BAŞVURU SAHİBİ:

Uzman Atık Yönetimi Turizm Tem. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Toroslar Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/368854 İhale Kayıt Numaralı “Toroslar Belediyesi Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 12 Ay Süre İle Temizlik Araç Kiralama Hizmeti Alımı İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Toroslar Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından 24.05.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Toroslar Belediyesi Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 12 Ay Süre İle Temizlik Araç Kiralama Hizmeti Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Uzman Atık Yönetimi Turizm Tem. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 17.05.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.05.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 30.05.2023 tarih ve 94641 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 30.05.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2023/696 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Teknik Şartname’nin 2.5’inci maddesinde yer alan  “İdare tarafından herhangi bir nedenle çalıştırılmayan araçlara hakediş ödemesi ödenmeyecektir.” düzenlemesinin mevzuata aykırılık teşkil ettiği, ihale kapsamında 12 ay süre ile araçların çalıştırılacağı ve istenilen araçların planlamasının ise buna göre yapıldığı, buna bağlı olarak da araçların temin maliyeti dikkate alındığında yükleniciden kaynaklanmayan bir husus nedeniyle hakediş ödemesi yapılmamasının mevzuata aykırı olduğu iddiasına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde “Bu Kanuna göre düzenlenecek sözleşmelerde, ihale dokümanında yer alan şartlara aykırı hükümlere yer verilemez.

Bu Kanunda belirtilen haller dışında sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılamaz ve ek sözleşme düzenlenemez.

Bu Kanun kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir.  İhale dokümanı ve sözleşme hükümlerinde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemez.  Kanunun yorum ve uygulanmasında bu prensip göz önünde bulundurulur.” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: TOROSLAR BELEDİYESİ HİZMETLERİNDE KULLANILMAK ÜZERE 12 AY SÜRE İLE TEMİZLİK ARAÇ KİRALAMA HİZMETİ ALIM İŞİ (ARAÇLAR PERSONELSİZ OLARAK KİRALANACAKTIR.)

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:

29 ADET ARAÇ KİRALAMA İŞİ

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: TOROSLAR BELEDİYESİ SINIRLARI DAHİLİNDE” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İstekliler tekliflerini, her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlarının miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat şeklinde vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerinde bırakılan istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır…” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe başlama tarihinden itibaren 12 (Onİki) aydır

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Çalıştırma Esasları” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.İhalenin konusu iş ile ilgili çalışmalar Cumartesi, Pazar, resmi ve dini bayramlar dâhil haftanın her günü Belediyenin onaylayacağı saatlerde yapılır.

2.2-Belediyemiz sınırları içerisindeki kent temizliğinde kullanılan araçların günlük çalışma süreleri saat cinsinden aşağıdaki tabloda belirtildiği gibi olacaktır. Araçlar için günlük ortalama 90 km mesafe yapacakları öngörülmüş olup günlük bazda bu miktarın aşılması durumunda (kırsal mahallelerde çalışacak çöp toplam araçları ve denetim araçları bu mesafeyi aşabilir)yükleniciye herhangi bir nam ve hesap adı altında ödeme yapılmayacaktır.

2.3-Araç park yeri Belediyenin uygun gördüğü yer veya Belediye Temizlik İşleri Müdürlüğü park yeridir. Park sahasındaki elektrik ve su giderleri idare tarafından karşılanacaktır.

2.4.Teklif veren isteklilerin çalışma alanını gezmiş görmüş ve araçların belirtilen çalışma süresince ortaya çıkacak giderlerini bu şartlara uygun tespit ederek teklif vermiş olduğu kabul edilir.

2.5. İdare tarafından herhangi bir nedenle çalıştırılmayan araçlara hak ediş ödenmeyecektir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Çalışma Şartları ve Araçlarla ile İlgili Yüklenicinin Sorumlulukları” başlıklı 4’üncü maddesinde “…4.6.Araçların tamamı, mesai saatleri veya mesai saatleri dışında (görev harici) İdarenin belirleyeceği yerde bulunacaktır.

…

4.11.Yüklenici idarenin izni olmadan araçları değiştiremez ve geri alamaz.

4.12.Araçların tasarrufu sözleşme süresi boyunca idare ait olup yüklenici firmanın idarenin izni olmadan herhangi bir kullanım hakkı olamayacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.

Birim fiyat teklif mektubunun eki birim fiyat teklif cetveli standart formu aşağıdaki gibi düzenlenmiştir.

Şikayete konu ihalenin Toroslar Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “Toroslar Belediyesi Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 12 Ay Süre İle Temizlik Araç Kiralama Hizmeti Alımı” işi olduğu, ihale konusu iş kapsamında çöp kamyonu, konteyner yıkama aracı, yol süpürme aracı ve yol süpürme makinası olmak üzere toplam 29 aracın çalıştırılacağı ve söz konusu araçlar için birim fiyat teklif cetvelinde ay (12 ay) üzerinden satır açıldığı görülmüştür.

Teknik Şartname’de yer alan düzenlemelerden, işin konusunun Toroslar  Belediyesi sınırları dahilinde temizlik işlerinde kullanılmak üzere sürücüsüz ve yakıtlı olacak şekilde ihtiyaç duyulan araçların kiralanması olduğu, araçların günlük 6 saat ve ortalama 90 km  çalıştırılacağı, araçların tamamının, mesai saatleri veya mesai saatleri dışında (görev harici) idarenin belirleyeceği yerde bulunacağı, idarenin izni olmadan araçların değiştirilemeyeceği ve geri alınamayacağı, araçların tasarrufunun sözleşme süresi boyunca idareye ait olduğu ve yüklenicinin idarenin izni olmadan herhangi bir kullanım hakkının bulunmadığı, ayrıca idarece herhangi bir nedenle çalıştırılmayan araçlara ise hak ediş ödenmeyeceği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, ihale dokümanında birim fiyat teklif cetvelinde araçların tamamı  için ay üzerinden satır açıldığı ve araçların aylık kiralama bedeli üzerinden de yükleniciye ödeme yapılacağı, bununla birlikte Teknik Şartname’de araçların mesai saatleri veya mesai saatleri dışında (görev harici) idarenin belirleyeceği yerde bulunacağının, idarenin izni olmadan araçların değiştirilemeyeceği ve geri alınamayacağının, araçların tasarrufunun sözleşme süresi boyunca idareye ait olduğunun ve yüklenicinin idarenin izni olmadan herhangi bir kullanım hakkının bulunmadığının düzenlendiği de dikkate alındığında yüklenicinin herhangi bir kusuru bulunmaksızın sadece idareden kaynaklanan nedenlerle araçların hizmet verememesi hallerinde hakediş ödenmeyeceğine yönelik yapılan düzenlemenin 4735 sayılı Kanun’da hüküm altına alınan kamu sözleşmelerinin taraflarının, sözleşme hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahip olduğu ilkesine aykırılık teşkil ettiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Ayrıca, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Başvuru sahibi tarafından 82.018,00 TL başvuru bedelinin Kurum şikâyet gelirleri hesabına yatırıldığı görülmüştür. Yapılan incelemede anılan isteklinin itirazen şikâyete konu iddiasında haklı olduğu tespit edilmiş olup, Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde 82.018,00 TL’lik başvuru bedelinin iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde iadesine,

Oybirliği ile karar verildi.