ihalede analiz formatını kullanarak açıklama yapması gerekirken belirtilen iş kaleminin girdilerinin tamamı için fiyat teklifi almasının mevzuata aykırı olduğu ayrıca fiyat teklifinin içeriğinde de iş kaleminin analiz girdilerinin belirtilmediği ayrıca söz konusu teklifte meslek mensubu tarafından fiyat teklifi üzerine yazılması gereken beyanda, satış tutarı tespit tutanağının tarih ve sayısının belirtilmediği 

Üçer İnş. ve Tic. A.Ş. – Hidrokar İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/449311 İhale Kayıt Numaralı “Kayseri Sarımsaklı At ve Tigh Tamamlama” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü tarafından 22.10.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kayseri Sarımsaklı At ve Tigh Tamamlama” ihalesine ilişkin olarak Üçer İnş. ve Tic. A.Ş. – Hidrokar İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın 26.12.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.01.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 13.01.2020 tarih ve 1774 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.01.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/92 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli Akaray Grup İnşaat Ticaret İthalat ve İhracat Ltd. Şti., ekonomik  açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Geogis Mühendislik Müşavirlik İnşaat ve Ticaret A.Ş., Dem-Ka İnşaat Sanayi Ticaret İthalat İhracat Ltd. Şti. ve Geoks Harita Prj. Dan. İnş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mekan Harita Müh. İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, söz konusu istekliler tarafından idarece açıklama istenen pozların analizlerinde ve alt analizlerinde değişiklik yaparak açıklamada bulunulduğu, analiz girdi miktarlarının düşürüldüğü, işçilik ücretlerinin saatlik brüt asgari ücretin altında olduğu, nakliye için alınan fiyat tekliflerinin mevzuata aykırı olduğu, makinelerin model yılı ve teknik özelliklerinin karşılanmadığı, motorin fiyatlarının EPDK fiyatlarından ve rayiçlerden düşük alındığı, fiyat teklifini veren firmaların faaliyet alanının fiyat teklifine konu faaliyet alanını kapsamadığı, aşırı düşük teklif sorgulamasında sözleşme giderlerinin de belgelenmesi gerektiği,

İhale dokümanı kapsamında birim fiyat tariflerinde yer alan ve işin gerçekleştirilmesinde önemli yer tutan maliyet girdilerinin açıklama istenilen önemli girdiler olarak analizlerde belirtilmesi gerekirken idarece bu yönde bir işlem tesis edilmediği, dolayısıyla idarece yapılan aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu işin adı “Kayseri Sarımsaklı AT ve TİGH Tamamlama” olarak, türü ve miktarı “Kayseri Sarımsaklı AT ve TİGH projesi kapsamında yer alan Elagöz, Buğdaylı, Yazır, Akçatepe, Hasanarpa, Salur, Kızık, Gömeç, Güneşli, Akin, Karahöyük Mahalleleri ile Melikgazi İlçesi Bağpınar ve Yeşilyurt Mahallelerinde TİGH Tamamlanması” olarak tanımlanmıştır. Anılan Şartname’nin ekinde ihale konusu işin niteliği, türü ve miktarı tablo halinde aşağıda belirtilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde ihale komisyonunun verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntılarını yazılı olarak isteyeceği hüküm altına alınmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde “38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması dikkate alınmayacaktır…” açıklaması,

Aynı Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. (Ek cümle: 19.06.2018-30453/m RG/ 7. md.) Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.

45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.

Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.

45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.

Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.

Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.

Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.

Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

…

45.1.3. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 22.md.) İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,

b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri

sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.

45.1.4. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 23.md.) İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;

a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.

İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında (Değişik ibare: 16/03/2019-30716 R.G./14.md.) veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.

45.1.5. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 24.md.) İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.

…

İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.

İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.

45.1.6. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 25.md.) Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.

45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

45.1.9. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 16 md.) İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.

45.1.10. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 26.md.) İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.

45.1.11. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 27.md.) Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.

45.1.12. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 28.md.) Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.

45.1.13. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 17. md.; Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 29. md.) Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.

45.1.13.1. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 30.md.) Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Mülga ibare: 06/02/2018-30324 R.G./4. md.)

…

45.1.13.6.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 32. md.) Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.

İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, (Ek ibare:12/06/2015-29384 R.G./3.md.; Mülga ibare: 13.06.2019-30800 R.G/11. md., yürürlük:23.06.2019) YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar, stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.

…

45.1.13.9. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 33.md.) İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.

45.1.13.10. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 34. md.) Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.

45.1.13.11. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 35. md.) Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

…

45.1.13.14. (Ek madde: 25/01/2017-29959 R.G./7. md.) İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının (Ek ibare: 06/02/2018-30324 R.G./5. md.) % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. (Ek cümle: 16/03/2019-30716 R.G./15. md.) Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir…” açıklaması bulunmaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat açıklamasından, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak sorgulamaya konu iş kalemlerine ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerektiği, isteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde sayıldığı, iş kalemlerinin analiz girdilerinin bu sayılanlar ile açıklanması gerektiği anlaşılmaktadır.

İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden anılan Kanun’un 38’inci maddesine göre açıklama isteneceğine ilişkin düzenleme yapılmıştır.

İncelemeye konu ihalede (50) adet ihale dokümanı temin edildiği, 22.10.2019 tarihinde yapılan ihaleye (27) isteklinin katıldığı, ihale komisyonunca teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen 9 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 13.12.2019 tarihli ihale komisyon kararı ile 4 isteklinin süresi içerisinde açıklama vermediğinden, 1 isteklinin ise toplam ciroyu gösteren belgeleri sunmadığından değerlendirme dışı bırakılmasının ardından yapılan fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak yapılan puanlama sonucunda ihalenin açıklaması uygun bulunan Akaray Grup İnşaat Ticaret İthalat ve İhracat Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Geogis Mühendislik Müşavirlik İnşaat ve Ticaret A.Ş.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.

Teklifi aşırı düşük olarak değerlendirilen isteklilere EKAP üzerinden gönderilen 28.11.2019 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, “… Teklif fiyatınız ,… yaklaşık maliyete ve geçerli tekliflere göre aşırı düşük olduğu tespit edilmiştir.

Bu nedenle, Kamu İhale Genel Tebliğinin 38’inci maddesinin birinci bendi kapsamında idaremizce hazırlanan “sıralı iş kalemleri listesi” kullanılarak tespit edilen ve yaklaşık maliyetin %80’lik kısmına giren ve yazımız ekinde verilen tabloda yer alan toplam 4 (dört) adet iş kaleminin analizlerinde yer alan girdi maliyetlerinin (açıklama istenmeyen girdi maliyetleri hariç), işe ait İdari Şartnamenin 33’üncü maddesinin ikinci bendine ve 13.09.2019 tarihli 30887 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı Düşük Teklif Değerlendirilmesi” başlıklı 45’inci maddesi ve alt bentleri ile ilgili diğer madde hükümlerine göre ihale dokümanında ve yazımız ekinde verilen analiz formatına uygun olarak açıklanması ve belgelendirilmesi gerekmektedir. Ancak, sunulacak analizlerde tüm girdilerin (açıklama istenilmeyen analiz girdileri de dahil) gösterilmesi gerekmektedir. Söz konusu iş kalemlerinin, açıklanması istenen ve istenmeyen girdilerini içeren analizleri yazımız ekinde yer almaktadır.

Konuyla ilgili olarak sunulacak tüm belgelerin, İdari Şartnamenin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 7’nci maddesinin yedinci bendine uygun olarak bu yazının tarafınıza tebliği tarihinden itibaren 8 (sekiz) gün içerisinde idaremize sunmanız gerekmektedir.” hususlarına yer verilmiş olup, yazı ekinde açıklama istenilen iş kalemleri listesine, açıklama istenilmeyen analiz girdileri listesine ve 4 adet açıklama istenilen iş kalemlerine ait analiz formatlarına yer verildiği, söz konusu analiz formatlarında iş kalemlerinin malzeme, işçilik, makine, nakliyeler ve diğer başlığı altında ayrıntılı analiz girdilerinin belirtildiği, örneğin 16 no’lu “Kırılmamış ve elenmemiş çakıllı malzeme ile stabilize yol temel ve taban kaplaması” iş kaleminde malzeme başlığı altında mazot, işçilik başlığı altında makinist yardımcısı, formen, şoför, yağcı, operatör makinist ve düz işçi, makine başlığı altında, teknik özellikleri de verilen motopomp, arazöz, titreşimli silindir, motor greyder, ekskavatör ve dragline tipi makineler, nakliyeler başlığı altında 1.000 metreye su nakli analiz girdilerinin belirtildiği görülmüştür.

İhale işlem dosyası kapsamında, idarece yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında gerçekleştirilen işlemler üzerinde yapılan incelemede, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38.1’inci maddesi gereğince, aşırı düşük teklif açıklaması istenecek iş kalemlerinin belirlenmesinde kullanılacak yaklaşık maliyetin %80’lik kısmını oluşturan sıralı iş kalemleri listesinin oluşturulacağı, sıralı iş kalemleri listesinde yer alan açıklama istenecek iş kalemlerine ilişkin sıralı analiz girdileri tablolarının hazırlanacağı ve Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine uygun olarak açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirleneceği anlaşılmaktadır. Aşırı düşük teklif sorgulaması aşamasında, aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde açıklama istenen söz konusu 4 iş kalemine ait analizlerin ve söz konusu analizlerde açıklama istenilecek/istenilmeyecek girdilerin aşırı düşük teklif açıklaması istenen isteklilere gönderildiği, açıklama istenilen iş kalemlerinin analizlerinde, analiz girdilerinin ihale konusu işin özelliğine uygun temel girdilere (işçilik, malzeme, mazot, diğer malzeme girdileri, makine, nakliye vb.) ayrıştırılmak suretiyle açıklama istenildiği, bu çerçevede, aktarılan Tebliğ açıklamaları uyarınca, birim fiyat tarifinde yer alan tüm girdilerden açıklama istenilmesi gerekliliğinden bahsedilemeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuata uygun olmadığı yönündeki iddiası uygun bulunmamıştır.

Diğer taraftan aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, açıklama istenilen 4 adet iş kalemi, 9 numaralı kaba tesviye yapılması, 10 numaralı makine ile her derinlikte dar, derin, yumuşak, sert toprak kazılması, serilmesi ve düzeltilmesi, 15 numaralı stabilize malzeme nakli ve 16 numaralı kırılmamış elenmemiş çakıllı malzeme ile stabilize yol temel ve taban kaplaması şeklinde belirlenmiştir.

Akaray Grup İnşaat Ticaret İthalat ve İhracat Ltd. Şti., Geogis Mühendislik Müşavirlik İnşaat ve Ticaret A.Ş., Dem-Ka İnşaat Sanayi Ticaret İthalat İhracat Ltd. Şti., Geoks Harita Prj. Dan. İnş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mekan Harita Müh. İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Gözlem Müh. Müt. Plan. ve Tic. A.Ş. – İn-San Müh. İnş. Tic. A.Ş.  İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde incelenmesi neticesinde,

Akaray Grup İnşaat Ticaret İthalat ve İhracat Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında, açıklama istenilen iş kalemlerinden kaba tesviye yapılması iş kalemi ile stabilize malzeme nakli iş kalemlerinin idarece verilen analiz formatına uygun düzenlenen analizlerle açıklandığı, kaba tesviye yapılması iş kalemine ilişkin sunulan analizde motorinin birim fiyatının, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2019 yılı birim fiyatı ile tevsik edildiği, söz konusu analizlerde iş kalemlerinin miktarlarının düşürülmediği, miktarlar ile birim fiyatların çarpımında aritmetik hata ve yuvarlama hatası bulunmadığı, analiz girdilerinden 2. sınıf çam kerestesine ilişkin olarak teklife konu alanda faaliyet gösteren bir firmadan yukarıda aktarılan Tebliğin ilgili maddelerinde yer alan usule uygun olarak düzenlenmiş fiyat teklifi alındığı, stabilize malzeme nakli iş kaleminde yer alan nakliye girdisinin kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan nakliye formülü kullanılmak suretiyle açıklandığı, fiyat teklifi ile açıklanmadığı, söz konusu formülde malzeme yoğunluğunun Karayolları Teknik Şartnamesi’nden alınan 1,60 olarak belirtildiği, yapılan analizlerde teklif edilmesi gereken saatlik asgari işçilik birim fiyatı olan 11.37 TL’nin altında işçilik ücreti bulunmadığı, işçilik miktarlarının da düşürülmediği, ayrıca analizlerde yer alan makine girdilerinin kendi malı araçlarla açıklanmadığı anlaşılmıştır. Diğer taraftan, açıklama istenilen iş kalemlerinden makine ile her derinlikte dar, derin, yumuşak, sert toprak kazılması, serilmesi ve düzeltilmesi iş kaleminin tümü için tek bir fiyat teklifinin, kırılmamış elenmemiş çakıllı malzeme ile stabilize yol temel ve taban kaplaması yapılması iş kaleminin tümü için yine tek bir fiyat teklifinin kullanıldığı, söz konusu iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan analizlerin idarece sorgulama yazısı ekinde isteklilere gönderilen analiz formatına uygun olmadığı, başka bir ifadeyle anılan fiyat tekliflerinde “makine, yakıt, işçilik, malzeme vb.” şeklinde ayrı ayrı girdilere yer verildiği, ancak isteklilere gönderilen analiz formatındaki girdi cinsleri belirtilir şekilde bir açıklamaya yer verilmediği, dolayısıyla analiz formatına aykırı açıklamalarda bulunulduğu, bu bağlamda, isteklinin idare tarafından oluşturulmuş olan analiz formatını kullanarak açıklama yapması gerekirken belirtilen iş kalemlerinin girdilerinin tamamı için fiyat teklifi almasının mevzuata aykırı olduğu, ayrıca fiyat teklifinin ekinde ve fiyat teklifine dayanak oluşturan tutanaklarda da iş kaleminin analiz girdilerinin belirtilmediği,

Geogis Mühendislik Müşavirlik İnşaat ve Ticaret A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında, açıklama istenilen kaba tesviye yapılması ve makine ile her derinlikte dar, derin, yumuşak, sert toprak kazılması, serilmesi ve düzeltilmesi iş kalemleri için tek bir fiyat teklifi, stabilize malzeme nakli ve kırılmamış elenmemiş çakıllı malzeme ile stabilize yol temel ve taban kaplaması yapılması iş kalemleri için de ayrı bir fiyat teklifi alındığı, söz konusu fiyat tekliflerinin yukarıda aktarılan Tebliğin ilgili maddelerinde yer alan şekil şartlarına uygun olduğu, fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren firmalardan alındığı, diğer taraftan idarece isteklilere gönderilen analiz formatlarında nakliye iş kalemleri/girdileri için poz numarası veya taşıma formülüne yer verilmediği anlaşılmakla birlikte, söz konusu fiyat tekliflerinde analiz girdilerine ilişkin olarak herhangi bir açıklama bulunmadığı, açıklama istenilen söz konusu iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan analizlerin idarece sorgulama yazısı ekinde isteklilere gönderilen analiz formatına uygun olmadığı, başka bir ifadeyle adı geçen iş kalemleri için idarece hazırlanmış olan analizlere uygun analizlerin sunulmadığı, analizde yer alan girdiler için herhangi bir açıklama yapılmadığı, bu bağlamda, isteklinin idare tarafından oluşturulmuş olan analiz formatını kullanarak açıklama yapması gerekirken belirtilen iş kalemlerinin girdilerinin tamamı için fiyat teklifi almasının mevzuata aykırı olduğu,

Dem-Ka İnşaat Sanayi Ticaret İthalat İhracat Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında, açıklama istenilen iş kalemlerinden kaba tesviye yapılması iş kalemine ilişkin sunulan analizde motorinin birim fiyatının, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2019 yılı birim fiyatı ile tevsik edildiği, analiz girdilerinden 2. sınıf çam kerestesine ilişkin olarak teklife konu alanda faaliyet gösteren bir firmadan yukarıda aktarılan Tebliğin ilgili maddelerinde yer alan usule uygun olarak düzenlenmiş fiyat teklifi alındığı, stabilize malzeme nakli iş kaleminde yer alan nakliye girdisinin kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan nakliye formülü kullanılmak suretiyle açıklandığı, fiyat teklifi ile açıklanmadığı, söz konusu formülde malzeme yoğunluğunun 1,60 olarak belirtildiği, söz konusu analizlerde teklif edilmesi gereken saatlik asgari işçilik birim fiyatı olan 11,37 TL’nin altında işçilik ücreti bulunmadığı, işçilik miktarlarının da düşürülmediği, ayrıca analizlerde yer alan makine girdilerinin kendi malı araçlarla açıklanmadığı anlaşılmıştır. Diğer taraftan, açıklama istenilen iş kalemlerinden makine ile her derinlikte dar, derin, yumuşak, sert toprak kazılması, serilmesi ve düzeltilmesi iş kalemi ile kırılmamış elenmemiş çakıllı malzeme ile stabilize yol temel ve taban kaplaması yapılması iş kaleminin girdilerinin tümü için birer adet fiyat teklifi alındığı, söz konusu iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan analizlerin idarece sorgulama yazısı ekinde isteklilere gönderilen analiz formatına uygun olmadığı, başka bir ifadeyle anılan fiyat tekliflerinde “makine, yakıt, işçilik, malzeme vb.” şeklinde ayrı ayrı girdilere yer verildiği, ancak isteklilere gönderilen analiz formatındaki girdi cinsleri belirtilir şekilde bir açıklamaya yer verilmediği, dolayısıyla analiz formatına aykırı açıklamalarda bulunulduğu, bu bağlamda, isteklinin idare tarafından oluşturulmuş olan analiz formatını kullanarak açıklama yapması gerekirken belirtilen iş kalemlerinin girdilerinin tamamı için fiyat teklifi almasının mevzuata aykırı olduğu,

Geoks Harita Prj. Dan. İnş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mekan Harita Müh. İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında, açıklama istenilen iş kalemlerinden kaba tesviye yapılması ile makine ile her derinlikte dar, derin, yumuşak, sert toprak kazılması, serilmesi ve düzeltilmesi iş kalemlerine ilişkin sunulan analizde motorinin birim fiyatının, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2019 yılı birim fiyatı ile tevsik edildiği, analiz girdilerinden 2. sınıf çam kerestesi, ekskavatör ve dragline makineler 100 hp (1Yd3), traktör buldozer (TD 25 veya emsali 185 HP+BIÇAK) girdilerine ilişkin olarak teklife konu alanda faaliyet gösteren firmalardan fiyat teklifi alındığı, 2. sınıf çam kerestesi ve ekskavatör ve dragline makineler 100 hp (1Yd3) için alınan fiyat tekliflerinde meslek mensubu tarafından fiyat teklifi üzerine yazılması gereken beyanda, satış tutarı tespit tutanağının tarih ve sayısının belirtilmediği, makinelere ilişkin alınan fiyat tekliflerinde makinaların teknik özelliklerinin analiz formatlarındaki makinelerin teknik özellikleriyle uyumlu olduğu, söz konusu analizlerde teklif edilmesi gereken saatlik asgari işçilik birim fiyatı olan 11.37 TL’nin altında işçilik ücreti bulunmadığı, işçilik miktarlarının da düşürülmediği, sorgulamaya tabi tutulan stabilize malzeme nakli iş kalemine ilişkin olarak kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan nakliye formülünün kullanıldığı anlaşılmıştır. Diğer taraftan, açıklama istenilen iş kalemlerinden kırılmamış elenmemiş çakıllı malzeme ile stabilize yol temel ve taban kaplaması yapılması iş kaleminin girdilerinin tümü için fiyat teklifi alındığı, söz konusu iş kalemine ilişkin olarak idarece sorgulama yazısı ekinde isteklilere gönderilen analiz formatına uygun olarak analiz sunulmadığı ve analiz girdilerinin açıklanmadığı, bu bağlamda, isteklinin idare tarafından oluşturulmuş olan analiz formatını kullanarak açıklama yapması gerekirken belirtilen iş kaleminin girdilerinin tamamı için fiyat teklifi almasının mevzuata aykırı olduğu, ayrıca fiyat teklifinin içeriğinde de iş kaleminin analiz girdilerinin belirtilmediği, ayrıca söz konusu teklifte meslek mensubu tarafından fiyat teklifi üzerine yazılması gereken beyanda, satış tutarı tespit tutanağının tarih ve sayısının belirtilmediği

tespit edilmiştir.

Gözlem Müh. Müt. Plan. ve Tic. A.Ş. – İn-San Müh. İnş. Tic. A.Ş.  İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, açıklama yazısına, birim fiyat teklif cetveline, analizlerde kullanılan rayiçler ve pozlar listesine, açıklama istenilen 4 adet iş kalemine ilişkin analizlere, nakliyeye ilişkin fiyat teklifi ve eki satış tutarı tespit tutanağına, ekskavatör ve dragline makine 100 hp kiralanmasına ilişkin açıklama yazısına, fiyat teklifi ve eki satış tutarı tespit tutanağına, motorin (lt-kg) dönüşüm hesap yazısına, akaryakıt fiyatını tevsik eden Kayseri ili EPDK bayi fiyatları listesine yer verildiği, açıklama istenilen 4 adet iş kalemine ilişkin sunulan analizlerin idarece sorgulama yazısı ekinde isteklilere verilen analizlerle uyumlu olduğu, analiz girdilerinin fiyatlarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2019 yılı birim fiyatları ile fiyat teklifleri alınarak tevsik edildiği, söz konusu analizlerde iş kalemlerinin miktarlarının düşürülmediği, her nevi toprak taşınması (100 m mesafe için) ve stabilize malzeme nakline ilişkin (15 km mesafe için) alınan fiyat teklifinin teklife konu alanda faaliyet gösteren bir şirketten alındığı ve söz konusu fiyat teklifi ile satış tutarı tespit tutanağının yukarıda aktarılan Tebliğ’in 45.1.13.1’inci maddesinde öngörülen usule uygun olarak düzenlendiği, ekskavatör ve dragline makine 100 hp kiralanmasına alınan fiyat teklifinin teklife konu alanda faaliyet gösteren bir şirketten alındığı ve söz konusu fiyat teklifi ile satış tutarı tespit tutanağının yukarıda aktarılan Tebliğin 45.1.13.1’inci maddesinde öngörülen usule uygun olarak düzenlendiği, anılan teklifte ekskavatör ve dragline makine 100 hp kiralanması iş kaleminin analiz girdilerine ilişkin (amortisman, yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi ve sigorta, montaj-demontaj bedelleri) birim fiyatların ayrı ayrı gösterildiği, analizlerde kullanılan motorinin birim fiyatının, ilan tarihi ile ihale tarihinden bir gün önceki gün olan 21.10.2019 tarihi arasındaki 04.10.2019 tarihindeki en düşük EPDK bayi fiyatı esas alınarak tevsik edildiği görülmüş olup, bu çerçevede anılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, başvuru sahibinin iddiasında belirtilen aşırı düşük teklif sorgulamasında sözleşme giderlerinin de belgelenmesi gerektiği yönündeki iddiasının değerlendirilmesi neticesinde, yukarıda aktarılan Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili maddelerinde idarelerce aşırı düşük teklif sorgulamasında açıklama istenilecek iş kalemlerinin nasıl belirleneceğine ve isteklilerce aşırı düşük teklif açıklamasının nasıl yapılacağına ilişkin ayrıntılı açıklamalara yer verildiği, söz konusu açıklamalarda, sözleşme giderlerine ilişkin maliyetlerin belgelendirilmesi gerektiğine ilişkin bir zorunluluk bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiası uygun bulunmamıştır.

Söz konusu tespitler çerçevesinde, Akaray Grup İnşaat Ticaret İthalat ve İhracat Ltd. Şti., Geogis Mühendislik Müşavirlik İnşaat ve Ticaret A.Ş., Dem-Ka İnşaat Sanayi Ticaret İthalat İhracat Ltd. Şti. ve Geoks Harita Prj. Dan. İnş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mekan Harita Müh. İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Akaray Grup İnşaat Ticaret İthalat ve İhracat Ltd. Şti., Geogis Mühendislik Müşavirlik İnşaat ve Ticaret A.Ş., Dem-Ka İnşaat Sanayi Ticaret İthalat İhracat Ltd. Şti. ve Geoks Harita Prj. Dan. İnş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Mekan Harita Müh. İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.