ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personelin işçilik giderlerinde meydana gelecek artışların yükleniciye ödenip ödenmeyeceği konusunda İdari Şartname maddelerinde birbiriyle çelişen düzenlemelerin bulunduğu, bu durumun Uygulama Yönetmelik maddesinin fıkrasında İhale veya ön yeterlik dokümanında yapılan düzenlemeler birbirine aykırı olamaz şeklinde yer alan hükme aykırılık teşkil ettiği ve bahse konu Şartname düzenlemelerinin ihale konusu işte çalıştırılacak personele ilişkin yükleniciye fiyat farkı verilip verilmeyeceği hususunda isteklileri tereddüte düşürerek tekliflerini sağlıklı bir şekilde hazırlamalarını engeller nitelikte olduğu

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği” başlıklı 12’nci maddesinde “…(3) İhale veya ön yeterlik dokümanında yapılan düzenlemeler birbirine aykırı olamaz.” hükmü,

 

Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinin alt maddesi olan 25.1’inci maddeye ait 29 numaralı dipnotta “İdareler, ihale edilecek hizmetin özelliğine göre, sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinden hangilerinin isteklilerce teklif edilecek fiyata dâhil olması gerektiğini bu maddede belirteceklerdir.” açıklamaları,

 

25.2’inci maddesinde “25.1. maddede yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.” düzenlemesi,

 

25.3’üncü maddesinde “Teklif fiyata dâhil olan giderler aşağıda belirtilmiştir:” ifadeleri ile bahse konu maddeye ait 30 numaralı dipnotta “…Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri dışındaki tüm ihalelerde, gider kalemleri, ihale konusu işin özelliğine uygun olarak ilgili mevzuatına, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ve Kamu İhale Genel Tebliği ile Kurumun diğer düzenleyici işlemlerine aykırı olmamak kaydıyla idare tarafından belirlenerek buraya yazılacaktır.” açıklamaları yer almaktadır.

 

İnceleme konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İhale dokümanları çerçevesinde doğabilecek, alım aşamasında ve sonrasında, sözleşmenin imzalanması ve uygulanması sırasında ve sonrasında, yüklenici firmanın ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi (KDV hariç), resim, harç ve benzeri giderler, ulaşım giderleri, nakliye giderleri, kurye giderleri, kargo giderleri, personel giderleri, sigorta giderleri, kırtasiye giderleri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) giderleri, eğitim giderleri, demonstrasyon iş/işlemleri giderleri, montaj/demontaj iş/işlemleri giderleri, hizmete ait mal/malzemelerin taşınmasında/nakledilmesinde ilgili depoya/birime teslim edilmesine dair giderler ve gerektiğinde hizmet alımları muayene ve kabul işlemlerine dair yönetmelik kapsamında yapılabilecek giderler, olası belgelendirme giderleri ve ihale dokümanlarında tariflenen her türlü giderler teklif edilen fiyata dâhildir.

Yemek pişirme, taşıma, çalıştırılacak işçilerin tüm giderleri, yemek servisi öncesi, servis anı ve yemek servisi sonrası hizmetlerinde olası giderler, işin yapımında gereken tüm sarf (sarf, temizlik, bulaşık vb. ile ilgili) yemek imalinde kullanılacak gıda, elektrik, su, doğalgaz, lpg vb. mal ve malzeme giderler teklif edilen fiyata dâhildir.

Yemekhane, mutfak ve bağlı birimlerinin elektrik sisteminin/temiz su sisteminin/kirli su sisteminin/atık su sisteminin/kanalizasyon sisteminin/tüm süzgeçlerin/tüm su giderlerinin bakımı, rutin kontrolü, temizliği, bu kapsamdaki sarf mal/malzeme giderleri teklif edilen fiyata dâhildir.

Yüklenici firma kaynaklı oluşan; yemekhane, mutfak ve bağlı birimlerinin elektrik sisteminin/temiz su sisteminin/kirli su sisteminin/atık su sisteminin/kanalizasyon sisteminin/tüm süzgeçlerin/tüm su giderlerinin onarımı, bu kapsamdaki sarf mal/malzeme ve teknik destek hizmeti alımı giderleri teklif edilen fiyata dâhildir…

25.2. 25.1’inci maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. 1-İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:

1 Kişi Aşçıbaşı (Brüt Asgari Ücretin % 107 Fazlası)

2 Kişi Aşçı (Brüt Asgari Ücretin % 97 Fazlası)

4 Kişi Bulaşıkçı (Brüt Asgari Ücretin % 7 Fazlası)

4 Kişi Garson (Brüt Asgari Ücretin % 7 Fazlası)

Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Çalışması

1 Kişi Aşçıbaşı (Brüt Asgari Ücretin % 107 Fazlası) 16,00 Gün

1 Kişi Aşçı (Brüt Asgari Ücretin % 97 Fazlası) 45,00 Gün

2 Kişi Bulaşıkçı (Brüt Asgari Ücretin % 7 Fazlası) 61,00 Gün

2 Kişi Garson (Brüt Asgari Ücretin % 7 Fazlası) 61,00 Gün

2-Yüklenici tarafından sözleşmenin uygulanması sırasında Teknik Şartname’de belirtilen sayı ve özelliklerde personel çalıştırılacaktır. Yüklenici çalıştıracağı personeller için 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Sağlık Sigortası Kanunu, 4857 Sayılı İş Kanunu, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile diğer mevzuat gereği yerine getirmesi gereken tüm yasal yükümlülüklerden bizzat sorumludur. Bu yükümlüklerden doğan giderler yüklenici tarafından karşılanacak olup, teklif edilen fiyata dâhildir.

3-İşin yürütülmesi için gerekli olan ve ayrıntısı Teknik Şartname’de yazılı olan, personel, araç-gereç, demirbaş ve sarf malzeme, teçhizat ve ekipmanlar, yemekhane ve mutfakta kullanılan alanların ilaçlanması, yemeklerin hastane içinde taşınması, yemeklerin hasta ve personele servis edilmesi, gerekli görüldüğünde gıda maddesi ve pişen yemeklerin laboratuvar analiz masrafları vb. giderler yüklenici tarafından karşılanacak olup, teklif edilen fiyata dâhildir.

…

8- Hizmetin yürütülmesi için çalıştırılacak olan personelin Teknik Şartname’de belirlenen her türlü giyim ve teçhizatı ile işçi ve iş sağlığı açısından yapılacak her türlü eğitim, ilaç, aşı, tahlil, işe giriş ve iş devamı esnasındaki muayene yüklenici tarafından karşılanacak olup, teklif edilen fiyata dâhildir.

…

11- Bir işçi için 1 ayda 26 gün üzerinden günlük brüt 7,00 TL. yol bedeli öngörülecektir. Bu yol bedeli nakdi olarak ödenecek ve personel ücret bordrosunda gösterilecek olup, teklif edilen fiyata dâhildir.

12- İşçilerin yemek ihtiyaçları yüklenici tarafından karşılanacaktır. Ancak yükleniciye yemek ihtiyacının karşılanması noktasında bir bedel ödenmeyecek olup, bu bedelin karşılığı olarak hizmet alımı kapsamında çalıştırdığı işçilerin yemek ihtiyaçlarını karşılaması için hastanede çıkan yemekten bedelsiz olarak faydalanması imkânı verilecektir. İstekliler tekliflerinde işçilerin yemek ihtiyaçları için bir bedel öngörmeyeceklerdir…” düzenlemesi,

 

Söz konusu Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.

46.1.1. A) 31.08.2013 tarihli ve 28751 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı’nın, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanuna Göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarına İlişkin Fiyat Farkı Uygulanacak Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar’ın 6’ncı maddesine göre yapılacaktır.

İşçilik maliyetlerindeki değişiklik

(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin İdari Şartname’ye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki fark, 5’inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.

(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.

(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı ile İdari Şartname’de idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.

B) 22.01.2015 tarihli ve 29244 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş Sözleşmesinden Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik” dikkate alınarak yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki olan Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesine ait 29 numaralı dipnotta yer alan “İdareler, ihale edilecek hizmetin özelliğine göre, sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinden hangilerinin isteklilerce teklif edilecek fiyata dâhil olması gerektiğini bu maddede belirteceklerdir.” açıklamalarından, İdari Şartnamelerin 25.1’inci maddesinde, yalnızca ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinden teklif fiyata dâhil edilmesi istenen giderlerin belirtilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Teklif fiyata dâhil olacak diğer giderlere ise idarelerce 25.3’üncü maddede yer verilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, 25.2’inci maddede yer alan standart düzenleme uyarınca, 25.1’inci maddede belirtilen giderlerde gerçekleşecek artışlarda fiyat farkı ödemesi yapılması mümkün olmayacaktır.

 

Başvuru konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde yer alan düzenleme incelendiğinde; Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin 29 numaralı dipnotuna aykırı olarak, “ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri” dışındaki giderlere de yer verildiği ve söz konusu giderler arasında “işçilik giderleri”nin de yer aldığı görülmüş olup, bu kapsamda 25.1’inci maddeye atıf yapan 25.2’nci madde uyarınca, işçilik giderlerine ilişkin artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde yükleniciye bunlara ilişkin ödeme yapılamayacağı sonucunun ortaya çıktığı anlaşılmaktadır.

 

Diğer taraftan, İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarına İlişkin Fiyat Farkı Uygulanacak Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar’ın “İşçilik Maliyetlerindeki Değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesine göre yükleniciye fiyat farkı ödemesi yapılacağı hususu düzenlenmiştir.

 

Tüm bu değerlendirmeler çerçevesinde; ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personelin işçilik giderlerinde meydana gelecek artışların yükleniciye ödenip ödenmeyeceği konusunda İdari Şartname’nin 25’inci ve 46’ncı maddelerinde birbiriyle çelişen düzenlemelerin bulunduğu, bu durumun, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 12’nci maddesinin 3’üncü fıkrasında “İhale veya ön yeterlik dokümanında yapılan düzenlemeler birbirine aykırı olamaz.” şeklinde yer alan hükme aykırılık teşkil ettiği ve bahse konu Şartname düzenlemelerinin, ihale konusu işte çalıştırılacak personele ilişkin yükleniciye fiyat farkı verilip verilmeyeceği hususunda isteklileri tereddüte düşürerek tekliflerini sağlıklı bir şekilde hazırlamalarını engeller nitelikte olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Toplantı No	: 2021/016
Gündem No	: 30
Karar Tarihi	: 21.04.2021
Karar No	: 2021/UH.I-850