ihalede akaryakıt fiyat farkı hesabında, EPDK tarafından akaryakıt bayi satış fiyatı bülteninde yayımlanan ve malın teslim edildiği tarihte geçerli olan motorin (diğer), 95 oktan kurşunsuz benzin ve LPG fiyatlarının (A2) dikkate alınması gerekirken yayımlanan fiyatlardan farklı fiyatların hesaplamada kullanılması sonucu Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunun maddesinde; “kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması” şeklinde tanımlanan kamu zararına sebebiyet verilmiş olup, oluşan kamu zararından, 5018 sayılı Kanunun 32 ve 33 üncü maddeleri gereğince ödeme emri belgeleri ve eklerinde imzası bulunan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisi ile birlikte akaryakıt fiyat farkı hesabının yapıldığı ve ödeme emri belgesine ekli evrakta imzası bulunanların sorumluluğu bulunmakta olup Bu itibarla, fiyat farkı hesabında hata yapılması sonucu oluşan kamu zararını ödemekle yükümlüdür (Sayış K)

Kamu İdaresi Türü Belediyeler ve Bağlı İdareler
Yılı 2021
Dairesi 3
Karar No 424
İlam No
Tutanak Tarihi 15.12.2022
Kararın Konusu İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

 

 

Akaryakıt Fiyat Farkı Hesabının Hatalı Yapılması

… Şti. yüklenimindeki … ihale kayıt numaralı “…” işinde akaryakıt fiyat farkı hesabının hatalı yapılması sonucu … TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler değerlendirilmiştir.

Söz konusu mal alımına ilişkin Sözleşmenin “Fiyat Farkı” başlıklı 14 üncü maddesinin 14.1 alt maddesinde; yürürlükteki fiyat farkı kararnamesine göre fiyat farkı hesaplanacağı hüküm altına alınmıştır.

İhale tarihi itibariyle yürürlükte olan, 31.08.2013 tarihli ve 28751 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Mal Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların “Tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde;

“…

ç) Fiyat farkı: Birim fiyat sözleşmelerde idareye teslim edilen mal kalemleri için; götürü bedel sözleşmelerde ise toplam teslim yüzdelerine göre teslim edilen mal miktarları için bu Esaslara göre ödenecek veya kesilecek bedeli,

e) Güncel endeks veya fiyat: Sözleşme hükümlerine göre malın idareye teslim edilmesi gereken veya erken teslim hallerinde teslim edildiği aya ait endeksi veya fiyatı,

i) Petrol ve LPG ürünleri fiyatı: Petrol ve LPG ürünlerinde bir önceki yıl gerçekleşen piyasa büyüklüklerine göre en büyük işlem hacmine sahip olduğu Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) tarafından belirlenen ilk sekiz akaryakıt ve LPG dağıtım şirketince, ihalesi yapılan petrol ve LPG ürünü için EPDK’ya bildirilen ve EPDK’nın internet sayfasında yayımlanan İstanbul İli, Avrupa yakası için geçerli bayi satış fiyatlarının KDV hariç aritmetik ortalamasını, ilk sekiz dağıtım şirketinin tamamının ihalesi yapılan petrol ve LPG ürünü için fiyat bildirmemesi halinde bunlardan fiyat bildirenlerin fiyatlarının KDV hariç aritmetik ortalamasını,

…”

“Fiyat Farkı Hesabı” başlıklı 5 inci maddesinde;

“Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

F = (MxB) x [(A2/A1)-1 ]

Fiyat farkı hesabında;

a) F: Fiyat farkı tutarını (TL),

b) M: Birim fiyat sözleşmelerde idareye teslim edilen mal kalemi miktarını; götürü bedel sözleşmelerde ise toplam teslim yüzdesini,

c) B: Sözleşme fiyatını,

ç) Al: Petrol ve LPG ürünleri için, ihale tarihinde geçerli petrol ve LPG ürünleri fiyatını,

d) A2:Petrol ve LPG ürünleri için, sözleşmeye göre malın teslim edilmesi gereken tarihte geçerli petrol ve LPG ürünleri fiyatını,

ifade eder.”

hükümleri yer almaktadır.

Aynı Esasların “Uygulama Esasları” başlıklı 6 ncı maddesinin onuncu fıkrasında; 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu çerçevesinde EPDK tarafından belirlenen petrol ürünlerinden benzin türleri, gazyağı, motorin türleri, kalorifer yakıtı ve fuel oil türleri ile 5307 sayılı Kanun çerçevesinde EPDK tarafından belirlenen LPG ürünleri için fiyat farkı uygulamasına esas fiyatların EPDK tarafından izlenerek internet sayfasında yayımlanacağı düzenlenmiştir.

Buna göre; petrol ürünü alımlarında yapılacak fiyat farkı hesabının formülünde kullanılan değişkenlerden A1 ihale tarihinde geçerli petrol ve LPG ürünlerinin fiyatını, A2 ise sözleşmeye göre malın teslim edilmesi gerektiği tarihte geçerli petrol ve LPG ürünlerinin fiyatını temsil etmekte, bu değerler EPDK tarafından petrol ürünlerinin KDV hariç satış fiyatlarının aritmetik ortalaması şeklinde yayımlanmaktadır.

İşe ait Sözleşmenin “ Malın/İşin teslim alma şekil ve şartları ile teslim programı” başlıklı 10 uncu maddesinde, Sözleşme imzalanmasına müteakip … tarihinde işe başlanacağı, malın tesliminin pompadan araçlara yapılacağı, akaryakıt ürünlerinin işin başlama tarihi olan … tarihinden … tarihine kadar idarenin ihtiyacına göre alınacağı, yapılan teslimatlar da teslim fişi kesileceği ve pompacı ile teslim alan şoförün imzasının bulunacağı hüküm altına alınmıştır.

Yapılan incelemede, İdare tarafından yapılan akaryakıt fiyat farkı hesabında, EPDK tarafından akaryakıt bayi satış fiyatı bülteninde yayımlanan ve malın teslim edildiği tarihte geçerli olan motorin (diğer), 95 oktan kurşunsuz benzin ve LPG fiyatlarının (A2) dikkate alınması gerekirken yayımlanan fiyatlardan farklı fiyatların hesaplamada kullanılması sonucu 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesinde; “kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması” şeklinde tanımlanan kamu zararına sebebiyet verilmiş olup, oluşan kamu zararından, 5018 sayılı Kanunun 32 ve 33 üncü maddeleri gereğince ödeme emri belgeleri ve eklerinde imzası bulunan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisi ile birlikte akaryakıt fiyat farkı hesabının yapıldığı ve ödeme emri belgesine ekli evrakta imzası bulunanların sorumluluğu bulunmaktadır.

Bu itibarla, fiyat farkı hesabında hata yapılması sonucu oluşan … TL kamu zararının;

… TL’sinin hem Harcama Yetkilisi hem de Diğer Gerçekleştirme Görevlisi (…) … ile Gerçekleştirme Görevlisi (…) …’a,

… TL’sinin Harcama Yetkilisi (…) … ile Gerçekleştirme Görevlisi (…) …’a,

… TL’sinin hem Harcama Yetkilisi hem de Diğer Gerçekleştirme Görevlisi (…) … ile Gerçekleştirme Görevlisi (…) …’a,

… TL’sinin Harcama Yetkilisi (…) … Gerçekleştirme Görevlisi (…) … ve Diğer Gerçekleştirme Görevlisi (…) …’a,

müştereken ve müteselsilen, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faiziyle birlikte ödettirilmesine, anılan Kanunun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.