ihale Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan 5.6’ncı maddesinde araçların taşıması gereken özelliklerden kaynaklı eksikliklerden oluşacak zarar, hasar ile tazminat taleplerinden yüklenicinin sorumlu tutulduğunun açık bir şekilde düzenlendiği, sürücü kaynaklı aykırılıklar neticesinde ortaya çıkan trafik cezalarına ilişkin ise herhangi bir düzenleme olmaması

Toplantı No : 2020/001
Gündem No : 51
Karar Tarihi : 08.01.2020
Karar No : 2020/UH.I-45

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Tepebaşı Belediye Başkanlığı tarafından 13.12.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Tepebaşı İlçesi 01/01/2020 – 31/12/2020 Tarihleri Arası Çöp Toplama, Nakli ve Kent Temizliği Araç Kiralama İşi” ihalesine ilişkin olarak Zara Araç Kiralama Hiz. A.Ş. nin 09.12.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 13.12.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.12.2019 tarih ve 55958 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.12.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/1668 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale dokümanında şoförlerin temini ile işin sevk ve idaresinin idare tarafından karşılanacağının belirtildiği, Teknik Şartname’nin 5.6’ncı maddesinde, araçlar ile ilgili olarak; hizmetin ifası sırasında teknik kusur, kanuni eksiklik vb. durumlardan ötürü meydana gelen maddi hasarlı, ölüm, yaralanma veya maluliyete sebep verecek kazalar neticesinde ortaya çıkan her türlü zarar ve hasarlar ile tazminat taleplerinden yüklenicinin sorumlu olduğunun belirtildiği, ancak personelden kaynaklı trafik cezalarında nasıl bir yol izleneceği hususunda herhangi bir açıklamaya yer verilmediği, ihale dokümanındaki düzenlemelerin tereddüte mahal vermeyecek şekilde oluşturulması gerektiği, bu haliyle düzenlemenin Kamu İhale Kanunu’nun saydamlık, rekabet ve eşit muamele ilkelerine aykırılık teşkil ettiği iddia edilmektedir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Başvuruya konu ihalenin 01.01.2020 – 31.12.2020 tarihleri arasında çöp toplama, nakli ve kent temizliği için araç kiralama işini ihtiva ettiği, açık ihale usulü ile gerçekleştirilen ihalede başvuru sahibinin 07.12.2019 tarihinde ihale dokümanını indirerek istekli olabilecek sıfatını haiz olduğu anlaşılmıştır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Tepebaşı ilçesi 01/01/2020-31/12/2020 tarihleri arası çöp toplama, Nakli ve Kent Temizliği Araç Kiralama işi

b) Miktarı ve türü: Toplam 13 kalemden oluşan 12 ay süreli kent temizlik işi için araç kiralama hizmet alımı yapılacaktır. Personel çalıştırılmayacaktır.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: 51 (ellibir) mahalle ve 40 (kırk) yeni mahalle statüsüne alınan kırsal yerleşim yeri

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “İhalenin Konusu” başlıklı 1’nci maddesinde “Tepebaşı Belediyesi sınırları dâhilindeki mahalleler ve yerleşim birimleri ile okullar, resmi kurumlar, boş arsalar, özel işyerleri, sanayi siteleri ve pazar yerlerinden kaynaklanan evsel katı atıkların uygun araçlar ile toplanarak Seyitgazi yolu üzerindeki düzenli depolama alanına, hafriyat atıklarının ise Büyükşehir Belediyesi Hafriyat Döküm Sahasına nakli ile Tepebaşı Bölgesi’ndeki muhtelif cadde ve sokakların, orta refüjlerin, çevre yolunun kavşakları, yaya kaldırımlarının, bordür diplerinin, Porsuk kenarı, sahil boyunun makineler ile temizlenmesi sonucunda oluşan atıkların çöp deponi sahasına nakli için gerekli araç ve iş makinelerinin kiralanması işi.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Araçlarda Aranacak Şartlar ve Ekipmanlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “Yüklenici yürürlükteki mevzuat gereği ve resmi makamların zorunlu kıldığı belgeleri (YETKİ BELGELERİ) bulundurmak ve idareye sunmakla yükümlüdür. Bu belgelerin eksikliğinden doğan her türlü cezalar ve sorumluluklar yükleniciye ait olacaktır.

3.1. Araçlar; 237 Sayılı Taşıt Kanunu, 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu. Karayolları Trafik Yönetmeliği ve Karayolu Taşıma Yönetmeliğine uygun olacaktır. Bu kanun ve yönetmenlikler gereği oluşacak her türlü sorumluluk Yükleniciye ait olacaktır.

3.2. 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın 4’üncü maddesi gereği; Yabancı menşeli binek ve station-wagon cinsi taşıtlar kiralanamaz (Yerli muhteva oranı %50’nin altında kalan taşıtlar yabancı menşeli sayılır.).T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğünce yerli muhteva oranı %50’nin üzerinde olduğu belirlenen binek ve station-wagon cinsi taşıtlar kiralanabilecektir.

3.3. Araçlarda; Kara Yolları Trafik Kanunu ve ilgili yönetmelik hükümleri gereğince bulundurulması zorunlu tüm malzemeler (takoz, çekme halatı, ilk yardım çantası, yangın söndürme cihazı, reflektör, yedek lastik, kriko, bijon anahtarı v.s.) ve paspas (ön ve arka) bulundurulacaktır. Km. saati, ısıtma ve havalandırma ve soğutma tesisatları faal olacaktır. Lastikler, kullanıma ve standartlara uygun vaziyette olacak ve lastikler İdarenin isteği halinde yüklenici tarafından derhal değiştirilecek, İdarenin isteği ile Kış ve Yaz koşullarına uygun lastikler kullanılacaktır. Aksi durumda karşılaşılacak olan tüm olumsuzluklardan Yüklenici sorumlu olup, İdare hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Ayrıca; Mevzuatın bulundurulmasını ön gördüğü tüm bilgi, belgeler, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve hükümleri gereği yapılacak kontrollerde araçlarda bulunması yasal olarak zorunlu olan tüm belgelerin, gereçlerin (tescil belgeleri, ruhsat, takoğraf cihazları, D ve K belgeleri vb.) bulundurulacaktır. Aksi durumda karşılaşılacak olan tüm olumsuzluklardan Yüklenici sorumlu olup, İdare hiçbir şekilde sorumlu tutulmayacaktır. Bu maddede sayılan bilgi, belge ve malzemelerin eksikliğinden kaynaklanan İdarenin sorumlu tutulabileceği her türlü ceza, üçüncü kişiler dâhil tazmin mükellefiyeti Yükleniciye rücu edilecektir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Yüklenicinin Sorumlulukları ve Uyacağı Hususlar” başlıklı 5’inci maddesinde “… 5.6. Araçların İdarenin hizmetinde kullanılması sırasında teknik kusur, kanuni eksiklik vb. dolayı meydana gelen maddi hasarlı, ölüm, yaralanma veya maluliyete sebebiyet verecek kazalar neticesinde ortaya çıkan bedeni, maddi ve manevi sair her türlü zarar ve hasarlar ile tazminat taleplerinden, Yüklenici sorumlu olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Doküman düzenlemelerinden, ihalenin konusunun araç kiralanması işi olduğu ve işin ifası sırasında ihtiyaç duyulan personelin temininin idare tarafından karşılanacağı anlaşılmaktadır.

Bu kapsamda, hizmetin ifası sırasında kullanılacak araçların teknik kusur, kanuni eksiklik vb. hususlar nedeniyle meydana gelen maddi hasarlı kaza ve ölüm, yaralanma veya maluliyete sebebiyet verecek kazalar neticesinde ortaya çıkan bedeni, maddi ve manevi sair her türlü zarar ve hasarlar ile tazminat taleplerinden yüklenicinin sorumlu olacağının düzenlendiği görülmüştür.

Dolayısıyla maddi hasarlı kaza ve ölüm, yaralanma veya maluliyete sebebiyet verecek kazalar neticesinde ortaya çıkan tazminat taleplerinin yüklenicinin sorumluluğunda olması halinin, bahse konu kazaların; araçlara ilişkin olarak teknik kusur, kanuni eksiklik vb. durumlar nedeniyle ortaya çıkması halinde söz konusu olacağı, Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan 3’üncü maddesinde araçlarda aranacak şartlar ve ekipmanlara yer verildiği, bu noktada belirlenen şartları taşımayan araçların karşılaşacakları her türlü zarar ve hasarlar ile tazminat taleplerinden yüklenicinin sorumlu olduğunun belirtildiği, bu haliyle Teknik Şartname’nin 3’üncü maddesinin de başvuruya konu hususu barındıran 5.6’ncı maddesi ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir.

Bu kapsamda, Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan 5.6’ncı maddesinde araçların taşıması gereken özelliklerden kaynaklı eksikliklerden oluşacak zarar, hasar ile tazminat taleplerinden yüklenicinin sorumlu tutulduğunun açık bir şekilde düzenlendiği, sürücü kaynaklı aykırılıklar neticesinde ortaya çıkan trafik cezalarına ilişkin ise herhangi bir düzenleme yapılmadığı, ilgili maddeler ile yüklenicinin sorumluluğunun belirlendiği, mevcut haliyle düzenlemenin idarenin sorumluluğunu ortadan kaldırıcı nitelik arz etmediği, araç sürücüsünün idare tarafından temin edileceği hususları da göz önünde alındığında idarenin sorumluluğunun devam ettiğinin anlaşılabileceği, dolayısıyla sürücü kaynaklı trafik cezalarına ilişkin düzenleme yapılmamasında mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.