ihaleye teklif sunan isteklinin 2.  birim fiyat teklif mektubunun sehven teklif dosyasına konulduğuna ilişkin açıklamasının uygun bulunamayacağı anlaşılmış olup, teklif dosyası kapsamında iki adet birim fiyat teklif mektubu sunan başvuru sahibine ait teklifin 4734/ 17’nci madde kapsamında değerlendirilerek değerlendirme dışı bırakılması

Toplantı No 2022/054
Gündem No 41
Karar Tarihi 23.11.2022
Karar No 2022/UY.II-1458

BAŞVURU SAHİBİ:

Güven Yapım İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Altyapı Hizmetleri Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/763455 İhale Kayıt Numaralı “Avcılar Petrol Ofisi Caddesi Yol ve Altyapı İnşaatı” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Altyapı Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 09.09.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Avcılar Petrol Ofisi Caddesi Yol ve Altyapı İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Güven Yapım İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 13.10.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 14.10.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 24.10.2022 tarih ve 56784 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.10.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2022/1190 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 29.09.2022 onay tarihli ihale komisyonu kararı ile tekliflerinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 17’nci maddesinin (d) bendi kapsamında değerlendirme dışı bırakıldığı,

 

Teklif dosyası içerisinde bir adet teklif mektubunun ve eki olan birim fiyat teklif cetvelinin bulunduğu, bir adet de ekinde birim fiyat teklif cetveli olmayan teklif mektubunun sehven teklif dosyasına konulduğu,

 

Anılan Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “…Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile  birim  fiyat teklif  cetvellerinde  aritmetik  hata  bulunup  bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmünün yer aldığı, ihale ilanının 9’ncu maddesinde “İstekliler tekliflerini, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat şeklinde verilecektir. İhale sonucu, üzerine ihale yapılan istekliyle birim fiyat sözleşme imzalanacaktır. Bu ihalede, işin tamamı için teklif verilecektir.” düzenlemesinin yer aldığı,

 

Bu çerçevede, teklif mektubunun geçerli sayılabilmesi için eki birim fiyat teklif cetveli ile uyumlu olması gerektiği, aksi halde bir tekliften söz edilemeyeceği, aktarılan Kanun hükmünden ekinde birim fiyat teklif cetveli bulunmayan teklif mektubunun yok sayılması ve değerlendirme dışı bırakılması gerektiğinin anlaşıldığı, bu itibarla teklif dosyasında bir adet geçerli teklif mektubu ve eki birim fiyat teklif cetveli bulunduğu, diğer teklif mektubunun ekinde birim fiyat teklif mektubu bulunmadığından geçersiz olduğu ve dikkate alınmaması gerektiği, bir diğer anlatımla teklif dosyası içerisinde bir adet mevzuata uygun teklif mektubu ve eki birim fiyat teklif cetveli olduğu,

 

İhale komisyonu tarafından geçerli teklif mektubu dikkate alınmayarak çift teklif verme gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması ve haklarında işlem tesis edilmesinin aktarılan Kanun hükmüne aykırı olduğu, bu itibarla tekliflerinin değerlendirmeye alınması ve kendileri hakkında işlem tesis edilmemesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinin 4’üncü fıkrasının (j) bendinde “17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen isteklilerin” değerlendirme dışı bırakılacağı hükmü,

 

Anılan Kanun’un “Yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinde “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır: …

b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.

…     

d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek.

           …

Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinde “Teklif mektubu ve geçici teminat da dahil olmak üzere ihaleye katılabilme şartı olarak istenilen bütün belgeler bir zarfa konulur. Zarfın üzerine isteklinin adı, soyadı veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi işe ait olduğu ve ihaleyi yapan idarenin açık adresi yazılır. Zarfın yapıştırılan yeri istekli tarafından imzalanır ve mühürlenir.

 Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur.  Mal alımı ihalelerinde, ihale dokümanında alternatif teklif verilebileceğine dair hüküm bulunması halinde, alternatif tekliflerde aynı şekilde hazırlanarak sunulur.

Verilen teklifler, zeyilname düzenlenmesi hali hariç, herhangi bir sebeple geri alınamaz ve değiştirilemez.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.

Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

 

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 54’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.

(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:

a) Yazılı olması.

b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.

c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.

ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.

d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.

e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması.

(3) Ortak girişim olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının, ortakların tamamı tarafından veya yetki verdikleri kişilerce imzalanması gerekir.

(4) Konsorsiyumlarda, konsorsiyum ortakları teklif mektubunu işin uzmanlık gerektiren kısımları için teklif ettikleri bedeli ayrı ayrı yazmak suretiyle imzalarlar. Konsorsiyum ortaklarının işin uzmanlık gerektiren kısımları için teklif ettikleri bedellerin toplamı, konsorsiyumun toplam teklif bedelini oluşturur.

(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü yer almaktadır.

 

İhaleye ait İdari Şartname’nin başlıklı 2’nci maddesinde “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı: Avcılar Petrol Ofisi Caddesi Yol ve Altyapı İnşaatı

b) Yatırım proje no’su/kodu:RY201603002

c) Miktarı (fiziki) ve türü: 111 kalem Avcılar Petrol Ofisi Caddesi Yol ve Altyapı İnşaatı İşi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer: İstanbul Avcılar

d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Teklif mektubunun şekli ve içeriği” başlıklı 23’üncü maddesinde “23.1. Teklif mektupları, ekteki form örneğine uygun şekilde yazılı ve imzalı olarak sunulur.

23.2. Teklif mektubunda;

a) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi,

b) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması,

c) Kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması,

ç) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin ise vergi kimlik numarasının belirtilmesi,

d) Teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması,

zorunludur.

23.3. İş ortaklığı olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının, ortakların tamamı tarafından veya yetki verdikleri kişiler tarafından imzalanması gerekir.

23.4. Konsorsiyum olarak teklif veren isteklinin teklif mektubunda, konsorsiyum ortaklarının işin uzmanlık gerektiren kısımları için teklif ettikleri bedeller ayrı ayrı yazılacaktır. Konsorsiyum ortakları birden fazla kısma da teklif verebilir. Konsorsiyum ortaklarının işin uzmanlık gerektiren kısımları için teklif ettikleri bedellerin toplamı, konsorsiyumun toplam teklif bedelini oluşturacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

29.09.2022 onay tarihli ihale komisyonu kararından şikâyete konu ihalede, 21 adet ihale dokümanı edinildiği, ihaleye 15 istekli tarafından teklif sunulduğu, başvuru sahibi Güven Yapım İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif dosyası kapsamında iki adet teklif mektubu sunulduğu ve bunun “4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yasak Fiil veya Davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinin (d) bendi kapsamında olduğu” gerekçesiyle teklifinin ihale komisyonu tarafından değerlendirme dışı bırakıldığı ve anılan istekli hakkında Kanun’un dördüncü kısmında yer alan hükümlere göre işlem tesis edilmek üzere ilgili idareye bildirim yapılmasına karar verildiği, ihalenin Genç Yıldız İnşaat Nak. Elekt. Elk. Tek. Gıd. Tic. ve San. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak Karaca İnşaat Nakliyat Otomotiv Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği anlaşılmıştır.

 

Başvuru sahibi Güven Yapım İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan teklif dosyası içerisinde iki adet birim fiyat teklif mektubunun bulunduğu, birinci birim fiyat teklif mektubunun; ihalenin adı, ihale kayıt numarası, teklif sahibinin adı, soyadı, vergi kimlik numarası, adresi ve 84.219.778,06 TL teklif bedeli ile doldurulduğu ve ayrıca bir adet teklif fiyatı ile uyumlu birim fiyat teklif cetvelinin yer aldığı görülmüştür. Söz konusu birim fiyat teklif mektubunun ve birim fiyat teklif cetvelinin şirketi temsile yetkili kişi tarafından kaşelenip imzalandığı görülmüştür.

 

Teklif dosyası içerisinde bulunan diğer birim fiyat teklif mektubunun; ihalenin adı, ihale kayıt numarası, teklif sahibinin adı, soyadı, vergi kimlik numarası, adresi ve 78.254.428,06 TL teklif bedeli ile doldurularak şirketi temsile yetkili kişi tarafından kaşelenip imzalandığı tespit edilmiştir.

 

Yukarıda aktarılan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 10’uncu maddesinde, aynı Kanun’un 17’nci maddesinde belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenlerin ihale dışı bırakılacağı düzenlenmiş, anılan Kanun’un 17’nci maddesinde ise, ihalelerde hangi fiil ve davranışlarda bulunmanın yasak fiil veya davranış olduğu sayma suretiyle hükme bağlanmıştır. Buna göre, isteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak ile alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekâleten birden fazla teklif verilmesi yasak fiil ve davranışlar arasında sayılmış olup, bu yasak fiil ve davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında anılan Kanun’un dördüncü kısmında belirtilen hükümlerin uygulanacağı açıklanmıştır.

 

Yapılan değerlendirmede, basiretli tacir sıfatını haiz olması gereken başvuru sahibinin ikinci birim fiyat teklif mektubunun sehven teklif dosyasına konulduğuna ilişkin açıklamasının uygun bulunamayacağı anlaşılmış olup, teklif dosyası kapsamında iki adet birim fiyat teklif mektubu sunan başvuru sahibine ait teklifin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 17’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve/veya (d) bendi kapsamında değerlendirilerek değerlendirme dışı bırakılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Öte yandan, başvuru sahibi istekli hakkında idarece başlatılan yasaklama işlemine yönelik yapılan incelemede, başvuru sahibi tarafından hakkında yapılacak olan yasaklama işleminin de itirazen şikâyet dilekçesine konu edildiği tespit edilmiştir. 4734 sayılı Kanun’un 58’inci maddesi kapsamında tesis edilen bir işlem olarak yasaklama kararının niteliği ve bu işlemin denetiminin Kanun’un 53’üncü maddesinde Kurumun görev alanında sayılmadığı dikkate alındığında, başvuru sahibi hakkında başlatılan yasaklılık işlemlerine ilişkin talebinin incelenmesi hususu bakımından Kurumun görev ve yetkisinin bulunmadığı, anılan karara karşı İdare Mahkemelerinde dava açılması gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının görev yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

 


Oybirliği ile karar verildi.