ihale Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden fazla paçal ve özel iş kalemi analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilmesi gerektiği sonucuna varılmış olup, aşırı düşük teklif açıklamasının yenilenmesi gerektiği

Toplantı No : 2019/005
Gündem No : 40
Karar Tarihi : 23.01.2019
Karar No : 2019/UY.II-117
BAŞVURU SAHİBİ:
Salma İnşaat Taahhüt Emlak Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:
İller Bankası Anonim Şirketi Yatırım Koordinasyon Dairesi Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/482450 İhale Kayıt Numaralı “Ayancık (Sinop) İçmesuyu İnşaatı Yapım” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İller Bankası Anonim Şirketi Yatırım Koordinasyon Dairesi Başkanlığı tarafından 15.11.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Ayancık (Sinop) İçmesuyu İnşaatı Yapım” ihalesine ilişkin olarak Salma İnşaat Taahhüt Emlak Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin 10.12.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 28.12.2018 tarih ve 62914 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.12.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2018/1893 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale komisyonu kararında iki farklı grup olarak değerlendirilebilecek birim fiyatların muhtelif kalemlerinde farklı fiyatlandırıldığı gerekçe gösterilerek aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmadığı, aşırı düşük teklif açıklama yazısında da belirtildiği üzere idarece tanzim edilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısının Kamu İhale Genel Tebliği’nin hükümleri ile uyuşmadığı, kamu ihale mevzuatına uygun olarak gerçekleştirilmeyen bir sorgulama işlemine yönelik olarak taraflarınca oluşturulan alt analizler ile açıklama hazırlaması ve dolayısıyla açıklamaya konu edilmeyecek alt analiz girdilerden yoksun olunmasının idarece iddia edilen hataların mevcut olması halinde dahi sıhhatli bir inceleme ve karar verme sürecine imkân vermeyeceği,
Diğer yandan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmamasına yönelik olarak ise;

– Kazı iş kalemlerine ilişkin olarak idarenin EKAP üzerinden yayınladığı ihale dokümanı içerisinde kazı klas oranlarının belirtildiği, 14.16001, 14.160030, 14.160040, 14.1700 poz numaralı iş kalemlerinin bu klas oranlarına göre ayrı ayrı hesaplanarak birim fiyatlarının belirlendiği, bu itibarla DY1, DY2, DY3 ve hatlara ilişkin farklı klas oranlarının yer aldığı dolayısıyla her bir iş kalemi için farklı birim fiyatlar ile açıklanmak mecburiyetinin bulunduğu,

– Kazı hariç diğer iş kalemlerine ilişkin olarak ise, kamu kurum ve kuruluşları tarafından 2018 yılı için yayımlanan birim fiyatlar göz önünde bulundurulduğunda Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.5’inci maddesinde yer alan açıklamaların değerlendirmeye konu edilmesi gerektiği, idarece farklı birim fiyatlar olarak değerlendirilen ve örnekleme yoluyla belirtilen iş kalemlerindeki farklılığın ilgisine göre yüzde yirmi beş müteahhitlik karının dahil ve hariç olmasından ibaret olduğu, idarenin bu gerekçe ile aşırı düşük teklif açıklamalarını uygun bulmamasının mevzuat ile bağdaşmadığı,

Öte yandan, Kamu İhale Genel Tebliğ’in 45.1.8’inci maddesinde yer alan açıklamada; olası bir hesaplama hatası olması halinde idarenin bunları resen düzeltmesi ile teklif edilen birim fiyatın üzerinde bir teklife ulaşılmadığında idarece düzeltme işlemi yapılabileceği, aşırı düşük teklif açıklama yazısında da sarih bir şekilde belirtildiği üzere kamu kurum ve kuruluşlarının vermiş olduğu birim fiyatların ilgisine göre kar dahil ve/veya kar hariç fiyatların kullanıldığı, bu noktada excel içerisinde yüzde yirmi beş müteahhit karı ve genel giderler hariç hesaplamalarda virgülden sonra iki haneye yuvarlama hatasının resen düzeltilebildiği, nitekim birim fiyatların altında açıklama yapıldığı ve olası hataların bertaraf edildiği, bu haliyle kamu kaynaklarının verimli kullanılması ilkesi gereği yapılan işlemin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

İncelemeye konu ihalenin İller Bankası Anonim Şirketi Yatırım Koordinasyon Dairesi Başkanlığı tarafından yapılan “Ayancık (Sinop) İçmesuyu İnşaatı Yapım İşi” olduğu, ihalede 29 adet ihale dokümanı satın alındığı/indirildiği, 15.11.2018 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 16 isteklinin katıldığı, Erdoğan Kardeşler Madencilik İnşaat San. ve Tic. A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, Soysal Müh. İnş. Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, başvuru sahibi Salma İnşaat Taahhüt Emlak Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasında açıklama istenen iş kalemlerinde poz fiyatları arasında uyumsuzluk bulunduğu gerekçesiyle ile değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır…” açıklamaları yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinde, ihale komisyonunun teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerinin de belirtileceği, isteklilerin de teklifleri kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri gösterecekleri, teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilerin yapacakları açıklama kapsamında; teklif birim fiyatlı işlerde açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak verilen analiz formatına uygun analizleri sunacakları, sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulmasının istenilmeyeceği anlaşılmaktadır.

İdare tarafından ihale dokümanı veya aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı kapsamında; analiz formatının isteklilere verilmesi ve isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.

İhale dokümanında; birim fiyat tariflerine, mahal listelerine, analiz formatlarına yer verildiği, analiz formatlarında girdiler ile miktarların belirtildiği görülmüş olup, açıklama istenilmeyecek analiz girdilerine yer verilmediği tespit edilmiştir.

İdare tarafından 27.11.2018 tarihinde sınır değerin altında kalan Salma İnşaat Taahhüt Emlak Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti. ile Şahsuvar İnşaat Elektrik Tesisat Nakliyat Doğalgaz Taahhüt Ticaret Limited Şirketi – Sönmez İnşaat Nakliyat Taahhüt Ticaret Ltd. Şti. İş Ortaklığına EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük sorgulama yazısında “…İhale Komisyonunca, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38.maddesi, Kamu İhale Genel Tebliğinin “Aşırı Düşük Teklif Değerlendirilmesi” başlıklı 45.maddesinin alt bendleri ile Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 60. Maddesi hükümlerine göre incelenmesi neticesinde, aşırı düşük teklif sınır değerinin altında kaldığı tespit edilmiştir.
Bu nedenle, aşırı düşük teklif sınır değeri altında kalan teklifinizin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 60. maddesi hükümlerine göre İhale Komisyonunca alınan karar gereğince?
Ayancık (SİNOP) İçmesuyu İnşaatı Yapım İşi ihalesi ile ilgili ekte verilen listede?
1. Numaraları, adı ve kısa açıklaması yazılı iş kalemi/gruplarına ait analizlerin/alt analizlerin? işe ait birim fiyat tarifleri, özel ve teknik şartname esasları, işe ait kesin proje kriterleri, analiz formatı ve teklif ekinde verilen birim fiyat teklif cetveline uygun olarak doldurulması,
2. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda? sadece bu hususların neler olduğu değil, belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajının da bilgi ve belgelere dayalı olarak açıklanması,
3. Girdi birim fiyatlarına esas ayrıntılı alt analizlerde yer alan? malzemelerinin temini ile ilgili olarak Ayancık (SİNOP) İçmesuyu İnşaatı Yapım İşi adına ihale ilan tarihinden sonra alınmış proforma fatura aslının veya üretici firma fiyat bildirme yazısı aslının kamu ihale genel tebliği esasları dikkate alınarak sunulması, Söz konusu belgeleri fotokopi veya faks olarak ibraz eden isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılacaktır.
4. Yapılan açıklamalarda, son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin belgelendirme yapılamaması durumunda? kamu ihale genel tebliğinin tebliğin 45.1.13.12. madde esasları dikkate alınarak belgelendirmede bir önceki geçici vergi beyanname dönemi esas alınır.
5. Aşırı düşük sorgulaması sonucunda kamu ihale genel tebliğinin 45.1.3 45.1.13 maddelerine uygun belgelere dayalı yazılı açıklama yapılmaması, açıklamaların Bankamızca tanımlanan yapım şartlarına uygun olmaması veya teknik şartnameye aykırı hususlar içermesi durumunda, teklifiniz gerekçeleri belirtilmek suretiyle değerlendirme dışı bırakılacaktır.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alınarak, teklifinizin maliyet bileşenlerine ait ayrıntılı fiyat analizleri hakkındaki açıklamanızı yazılı olarak, 04.12.2018 Salı günü mesai bitimine kadar Bankamız Genel Müdürlük gelen evrakına verilmesi, aksi takdirde teklifinizin değerlendirme dışı bırakılacağının bilinmesi hususunda…” ifadelerine yer verildiği, aynı yazının ekinde “açıklama istenen iş kalemleri”, “açıklama kapsamında ayrıntılı alt analizlerin verilmesi istenilen analiz girdileri listesi”, “açıklama kapsamında işçilik analizlerinin verilmesi istenilen analiz girdilerinin listesi” ile analiz formatlarına yer verildiği,

Ancak gerek ihale dokümanında gerekse aşırı düşük teklif açıklaması talep yazısında “açıklama istenilmeyen analiz girdilerine” yer verilmediği görülmüştür.

Bununla birlikte, başvuruya konu ihale kapsamında yapılacak işlere ilişkin olarak birim fiyat teklif cetvelinde yer alan inşaat, mekanik ve elektrik iş kalemi olmak üzere toplam 129 iş kaleminden 28 adedinin açıklama istenen iş kalemi olarak belirlendiği, sorgulamaya konu her bir kalemin ise birden fazla farklı iş kaleminden oluşan iş grubu olduğu, bu iş gruplarını oluşturan iş kalemlerine ilişkin pozun numarası, girdi adı, ölçü birimi ve miktarı içeren analiz formatlarına yer verilmek suretiyle açıklama talep edildiği anlaşılmaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ve tespitler bir arada değerlendirildiğinde, idarece açıklanması istenilen iş kalemleri/gruplarına ve analiz girdileri ile açıklanması istenilmeyen analiz girdilerine yer verilmesi gerektiği, ancak idarece gerek ihale dokümanında gerekse aşırı düşük teklif açıklama yazısında “açıklanması istenilmeyen analiz girdilerine” yer verilmediği,

Bu çerçevede;

1) Açıklama istenilecek tüm paçal ve özel iş kalemlerine ait birim fiyat analizlerinin temel girdilere (işçilik, makine amortismanı, mazot, makine ve diğer malzeme girdileri vb.) kadar ayrıştırılması,

2) Paçal ve özel iş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar ve tutarlarının anılan poz miktarları dikkate alınarak toplanması, farklı poz numarasına sahip girdilerinin ise ayrı ayrı gösterilmesi,

3) Yukarıdaki işlemlerden sonra anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi ve açıklama istenilecek paçal ve özel iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması,

4 ) Anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden fazla paçal ve özel iş kalemi analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilmesi gerektiği sonucuna varılmış olup, aşırı düşük teklif açıklamasının yenilenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, aktarılan hususlar çerçevesinde aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.