ihale Teknik Şartname maddesinde kasko bedelinin %2’sini aşmayacak kalemler arasında sayılmayan araç kalemlerinin Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller kapsamında olduğu dolayısıyla şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedelinin taşıtın Türkiye Sigorta Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak motorlu kara taşıtları kasko değer listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmaması gerektiği Teknik Şartname’de yapılan hatalı düzenlemenin tekliflerin oluşturulması aşamasında isteklileri yanıltıcı nitelikte olduğu ve bu düzenleme uyarınca tekliflerin değerlendirmesinin sağlıklı bir şekilde de yapılamayacağı hk
05.01.1961 tarih ve 237 sayılı Taşıt Kanunu’nun “Kanunun şümulü” başlıklı 1’inci maddesinde “a) Genel bütçeye dahil dairelerle katma ve özel bütçeli idareler ve bunlara bağlı sabit ve döner sermayeli müesseseler, il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile mahalli idare birlikleri,
b) İktisadi Devlet Teşekkülleri ve özel kanun ve kararnamelerle kurulan her çeşit banka ve teşekküller,
c) Yukardaki (a) ve (b) fıkralarında yazılı daire, idare, banka, teşekkül ve müesseselerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları teşekkül ve müesseseler,
d) Kamuya yararlı derneklerden Başbakanlıkça lüzumlu görülenler tarafından kullanılacak taşıtlar bu Kanun hükümlerine tabidir.” hükmü,
Anılan Kanun’un 3’üncü maddesinde “a) Kurum: 1 inci madde hükmüne giren bütün daire, teşekkül ve müesseseleri,
b) Taşıt: Motorlu ve motorsuz bütün ulaştırma araçlarını,
c) Arazi binek: Bütün tekerlekleri muharrik binek taşıtlarını,
d) Kaptı kaçtı: Asgari iki sıra oturma yeri bulunan kapalı ve insan taşımaya mahsus taşıtları,
e) Arazi kaptıkaçtı: Bütün tekerlekleri muharrik olan kaptıkaçtıları,
f) Pikap: Şoför mahallinde şoför dahil 3 kişiye kadar oturacak yeri ile arkasında azami 1750 kilograma kadar yük taşımak için yeri bulunan motorlu taşıtları,
g) Arazi pikap: Bütün tekerlekleri muharrik olan pikapları,
h) Panel: Yük taşıma yeri tamamen kapalı olan pikapları,
ifade eder.” hükmü yer almaktadır.
Öte yandan 237 sayılı Taşıt Kanunu’na tabi olan kurumlarda kamu hizmetlerinin gerektirdiği taşıt ihtiyacının hizmet alımı suretiyle karşılanmasına ilişkin olarak 01.04.2006 tarih ve 26126 sayılı Resmi Gazete’de “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller” yayımlanmıştır.
Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in 4’üncü maddesinin (d) fıkrasında “Taşıt, kanun kapsamına giren motorlu ve motorsuz bütün ulaştırma araçlarını ifade eder.” hükmüne,
Aynı Esaslar’ın 5’inci maddesinde “Kamu hizmetlerinin gerektirdiği taşıt ihtiyacının hizmet alımı yoluyla karşılanmasının temel amacı, kamudaki taşıt giderlerinin asgari seviyeye indirilmesi ve kaynakların savurganlığa yol açılmadan, bütçe olanaklarıyla uyumlu bir biçimde kullanımının sağlanmasıdır.” hükmüne,
Aynı Esaslar’ın 6’ncı maddesinde, temel amaç çerçevesinde hizmet alımı suretiyle taşıt edinilebilmesinin genel esasları belirlenmiştir. Esas ve Usuller’in 6’ncı maddesinin birinci fıkrasının 02.10.2014 tarih ve 29137 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2014/6814 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile değiştirilen (ç) bendinde, taşıtların yakıt hariç, şoförlü veya şoförsüz olarak edinilebileceği belirtilmiş, söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı ile 6’ncı maddeye “Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel Sekreterliği hariç) hizmetleri için ihtiyaç duyulan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi taşıtların hizmet alımı yöntemiyle ediniminde;
a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmayacaktır.
b) Şoför giderleri dahil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli, (a) bendine göre tespit edilecek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşamayacaktır.” hükmü eklenmiştir.
25.12.2014 tarihli 29216 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında Karar’da “17/3/2006 tarihli ve 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerin 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “panel ve pick-up tipi taşıtların” ibaresinden sonra gelmek üzere “(fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up’lar hariç)” ibaresi eklenmiştir.” hükmü eklenmiş, söz konusu değişiklikle fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up’ların söz konusu esaslardan hariç tutulacağı hüküm altına alınmıştır.
Buna göre 237 sayılı Taşıt Kanunu’na tabi olan kurumlarda kamu hizmetlerinin gerektirdiği taşıt ihtiyacının hizmet alımı suretiyle karşılanması, bu hususta da idarelerin Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde belirlenen genel esaslar çerçevesinde hizmet alımlarını gerçekleştirmeleri gerekmektedir.
Teknik Şartname’nin “Sorumluluk alanları” başlıklı 3’üncü maddesinde “Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi yetki ve sorumluluk alanlarında bulunan tüm alanlarda çalıştırılacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Kiralanacak araçlar listesi” başlıklı 5’inci maddesinde:
|
Tablo 1 Kiralanacak Araçlar Listesi |
|||
|
Grup |
Araç cinsi |
Toplam araç sayısı |
|
|
1 |
Minibüs (13+1) |
adet |
6 |
|
2 |
Binek Tip Kamyonet/Hafif Ticari Araç |
adet |
15 |
|
3 |
Sağa, Sola ve Arkaya Damperli Kamyonet ( Çift Kabinli) |
adet |
10 |
|
4 |
Kamyonet (Çift Kabinli) |
adet |
4 |
|
5 |
Dar Kasa Pikap 4*2 (çift kabin ) |
adet |
10 |
|
6 |
Dar Kasa Pikap 4*2( çift kabin her araçta 400 lt ilaçlama holderi olacak) |
adet |
6 |
|
7 |
Binek Otomobil |
adet |
2 |
|
8 |
Kamyon (çift kabinli, Damperli Yük ağ.7.000 kg) |
adet |
1 |
|
9 |
Midibüs (27+1) |
adet |
1 |
|
10 |
Kazıyıcı Yükleyici |
adet |
2 |
|
11 |
Damperli Kamyon (Havuz tipi,26.000 kg ve üzeri ) |
adet |
3 |
|
12 |
Kompakt Vakumlu Yol Süpürme makinesi |
adet |
2 |
|
13 |
Çift Kabinli 4×4 Pick-Up |
adet |
1 |
|
14 |
25 MT Teleskopik platform araç. (sepetli) |
adet |
1 |
|
15 |
Ekskavatör (30 tonluk, paletli) |
adet |
1 |
Aşağıda teknik özelliklerine yer verilen (Tablo-1 Grup 2,5,7,13) araçlarla ilgili teklifler 237 sayılı Taşıt Kanunu, 17.03.2016 tarih ve 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 02.10.2014 tarih ve 29137 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen şartlara uygun olarak verilecek, Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesi Hakkında Karar 02.10.2014 tarih ve 29137 Resmi Gazete’ye göre Aylık kiralama bedeli (KDV, Her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzer giderler dahil) taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayınlanan ve harcama talimatının verildiği yılın Ocak ayı itibariyle uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2 ‘sini aşmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanında yer alan birim fiyat teklif cetvelinin, Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde yer alan kiralanacak araç listesi ile aynı olduğu görülmüştür.
Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde “Binek Tip Kamyonet/Hafif Ticari Araç 15 adet”, “Dar Kasa Pikap 4*2 (çift kabin) 10 adet”, “Binek Otomobil 2 adet”, “Çift Kabinli 4×4 Pick-Up 1 adet” araçlarına ilişkin verilecek olan tekliflerin, 237 sayılı Taşıt Kanunu, 17.03.2016 tarih ve 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 02.10.2014 tarih ve 29137 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen şartlara uygun olarak verileceğinin düzenlendiği tespit edilmiştir.
Birim fiyat teklif cetveli ve Teknik Şartname’nin 5’inci maddesindeki kiralanacak araç listesinde yer alan “3- Sağa, Sola ve Arkaya Damperli Kamyonet ( Çift Kabinli) 10 adet”, 4- Kamyonet (Çift Kabinli) 4 adet” kalemlerine ilişkin olarak Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının B.07.0.02.GİB.0.61/6153-1 sayılı ve “Çift kabin kamyonet” konulu iç genelgesinde “Başkanlığımıza intikal eden olaylardan;
– Çift kabin yük taşıma kısmı açık hem yolcu hem de yük taşımaya uygun olan (4×2),
– Çift kabin yük taşıma kısmı kapatılmış olan (4×2),
taşıtlar ile aynı özelliklere sahip bütün tekerlekleri motordan güç alan (4×4) taşıtların 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 5 inci ve 6 ncı maddelerinde yer alan tarifelerden hangisi kapsamında vergilendirileceği hususunda tereddüt hâsıl olduğu anlaşılmıştır.
197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun “Tanımlar” başlıklı 2 nci maddesinde;
“Arazi Taşıtı: Karayollarında yolcu ve yük taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu araçtır.
Panel van: Azami toplam ağırlığı 3500 kilogramı geçmeyen, kapalı kasalı (yandan camlı olanlar dahil), sürücü kısmından başka tek veya daha fazla sıra oturma yeri bulunan, insan ve yük taşımak için imal edilmiş olan taşıtlardır.
Kamyonet: İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3,5 tonu geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu araçtır.” hükmü yer almaktadır.
2 Sıra No.lu Motorlu Taşıtlar Vergisi Sirküleri’nde;
“a) Arka kısımda oturma yeri bulunmayan ve “Motorlu Araç Tescil Belgesi” ile “Motorlu Araç Trafik Belgesi”nin istiap haddi bölümünde 2, 2+1 şeklinde kişi sayısı belirtilen kapalı kasalı kamyonetler (yandan camlı olanlar dahil) kamyonet,
b) Arka kısımda oturma yeri bulunan ve “Motorlu Araç Tescil Belgesi” ile “Motorlu Araç Trafik Belgesi” nin istiap haddi bölümünde 3+1, 4+1 veya 5 şeklinde kişi sayısı belirtilen “çift sıra koltuklu”, “üç sıra koltuklu” kapalı kasalı kamyonetler (yandan camlı olanlar dahil) panel van olarak vergiye tabi tutulacaktır. “açıklamasına yer verilmiştir.
Anılan Sirkülerde yer alan açıklama ile söz konusu taşıtların, fiziki durumları göz önünde bulundurularak, sadece yük taşıma amaçlı kullanılanlar ile hem yük hem de yolcu taşıma amaçlı kullanılanlar olmak üzere vergilendirilmesinde ayırıma gidilmiştir.
Diğer taraftan, Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 5 inci ve 6 ncı maddelerinde yer alan (I), (II), (III) ve (IV) sayılı tarifeler 5035 sayılı Kanunun 23 ve 24 üncü maddeleri ile değiştirilmiştir. Yapılan değişiklikle arazi taşıtları ve panelvan tipi taşıtların, 01/01/2004 tarihinden geçerli olmak üzere yaşlarına ve motor silindir hacimlerine göre; kamyonet, kamyon, çekici ve benzeri taşıtların ise 01/01/2005 tarihinden itibaren yaşlarına ve azami toplam ağırlıklarına göre motorlu taşıtlar vergisine tabi tutulacakları hüküm altına alınmıştır.
Bu hükümlere göre, Motorlu Araç Tescil Belgesi’nde ve/veya Motorlu Araç Trafik Belgesi’nde;
1. – Arazi taşıtı (4×4),
– Çift kabin kamyonet (4×4),
– Çift kabin kamyonet arazi taşıtı,
– Kamyonet (4×4),
– Kamyonet arazi taşıtı
şeklinde tanımlanan taşıtların arazi taşıtı,
2. Çift kabin (4×2) kamyonet şeklinde tanımlanan 3+1, 4+1 veya 5 yolcu taşıma kapasiteli taşıtların ise yük taşıma kısımlarının açık veya kapalı olmasına bakılmaksızın panel van olarak motorlu taşıtlar vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.” ifadelerine yer verildiği, çift kabin kamyonetin panelvan sınıfı içerisinde değerlendirildiği, dolayısıyla söz konusu araçlara ilişkin olarak Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında Karar’da belirtilen şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedelinin taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak motorlu kara taşıtları kasko değer listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmaması gerektiği anlaşılmıştır.
Teknik Şartname’de tüm araçların Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi yetki ve sorumluluk alanlarında bulunan tüm alanlarda çalıştırılacağı belirtilmiş, Teknik Şartname’de ve birim fiyat teklif cetvelinde yer alan “3- Sağa, Sola ve Arkaya Damperli Kamyonet (Çift Kabinli) 10 adet”, 4- Kamyonet (Çift Kabinli) 4 adet” araçların Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının B.07.0.02.GİB.0.61/6153-1 sayılı ve “Çift kabin kamyonet” konulu İç Genelgesi’nde, Çift kabin (4×2) kamyonet şeklinde tanımlanan 3+1, 4+1 veya 5 yolcu taşıma kapasiteli taşıtların yük taşıma kısımlarının açık veya kapalı olmasına bakılmaksızın panel van olarak motorlu taşıtlar vergisine tabi tutulması gerektiği ifade edilmiş olup, söz konusu araçların da Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında Karar kapsamında kiralanması gerektiği, bu nedenle şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedelinin taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak motorlu kara taşıtları kasko değer listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmaması gerektiği anlaşılmıştır.
Sonuç olarak Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde, kasko bedelinin %2’sini aşmayacak kalemler arasında sayılmayan “3- Sağa, Sola ve Arkaya Damperli Kamyonet (Çift Kabinli) 10 adet”, 4- Kamyonet (Çift Kabinli) 4 adet” kalemlerinin Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller kapsamında olduğu, dolayısıyla şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedelinin taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak motorlu kara taşıtları kasko değer listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmaması gerektiği, Teknik Şartname’de yapılan hatalı düzenlemenin tekliflerin oluşturulması aşamasında isteklileri yanıltıcı nitelikte olduğu ve bu düzenleme uyarınca tekliflerin değerlendirmesinin sağlıklı bir şekilde de yapılamayacağı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
| Toplantı No | : 2021/019 |
| Gündem No | : 61 |
| Karar Tarihi | : 20.05.2021 |
| Karar No | : 2021/UH.I-1046 |