istekli tarafından yarım kuruşun altında teklif sunulan 20 adet iş kaleminin tutarları toplamının, 36 iş kalemi için sunulan toplam teklif bedeline, ödemeye esas herhangi bir katkı sağlamadığı, anılan 20 adet iş kalemi için toplam 0,00 TL teklif sunulması durumunda da isteklinin 36 iş kalemi için sunacağı toplam teklif tutarının, mevcut teklif tutarı ile aynı olacağı anlaşıldığından, söz konusu isteklinin teklifinin “20 adet iş kalemi için teklif etmiş olduğu tutarlar toplamının, toplam teklif bedeline katkı sağlamadığı” gerekçesiyle ihale komisyonu tarafından değerlendirme dışı bırakılması

Toplantı No 2022/006
Gündem No 18
Karar Tarihi 26.01.2022
Karar No 2022/UH.I-142

BAŞVURU SAHİBİ:

Zonguldak İlke Sig. Arclk. Hiz. A.Ş.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Türkiye Taş Kömürü Kurumu Genel Müdürlüğü Satınalma Dairesi Başkanlığı,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/573804 İhale Kayıt Numaralı “TTK Genel Müdürlük ve Müesseseleri Sigorta Hizmet Alımı” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Türkiye Taş Kömürü Kurumu Genel Müdürlüğü Satınalma Dairesi Başkanlığı tarafından 22.11.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “TTK Genel Müdürlük ve Müesseseleri Sigorta Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Zonguldak İlke Sig. Arclk. Hiz. A.Ş.nin 27.12.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 31.12.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 07.01.2022 tarih ve 765 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.01.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2022/24 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 20 adet iş kalemi için teklif etmiş oldukları tutarların toplamının (0,0072718185 TL), toplam teklif bedelinde herhangi bir değişiklik meydana getirmediği gerekçesiyle ihale komisyonu tarafından tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki; söz konusu iş kalemleri için teklif edilen toplam tutarın yuvarlanması neticesinde 0,01 TL tutara ulaşıldığı, anılan tutarın ödemeye esas bir para birimi olduğu, dolayısıyla bahse konu tutarın toplam teklif bedeline katkısının olduğu iddiasına yer verilmiştir.

 

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun’un “Türk Lirası ile Yeni Türk Lirası arasında değişim oranı ve Yeni Kuruşa tamamlama” başlıklı 2’nci maddesinde “…Türk Lirası değerlerin Yeni Türk Lirasına dönüşüm işlemlerinin ve Yeni Türk Lirası cinsinden yapılan işlemlerin sonuçlarında ve ödeme aşamalarında yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki değerler bir Yeni Kuruşa tamamlanır; yarım Yeni Kuruşun altındaki değerler dikkate alınmaz…” hükmü yer almaktadır.

 

Mezkur maddenin gerekçesi ise “Madde ile, Türk Lirası yeni para birimi olan Yeni Türk Lirasına dönüştürülmüş ve Türk Lirasından altı sıfır kaldırılarak, bir milyon Türk Lirası eşittir bir Yeni Türk Lirası (1.000.000 TL = 1 YTL) değişim oranında yeni bir değer getirilmiştir.

Yeni Türk Lirası cinsinden yapılacak işlemlerde bir Yeni Kuruşun altındaki tutarları ödemeye olanak verecek madeni para bulunmaması nedeniyle yarım Yeni Kuruşun üzerindeki değerlerin bir üst Yeni Kuruşa tamamlanması; yarım Yeni Kuruş ve altındaki değerlerin ise dikkate alınmaması öngörülmüştür.

Mal ve hizmetlerin fiyatları bir Yeni Kuruşun altında olabileceği gibi, bir Yeni Kuruşun altındaki değer küsuratlı olarak da belirlenebilecektir. Vergiler, yabancı para alım satımı ve benzeri belli sabit sayılarla çarpım yapılarak elde edilen sonuç üzerinde tahakkuk, tahsil ve ödeme işlemlerinde, işlem sonuçları da bir Yeni Kuruşun altında veya değer küsuratı bir Yeni Kuruşun altında olabilecek şekilde sonuç verebilecektir.

Bu madde ile, tamamlama işlemlerinin birim fiyatlarda değil, işlem sonuçlarında ve ödeme aşamasında gerçekleştirilmesi, ödeme kayıtlarının virgülden sonra en çok iki hane ile yapılması amaçlanmaktadır…” şeklinde açıklanmıştır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aritmetik hata ve yuvarlama” başlıklı 16.5’inci maddesinde “…16.5.2. Kısmi teklife izin verilip verilmediğine bakılmaksızın, birim fiyat üzerinden teklif alınan tüm ihalelerde istekliler, hizmet alımı ihalelerinde işçi sayısı üzerinden teklif alınan işçilik kalemleri hariç, birim fiyatları ve birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan tutarları, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde verebileceklerdir. Ancak, toplam teklif tutarı virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır…” açıklaması,

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’inci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

  1. Adı: TTK Genel Müdürlük Merkez Teşkilatı ve Müesseseleri Sigorta Hizmet Alımı

e) Miktarı: 36 kalem sigorta hizmeti alımı…” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…b) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu…” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Tekliflerin sunulma şekli” başlıklı 22’nci maddesinde “22.1. e-teklifler istekliler tarafından EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlandıktan sonra e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir…” düzenlemesi,

 

Söz konusu Şartname’nin “ Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “…31.2. Teklif değerlendirmesinde öncelikle ilk oturumda 30 uncu madde uyarınca e-teklifinin açılamadığı veya teklif mektubu ile geçici teminatının uygun olmadığı tespit edilen isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

23.12.2021 tarihli ihale komisyonu kararında “…Zonguldak İlke Sig. Arclk. Hiz. A.Ş.nin 36 adet farklı iş kaleminde toplam teklif bedeli 5.686.771,87 TL’dir. İsteklinin, bir kuruşun altında teklif verdiği 20 adet iş kaleminin tutarı 0,0072718185 TL’ye karşılık gelmektedir. İsteklinin toplam teklif tutarı olan 5.686.771,87274592 TL’den 20 adet iş kalemi toplamı olan 0,0072718185 TL’nin düşülmesi halinde toplam teklif tutarının 5.686.771,8654741 TL olacağı, bu tutarın da virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanması halinde 5.686.771,87 TL şeklinde olacağı anlaşılmaktadır.

5083 sayılı Kanun’un “Türk Lirası cinsinden yapılan işlemlerin sonuçlarında ve ödemelerinde yarım kuruşun altındaki değerlerin dikkate alınmayacağı; teklif birim fiyatının, birim fiyat teklif cetvelindeki toplam teklif edilen tutara da katkı sağlaması gerektiği” hükmü mukabilinde, anılan istekliler tarafından 20 adet iş kalemi için teklif tutarları toplamının, söz konusu isteklilerin birim fiyat teklif cetvellerindeki toplam teklif tutarına herhangi bir katkı sağlamadığı, diğer bir ifade ile söz konusu iş kalemlerinin genel toplamda ödemeye esas alınabilecek teklif tutarı içermediği anlaşılmıştır.

Yukarıda aktarılan açıklamalar muvacehesinde, bahsi geçen her iki isteklinin de… değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır…” ifadelerine yer verilmiş olup, bahse konu ifadelerden, başvuru sahibi isteklinin teklifinin, 20 adet iş kalemi için teklif etmiş olduğu tutarlar toplamının, toplam teklif bedeline katkı sağlamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmaktadır.

 

Zonguldak İlke Sig. Arclk. Hiz. A.Ş. tarafından, EKAP üzerinden kaydedilen birim fiyat teklif cetvelinde yer alan 36 adet iş kaleminin 20 adedi için yarım kuruşun altında teklif sunulduğu; bahse konu iş kalemlerinde teklif edilen birim fiyatların ve birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan tutarların, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazıldığı; toplam teklif tutarının ise virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazıldığı görülmüştür.

 

Söz konusu birim fiyat teklif cetvelinde yer alan birim fiyatlar ve miktarlar üzerinden yapılan hesaplamalar neticesinde; 36 adet iş kalemi için teklif edilen toplam bedelin 5.686.771,87274592 TL olduğu, bu tutarın anılan istekli tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.5’inci maddesine uygun olarak 5.686.771,87 TL’ye yuvarlandığı, bahse konu istekli tarafından yarım kuruşun altında teklif sunulan 20 adet iş kalemi için teklif edilen tutarlar toplamının ise 0,0072718185 TL olduğu tespit edilmiş olup, söz konusu tutarın toplam teklif tutarı olan 5.686.771,87274592 TL’den çıkarılması neticesinde elde edilen tutarın 5.686.771,8654741 TL olacağı, diğer bir ifadeyle anılan 20 iş kaleminin toplam teklif bedeline katkı sağlamadığı kabulü yapıldığında (toplam 0,00 TL teklif sunulması durumunda), 36 iş kaleminin toplam teklif bedelinin 5.686.771,8654741 TL’ye tekabül edeceği, bu tutarın da Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.5’inci maddesi uyarınca virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanması halinde 5.686.771,87 TL’ye ulaşılacağı anlaşılmaktadır. Bahse konu tutar, anılan istekli tarafından EKAP üzerinden kaydedilen birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen toplam teklif bedeli ile aynıdır.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamaları ile ihale dokümanında yer alan düzenlemelerden; birim fiyat üzerinden teklif alınan tüm ihalelerde isteklilerin, hizmet alımı ihalelerinde işçi sayısı üzerinden teklif alınan işçilik kalemleri hariç, birim fiyatları ve birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan tutarları, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde verebilecekleri; toplam teklif tutarının ise, virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılması gerektiği; yuvarlama işlemlerinde, yarım kuruş ve üzerindeki değerlerin bir kuruşa tamamlanacağı; yarım kuruşun altındaki değerlerin ise dikkate alınmayacağı anlaşılmakta olup, birim fiyatların ve birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan tutarların istekliler tarafından virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde belirtilmesine imkân sağlayan mevzuat düzenlemesinin amacı tekliflerin farklılaşmasına ve rekabetin artmasına imkân tanımaktır.

 

Öte yandan 5083 sayılı Kanun’un 2’nci maddesi ve ilgili madde gerekçesi bir arada değerlendirildiğinde, Türk lirası cinsinden yapılacak işlemlerde bir kuruşun altındaki tutarları ödemeye olanak verecek madeni para bulunmaması nedeniyle yarım kuruşun üzerindeki değerlerin bir üst kuruşa tamamlanacağı, yarım kuruşun altındaki değerlerin ise dikkate alınmaması gerektiği sonucuna varılmakla birlikte; mal ve hizmetlerin fiyatlarının bir kuruşun altında olabileceği; tamamlama işlemlerinin birim fiyatlarda değil, teklif toplamına ait işlem sonuçlarında ve ödeme aşamasında gerçekleştirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

 

Tüm bu inceleme ve tespitler çerçevesinde; söz konusu istekli tarafından yarım kuruşun altında teklif sunulan 20 adet iş kaleminin tutarları toplamının, 36 iş kalemi için sunulan toplam teklif bedeline, ödemeye esas herhangi bir katkı sağlamadığı, anılan 20 adet iş kalemi için toplam 0,00 TL teklif sunulması durumunda da isteklinin 36 iş kalemi için sunacağı toplam teklif tutarının, mevcut teklif tutarı ile aynı olacağı anlaşıldığından, söz konusu isteklinin teklifinin “20 adet iş kalemi için teklif etmiş olduğu tutarlar toplamının, toplam teklif bedeline katkı sağlamadığı” gerekçesiyle ihale komisyonu tarafından değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata aykırılık teşkil etmediği, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

 

Neza Sig. Arclk. Hiz. A.Ş. ve Ereğli Global Sig. Arclk. Hiz. Ltd. Şti. tarafından, EKAP üzerinden kaydedilen birim fiyat teklif cetvellerinde yer alan 36 adet iş kaleminden 19 adedi için (2, 3, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34 ve 36’ncı kalemler) yarım kuruşun altında teklif sunulduğu; bahse konu iş kalemlerinde teklif edilen birim fiyatların ve birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan tutarların, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazıldığı; toplam teklif tutarının ise virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak ifade edildiği görülmüştür.

 

Söz konusu birim fiyat teklif cetvellerinde yer alan birim fiyatlar ve miktarlar üzerinden yapılan hesaplamalar neticesinde; anılan istekliler tarafından 36 adet iş kalemi için teklif edilen toplam bedelin 5.686.771,8834176 TL olduğu, bu tutarın bahse konu istekliler tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.5’inci maddesine uygun olarak 5.686.771,88 TL’ye yuvarlandığı, yarım kuruşun altında teklif sunulan 19 adet iş kalemi için teklif edilen tutarlar toplamının ise 0,0068323859 TL olduğu tespit edilmiş olup, söz konusu tutarın toplam teklif tutarı olan 5.686.771,8834176 TL’den çıkarılması neticesinde elde edilen tutarın 5.686.771,87658522 TL olacağı, diğer bir ifadeyle anılan 19 iş kaleminin toplam teklif bedeline katkı sağlamadığı kabulü yapıldığında (toplam 0,00 TL teklif sunulması durumunda), 36 iş kaleminin toplam teklif bedelinin 5.686.771,87658522 TL’ye tekabül edeceği, bu tutarın da Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.5’inci maddesi uyarınca virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanması halinde 5.686.771,88 TL’ye ulaşılacağı anlaşılmaktadır. Anılan tutar, bahse konu istekliler tarafından EKAP üzerinden kaydedilen birim fiyat teklif cetvellerinde belirtilen toplam teklif bedelleri ile aynıdır.

 

Söz konusu istekliler tarafından yarım kuruşun altında teklif sunulan 19 adet iş kaleminin tutarları toplamının, 36 iş kalemi için sunulan toplam teklif bedeline, ödemeye esas herhangi bir katkı sağlamadığı, anılan 19 adet iş kalemi için toplam 0,00 TL teklif sunulması durumunda da isteklilerin 36 iş kalemi için sunacağı toplam teklif tutarının, mevcut teklif tutarları ile aynı olacağı anlaşıldığından, bahse konu isteklilerin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Neza Sig. Arclk. Hiz. A.Ş. ile Ereğli Global Sig. Arclk. Hiz. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.