Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İçmesuyu Dairesi Başkanlığı tarafından yapılan 2020/444147 ihale kayıt numaralı “Adıyaman-Recep İçmesuyu İsale Hattı” ihalesine ilişkin olarak Mst Altyapı İnşaat Taahhüt Turizm Ticaret Anonim Şirketi – Arges İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 12.10.2022 tarihli ve 2022/UY.II-1250 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

Davacı Mst Altyapı İnşaat Taahhüt Turizm Ticaret Anonim Şirketi – Arges İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 17. İdare Mahkemesinin 22.12.2022 tarihli E: 2022/2206, K: 2022/2931 sayılı kararında “Davacının 1. iddiası yönünden Kurul kararı incelendiğinde;…Davacıların oluşturduğu iş ortaklığı tarafından, idarece açıklanması istenilen R-26 poz numaralı “Enerji Temin İşleri ve SCADA Merkezi Kurulmasına” ait iş kaleminin alt girdilerinden “SCADA Yazılımı Proje ve Şartnamesine Uygun (Yüklü Programların Lisansı ile Birlikte Komple)” girdisi ile “RTU Yazılımı Tüm Tesisin Kumandasını Sağlayacak Şekilde Programlanması, Bu programın RTU’ye Yüklenmesi ve Kopyasının CD Ortamında Teslimi” girdisinin maliyetini tevsik etmek üzere 20/11/2020 tarihli YEO Elektrik Otomasyon A.Ş.den alınmış fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu belgede özel poz no’lu, malzeme adı “SCADA Yazılımı Proje ve Şartnamesine Uygun (Yüklü Programların Lisansı ile Birlikte Komple)” için birim fiyatın 200.000 TL olduğu görülmüştür.

Bahse konu fiyat teklifinin eki niteliğinde olan Ek-0.5 Maliyet Tutarı Tespit Tutanağı incelendiğinde, bahse konu tutanakta “SCADA Yazılımı Proje ve Şartnamesine Uygun (Yüklü Programların Lisansı ile Birlikte Komple)” girdisine yönelik maliyet bileşenlerine yer verdiği, birim işçilik maliyeti kısmında “yazılım mühendisi birim işçilik (70 TL/sa*90sa/TL-1.100 TL” ifadelerine yer verilmek suretiyle fiyat teklifinin ekinde sunulan satış tutarı tespit tutanağında hesaplama hatası yapıldığı gerekçesiyle davacı iş ortaklığının değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.

Bu durumda Ek-0.5 maliyet tutarı tespit tutanağının maliyet tutarı kısmında sehven “yazılım mühendisi birim işçilik (70 TL/sa*90sa/TL-1.100 TL” ifadelerine yer verilerek fiyat teklifinin ekinde sunulan satış tutarı tespit tutanağında hesaplama hatası yapıldığı, ancak söz konusu toplam tutar düzeltilerek 6300 TL alındığında dahi toplam maliyet tutarının fiyat teklifindeki 200.000 TL bedelin altında kaldığı anlaşıldığından, Ek-0.5 maliyet tutarı tespit tutanaklarındaki söz konusu hatanın, 20/11/2020 tarihli fiyat teklifinde herhangi bir belirsizliğe yol açacak nitelikte olmadığından, dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır…

Davacının 2. iddiası yönünden Kurul kararı incelendiğinde;… Dosyada yer alan bilgi ve belgeler ile yukarıda yer verilen düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde; ihalenin 14/10/2020 tarihinde yapılacağı, teklifin geçerlilik süresinin de bu tarihten itibaren 120 takvim günü olduğu ve bu sürenin bitiminden itibaren en çok 120 gün daha teklif geçerlilik süresinin uzatılabileceği, teklif süresinin uzatılması halinde geçici teminat mektubunun süresinin de uzatılacağı, dava konusu olayda ise dava açılması nedeniyle ihale sürecinin uzayarak ihale tarihinden itibaren 120 günlük teklif geçerlilik süresinin ve teklif geçerlilik süresinin uzatılabileceği 120 günlük sürenin de dolduğu, bu sürenin geçmesinin ardından tekrar teklif geçerlilik süresinin uzatılmasına bağlı hükümlerin uygulama alanı bulmayacağı, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olan davacının sözleşmeyi imzalama yolunda iradesinin de bulunduğu ve dolayısıyla Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.7 maddesi uyarınca işlem tesis edilmesi gerekirken, aksi yönde tesis edilen Kurul kararında hukuka uyarlık görülmemiştir…

Davacının 3. iddiası yönünden Kurul kararı incelendiğinde; …idarece sahte olduğu tespit edilen belgenin depo döküm maliyetine ilişkin olduğu, hafriyat döküm işlemlerinin denetiminin ve maliyete ilişkin fiyatlandırmanın belediyeler tarafından yapıldığı, sunulan belgenin Adıyaman Belediyesi’ne onay için götürülmesine karşın belediye yetkilileri tarafından onay yapılmaması üzerine onay alınmaksızın ve yanıltıcı imza, mühür içermeksizin belgenin sunulduğu, söz konusu belgenin mevzuat gereği aşırı düşük teklif açıklaması yönünden onaya da tabi olmadığı, bu belgenin sahteliğine ilişkin iddianın itirazen şikayet başvurusu üzerine Kurul’un 22/09/2021 tarih ve 2021/UY.II-1756 sayılı kararı ile reddedildiği, sunulan belgenin TCK kapsamında sahte belge unsurlarını taşımadığından bahisle sahteliğinden söz edilemeyeceği, sunulan belgede açıklanan birim fiyatının 2 TL olarak kullanıldığı ve idarece belirlenen yaklaşık maliyetin de 2 TL olduğu, Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin 04/04/2022 tarih ve E.2022/652, K.2022/1396 sayılı kararı ve 29/06/2022 tarih ve 2022/MK-209 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı uyarınca tekliflerinin değerlendirmeye alınması gerekirken yeni gerekçeler üretilmesinin hukuka aykırı olduğuna ilişkindir. Dosyada yer alan bilgi ve belgeler ile Kurul kararı birlikte değerlendirildiğinde; aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında davacı tarafından depo döküm maliyetinin tevsiki amacıyla “Adıyaman Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü Hafriyat Denetim Şube Müdürlüğü” başlığını taşıyan ve hafriyat döküm ücretlerine yer verilen belgede ‘B.B Yardımcısı Mithat Töken’ ibaresine yer verildiği ancak imzanın yer almadığı, öte yandan Kurul tarafından yapılan inceleme kapsamında Adıyaman Belediye Başkanlığı’ndan 23/09/2022 tarih ve E.20609 sayılı yazı ile bilgi istenilmesi üzerine Adıyaman Belediye Başkanlığı’nın 28/09/2022 tarih ve E.52471 sayılı cevabi yazısında, ‘Belediyemiz bünyesinde İmar ve Şehircilik Müdürlüğü Hafriyat Denetim Şube Müdürlüğü adı altında herhangi bir birim olmadığından söz konusu belge kurumumuza ait değildir. Ayrıca Belediyemizin hafriyat birim fiyatı ile ilgili herhangi bir rayiç bedeli tablosu ve resmi belgesi bulunmamaktadır.’ ifadesine yer verildiği anlaşılmakla davacının sunmuş olduğu söz konusu belgenin gerçeği yansıtmadığı ve bu durumun 4734 sayılı Kanun’un 17. maddesinde sayılan yasak fiil ve davranışlardan “sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek” fiilini teşkil ettiği açık olduğundan bu sebeple davacının 3. iddiası yönünden itirazen şikayet başvurusunun reddi yönündeki Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.” gerekçesiyle itirazen şikâyet dilekçesinde ileri sürülen 1 ve 2’nci iddialara ilişkin kısmının iptaline, 3’üncü iddiaya dair kısmı yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.

Mahkeme kararının uygulanmasını teminen alınan 22.02.2023 tarihli ve 2023/MK-35 sayılı Kurul kararı ile “Kamu İhale Kurulunun 12.10.2022 tarihli ve 2022/UY.II-1250 sayılı kararının 1 ve 2’nci iddialar ile ilgili kısmının iptaline,” karar verilmiştir.

Mahkeme kararına karşı yapılan temyiz başvurusu üzerine yapılan inceleme sonucunda, Danıştay Onüçüncü Dairesinin 26.04.2023 tarihli ve E: 2023/511, K: 2023/2022 sayılı kararında “…HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

1. Temyize konu Mahkeme kararının, dava konusu Kurul kararının 1. iddia yönünden iptaline ilişkin kısmı ile 3. iddia yönünden davanın reddine ilişkin kısmında hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.
2. Temyize konu Mahkeme kararının, dava konusu Kurul kararının 2. İddia yönünden iptaline İlişkin kısmı incelendiğinde;

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, tekliflerin geçerlik süresinden en az otuz gün fazla süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtileceği, teklif geçerlik süresinin uzatılması hâlinde geçici teminat mektuplarının süresinin de aynı süre ile uzatılacağı anlaşılmaktadır.

Dava konusu ihaleye ilişkin idari şartnamede, teklifinin geçerlik süresini uzatan isteklinin teklif ve sözleşme koşullarını değiştirmeden geçici teminatını, kabul ettiği yeni teklif geçerlik süresi ile geçici teminata ilişkin hükümlere uygun hâle getirmesi gerektiği, geçici teminatı ihalede istenilen katılma şartlarını sağlamayan tekliflerin ise değerlendirme dışı bırakılacağı ifade edilmiştir.

Bakılan uyuşmazlıkta, 29/06/2022 tarih ve 2022/MK-209 sayılı Kurul kararı üzerine alınan 11/08/2022 tarihli ihale komisyonu kararında, davacıların oluşturduğu iş ortaklığının teklifinin değerlendirmeye alındığı ve ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibi isteklilerden tekliflerinin geçerli olup olmadığı sorularak tekliflerinin geçerli olması hâlinde geçici teminatlarının idareye sunulmasının istenildiği, bu kapsamda davacıların oluşturduğu iş ortaklığı tarafından tekliflerinin geçerli olduğunu bildiren yazının süresi içerisinde idareye sunulduğu, ancak bu aşamada geçici teminat sunulmadığı ve sözleşmeye davet edilmeleri durumunda kesin teminat sunacakları yönünde beyanda bulundukları anlaşılmıştır.

Bu itibarla, teklif geçerlik süresini uzattığını belirten, ancak buna uygun bir geçici teminat mektubu sunmayan davacıların oluşturduğu iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması üzerine yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka aykırılık, belirtilen kısım yönünden dava konusu işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle;

1. Davacıların temyiz isteminin reddine, davalının ve davalı da müdahillerin temyiz istemlerinin kısmen reddine,

2. Ankara 17. İdare Mahkemesinin 22/12/2022 tarih ve E:2022/2206, K:2022/2931 sayılı kararının 3. iddia yönünden davanın reddine ilişkin kısmı ile 1. iddia yönünden dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmında 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Mahkeme kararının bu kısımları ile vekâlet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısımlarının ONANMASINA,

3. Davalının ve davalı yanında müdahillerin temyiz İstemlerinin kısmen kabulüne;

4. Temyize konu Mahkeme kararının 2. iddia yönünden dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmının 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA, bu kısım yönünden DAVANIN REDDİNE,…” gerekçesiyle Mahkeme kararının itirazen şikâyet başvurusundaki 2’nci iddia bakımından iptaline ilişkin kısmının bozulmasına, bu kısım yönünden de davanın reddine karar verilmiştir.

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle;

1. Kamu İhale Kurulu’nun 22.02.2023 tarihli ve 2023/MK-35 sayılı kararının başvuru sahibinin 2’nci iddiası ile ilgili kısmının iptaline,

2. Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Kamu İhale Kurulunun 12.10.2022 tarihli ve 2022/UY.II-1250 sayılı kararının başvuru sahibinin 2’nci iddiası ile ilgili kısmının hukuki geçerliliğini koruduğuna,

Oybirliği ile karar verildi.