ihalede Yüklenici ile alt yüklenici sözleşmesinden doğan damga vergisinin ödendiğine dair bir belgenin sunulmamış olması

ihalede Yüklenici ile alt yüklenici sözleşmesinden doğan damga vergisinin ödendiğine dair bir belgenin sunulmamış olması

Kamu İdaresi Türü Genel Bütçe Kapsamındaki İdareler
Yılı 2017
Dairesi 4
Karar No 242
İlam No 267
Tutanak Tarihi 10.11.2020
Kararın Konusu Vergi Resmi Harç ve Diğer Gelirlerle İlgili Kararlar

 

 

DAMGA VERGİSİ

…………. A.Ş. yükleniminde yapımı devam eden “…………. İnşaat ve Elektromekanik Sistemleri Temin, Montaj ve İşletmeye Alma İşi”ne ait Sözleşmenin 15’inci maddesine istinaden ihale makamının onayı ile iş kapsamında alt yüklenici çalıştırılmasına izin verildiği; ancak yüklenici ile alt yüklenici arasında imzalanan alt yüklenici sözleşmelerinden doğan damga vergisinin ödenip ödenmediğinin kontrol edilmediği hususunun sorgu konusu edildiği görülmüştür.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun “Vergi dairesi” başlıklı 4’üncü maddesinde vergi dairesi; “mükellefi tesbit eden, vergi tarh eden, tahakkuk ettiren ve tahsil eden daire” şeklinde tanımlanmış olup 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun 1’inci maddesinde Kanun’a ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu, 26’ncı maddesinde de resmi dairelerin ilgili memurlarının kendilerine ibraz edilen kâğıtların damga vergisini aramaya ve vergisi hiç ödenmemiş veya noksan ödenmiş olanları bir tutanakla tesbit etmeye veya bunları tutanağı düzenlemek üzere, vergi dairesine göndermeye mecbur olduğu hükmüne yer verilmiştir.

Kanuna ekli (I) sayılı tablonun “1) Akitlerle ilgili kâğıtlar” başlıklı birinci kısmın “A. Belli parayı ihtiva eden kâğıtlar” başlıklı bölümün birinci fıkrasında mukavelenamelerin binde 9,48 oranında damga vergisine tabi olacağı hüküm altına alınmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 15’inci maddesinde ihale konusu işin özelliği nedeniyle ihtiyaç görülmesi halinde alt yüklenici çalıştırılabileceği belirtilmiştir.

Bu hükme uygun biçimde Yapım İşleri Genel Şartnamesinin yapım işi kapsamında alt yüklenici çalıştırılmasına ilişkin düzenlemelerin yer aldığı “Alt yüklenicilerin çalıştırılması ve sorumlulukları” başlıklı 20’nci maddesinin beşinci fıkrasında;

“Yüklenicinin, idare tarafından onaylanan alt yükleniciler ile bunlar işe başlamadan önce sözleşme yapması ve bir örneğini idareye vermesi gerekir.”

Denilmiştir.

İşin yürütülmesine ilişkin Sözleşmenin 15’inci maddesinde de, İdare’nin onayı ile ihale konusu işte alt yüklenici çalıştırılabileceği belirtilmiştir.

Yukarıda belirtilen hükümlere istinaden ihale makamı olan …………. Genel Müdürlüğü’nün …………. tarihli Olur’u ile yüklenici firmanın denetim ve gözetiminde …………. A.Ş.’nin belirtilen iş kapsamında alt yüklenici olarak çalıştırılmasına İdare tarafından onay verilmiştir.

Ancak işin yüklenicisi ile adı geçen alt yüklenici arasında akdedilen …………. tarihli alt yüklenicilik sözleşmesi yüklenici tarafından …………. ve …………. tarih ve bila sayılı dilekçeler ekinde onayının alınması için İdareye ibraz edilmiş ve belirtilen dilekçeler işleme konulmuş olmasına karşın, İdare yetkili memurları tarafından söz konusu sözleşmelerin damga vergisinin ödenip ödenmediğinin kontrol edilmediği tespit edilmiştir. Öte yandan, savunma ekinde sorumlular tarafından iletilen Tutanak’ta, bahse konu alt yüklenici sözleşmesinin akdedilmesinden doğan damga vergisinin ödendiğine dair bir belgenin sunulmamış olduğu belirtilmiştir.

Savunmalarda, sorguya konu alt yüklenicilik sözleşmesinin, işin tamamının alt yükleniciye yaptırılamayacağından bahisle işin hangi kısımlarının alt yükleniciye yaptırılacağının belirlendiği taslak sözleşme olduğu belirtilmiş ise de; sorguya konu alt yüklenicilik sözleşmesinin taslak değil asıl mahiyette olduğu görülmektedir. …………. sayılı İdare Olur yazısının ekinde yer verilen 37 sayfadan ibaret “…………. İnşaat ve Elektromekanik Sistemleri Temin, Montaj ve İşletmeye Alma İşleri” işi Alt Yüklenici Sözleşmesi incelendiğinde dokümanın başlığının “Alt Yüklenici Sözleşmesi” olarak düzenlendiği, sözleşmenin her iki şirketin yetkili temsilcileri tarafından tarih, imza ve şirket kaşeleri basılarak imza edildiği ve sözleşmenin her bir sayfasının aynı şirket yetkilileri tarafından paraflandığı görülmüştür. Bunların dışında, taslak mahiyette olan bir sözleşmenin Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 20’nci maddesinin beşinci fıkrası gereği İdare tarafından yukarıda belirtilen Alt Yüklenici Onay’ında kullanılmamış olması gerekmektedir.

Bu itibarla, …………. tarihinde bir nüsha olarak akdedilen …………. Avro bedelli alt yüklenicilik sözleşmesinden doğan; ancak yapılan incelemede bahse konu verginin ödendiğine dair Kurum kayıtlarında bir belgeye rastlanmamış olan …………. TL damga vergisini kesme yükümlülüğü Kamu İdaresinde olmayıp, resmi dairelerin ilgili memurları kendilerine ibraz edilen kâğıtların damga vergisini aramaya ve vergisi hiç ödenmemiş veya noksan ödenmiş olanları bir tutanakla tespit etmeye veya bunları tutanağı düzenlemek üzere, vergi dairesine göndermeye mecbur olduklarından, bir başka deyişle kamu idaresinin yükümlülüğü bildirim yükümlülüğü ile sınırlı olduğundan, söz konusu damga vergisinden doğan alacağın, kurum bütçesi ile ilişkilendirilemeyeceğine ve 5018 sayılı Kanun kapsamında kamu zararı olarak nitelendirilemeyeceğine,

………….,

6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55’inci maddesi uyarınca İşbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere,

Oy birliğiyle,

Karar verildi.