|
BAŞVURU SAHİBİ:
Özyüce Turizm Seyahat Pazarlama Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Konya Büyükşehir Belediyesi Sıfır Atık Daire lığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/733626 İhale Kayıt Numaralı “Konya İli 1’inci Bölge (Ereğli, Karapınar, Emirgazi ve Halkapınar) Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Tesviye Edilmesi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Konya Büyükşehir Belediyesi Sıfır Atık Daire lığı tarafından 25.08.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Konya İli 1’inci Bölge (Ereğli, Karapınar, Emirgazi ve Halkapınar) Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Tesviye Edilmesi” ihalesine ilişkin olarak Özyüce Turizm Seyahat Pazarlama Tic. Ltd. Şti.nin 16.09.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 05.10.2022 tarih ve 53580 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.10.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/1105 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının aşağıda belirtilen gerekçelerle mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki:
-Anılan istekliye gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında idare tarafından önemli teklif bileşenlerine yer verilmediği, bu nedenle söz konusu yazının mevzuata uygun olmadığı,
-Amortisman maliyeti yönünden; anılan istekli tarafından sunulan amortisman payı tespit tutanağının YMM veya SMMM tarafından kaşelenip imzalanmaması gerekçesiyle mevzuata uygun olmadığı, ihale konusu işin süresi dolayısıyla 2023 yılına sarktığı, ancak özmal üzerinden yapılan amortisman açıklamasının yalnızca 2022 yılı yönünden yapıldığı, araçların gün sayısı üzerinden amortisman maliyetinin açıklandığı, istekliye ait araçların özmal olarak maliyetleri açıklanan araçların açıklamalarında yer alan fiyat tekliflerinin sahip olunmayan araçlara ilişkin olması sebebiyle geçerli olmadığı,
-Araç kiralama maliyeti yönünden; araçların kiralama maliyetlerinin açıklanması amacıyla alınan fiyat teklifinin meslek mensubuna ait beyanın, imza ve kaşenin yer almaması gerekçesiyle mevzuata uygun olmadığı, söz konusu fiyat teklifinde yer alan araçların idarece istenen araçlara uygun olmadığı, araçlara ilişkin kiralama sürelerinin ihale konusu işin süresiyle uyumlu olmadığı, kiralama fiyat teklifinde akaryakıt, bakım onarım, yedek parça sigorta, ve lastik gibi bazı maliyet bileşenlerinin kiralama maliyetinin içerisine dahil edilmediği,
-Araçların bakım onarım maliyetleri yönünden; işin gerçekleştirileceği araçlar ile bakım onarımı yapılacak araçların farklı olduğu ve bakım onarım maliyetlerinin tevsik edilmediği, araçlar yönünden periyodik bakım onarım aralığını tevsik eden ve yetkili servisten alınması gereken hiçbir belgenin yer almadığı, araçların çalışacağı sürenin daha düşük gösterildiği, alınan fiyat teklinin meslek mensubuna ait beyanın, imza ve kaşenin yer almaması gerekçesiyle mevzuata uygun olmadığı, fiyat teklifi alınan firmaların faaliyet alanları içerisinde kiralama, bakım onarım hizmetleri, yedek parça ve lastik satışı bulunmadığı,
-Lastik maliyeti yönünden; kiralama fiyat teklifindeki araca uygun olmayan farklı lastiklere ve eksik lastik sayısına ilişkin açıklama yapıldığı, araçların lastik maliyetlerinin açıklanması amacıyla alınan fiyat teklifinin meslek mensubuna ait beyanın, imza ve kaşenin yer almaması gerekçesiyle mevzuata uygun olmadığı,
-Kiralama, lastik, bakım-onarım ve yedek parça maliyetlerinin açıklanması amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinde satış tutarı tespit tutanağının bulunmadığı, satış tutarı tespit tutanağı bulunan fiyat tekliflerinde tarih ve sayının fiyat teklifiyle uyuşmadığı, fiyat teklifleri ve tespit tutanaklarının fiyat teklifi sunan şirketi temsile yetkisi bulunmayan kişilerce imzalandığı, isteklinin yetkilisi tarafından imzalanması gereken kısmın vekil tarafından imzalandığı, tutanak içerisinde ihale tarihine göre son geçici vergi beyanname dönemi olarak 2021-3. ve geçmiş dönemler belirtildiği, fatura bilgileri tablosunu içermeyen eski tutanaklar üzerinden açıklama yapıldığı, faturalara konu hizmet ile tutanaklara konu olan hizmetin farklı olduğu,
-Trafik sigortası maliyeti yönünden; açıklanan iş makinaları için sunulan sigorta fiyat teklifinde genel müdürlük veya bölge müdürlüğü teyidinin bulunmadığı, işin gerçekleştirileceği iş makinası ile sigorta fiyat teklifine konu edilen iş makinalarının model, tonaj ve motor güçlerinin farklı olduğu,
-İşçilik maliyeti yönünden; anılan istekli tarafından işçilik maliyetinin 2023 yılında artışa muhatap olacağının öngörülmesi gerekirken 2022 yılı ücretleri için herhangi bir artış öngörmeksizin gerçekleştirdiği işçilik açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı,
-Akaryakıt maliyeti yönünden; ihale konusu işte çalışacak olan araçların çalışma saatlerinin eksik hesaplanarak akaryakıt maliyeti açıklaması yapıldığı, söz konusu araçların saatte ne kadar akaryakıt sarfiyatlarının bulunduğuna yönelik yetkili servislerinden beyan yazısı alınmadığı, beyan yazısı alınmış olan iş makinaları yönünden ise araçların marka, model, ton bilgisi ve motor gücüne yer verilmediği, akaryakıt maliyetine ilişkin açıklamanın % 90’ının altında olduğu gerekçesiyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.7. maddesine uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38. maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79. maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. (Değişik ibare: 30/09/2020-31260 R.G./21. md.) Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
…
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
79.2.7. (Ek madde: 25/01/2017-29959 R.G./14. md.; Ek ibare: 06/02/2018-30324 R.G./7. md.; Değişik cümle: 26/01/2021-31376 R.G./3. md.) İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. (Ek cümle: 16/03/2019-30716 R.G./18. md.) Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır…” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2. maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Konya İli 1.Bölge (Ereğli, Karapınar, Emirgazi ve Halkapınar)Hafriyat Toprağı ,İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Tesviye Edilmesi
b) Türü: Hizmet alımı…” düzenlemesi yer almaktadır.
Konya Büyükşehir Belediyesi Sıfır Atık Daire lığı tarafından 02.08.2022 tarihinde e-ihale olarak gerçekleştirilen “Konya İli 1’inci Bölge (Ereğli, Karapınar, Emirgazi ve Halkapınar) Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Tesviye Edilmesi” hizmet alımı ihalesinde idarece yaklaşık maliyetin 2.966.500,00 TL, sınır değerin 1.815.328,00 TL olarak belirlendiği, 07.09.2022 onay tarihli ihale komisyonu kararına göre anılan ihalede yalnızca Efe İnşaat Taahhüt Tic. ve San. A.Ş.ye ait teklifin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği, söz konusu istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının idarece mevzuata uygun olarak görülmesi neticesinde ihale üzerinde bırakılan istekli olarak Efe İnşaat Taahhüt Tic. ve San. A.Ş.nin, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak başvuru sahibi Özyüce Turizm Seyahat Pazarlama Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği görülmüştür.
İdare tarafından ihale üzerinde bırakılan istekliye 29.08.2022 tarihinde EKAP üzerinden aşırı düşük teklif sorgulama yazısı gönderildiği, söz konusu yazıda “Konya İli 1’inci Bölge (Ereğli, Karapınar, Emirgazi ve Halkapınar) Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Tesviye Edilmesi işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 05.09.2022 tarihine kadar İdaremize sunmanız ve aşırı düşük teklif açıklamalarınızı 05.09.2022 tarihine kadar sunmanız gerekmektedir.
AÇIKLAMA:
İhale konusu işle alakalı birim fiyat teklif cetvelinde bulunan teklifinizi oluşturan önemli bileşen (yakıt gideri) ait maliyet açıklamalarınızın yazılı ve belgeli olarak ayrıntılarıyla birlikte Kamu İhale Genel Tebliğinin 79. maddesine uygun olarak sunulması gerekmektedir. Aşırı düşük açıklaması sunulmaması ya da yapılan açıklamanın yeterli görülmemesi durumunda teklifiniz idari şartnamenin 33. maddesi gereği reddedilecektir…” ifadelerine yer verildiği, idarece önemli teklif bileşeni olarak yalnızca yakıt giderinin belirlendiği, söz konusu sorgulama yazısının mevzuata uygun olduğu görülmüştür.
Anılan istekli tarafından 01.09.2022 tarihinde idareye aşırı düşük teklif açıklaması sunulmuştur. Söz konusu açıklamada operatör ve yakıt gideri dâhil olmak üzere iki araca ait 5 aylık kiralama bedeline ilişkin “Kocaerler Hafriyat Nakl. Maden. ve İnş. Ltd. Şti.”den fiyat teklifi alındığı, anılan fiyat teklifine ek olarak 31.08.2022 tarih ve 1 sayılı satış tutarı tespit tutanağının (Ek.O.6) sunulduğu, söz konusu tutanakta makine ve araç kiralama bedeline ilişkin ağırlıklı ortalama birim satış tutarının 905.500,00 TL olarak belirlendiği, anılan tutanakta bulunan fatura bilgileri tablosunda Neva Kimyasal Petrol Ürünl. İnş. A.Ş. tarafından düzenlenen “makine ve araç kiralama bedeli” işine ilişkin 905.500,00 TL birim fiyatlı fatura bilgilerinin yer aldığı görülmüştür.
Ancak anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında, idarece önemli teklif bileşen olarak belirlenen yakıt giderine ilişkin açıklayıcı ve bilgi verici herhangi bir belge sunulmadığı tespit edilmiş olup, yakıt giderine ilişkin olarak ihale konusu işte çalışacak olan iki araca ait makine ve araç kiralama bedeline yakıt dâhil edilmek suretiyle üçüncü kişiden alınan fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı görülmektedir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri gereğince idarece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden teklifte önemli olduğunu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği, belirlenen önemli teklif bileşenleri dışında herhangi bir teklif bileşeni ile ilgili açıklama yapılmasına gerek olmadığı anlaşılmaktadır.
Teklifi aşırı düşük olarak belirlenen ihale üzerinde bırakılan istekliye gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında idarece yakıt giderinin önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği, bahse konu önemli teklif bileşenlerinin belirlenmesinde mevzuat gereğince idarenin takdir yetkisi olduğu göz önüne alındığında aşırı düşük teklif sorgulama yazısının mevzuata uygun olduğu değerlendirilmiştir.
Başvuru sahibinin yakıt gideri dışında kalan maliyet bileşenlerine yönelik iddialarına ilişkin olarak yapılan incelemede; idare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında yalnızca yakıt giderinin idarece önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği, önemli teklif bileşeni olarak belirlenen maliyet unsurlarına yönelik açıklama yapılmasının gerekli ve yeterli olduğu, başvuru sahibinin iddiaları arasında ise idare tarafından aşırı düşük sorgulama yazısında belirtilen önemli teklif bileşeni olan yakıt giderinin dışında açıklama yapılması ve belgelendirilmesinin gerektiği iddia edilen giderlerin bulunduğu, ancak önemli teklif bileşeni olarak belirlenmeyen unsurlara ilişkin açıklama yapılması gerekmediğinden bu husustaki iddiaların yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Başvuru sahibinin akaryakıt maliyetine yönelik iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede;
Başvuru konusu ihalede idarece teklifi aşırı düşük teklif olarak belirlenen ihale üzerinde bırakılan istekliye gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında yalnızca araçlara ilişkin yakıt giderinin önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği,
Anılan istekli tarafından yakıt giderine ilişkin olarak, ihale konusu işte çalışacak olan iki adet aracın kiralama bedeline yakıt gideri dahil edilerek üçüncü kişiden alınan fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, bunun dışında yakıt giderinin açıklanmasına ilişkin herhangi bir bilgi veya belge sunulmadığı,
Ayrıca yakıt giderinin tevsikine yönelik olarak mevzuatta düzenlenen Tebliğ’in 79.2.7. maddesinde yer alan “İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez…” şeklindeki açıklamasına uygun olup olmadığı ile ilgili de bir belgelendirme yapılmadığı,
Sunulan açıklamada yakıt giderine ilişkin ayrı bir bedel/miktar/tutar vb. bilgi bulunmadığından bu haliyle açıklamanın aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi ile ilgili Tebliğ hükümlerine uygunluk denetiminin yapılamayacağı anlaşıldığından, idarece önemli teklif bileşeni olarak belirlenen yakıt giderinin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından mevzuata uygun olarak açıklanmadığı değerlendirilmiş ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli Efe İnşaat Taahhüt Tic. ve San. A.Ş.ye ait teklifin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi
|