BAŞVURU SAHİBİ:

Kuleli Bilişim ve İnşaat Ticaret Limited Şirketi,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Ticaret Bakanlığı Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/939202 İhale Kayıt Numaralı “Taşra İdareleri Ağ Altyapısı Kurulumu” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Ticaret Bakanlığı Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü tarafından 17.10.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Taşra İdareleri Ağ Altyapısı Kurulumu” ihalesine ilişkin olarak Kuleli Bilişim ve İnşaat Ticaret Limited Şirketinin 25.10.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 25.10.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 26.10.2022 tarih ve 57549 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.10.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2022/1212 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, şikayete konu ihalede yerli malı belgesi sunulmasının %15 fiyat avantajı sağlayacağı, sunulmaması halinde ise bu avantajdan yararlanılamayacağı, bu nedenle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı, tekliflerinin fiyat avantajı uygulanmaksızın değerlendirilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yerli istekliler ile ilgili düzenlemeler” başlıklı 63’üncü maddesinde “İhalelere sadece yerli isteklilerin katılması ile yerli istekliler ve yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınmasına ilişkin olarak aşağıdaki düzenlemeler esas alınır:

…

c) Mal alımı ihalelerinde yerli malı teklif eden istekliler lehine, %15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir. Ancak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri arasından belirlenen ve Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan malların ihalelerinde, yerli malı teklif eden istekliler lehine %15 oranında fiyat avantajı sağlanması mecburidir. Yerli yazılım ürünü teklif eden istekliler lehine de %15 oranında fiyat avanajı sağlanması mecburidir.

…

e) Yerli malı belirlenmesine ilişkin usul ve esaslar Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak belirlenir. İsteklilerce teklif edilen malın yerli malı olduğu, bu usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi ile belgelendirilir…” hükmü,

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı uygulanması” başlıklı 61’inci maddesinde “…(2) Mal alımı ihalelerinde yaklaşık maliyetine bakılmaksızın, tüm isteklilerin katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir ve bu ihalelerde yerli malı teklif eden istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir.

(3) İhale veya ön yeterlik ilanı ve idari şartnamede, yerli malı teklif edenler lehine tanınan fiyat avantajı oranı belirtilir.

(4) Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınan ve birden fazla mal kaleminden oluşan ihalelerin, kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilmesi ve fiyat avantajı tanınan her bir kısmın tek bir mal kaleminden oluşması zorunludur. Ancak, birbirini tamamlayan veya teknik zorunluluklar nedeniyle birlikte alınması gereken mal kalemlerine bir kısımda yer verilebilir. Kısmi teklife açık ihalelerde, kısımların birinde, birkaçında veya tamamında yerli malı teklif eden istekliler lehine aynı veya farklı oranlarda fiyat avantajı sağlanabilir. Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı, yerli malı teklif etmeyen diğer isteklilerin söz konusu mal kalemi için teklif ettikleri bedele, kendi teklif bedelleri üzerinden ihale dokümanında belirlenen fiyat avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle bulunur.

(5) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalede, öncelikle fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli bulunur. Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı, bu istekliler dışındaki isteklilerin değerlendirilmiş teklif bedellerine, kendi değerlendirilmiş teklif bedelleri üzerinden fiyat avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle uygulanır. Ancak, birbirini tamamlayan veya teknik zorunluluklar nedeniyle birlikte alınması gereken mal kalemlerine bir kısımda yer verilen ihalede, önce yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı uygulanır ve avantaj uygulanmış fiyatlar üzerinden fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli bulunur.

…

(7) Teklif edilen malın yerli malı olduğu Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi ile belgelendirilir.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 58/A maddesinde “(1) İhaleler, e-teklif alınmak suretiyle bu maddeye uygun olarak yapılabilir.

(2) Bu maddede hüküm bulunmayan hallerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin uygun olan hükümleri, yoksa bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. Ancak e-anahtarlar teklif ile birlikte ihale tarih ve saatine kadar gönderilir ve teklifler ihale tarih ve saatinde ihale komisyonu tarafından EKAP üzerinde açılır.

(3) Bu ihalelerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin ekinde bulunan “Yeterlik Bilgileri Tablosu Sunulan ve Tekliflerin Elektronik Ortamda Alındığı İhalelerde Uygulanacak Tip İdari Şartname” ve ilgili yönetmelikler ekinde bulunan diğer standart formlar kullanılır ve EKAP üzerinden gönderilmeyen teklifler kabul edilmez.

(4) e-teklifler EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanır ve e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir. Ortak girişimlerde e-teklifin ortakların tamamı tarafından e-imza ile imzalanması zorunludur. Kısmi teklife açık ihalelerde teklif mektubu eklerinin her bir kısım için, ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise yeterlik bilgileri tablosunun her bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir.

…

(7) Tekliflerin açılması ve değerlendirilmesine ilişkin tutanaklar EKAP üzerinde hazırlandıktan sonra, çıktısı alınarak ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalanır ve her oturum kapatılmadan önce bilgiler EKAP’a kaydedilir.

(8) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ve istenilmişse teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.

(9) Geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen tekliflerin sahiplerine, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektupları ile beyan ettikleri bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlar ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri ve bunların eklerini, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunmaları için makul bir süre verilir. İhale dokümanında öngörülmesi halinde bu tekliflere ilişkin numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi de bu süreçte tamamlanır. Verilen süre içerisinde istenen belgeleri sunmayan istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon işlemlerine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyen isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Geçici teminat mektubu ve sunduğu belgeler ile katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlamayan istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi başarısız sonuçlanan isteklilerin teklifleri ise değerlendirme dışı bırakılır. Bu işleme ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve belirlenecek ise ikinci teklif sahibi tespit edilene kadar devam edilir. Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektubunu idarenin talebi üzerine sunmayan istekliler hakkında, Kanunun 17 nci maddesi uyarınca işlem yapılır.

(10) İstekliler tarafından beyan edilen bilgiler ile sorgulama sonucu edinilen bilgiler, bu bilgileri tevsik etmek amacıyla sunulan belgeler ya da geçici teminat mektubu arasında farklılık bulunması durumunda; ihalede öngörülen şartların sağlanması kaydıyla tekliflerin geçerliliği etkilenmez.” hükmü,

İdari Şartname’nin “ İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

…

g) Yerli malı teklif edenler lehine fiyat avantajı tanınması durumunda, bu avantajdan yararlanmak isteyenlerce sunulacak yerli malı belgesi…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “ Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İstekliler tekliflerini, her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlarının miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat şeklinde vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerinde bırakılan istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede işin tamamı için teklif verilecektir…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Fiyat avantajı uygulanması” başlıklı 35.3’üncü maddede “35.3.1. Yerli malı teklif eden isteklilere ihalenin tamamında % 15 (yüzde on beş ) oranında fiyat avantajı uygulanacaktır. Yerli malı teklif eden isteklilerin fiyat avantajından yararlanabilmesi için teklif edilen mala/mallara ilişkin yerli malı belgesine/belgelerine ilişkin belgelerin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmesi zorunludur. Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avanjı, Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 61 inci maddesi esas alınarak hesaplanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuru sahibi istekli tarafından şikayet ve itirazen şikayet başvurularında özetle, tekliflerinin fiyat avantajı uygulanmaksızın değerlendirilmesi gerektiği, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı iddialarında bulunulmuştur.

İdarece başvuru sahibine gönderilen şikayete cevap yazısında ise “…İhale dokümanında belirtilen ve “Yeterlilik Bilgileri Tablosunda” beyan edilen bilgi ve belgeler; Kuleli Bilişim ve İnşaat Ticaret Limited Şirketinden EKAP’tan tebligat gönderilerek talep edilmiştir.

Birim fiyat teklif cetveli 1. Kaleminde (Priz Gurubu) toplam 9 farklı ürün bulunmaktadır. Kuleli Bilişim ve İnşaat Ticaret Limited Şirketi bahsi geçen 9 üründen sadece 3 ürüne ait Yerli Malı Belgesi sunmuştur.

Ayrıca Kuleli Bilişim ve İnşaat Ticaret Limited Şirketi ihale dokümanında talep edilmediği halde “fiber optik haberleşme kablosuna” ait Yerli Malı Belgesi sunmuştur.

…

Adı geçen isteklinin “Yeterlilik Bilgileri Tablosunda” beyan etmiş olduğu “Yerli Malı Belgesi” maddesinde bahsi geçen ve İdari Şartnamenin 35.3.1 maddesinde “Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajının uygulanacağı ihalelerde, teklif edilen ürüne ait yerli malı belgesine ilişkin bilgiler belirtilecektir” beyanlarını doğrulamamıştır/belgelerini sunmamıştır. Bu nedenle Kuleli Bilişim ve İnşaat Ticaret Limited Şirketi değerlendirme dışı bırakılmıştır…” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ve doküman düzenlemeleri çerçevesinde yerli malı teklif eden isteklilere ihalenin tamamında %15 (yüzde on beş ) oranında fiyat avantajı uygulanacağı, yerli malı teklif eden isteklilerin fiyat avantajından yararlanabilmesi için teklif edilen mala/mallara ilişkin yerli malı belgelerinin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmesinin zorunlu olduğu, yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajının Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 61’inci maddesi esas alınarak hesaplanacağı, bu durumda isteklilerin bahse konu fiyat avantajından yararlanabilmesi için teklif edilen ürüne ilişkin yerli malı belgesinin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmiş olması gerektiği, yerli malı belgesinin uygun beyan edilmemesi veya uygun beyan edilmesine rağmen beyanın idarece teyit edilemediği durumlarda isteklilerin bahse konu fiyat avantajından yararlanamayacağı, tekliflerinin ise geçerli olacağı, dolayısıyla yeterlik bilgileri tablosundan beyan edilen yerli malı bilgilerin tüm ürünler için doğrulanamadığı gerekçesiyle anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

İdarece alınan ihale komisyonu kararında, Proday Bilişim Teknolojileri Ticaret Anonim Şirketi tarafından yeterlik bilgileri tablosundan beyan edilen yerli malı bilgilerin doğrulanamadığı gerekçesiyle anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı, zira yukarıda aktarılan değerlendirmeler çerçevesinde yerli malı belgesinin uygun beyan edilmemesi veya uygun beyan edilmesine rağmen beyanın idarece teyit edilemediği durumlarda isteklilerin bahse konu fiyat avantajından yararlanamayacağı, tekliflerinin ise geçerli olacağı anlaşılmıştır.  

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden,  başvuru sahibi Kuleli Bilişim ve İnşaat Ticaret Limited Şirketi ile Proday Bilişim Teknolojileri Ticaret Anonim Şirketinin tekliflerinin değerlendirmeye alınması ve lehine yerli malı fiyat avantajı uygulanmadan tekliflerinin değerlendirilmesi suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.