İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında araçların akaryakıt maliyetine ilişkin yapılan hesaplamada  Teknik Şartname maddesinde yer alan aktarma istasyonlarının atık miktarlarının ihale konusu iş kapsamında kullanılacağı belirtilen araçların ton bazında kapasitelerine bölünmek suretiyle günlük sefer sayısının bulunduğu Bulunan araç sefer sayısı ile günlük kilometre ve km’deki akaryakıt sarfiyatı çarpılmak suretiyle ilçelerin günlük akaryakıt tüketim miktarları tek sefer olmak üzere hesaplanması

Toplantı No : 2020/002
Gündem No : 23
Karar Tarihi : 15.01.2020
Karar No : 2020/UH.II-86
BAŞVURU SAHİBİ:
Rubar Sos. Hiz. Pey. İnş. Otom. Per. Tek. Des. ve İşl. Hiz. Taah. Nak. Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:
Hatay Büyükşehir Belediyesi Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/518045 İhale Kayıt Numaralı “Çöpün Aktarma İstasyonlarından Gökçegöz Mahallesi Katı Atık Düzenli Depolama Sahasına Nakli ve Çöp Sızıntı Suyunun Saha Dışına Taşınması” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Hatay Büyükşehir Belediyesi Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından 18.11.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Çöpün Aktarma İstasyonlarından Gökçegöz Mahallesi Katı Atık Düzenli Depolama Sahasına Nakli ve Çöp Sızıntı Suyunun Saha Dışına Taşınması” ihalesine ilişkin olarak Rubar Sos. Hiz. Pey. İnş. Otom. Per. Tek. Des. ve İşl. Hiz. Taah. Nak. Tic. Ltd. Şti.nin 10.12.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 11.12.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.12.2019 tarih ve 55114 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.12.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/1639 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekliye ait teklifin aşağıda yer verilen gerekçelerle değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, şöyle ki,

1)Yeterlik kriterleri bakımından,

a)İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından tüzel kişiliğin ortaklık yapısını, yönetim ve temsil durumuna ilişkin son durumu gösterir ticaret sicil gazetesi sunulmadığı ve şirket ortaklarının T.C Kimlik numaralarına yer verilmediği,

b)İhale üzerinde kalan istekli tarafından sunulan bilançonun cari oran, öz kaynak oranı ve kısa vadeli borçlar/öz kaynaklar bakımından mevzuatta öngörülen kriterleri sağlamadığı,

c) İlgili isteklinin toplam cirosu teklif etmiş olduğu bedelin % 25’inden az olduğundan mevzuatta öngörülen kriteri karşılamadığı,

2)Aşırı düşük teklif açıklamaları bakımından,

a) Bahse konu işte çalıştırılması öngörülen 15 adet dört dingilli damperli kamyon ile 1 adet tanker/vidanjör aracın bazılarının özmal olduğu belirtilmiş olmasına rağmen anılan araçların amortisman giderleri hesaplanmadığı,

b) Çalıştırılacak araçlardan kiralanması öngörülen araçların bazıları için “Kira Sözleşmeleri” sunulmuş olup kira sözleşmelerinin mevzuatta yer verilen açıklama yöntemlerinden olmadığı,

c) Kiralanması öngörülen bazı araçları tevsiken sunulan kiralama fiyat tekliflerinde tamir, bakım, yedek parça bileşenleri ayrı ayrı fiyatlandırılmamış olup mevzuata aykırı olarak bu giderler dâhil bir şekilde fiyat teklifi alındığı,

d) İlgili firma tarafından, araçların sigorta giderlerinin tevsiki amacıyla sunulan sigorta fiyat teklifinde/poliçelerinde, ilgili genel müdürlüğü/bölge müdürlüğünün teyit yazılarının bulunmadığı,

e) Sigorta giderini tevsiken sunulan fiyat teklifinin/poliçelerin işin süresini kapsaması zorunlu olmasına rağmen sunulan belgelerdeki sigorta bitiş tarihinin işin süresini kapsamadığı,

f) İhale konusu işin yerine getirilmesinde kullanılacak olan araçlardan kendi malı olan araçları tevsiken fatura ve araç ruhsatları sunulduğu, fakat demirbaş kayıt defteri sunulmadığı, bu şekildeki tevsikin açıklama esas ve usullerine aykırı olduğu, çünkü kendi malı araçların amortisman hesaplamalarının, demirbaş kayıt defterindeki bedeller üzerinden yapılması gerektiği, kendi malı araçların tevsikinde ve amortisman hesabında faturaların kullanılmayacağı,

g) Açıklamada özmal olarak belgeleri sunulan araçlar Teknik Şartname’de belirtilen 4 dingilli, en az 35 metreküp kapasiteli ve en az 2014 model olma özelliklerinin tümünü karşılamadığı,

h) İş kapsamında çalıştırılacak araçların yakıt maliyetlerinin açıklamasında, araçların yakıt sarfiyatlarının ne kadar olduğuyla ilgili olarak amortisman hesabı yapılan ve kiralanan değişik marka ve modellerdeki araçların her biri için ayrı yakıt sarfiyatlarını gösterir yetkili servislerinden alınmış yazılar sunulmadığı, sadece bir marka ve model araç için yazı sunulduğu, ayrıca araçların yakıt sarfiyatlarını belirten yazının yetkili servisten alınmadığı, anılan yazıyı imzalayan firmanın yetkili servis olduğuna dair ek belge de sunulmadığı,

ı) Yakıt açıklamasında kullanılan yakıt litre fiyatlarının ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında yayımlanan EPDK fiyatlarından düşük alındığı ve maliyet avantajı sağlandığı,

i) Teknik Şartname’ de katı atıkların alınacağı merkezlerin katı atık depolama sahasına olan mesafeleri verilmiş olup ilgili firma tarafından yakıt hesaplaması yaparken sadece gidiş mesafelerinin hesaplandığı, araçların dönüşte harcadıkları yakıtların hesaplanmadığı ve fiyat avantajı sağlanarak mevzuata aykırı ve eksik hesaplama yapıldığı,

j) Motorlu taşıtlar vergisi bedeli, periyodik muayene bedeli ve şoför/operatör işçilik ücretleri 2018 yılı fiyatları üzerinden hesaplanmış olup bu hesaplama mevzuata aykırı olduğu, zira ihale konusu işin 01.01.2020’de başlayacağı göz önüne alındığında anılan bileşenlerin arttırımlı (zamlı) bir şekilde açıklanması gerektiği, nitekim ihale dokümanı incelendiğinde “fiyat farkı verilmeyecektir” şeklinde bir düzenleme yapıldığı,

k) İhale üzerinde bırakılan firmanın kendi hesaplama yöntemi ile uydurduğu subjektif bilgiler ile hesaplama yaptığı, akaryakıt tüketiminin km ve sefer sayısına göre açıklama yapılabilmesi için araçların taşıma kapasitesi, yapacağı toplam sefer sayısı ve buna bağlı olarak toplam km hesabının yapılması gerektiği, buna göre Teknik Şartname’ de verilen mesafe ve araçların taşıması gereken teknik değerler kullanılarak atıkların her bir aktarma istasyonundan düzenli olarak depolama tesisine taşınmasında 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 128’inci maddesinde sınırlandırılan tonaj dikkate alınması gerekmesine rağmen sözleşme süresince yapılacak sefer ve kilometre toplamı için yapılan hesaplamada bunların dikkate alınmadığı,

l) İhale üzerinde kalan isteklinin fiyat teklifi almış olduğu şirketlerin, fiyat teklifine konu işlerin tümüyle (araç kiralama, araç bakım onarım, yedek parça, tamir, yakıt, sigorta vb.) iştigal etmediği,

m) Sunulan fiyat tekliflerinde meslek mensubu (mali müşavir) ibaresine yer verilmediği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

(a) maddesinde yer verilen iddiaya ilişkin olarak:
İhaleye ilişkin İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler başlıklı 1’inci maddesinde “1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Çöpün Aktarma İstasyonlarından Gökçegöz Mahallesi Katı Atık Düzenli Depolama Sahasına Nakli ve Çöp Sızıntı Suyunun Saha Dışına Taşınması
b) Miktarı ve türü: 5 ilçede bulunan aktarma istasyonlarından 12 ay süre ile toplam 255500 ton çöpün Gökçegöz Düzenli depolama sahasına “kısmi zamanlı” olarak nakli ve 40150 ton çöp sızıntı suyunun sahadan taşınması hizmet alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Samandağ, Reyhanlı, Kırıkhan, Yayladağı, Hassa İlçeleri ve Gökçegöz Düzenli Depolama Sahası” düzenlemesi,

Anılan Şartname’ nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
…
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri” düzenlemesi yer almaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “(1) İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,
a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin, teklif kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca aday veya isteklilerin ihale tarihi itibarıyla mesleki faaliyetlerini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürmesi gerekmekte olup, ihale üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak sunması gerekmektedir.” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 10/A maddesinin birinci fıkrasında “İhaleye katılabilmek için başvuru veya teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç); “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişiler anlaşılır.” açıklaması yer almaktadır.

İhale üzerinde bırakılan Or-Sel Turizm Temizlik Peyzaj İlaçlama İnşaat Taahhüt Taşımacılık Oto Kiralama ve Yemek Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi tarafından teklif dosyasında sunulan ve idare tarafından Kuruma gönderilen ilgili belgeler incelendiğinde,

Anılan istekli tarafından, 23.05.2018 tarihli ve 9584 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nin sunulduğu, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin resmi internet sitesi “www.ticaretsicil.gov.tr” üzerinden yapılan sorgulamada da, Or-Sel Turizm Temizlik Peyzaj İlaçlama İnşaat Taahhüt Taşımacılık Oto Kiralama ve Yemek Hizmetleri Ticaret Limited Şirketine ait şirket ortak ve yöneticilerini gösterir yayımlanan son gazetenin bahsi geçen gazete olduğu, şirketin tek ortağının ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarasına ilişkin bilgilere teklif dosyası kapsamında yer verildiği tespit edilmiştir.

(b) ve (c) maddelerinde yer verilen iddialara ilişkin olarak:

İhaleye ilişkin İdari Şartname’nin “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.4’üncü maddesinde “…7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H)sunmaları gerekmektedir.
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
…
Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir.
…
7.4.3. İstekli tarafından;
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,
b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgeler, birinin sunulması yeterlidir.
Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.
Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin, her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi sunar.
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması, ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
…
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
…
(10) Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve üçüncü fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde veya serbest meslek kazanç defteri özetine ilişkin dokuzuncu fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “İş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’nci maddesinde “(1) İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,
b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgenin, her ikisinin de idarelerce istenilmesi zorunludur.
(2) Aday veya isteklinin birinci fıkrada belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir. Serbest meslek erbabının iş hacmi serbest meslek kazanç defteri özeti ile belgelendirilir.
(3) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.
(4) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.
(5) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
…
(8) Altıncı ve yedinci fıkralardaki kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
…
(11) Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
(12) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.
(13) Konsorsiyum olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından kendi kısmı için sağlanması zorunludur.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellenmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “(1) İş hacmine ilişkin belge tutarları aşağıdaki şekilde güncellenir:
a) Yıllık toplam ciro, gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.
b) Hizmet işleri ile ilgili ciro, fatura tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.” hükmü yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan Or-Sel Turizm Temizlik Peyzaj İlaçlama İnşaat Taahhüt Taşımacılık Oto Kiralama ve Yemek Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi tarafından SMMM Metin Sevinçli tarafından düzenlenen bilanço bilgileri tablosu ve ekinde SMMM Metin Sevinçli tarafından onaylanan kurumlar vergisi beyannamesi eki bilanço ve ayrıntılı gelir tablosunun sunulduğu, söz konusu tablonun standart forma uygun olduğu, 2018 yılına ait bilanço bilgileri tablosunun, cari oran (1,000), özkaynak oranı (0,3429) ve kısa vadeli banka borçlarının özkaynaklara oranı (0,2190) bakımından mevzuata uygun olduğu görülmüştür.

Ayrıca, iş hacmini göstermek üzere 2018 yılına ait gelir tablosunun sunulduğu, teklif bedeli (5.335.150,00TL) dikkate alındığında sağlanması gereken asgari iş hacmi tutarının (0,25 x 5.335.150,00 =) 1.333.787, 5 TL olduğu, isteklinin 2018 yılına ait gelir tablosundan cirosunun asgari iş hacmi tutarını sağladığı anlaşılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

İhaleye ilişkin İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “1. İsteklinin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dâhildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İhale konusu işte çalıştırılacak araçlara ait her türlü giderler (yakıt sigorta amortisman bakım onarım) giderleri teklif fiyata dahildir.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “1. İhale konusu hizmetin aksamadan yerine getirilmesi amacıyla İhale üzerine kalan isteklinin sözleşme imzalaması aşamasında: 15 adet 4 Dingilli Damperli En az 35 metreküp kapasiteli, 2014 model ve üzeri Kamyon ( Kırkayak) ve 1 adet En az 10 metreküplük çöp sızıntı suyu taşıma kapasiteli, 2014 model ve üzeri Tanker/Vidanjör araçların isteklinin kendi malı ise kendi malı olduğuna ilişkin belgeleri tevsik etmek zorundadır. Bu araçların Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla temin edinilmiş ise kira sözleşmesinin sunulması ve kiralarının ödendiğine ilişkin belgeleri tevsik etmek zorundadır. İş ortaklığında makine, teçhizat ve ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.
79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.
79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;
SD: Sınır değeri,
YM: Yaklaşık maliyeti,
n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,
T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,
R: Sınır Değer Tespit Katsayısını

79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
…
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. (Ek cümle: 25/01/2017-29959 R.G./12. md.) Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
…

79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. (Ek cümle: 16/03/2019-30716 R.G./18. md.) Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

Birim fiyat teklif alınmak suretiyle 18.11.2019 tarihinde gerçekleştirilen ihalede 15 adet ihale dokümanı satın alındığı/indirildiği ve ihaleye 6 isteklinin katıldığı, söz konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı niteliğinde olduğu ve yaklaşık maliyeti 7.554.478,00 TL olan ihalenin sınır değerinin 5.365.327,68 TL olarak hesaplandığı, 04.12.2019 tarihli ihale komisyonu kararına göre sınır değerin altında teklif sunan ve aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan Or-Sel Turizm Temizlik Peyzaj İlaçlama İnşaat Taahhüt Taşımacılık Oto Kiralama ve Yemek Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi tarafından sunulan açıklamalar idarece uygun bulunarak ihalenin Or-Sel Turizm Temizlik Peyzaj İlaçlama İnşaat Taahhüt Taşımacılık Oto Kiralama ve Yemek Hizmetleri Ticaret Limited Şirketinin üzerinde bırakılmasına ve Rubar Sosyal Hizmetler Peyzaj İnşaat Otomasyon Personel Teknik Destek ve İşletme Hizmetleri Taahhüt Nakliye Ticaret Limited Şirketinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenmesine karar verildiği tespit edilmiştir.

22.11.2019 tarihinde aşırı düşük teklif olarak belirlenen Or-Sel Turizm Temizlik Peyzaj İlaçlama İnşaat Taahhüt Taşımacılık Oto Kiralama ve Yemek Hizmetleri Ticaret Limited Şirketine gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında “İlgi tarih ve sayı ile kayda alınan 2019/518045 İhale Kayıt Numaralı Çöpün Aktarma İstasyonlarından Gökçegöz Mahallesi Katı Atık Düzenli Depolama Sahasına Nakli ve Çöp Sızıntı Suyunun Saha Dışına Taşınması hizmet alım işine ait teklif dosyanızın değerlendirilmesi sonucunda teklif miktarınızın idari şartnamenin 33. maddesine göre yapılan hesaba göre sınır değerin altında kaldığı tespit edilmiş olup, aynı şartnamenin 33.2. maddesinde;”Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.” Hükmü gereğince ihale konusu hizmete ait iş kalemlerinin girdileri olan
1) Akaryakıt giderleri
2) Çalıştırılacak personel giderleri ile teklif ettiğiniz bedelle nasıl gerçekleştireceğiniz hususunu Kamu İhale Genel tebliğ 79. Maddesine göre belgelendirmek suretiyle idaremize yazılı olarak 4 (dört) iş günü içinde açıklamada bulunmanız gerekmektedir.” ifadelerine yer verildiği tespit edilmiştir.

(a), (b),(c), (d),(e), (f), (g) maddelerinde yer verilen iddialara ilişkin olarak;

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde yer verilen “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister” hükmü gereğince idarece, aşırı düşük teklif olarak belirlenen Or-Sel Turizm Temizlik Peyzaj İlaçlama İnşaat Taahhüt Taşımacılık Oto Kiralama ve Yemek Hizmetleri Ticaret Limited Şirketine gönderilen 22.11.2019 tarihli aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında “Akaryakıt giderleri, Çalıştırılacak personel giderleri”nin önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği, anılan istekli tarafından önemli teklif bileşeni olarak belirlenen bu iki maliyet kalemine ilişkin açıklama sunulması gerektiği anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi tarafından iddialarında yer verilen amortisman gideri, kiralama gideri, tamir, bakım-onarım, yedek parça, sigorta giderlerinin açıklanması istenen önemli maliyet bileşenleri arasında yer almadığı dolayısıyla bu maliyet bileşenlerine ilişkin açıklama yapılmasına ve tevsik edici belge sunulmasına gerek bulunmadığı, bu itibarla başvuru sahibinin bu maliyet bileşenleri ve bu maliyet bileşenlerinin mevzuata aykırılığı hususundaki iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Or-Sel Turizm Temizlik Peyzaj İlaçlama İnşaat Taahhüt Taşımacılık Oto Kiralama ve Yemek Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yapılan inceleme neticesinde,

(h) maddesinde yer verilen iddiaya ilişkin olarak,

İhaleye ilişkin Teknik Şartname düzenlemelerinden, söz konusu iş kapsamında 15 adet damperli kamyon ve 1 adet tanker/vidanjörün çalıştırılması gerektiği anlaşılmıştır.

Or-Sel Turizm Temizlik Peyzaj İlaçlama İnşaat Taahhüt Taşımacılık Oto Kiralama ve Yemek Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi tarafından sunulan 28.11.2019 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması üst yazısında, ihale konusu iş kapsamında kullanılacak “iş makinaları ve kamyon/çekici gibi araçların yakıt tüketimine ilişkin katalog bilgisi yer almadığından Jandarma Genel Komutanlığı İç Kontrol Birimince hazırlanan 59-2A Taşınır Mal Yönergesi EK-1 “Motorlu Araçların km’deki/15 dakikadaki azami akaryakıt tüketimi miktarı” (ek’te sunulmuştur) çizelgesine dayanarak hazırladığımız yakıt gideri aşağıda görüldüğü gibidir.
…
Şirketimiz Bünyesinde 12 adet Mercedes Benz Çekici(32 ton kapasiteli), 5 adet Ford Çekici (32 ton kapasiteli), 1 adet Mercedes Benz Çekici(18 ton kapasiteli), … adet Ford tanker bulunmakla birlikte EK-1 sayılı çizelgede yer alan sarf miktarları km başına aşağıda yer verilmiştir.
Ford… 0,518 lt/km
Mercedes …0,585 lt/km
Mercedes 0,0525 lt/km” ifadelerine yer verildiği, açıklamalar kapsamında, EK-1 belgesi adı altında bir belge sunulduğu, sunulan belgenin aşırı düşük teklif açıklaması üst yazısında “Jandarma Genel Komutanlığı İç Kontrol Birimince hazırlanan 59-2A Taşınır Mal Yönergesi EK-1 “Motorlu Araçların km’deki/15 dakikadaki azami akaryakıt tüketimi miktarı” olarak ifade edildiği, söz konusu belge içeriğinde motorlu araçların km. deki/15 dakikadaki azami akaryakıt tüketim miktarını gösteren çizelgeye yer verildiği, ancak söz konusu çizelgenin araçların yakıt tüketim miktarlarını göstermek üzere yetkili servis, yetkili satıcı, üretici vb.den alınan beyan yazısı veya aracın marka model ve tüm özelliklerini gösteren katalog minvalinde tevsik edici bir belge olarak kabulünün mümkün olmadığı anlaşılmıştır.

Kaldı ki, açıklama kapsamında, kullanılan yakıt tüketim miktarlarının, EK-1 belgesi içeriğinde yer verilen çizelgede, Ford Cargo 2532 6X2 euro-5, kasalı tenteli kamyon için, km’de 0,518 lt olarak, Mercedes Benz Axor 3340 K76*4/3600 Euro N3G kamyon için km’de 0,585 lt olarak, Mercedes Benz Axor 3229 c (8*2), tank kapasitesi:20000 tanker için 0,525 lt olarak ifade edildiği,

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama kapsamında kendi malı ve kiralık olmak üzere 18 kamyon (Ford Cargo ve Mercedes Benz Marka) ve 1 Alamen marka damperli kasaya ilişkin kiralama sözleşmeleri ve ruhsatların sunulduğu,

Damperli kamyonlar için sunulan bu ruhsatlardan, araç tiplerinin birbirinden farklı olduğunun anlaşıldığı (örneğin, Ford Cargo 3232 S, Ford Cargo 3242 S, Mercedes Benz 3240 C, Mercedes Benz 4440 B), dolayısıyla söz konusu araçların yakıt tüketimlerinin birbirinden farklı olacağı,

Yakıt tüketim miktarının tevsiki için sunulan EK-1 belgesi içeriğinde yer verilen araç tipleri ile açıklama kapsamında ihale konusu işte kullanılacağı ifade edilen araç tiplerinin birbirinden farklı olduğu,

Dolayısıyla, ihale konusu işte kullanılacak farklı tipte araçların kilometrede ne kadar yakıt sarf edeceklerini ifade eder şekilde araçların marka ve modellerinin gösterildiği yetkili servis, yetkili satıcı, üretici vb. den alınan beyan yazısı veya aracın marka model ve tüm özelliklerini gösteren katalog sunulmadığı, bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

(ı), (l) ve (m) maddesinde yer verilen iddialara ilişkin olarak,

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması üst yazısında, akaryakıt birim fiyatı olarak 5,04 TL öngörüldüğünün ifade edildiği,

Söz konusu birim fiyatı tevsik etmek üzere, Amanos Mobil İletişim Akaryakıt Kuym. Oto Kir.Tic. Ltd. Şti. tarafından 27.11.2019 tarihli olarak düzenlenen proforma fatura adı altında bir belgenin sunulduğu, sunulan belge içeriğinde motorin bedelinin 1 lt karşılığı 5,04 TL olarak ifade edildiği, proforma fatura adı altındaki anılan belgenin alındığı Amanos Mobil İletişim Akaryakıt Kuym. Oto Kir. Tic. Ltd. Şti.nin ticaret unvanından faaliyet alanında fiyat teklifine konu edilen “akaryakıt” alım satımı işlerinin olduğunun anlaşıldığı ancak söz konusu belgenin içeriğinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde yer verilen meslek mensubu beyanına yer verilmediği, meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalanmadığı, belgenin bu haliyle kabul edilebilir olmadığı, açıklama kapsamında yine EK-O.6 tutanağı sunulduğu, Amanos Mobil iletişim Akary. Kuym. Oto Kir. Tic. Ltd. Şti.nin mükellef olarak gösterildiği söz konusu belgede, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının 5,0564 TL olarak ifade edildiği, ancak tarih ve sayı bulunmadığı dolayısıyla söz konusu her iki belgenin de geçerli kabul edilemeyeceği anlaşılmıştır.

Ancak akaryakıt fiyatını tevsik etmek üzere ilaveten, EPDK tarafından Hatay ili için 16.11.2019 tarihinde ilan edilen KADOİL firmasına ait günlük yayımlanan motorin fiyatına ilişkin belgenin sunulduğu, sunulan belgede motorin fiyatının 6,6 TL olarak ifade edildiği, ihale üzerinde kalan istekli tarafından motorin gideri için öngörülen fiyatın ise 5,04 TL olduğu, söz konusu fiyatın ilan tarihi ile ihale tarihi arasında Hatay ilinde yayımlanan KDV hariç en düşük akaryakıt birim fiyatının ve EPDK tarafından yayımlanan akaryakıt fiyatının %90’ının altında olmadığı bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

9. maddesinde yer verilen iddialara ilişkin olarak,

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması üst yazısında, kullanılacak akaryakıt hesaplanırken, Gökçegöz katı atık depolama sahası ile ilçeler arasındaki mesafenin Teknik Şartname’de yer verildiği şekilde alındığı, alınan bu mesafeler ile araç sayısı ve araçların km’de tüketeceği akaryakıt miktarı çarpılarak toplam günlük akaryakıtın hesaplandığı, toplam günlük akaryakıt ile işin süresi bulunan miktarın da (gidiş ve dönüş yapıldığı için) 2 ile çarpılmak suretiyle yıllık toplam yakıt miktarı öngörüldüğü dolayısıyla araçlara gidiş ve dönüş olmak üzere akaryakıt miktarı hesaplandığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

10. maddesinde yer verilen iddialara ilişkin olarak,

İdarece yapılan aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında akaryakıt giderleri ve çalıştırılacak personel giderleri ile ilgili açıklama istendiği, motorlu taşıtlar vergisi bedeli, periyodik muayene bedelinin açıklama istenen gider kalemleri arasında yer almadığı anlaşılmıştır.
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “İşe başlama tarihi 01.01.2020; işi bitirme tarihi 31.12.2020” düzenlemesinin yer aldığı dolayısıyla işin 2020 yılını kapsayan bir iş olduğu anlaşılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.6’ncı maddesinde “Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır.” açıklamasına yer verilmiştir.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, çalıştırılacak personel için 2019 yılı brüt asgari ücret karşılığı olarak 2.558,40 TL öngörüldüğü, 15 personel çalıştırılacağı ifade edilerek aylık asgari ücret ile personel sayısı çarpılarak aylık personel maliyetinin hesaplandığının anlaşıldığı ancak yapılan hesaplamada 15*2.558,40=38.376,00 TL den fazla bir bedel olan 50.148,00 TL öngörüldüğü, söz konusu aylık işçilik bedelinin de 12 ile çarpılarak iş süresi boyunca toplamda 601.776,00 TL olarak hesaplandığı tespit edilmiştir.

İdari Şartname’ nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “1. İsteklinin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dâhildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “1.İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.” ifadesinin yer aldığı dolayısıyla söz konusu ihalede fiyat farkı hesaplaması yapılmayacağı anlaşılmıştır.
Anılan istekli tarafından, her ne kadar aşırı düşük teklif açıklaması üst yazısında 2019 yılı için aylık brüt asgari ücret için 2.558,40 TL öngörüldüğü ifade edilmiş ise de, yapılan hesaplamada elde edilen bedelin daha fazla olduğu dolayısıyla bu hesaplamadan 2020 yılı için işçilik ücretinde bir artış öngörüldüğü sonucuna ulaşılabileceği bu itibarla başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

11. maddesinde yer verilen iddialara ilişkin olarak,

Teknik Şartname’nin “Aktarma İstasyonlarından Gökçegöz Mahallesi Katı Atık Düzenli Depolama Tesisine Taşıma ile İlgili Hususlar” başlıklı 5.1’inci maddesinde “Gökçegöz Katı atık düzenli depolama sahasına; 35 km uzaklıkta bulunan Samandağ ilçesinden günlük 200 ton çöpün kırkayak damperli kamyonla nakli, 50 km uzaklıkta bulunan Kırıkhan ilçesinden günlük 190 ton çöpün kırkayak damperli kamyonla nakli, 50 km uzaklıkta bulunan Reyhanlı ilçesinden günlük 210 ton çöpün kırkayak damperli kamyonla nakli, 50 km uzaklıkta bulunan Yayladağı ilçesinden günlük 30 ton çöpün kırkayak damperli kamyonla nakli, 85 km uzaklıkta bulunan Hassa ilçesinden günlük 70 ton çöpün kırkayak damperli kamyonlarla nakli yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında araçların akaryakıt maliyetine ilişkin yapılan hesaplamada, Teknik Şartname’nin 5.1’inci maddesinde yer alan aktarma istasyonlarının atık miktarlarının ihale konusu iş kapsamında kullanılacağı belirtilen araçların ton bazında kapasitelerine bölünmek suretiyle günlük sefer sayısının bulunduğu, ( Örn. Samandağ = günlük 200 ton (200.000 kg) için 32000 kg kapasiteli araçla günlük ortalama 6 sefer veya araç)

Bulunan araç/sefer sayısı ile günlük kilometre ve km’deki akaryakıt sarfiyatı çarpılmak suretiyle ilçelerin günlük akaryakıt tüketim miktarları tek sefer olmak üzere hesaplandığı, (Örn. Samandağ 35 km*0,585 lt*6 araç) bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Or-Sel Turizm Temizlik Peyzaj İlaçlama İnşaat Taahhüt Taşımacılık Oto Kiralama ve Yemek Hizmetleri Ticaret Limited Şirketine ait teklifin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.