ihale üzerinde bırakılan isteklinin açıklamasında esas aldığı miktarlarda, idarece belirlenen miktarlara göre % 9,48 oranına varan farklılıkların bulunduğu, miktarlardaki eksik ve fazla miktarlar istekli tarafından teklif edilen fiyatlar üzerinden hesaplandığında, bu farklılıkların parasal değerinin 889.619,79 TL’ye tekabül ettiği, söz konusu isteklinin teklifine bu tutarın eklenmesi sonucunda, (12.108.000,00 +889.619,79) teklif fiyatının 12.997.619,79 TL olarak hesaplandığı ve bu durumun teklif sıralamasını değiştirdiği anlaşılmıştır. Bu itibarla, iş kalemlerine ilişkin fiyat ve analizlerden elde edilen sonuca göre, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı

Badıllı Mimarlık A.Ş. – Kara İnci İnşaat Akaryakıt Taşımacılık Gıda Teks. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Van Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2017/262811 İhale Kayıt Numaralı “Gevaş İlçesi 24 Derslikli İmam Hatip Lisesi + 200 Kişilik Pansiyon ve Çevre Düzenleme Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Van Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından 04.07.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Gevaş İlçesi 24 Derslikli İmam Hatip Lisesi + 200 Kişilik Pansiyon ve Çevre Düzenleme Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Badıllı Mimarlık A.Ş. – Kara İnci İnşaat Akaryakıt Taşımacılık Gıda Teks. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 23.08.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 25.08.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 29.08.2017 tarih ve 49148 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 29.08.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. 08.08.2018 tarihli ve 2018/MK-279 sayılı Kurul kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.

Başvuruya ilişkin olarak 2017/2207-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalede aşırı düşük teklif açıklamaları kabul edilen isteklilerin açıklamalarını mevzuata uygun olarak sunmalarının mümkün olmadığı, analiz girdilerindeki işçilik ücretlerinin 2017 yılı ikinci döneminde belirlenen ücretin altında olduğu, metrajlarda yaklaşık maliyete göre farklılıklar bulunduğu, mahal listelerinde bazı pozların içeriği değiştirilerek yeni imalatlar oluşturulduğu ve oluşturulan pozların analizlerinin düzenlenmediği, analizlerine nakliye ve işçilik dâhil edilmediği, nakliye analizlerinin uygun şekilde verilmediği, proforma faturalar ekinde sunulması gereken analiz ve alt analizlerin sunulmadığı,  sunulduysa bile YMM ve SMMM tarafından imzalanmadığı, maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının mevzuata uygun olmadığı, kamu kurum ve kuruluşlarınca hazırlanan birim fiyatlara ilişkin listenin forma uygun olarak hazırlanmadığı, işin kesin teminatının % 9 olması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

04.07.2017 tarihinde yapılan ihaleye 21 isteklinin katıldığı,  idarece 12.680.324,95 TL olarak hesaplanan sınır değerin altında teklif veren 7 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, isteklilerden Eser İnşaat Gıda Sanayi İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi- Yeşilgözler İnş. Taş. Tem. Yemek Ürt. Hiz.San.ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve İntaş İnşaat Tarım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi- Ada-Göl İnşaat Turizm Taşımacılık Tarım ve Hayvancılık Hizmetleri İthalat- İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığının açıklama sunduğu, İntaş İnşaat Tarım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi- Ada-Göl İnşaat Turizm Taşımacılık Tarım ve Hayvancılık Hizmetleri İthalat- İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığının açıklamalarının hesap cetvelinde yanlış hesaplama yapıldığı gerekçesiyle uygun bulunmadığı, Eser İnşaat Gıda Sanayi İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi- Yeşilgözler İnş. Taş. Tem. Yemek Ürt.Hiz.San.ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının sunduğu açıklamaların uygun bulunarak ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibinin ise ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği,

Başvuru sahibinin aktarılan iddialarla idareye şikayet ve 29.08.2017 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu, itirazen şikayet başvurusunun 01.11.2017 tarihli ve 2017/UY.II-2960 sayılı Kurul kararı ile reddedildiği,

Badıllı Mimarlık A.Ş. – Kara İnci İnşaat Akaryakıt Taşımacılık Gıda Teks. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada Ankara 1. İdare Mahkemesi tarafından alınan 14.02.2018 tarihli ve E:2017/3387, K:2018/278 sayılı karar ile davanın reddine karar verildiği,

Anılan Mahkeme kararına karşı Badıllı Mimarlık A.Ş. – Kara İnci İnşaat Akaryakıt Taşımacılık Gıda Teks. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından temyiz başvurusunda bulunulması üzerine, Danıştay Onüçüncü Dairesinin 10.07.2018 tarihli E.2018/1202, K: 2018/2338 sayılı kararı ile 01.11.2017 tarihli ve 2017/UY.II-2960 sayılı Kurul kararının metraj farkı ile ilgili kısmının “…bu çerçevede, açıklama istenilen iş kalemlerinin tamamı üzerinden sağlanan fiyat avantajının ihaleye teklif veren diğer isteklilerin teklif bedellerine göre sıralamada değişikliğe neden olmaması gerektiğinden, bu çerçevede bir değerlendirme yapılmaksızın, salt %10’a ulaşmayan metraj farklılıklarının makul sayılacağı kabulünden hareketle verilen dava konusu Kurul kararında bu yönüyle hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.” gerekçesiyle iptaline karar verildiği,

Danıştay Onüçüncü Dairesinin anılan kararının uygulanmasını teminen 08.08.2018 tarihli ve 2018/MK-279 sayılı Kurul kararı ile başvuru sahibinin metrajlarda yaklaşık maliyete göre farklılıklar bulunduğu yönündeki iddiasının esasının yeniden incelenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.

Bu çerçevede başvuru sahibinin “metrajlarda yaklaşık maliyete göre farklılıklar bulunduğu” yönündeki iddiasının Danıştay Onüçüncü Dairesinin kararında belirttiği gerekçeler doğrultusunda esası yeniden incelenmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…

Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.

45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.

Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.

Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.

Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.

Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

…

45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,

b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri

sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.

45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;

a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.

İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.

…

45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur…” açıklamaları yer almaktadır.

İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarında esas aldığı metrajlarla idareye ait metrajların karşılaştırılması sonucunda, açıklanması istenilen iş kalemlerinin bir kısmında isteklinin miktarlarının fazla veya düşük olmak üzere idarenin miktarlarından farklı olduğu tespit edilmiştir. Bu çerçevede istekli tarafından bazı kalemlerde düşük, bazı kalemlerde ise yüksek miktar öngörüldüğü tespit edilmiştir. İstekli ile idarenin metrajları aşağıdaki tabloda karşılaştırılmıştır.

Bu kapsamda ihale üzerinde bırakılan isteklinin açıklamasında esas aldığı miktarlarda,   idarece belirlenen miktarlara göre % 9,48 oranına varan farklılıkların bulunduğu, miktarlardaki eksik ve fazla miktarlar istekli tarafından teklif edilen fiyatlar üzerinden hesaplandığında, bu farklılıkların parasal değerinin 889.619,79 TL’ye tekabül ettiği, söz konusu isteklinin teklifine bu tutarın eklenmesi sonucunda, (12.108.000,00 +889.619,79) teklif fiyatının 12.997.619,79 TL olarak hesaplandığı ve bu durumun teklif sıralamasını değiştirdiği anlaşılmıştır. Bu itibarla, iş kalemlerine ilişkin fiyat ve analizlerden elde edilen sonuca göre,  ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Eser İnşaat Gıda Sanayii İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi- Yeşilgözler İnş. Taş. Tem. Yemek Ürt. Hiz.San.ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.