilanço bilgilerini beyan etmeyen isteklilere, iki önceki yıla ait bilanço bilgilerini beyan edebilme imkânı tanıdığı, bu imkânın tanınmasının temel sebebinin, yılın ilk dört ayında bir önceki yıla ait mali tabloların tekemmül etmemiş olma ihtimalinin varlığı olduğu, dolayısıyla ihale tarihi 10.03.2023 olan incelemeye konu ihalede istekliler tarafından 2022 yılına ait bilanço verilerinin sunulmaması makul görülmüş olup, yıl atlanmamak suretiyle 2021 yılından başlanarak bilanço verilerinin sunulabileceği, ihale üzerinde bırakılan Adagrup İnş. Taah. Petrol Ürünleri Tur. ve Oto. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından ise yeterlik bilgileri tablosunda 2018, 2019 ve 2020 yıllarına ilişkin bilanço verilerinin beyan edildiği, yılın ilk dört ayında gerçekleştirilen başvuruya konu ihalede iki önceki yıl olan 2021 yılına ait bilanço verilerinin beyan edilmemesinin yeterlik kriterlerinin tespiti bakımından mevzuata aykırı olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Başvuru sahibi tarafından 109.370,00 TL başvuru bedelinin Kurum şikâyet gelirleri hesabına yatırıldığı görülmüştür. Yapılan incelemede anılan isteklinin itirazen şikâyete konu iddiasında haklı olduğu tespit edilmiş olup, Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde 109.370,00 TL TL’lik başvuru bedelinin iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Adagrup İnş. Taah. Petrol Ürünleri Tur. ve Oto. Tic. ve San. Ltd. Şti. teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1- 4734 sayılı Kanunun 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
2- Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.
|