İdare tarafından ihalede araç takip sisteminin çalışmakta olan takip sistemine birebir uyumlu olmasına ilişkin düzenlemenin ihtiyaçların uygun şartlarla karşılanması ilkesi ile uyumlu olduğu zira araç takip sisteminin mevcut sistemle uyumlu olmasının idare tarafından entegrasyon için fazladan masraf yapılmasının önüne geçebileceği ihtiyaç konusu araç takip sistemini piyasadan temin edebilecek olan tüm istekliler tarafından teklif verilebileceği ve söz konusu sistem hakkında idareden bilgi alınabileceği dolayısıyla rekabeti engelleyici nitelikte olmadığı iddialarına ait kamu ihale kararı
| Toplantı No | : 2020/005 |
| Gündem No | : 9 |
| Karar Tarihi | : 05.02.2020 |
| Karar No | : 2020/UH.I-258 |
| BAŞVURU SAHİBİ:
Erya Yönetim Hizmetleri Limited Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE: Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kent Estetiği Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE: 2019/560072 İhale Kayıt Numaralı “Araç Kiralama Hizmet Alımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME: Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kent Estetiği Daire Başkanlığı tarafından 27.12.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Araç Kiralama Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Erya Yönetim Hizmetleri Limited Şirketi’nin 23.12.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 13.01.2020 tarih ve 2143 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.01.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/98 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartname’de sadece binek ve kombi tipi araçların aylık kiralama bedeli kasko bedelinin yüzde ikisini aşmayacak kalemler olarak belirlendiği, ihale kapsamında kiralanan tüm araç cinslerinin Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında kasko bedelinin yüzde ikisini aşamayacak kalemler arasında olduğu, bu kalemler için de Taşıt Teklif Formu’nun istenilmesi gerektiği, söz konusu düzenlemelerin tekliflerin sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesini engellediği ve kamu zararına neden olabileceği, bu durumun yaklaşık maliyetin yanlış hesaplanmasına da neden olduğu, yaklaşık maliyetin olması gerekenden iki kat fazla yüksek olarak belirlenmiş olduğu, dolayısıyla sınır değerin de yanlış belirlenmiş olduğu, bu durumun kamu zararına neden olabileceği, ilgili iş kalemlerine ilişkin olarak isteklilerin teklif ettiği araçların marka, model ve kasko değeri bilgilerinin belirtilmemesi nedeniyle teklif değerlendirmesi aşamasında kasko sigorta değerinin %2’sinin aşılıp aşılmadığının kontrolünün yapılamayacağı, ihalenin sağlıklı bir şekilde sonuçlandırılamayacağı,
2) Sadece Binek Tipi Hizmet Araçları Tip-1’in yerli malı olması gerektiğine ilişkin düzenlemenin Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullere aykırılık teşkil ettiği,
3) Sözleşme Tasarısı’nın Cezalar ve Sözleşmenin Feshi başlıklı 16.1.2’nci maddesinde sözleşmenin uygulanmasında uygulanacak onbinde 0,03 cezanın araç başına bir günlük mü, eksik olan tüm araçlar için bir günlük mü uygulanacağının belirsiz olduğu, ayrıca bu aykırılıkların arka arkaya veya toplamda kaç kez uygulanacağının belirsiz olduğu,
4) Teknik Şartname’nin “Araçların Genel Özellikleri” Başlıklı 9.1’inci maddesinde Binek Tipi Hizmet Araçları Tip 1, Tip 2 için belirtilen silindir hacminin yalnızca bir araç tarafından karşılandığı, Minibüs ve Çift Kabin Kamyonet Tip 1, Tip 2 ve Tip 3 olarak istenilen araç için asgari 2000 cm3 şartının 4734 sayılı Kanun’un 5 ve 12’nci maddelerine aykırı olduğu,
5) Yükleniciden istenilen 1 adet renkli yazıcı ve 3 adet 2018 model cep telefonu için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiği,
6) Teknik Şartname’de araç takip sistemlerinin mevcut takip sistemi ile uyumlu olmasına ilişkin yapılan düzenlemenin tek firmayı işaret ettiği, mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
05.01.1961 tarih ve 237 sayılı Taşıt Kanunu’nun “Kanunun şümulü” başlıklı 1’inci maddesinde “a) Genel bütçeye dahil dairelerle katma ve özel bütçeli idareler ve bunlara bağlı sabit ve döner sermayeli müesseseler, il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile mahalli idare birlikleri, b) İktisadi Devlet Teşekkülleri ve özel kanun ve kararnamelerle kurulan her çeşit banka ve teşekküller, c) Yukardaki (a) ve (b) fıkralarında yazılı daire, idare, banka, teşekkül ve müesseselerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları teşekkül ve müesseseler, d) Kamuya yararlı derneklerden Başbakanlıkça lüzumlu görülenler tarafından kullanılacak taşıtlar bu Kanun hükümlerine tabidir.” hükmü,
3’üncü maddesinde “a) Kurum: 1 inci madde hükmüne giren bütün daire, teşekkül ve müesseseleri, b) Taşıt: Motorlu ve motorsuz bütün ulaştırma araçlarını, c) Arazi binek: Bütün tekerlekleri muharrik binek taşıtlarını, d) Kaptı kaçtı: Asgari iki sıra oturma yeri bulunan kapalı ve insan taşımaya mahsus taşıtları, e) Arazi kaptıkaçtı: Bütün tekerlekleri muharrik olan kaptıkaçtıları, f) Pikap: Şoför mahallinde şoför dahil 3 kişiye kadar oturacak yeri ile arkasında azami 1750 kilograma kadar yük taşımak için yeri bulunan motorlu taşıtları, g) Arazi pikap: Bütün tekerlekleri muharrik olan pikapları, h) Panel: Yük taşıma yeri tamamen kapalı olan pikapları, ifade eder.” hükmü yer almaktadır.
Öte yandan 237 sayılı Taşıt Kanununa tabi olan kurumlarda kamu hizmetlerinin gerektirdiği taşıt ihtiyacının hizmet alımı suretiyle karşılanmasına ilişkin olarak 01.04.2006 tarih ve 26126 sayılı Resmi Gazete’de “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller” yayımlanmıştır. “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller”in 4’ üncü maddesinin (d) fıkrasında “Taşıt, kanun kapsamına giren motorlu ve motorsuz bütün ulaştırma araçlarını ifade eder.”, 5 inci maddesinde “Kamu hizmetlerinin gerektirdiği taşıt ihtiyacının hizmet alımı yoluyla karşılanmasının temel amacı, kamudaki taşıt giderlerinin asgari seviyeye indirilmesi ve kaynakların savurganlığa yol açılmadan, bütçe olanaklarıyla uyumlu bir biçimde kullanımının sağlanmasıdır.” hükmüne yer verilmiş, 6’ncı maddesinde, temel amaç çerçevesinde hizmet alımı suretiyle taşıt edinilebilmesinin genel esasları belirlenmiştir. Esas ve Usullerin 6’ncı maddesinin birinci fıkrasının 02.10.2014 tarih ve 29137 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2014/6814 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile değiştirilen (ç) bendinde, taşıtların yakıt hariç, şoförlü veya şoförsüz olarak edinilebileceği belirtilmiş, söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı ile 6’ncı maddeye “Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel Sekreterliği hariç) hizmetleri için ihtiyaç duyulan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi taşıtların hizmet alımı yöntemiyle ediniminde; a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmayacaktır.…” hükmü eklenmiştir. 25.12.2014 tarihli 29216 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklikle fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up’ların söz konusu esaslardan hariç tutulacağına ilişkin hüküm getirilmiştir.
Buna göre 237 sayılı Taşıt Kanununa tabi olan kurumlarda kamu hizmetlerinin gerektirdiği taşıt ihtiyacının hizmet alımı suretiyle karşılanması, bu hususta da idarelerin Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde belirlenen genel esaslar çerçevesinde hizmet alımlarını gerçekleştirmeleri gerekmektedir.
İdari Şartname’nin “İhale dokümanının kapsamı” başlıklı 5.1’inci maddesinde “e) Firmalar teklif zarfında, Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan Ocak 2019 yılı Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesindeki, Marka Kodu, Tip Kodu, Marka Adı, Tip Adı, Model ve Kasko Değerini, Taşıt Teklif Formuna uygun olarak (Ek-3) bilgilerini sunmak zorundadır. Bu formları sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılacaktır. Kasko bedelinin %2’sini aşmayacak kalemler Binek Tipi Hizmet Aracı Tip-1, Binek Tipi Hizmet Aracı Tip-2 ve Kombi Tip Ekip Araçlarıdır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Birim fiyat teklif cetvelinde yer alan bilgiler aşağıdaki gibidir.
Teknik Şartname’nin “Yapılacak İşler ve Uyulacak Esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1 Genel Şartlar: 7.1.1. Kiralık taşıtlarla kuruluşumuzun ulaşım hizmetleri yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yapılan inceleme neticesinde, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan “3- Çift Kabinli Kamyonet (6 Kişilik) Tip-1 (25 Araç X 24 Ay), 4- Çift Kabinli Kamyonet (6 Kişilik- Uzun Şaşe) Tip-2 (43 Araç X 24 Ay), 5- Çift Kabin Kamyonet Tip-3 (5 Kişilik) (7 Araç X 24 Ay)” kalemlerine ilişkin olarak Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının B.07.0.02.GİB.0.61/6153-1 sayılı ve “Çift kabin kamyonet” konulu iç genelgesinde “Başkanlığımıza intikal eden olaylardan; – Çift kabin yük taşıma kısmı açık hem yolcu hem de yük taşımaya uygun olan (4×2), – Çift kabin yük taşıma kısmı kapatılmış olan (4×2), taşıtlar ile aynı özelliklere sahip bütün tekerlekleri motordan güç alan (4×4) taşıtların 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 5 inci ve 6 ncı maddelerinde yer alan tarifelerden hangisi kapsamında vergilendirileceği hususunda tereddüt hâsıl olduğu anlaşılmıştır. 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun “Tanımlar” başlıklı 2 nci maddesinde; “Arazi Taşıtı: Karayollarında yolcu ve yük taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu araçtır. Panel van: Azami toplam ağırlığı 3500 kilogramı geçmeyen, kapalı kasalı (yandan camlı olanlar dahil), sürücü kısmından başka tek veya daha fazla sıra oturma yeri bulunan, insan ve yük taşımak için imal edilmiş olan taşıtlardır. Kamyonet: İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3,5 tonu geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu araçtır.” hükmü yer almaktadır. 2 Sıra No.lu Motorlu Taşıtlar Vergisi Sirküleri’nde; “a) Arka kısımda oturma yeri bulunmayan ve “Motorlu Araç Tescil Belgesi” ile “Motorlu Araç Trafik Belgesi”nin istiap haddi bölümünde 2, 2+1 şeklinde kişi sayısı belirtilen kapalı kasalı kamyonetler (yandan camlı olanlar dahil) kamyonet, b) Arka kısımda oturma yeri bulunan ve “Motorlu Araç Tescil Belgesi” ile “Motorlu Araç Trafik Belgesi” nin istiap haddi bölümünde 3+1, 4+1 veya 5 şeklinde kişi sayısı belirtilen “çift sıra koltuklu”, “üç sıra koltuklu” kapalı kasalı kamyonetler (yandan camlı olanlar dahil) panel van olarak vergiye tabi tutulacaktır. “açıklamasına yer verilmiştir. Anılan Sirkülerde yer alan açıklama ile söz konusu taşıtların, fiziki durumları göz önünde bulundurularak, sadece yük taşıma amaçlı kullanılanlar ile hem yük hem de yolcu taşıma amaçlı kullanılanlar olmak üzere vergilendirilmesinde ayırıma gidilmiştir. Diğer taraftan, Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 5 inci ve 6 ncı maddelerinde yer alan (I), (II), (III) ve (IV) sayılı tarifeler 5035 sayılı Kanunun 23 ve 24 üncü maddeleri ile değiştirilmiştir. Yapılan değişiklikle arazi taşıtları ve panelvan tipi taşıtların, 01/01/2004 tarihinden geçerli olmak üzere yaşlarına ve motor silindir hacimlerine göre; kamyonet, kamyon, çekici ve benzeri taşıtların ise 01/01/2005 tarihinden itibaren yaşlarına ve azami toplam ağırlıklarına göre motorlu taşıtlar vergisine tabi tutulacakları hüküm altına alınmıştır. Bu hükümlere göre, Motorlu Araç Tescil Belgesi’nde ve/veya Motorlu Araç Trafik Belgesi’nde; 1. – Arazi taşıtı (4×4), – Çift kabin kamyonet (4×4), – Çift kabin kamyonet arazi taşıtı, – Kamyonet (4×4), – Kamyonet arazi taşıtı şeklinde tanımlanan taşıtların arazi taşıtı, 2. Çift kabin (4×2) kamyonet şeklinde tanımlanan 3+1, 4+1 veya 5 yolcu taşıma kapasiteli taşıtların ise yük taşıma kısımlarının açık veya kapalı olmasına bakılmaksızın panel van olarak motorlu taşıtlar vergisine tabi tutulması gerekmektedir. Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.” ifadelerine yer verildiği, çift kabin kamyonetin panelvan sınıfı içerisinde değerlendirildiği, dolayısıyla söz konusu araçlara ilişkin olarak Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında Karar’da belirtilen şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedelinin taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak motorlu kara taşıtları kasko değer listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmaması gerektiği anlaşılmıştır. Teknik Şartname’de tüm araçların kuruluşun ulaşım hizmetleri için kullanılacağı belirtilmiş, birim fiyat teklif cetvelinin 6’ncı kalemde belirtilen arazi aracı 4X4’ün arazide kullanımına ilişkin Teknik Şartname’de herhangi bir düzenleme yer almadığı görülmüş, bu doğrultuda söz konusu aracın da Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında Karar kapsamında kiralanması gerektiği, bu nedenle şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedelinin taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak motorlu kara taşıtları kasko değer listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmaması gerektiği anlaşılmıştır. Birim fiyat teklif cetvelinin 7’nci kaleminde yer alan minibüs (16+1 Kişilik) aracının ise Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında Karar kapsamında sayılan araçlar içerisinde olmadığından söz konusu düzenlemeye tabi olmadığı anlaşımıştır.
Sonuç olarak İdari Şartname’nin “İhale dokümanının kapsamı” başlıklı 5.1.e maddesinde yapılan düzenleme ile kasko bedelinin %2’sini aşmayacak kalemler arasında sayılan “3- Çift Kabinli Kamyonet (6 Kişilik) Tip-1 (25 Araç X 24 Ay), 4- Çift Kabinli Kamyonet (6 Kişilik- Uzun Şaşe) Tip-2 (43 Araç X 24 Ay), 5- Çift Kabin Kamyonet Tip-3 (5 Kişilik) (7 Araç X 24 Ay), 6- Arazi Aracı 4X4 (2 ARAÇ X 24 AY)” kalemlerinin Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller kapsamında olduğu, dolayısıyla şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedelinin taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak motorlu kara taşıtları kasko değer listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmaması gerektiği, İdari Şartname’de yapılan hatalı düzenlemenin tekliflerin oluşturulması aşamasında isteklileri yanıltıcı nitelikte olduğu ve bu düzenleme uyarınca tekliflerin değerlendirmesinin sağlıklı bir şekilde de yapılamayacağı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
05.01.1961 tarih ve 237 sayılı Taşıt Kanunu’nun “Kanunun şümulü” başlıklı 1’inci maddesinde “a) Genel bütçeye dahil dairelerle katma ve özel bütçeli idareler ve bunlara bağlı sabit ve döner sermayeli müesseseler, il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile mahalli idare birlikleri,…” hükmü,
5’inci maddesinde “Birinci maddede yazılı kurumlar daimi hizmetleri için Cumhurbaşkanı kararıyla yalnız birer hizmet arabası bulundurabilirler. Bu hizmet arabaları ihtiyaca göre Station Wagon binek, kaptıkaçtı tiplerinden biri olabilir.” hükmü,
10’uncu maddesinin beşinci fıkrasında “Bu Kanun kapsamında edinilecek taşıtların menşei, silindir hacimleri ve diğer niteliklerini belirlemeye ve sınırlamalar getirmeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.” hükmü,
Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “e) Yabancı menşeli taşıt: Kanunun 10 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca yerli muhteva oranı % 50’nin altında kalan taşıtları,” hükmü,
“Genel Esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde “6.1- b) Hizmet alımı suretiyle yabancı menşeli binek ve station-wagon cinsi taşıt edinilmesini Kanunun 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasında öngörülen makam ve hizmetler ile sınırlı olacaktır.” hükmü yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Malzemelere / İş Kalemlerine Ait Teknik Özellikler” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1.5. Binek Tipi Hizmet Araçları Tip-1 taşıtlar yerli menşeli (Yerli Muhteva oranı %51 veya daha fazla) olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Taşıt Kanunu ve Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller gereğince anılan Kanun kapsamında bulunan idarelerce hizmet alımı suretiyle temin edilecek binek araçların yabancı menşeli olmaması, dolayısıyla yerli muhteva oranı % 50’nin altında kalmaması gerektiği, idare tarafından Teknik Şartname’de yapılan düzenlemenin Binek Tipi Hizmet Araçları Tip-1 taşıtlar yerli menşeli (Yerli Muhteva oranı %51 veya daha fazla) olacağına ilişkin olduğu, söz konusu düzenlemenin yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ile uyumsuzluk içermediği, her ne kadar idare tarafından temin edilmesi öngörülen ikinci kalemdeki Binek Tipi Hizmet Aracı Tip-2’nin yabancı menşeli olmaması gerektiğine ilişkin düzenleme yapılmamış olsa da, idare tarafından yapılacak olan değerlendirmede yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinin esas alınması gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin 16.1.2’nci maddesine “16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan [bu kısımda özel aykırılık halleri ayrıca belirtilebilecektir] durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.” düzenlemesi,
İhale dokümanının parçası olan Araç Kiralama Hizmet Alımı İşi Hizmeti Alımına Ait Sözleşme Tasarısı’nın “ Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir: 16.1.1. İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Onbinde 0,03 tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların 5 ‘den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir. Ancak -Taşıtlar sözleşmede belirtilen işin başlama tarihinde saat 08.00’de İdareye teslim edilmek üzere hazır bulundurulacaktır. Aksi taktirde teslim edilmeyen her bir taşıt için günlük 300,00 (Üç Yüz Türk Lirası)-TL cezai işlem uygulanacaktır. -İşe başlama tarihinde eksik olan ve/veya Taşıt Takip Cihazları takılı olmayan Taşıtlar için yükleniciye azami 7 (Yedi) gün ek süre verilecek, İdare eksiklik tespit edilen her bir taşıt için günlük teknik şartnamenin 7.3.7’uncu maddesini işletecektir. -Arızalanan taşıtın yerine 6 saat içerisinde taşıt verilmemesi halinde her gün için taşıtın aylık kiralama ücretinin ¼’ü oranında cezai işlem uygulanacaktır. Teslim edilmeyen gün sayısı, toplam taşıtlar için bir aylık dönem içerisinde 34 (otuz dört) günü geçmesi halinde İdare uygulanan günlük cezai işlemlere ek olarak teknik şartnamenin 7.3.7’uncu maddesini işletecektir -Keşif artışı yapılması halinde durum yükleniciye tebliğ edilecektir. Taşıtın bildirilen tarihte işe başlatılmaması halinde her gün için taşıtın aylık kiralama ücretinin ¼’ü oranında cezai işlem uygulanacaktır. Teslim edilmeyen gün sayısı keşif artışı yapılan toplam taşıtlar için 15 (On beş) günü geçmesi halinde İdare uygulanan günlük cezai işlemlere ek olarak teknik şartnamenin 7.3.7’uncu maddesini işletecektir -Taşıtlara takılacak olan taşıt takip cihazlarında arıza tespit edilmesi halinde durum yükleniciye bildirilecektir. Yüklenici tebliğ tarihinden itibaren 10 (On) gün içerisinde arızaları çözecek aksi takdirde aksaklık tespit edilen her bir araç için teknik şartnamenin 7.3.7’uncu maddesini işletilecektir. Yüklenicinin arızaların kendinden kaynaklanmadığını belgelemesi halinde cezai işlem uygulanmayacaktır -Taşıtın çalışma şartlarına uymaması, teknik şartnamede istenilen özelliklerde eksiklikler tespit edilmesi, teknik olarak şartnameye uysa dahi idare tarafından hizmetin yerine getirilmesinde uygun görülmemesi, sık sık arıza yapması, çok yıpranmış olması ve benzeri hallerde, konunun yükleniciye tebliğine müteakip 5 (Beş) iş günü içerisinde taşıt değiştirilecektir. Aksi takdirde İdare günlük teknik şartnamenin 7.3.7’uncu maddesini işletecektir. -Yüklenicinin, Teknik şartnamenin cezai şartlarla ilgili bölümündeki maddelerden, bu maddeye göndermede bulunulanlar ve/veya Teknik Şartnameye belirtilen hususlara uymaması halinde her bir madde için, sözleşme bedelinin %0,03 (Onbinde Üç) oranında cezai işlem uygulanır. hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir. 16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin Onbinde 0,03 tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır. 16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan Hizmet Alımları Tip Sözleşmesinin 16’ncı maddesinde cezai şartın ne şekilde düzenleneceği hükme bağlanmıştır. Buna göre, söz konusu madde kapsamında yer alan 16.1.1’inci maddeye bağlı 26 numaralı dipnotun birinci fıkrasında kısmi kabul öngörülmeyen, ikinci fıkrasında kısmi kabul öngörülen işlerde, işin süresinde ifa edilmemesi halinde kesilecek cezanın, diğer bir ifadeyle gecikme cezasının ne şekilde düzenleneceği hükme bağlanmış, işin niteliği gereği gecikme cezasının kesilmesinin mümkün olmadığı hallerde ise uygulanacak diğer yaptırımın ne olduğu belirtilmiştir. Aynı dipnota bağlı üçüncü fıkrada ise, işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin % 1’inden fazla olmamak üzere belirlenen oran tutarında ceza kesileceği düzenlemesine yer verileceği belirtildikten sonra, bu aykırılıkların -ikiden az olmamak üzere- kaç defa gerçekleşmesi halinde 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceğinin düzenlenmesi gerektiği ifade edilmiştir. Ayrıca, sözleşmeye aykırılık teşkil eden hangi davranışların, ağır aykırılık hali oluşturduğunun belirtilmesine imkân tanınmış, bu ağır aykırılık hallerinin ortaya çıkması durumunda aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceği kurala bağlanmıştır. Tip Sözleşmenin 16.1.2’nci maddesinde ise, 16.1.1’inci maddesinde yer verilen sözleşmeye aykırılık oluşturan haller dışında, idarece ayrı bir aykırılık halinin öngörülmesi halinde bu aykırılığın bu maddede belirtilebileceği düzenlenmiştir. Bu madde kapsamında belirtilen aykırılıklara uygulanacak yaptırım için belirtilen aykırılığın bir defa gerçekleşmesi yeterli olup, idarece uygulanacak yaptırım için belli bir aykırılık eşiği belirlemesine gerek bulunmamaktadır. 16.1.2’nci madde kapsamında düzenlenen aykırılık hallerine ilişkin, en az 10 günlük ihtar çekildikten sonra aykırılığın devam ettiği süre boyunca sözleşme bedelinin % 1’inden fazla olmamak üzere belirlenen oranda ceza kesilmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. İncelenen ihalede Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde sözleşmeye aykırılık hallerinin ardı ardına veya aralıklı olarak 5 defa tekrar etmesi durumunda sözleşmenin feshedileceği hususunun belirlendiği görülmüş, söz konusu düzenlemede kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde aykırılık hallerinin ardı ardına veya aralıklı olarak kaç defa tekrarı durumunda sözleşmenin feshedileceğinin düzenlenmemesine gerek bulunmadığı, söz konusu maddede 16.1.1’nci maddede belirtilmeyen aykırılıklar için sözleşme bedelinin onbinde 0,03 tutarında ceza uygulanacağının belirtildiği, söz konusu düzenlemeden her bir aykırılık için ayrı ayrı ceza uygulanacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
“Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir. İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır…” hükmü yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Araçların Genel Özellikleri” başlıklı 9.1’inci maddesinde “BİNEK TİPİ HİZMET ARAÇLARI TİP 1 İÇİN; · 16 adet olacaktır. · Araçlar Asgari 2017 Model olacaktır. · Araçlar en az 4 (Dört) Yolcu taşıma kapasiteli olacaktır. · Araçların silindir hacmi 1590-1600 cm3 aralığında olacaktır. · Araçların Motor Gücü 115-130 Beygir aralığında olacaktır. · Tüm araçlar yerli üretim olacaktır. · Araçların kasa tipi Sedan olacaktır. · Araçların Şanzıman Tipi Manuel olacaktır. · Araçlar teslim alındığında maksimum 100.000 km’de olacaktır. · Km’si yetkili servis onaylı ve belgenin aslı idareye sunulacaktır…
BİNEK TİPİ HİZMET ARAÇLARI TİP 2 İÇİN; · 5 adet olacaktır. · Araçlar Asgari 2017 Model olacaktır. · Araçlar en az 4 (Dört) Yolcu taşıma kapasiteli olacaktır. · Araçların silindir hacmi en az 1499 cm3 olacaktır. · Araçların Motor Gücü en az 100 Beygir olacaktır. · Araçlar teslim alındığında maksimum 100.000 km’de olacaktır. · Araçların Şanzıman Tipi Otomatik olacaktır. · Km’si yetkili servis onaylı ve belgenin aslı idareye sunulacaktır. ÇİFT KABİNLİ KAMYONET (6 KİŞİLİK) – TİP-1; · 25 Adet olacaktır. · Araçlar asgari 2017 Model olacaktır. · Araçlar asgari 1999 cm3 silindir hacminde olacaktır. · Araçların 5 adetinin kasaları branda ile kapatılacak olup, İdarenin belirleyeceği amblem veya motif brandanın üzerine işlenecektir. ÇİFT KABİNLİ KAMYONET (6 KİŞİLİK- UZUN ŞAŞE) – TİP-2; · 43 Adet olacaktır. · Araçlar asgari 2017 Model olacaktır. · Araçlar asgari 1999 cm3 silindir hacminde olacaktır. · Araçların kasa uzunluğu en az 2,77 m. olacaktır.
ÇİFT KABİN KAMYONET TİP-3 (5 KİŞİLİK); · 7 Adet olacaktır. · Araçlar asgari 2017 Model olacaktır. · Araçlar asgari 1990 cm3 silindir hacminde olacaktır. …
MİNİBÜS: · 2 Adet olacaktır. · Araçlar asgari 2017 Model olacaktır. · Araçlar asgari 2000 cm3 silindir hacminde olacaktır. · Araç sürücü dahil asgari (16+1) 17 yolcu taşıma kapasiteli olacaktır.” düzenlemeleri yer almaktadır.
İdare tarafından söz konusu araçların silindir hacimlerine ilişkin belirli bir hacim aralığı (Binek Araç Tip 1 için 1590-1600 cm3) veya asgari silindir hacimleri belirtilmek suretiyle düzenleme yapıldığı, Kanun’un beşinci maddesi uyarınca ihtiyaçların uygun şartlarla karşılanması amacıyla Kanun’un 12’nci maddesine uygun olarak verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik rekabeti engelleyici nitelikte olmayan düzenlemelere idareler tarafından Teknik Şartname’lerde yer verilebileceği, başvuru sahibi tarafından sunulan bilgi ve belgeler doğrultusunda idare tarafından silindir hacmine yönelik olan düzenlemelerin tek bir markayı işaret eder nitelikte olduğuna ilişkin bir sonuca varılamayacağı, söz konusu silindir hacmi aralığı veya silindir hacmi asgari şartlarını taşıyan araçların üreticilerden veya yetkili satıcılardan temin edilmesi suretiyle istekliler tarafından teklif verilebileceği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Araç Kiralama Hizmet Alımı İşi Hizmeti Alımına Ait Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer Hususlar” başlıklı 36.1’inci maddesinde “Kontrol Teşkilatı Görevlilerince İşin denetimi amacıyla ve Hakediş hazırlamak için yüklenici sözleşmenin imzalanmasından sonra 1 Adet Renkli Yazıcıyı ( 3 Adet Yedek Toneri ile Birlikte) İdareye Teslim edecektir. Ayrıca Kontrol Teşkilatı Görevlilerince kullanılacak 3 Adet İOS veya Android İşletim Sistemli en az 2018 model Cep Telefonunu içerisine Belediyemiz takip sistemi ile uyumlu Araç Takip Sistem programı yüklenmiş şekilde İdareye Teslim edecek ve bunlar için ek bir bedel talep etmeyecektir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Yapılacak İşler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. ARAÇ SAĞ-SOL ÖN KAPI ÜSTÜ FOLYO BASKI · 80 cm x 16,5 cm · 1. Kalite Avrupa Parlak Beyaz Dış Mekan Folyo · UV Baskı 9.2. ARAÇ BAGAJ KAPAK ÜSTÜ FOLYO BASKI · 25,5 cm x 7 cm · 1. Kalite Avrupa Parlak Beyaz Dış Mekan Folyo · UV Baskı 9.3. ÖZEL ŞARTLAR · Kullanılacak folyo malzeme ve yapılacak UV baskı en az 2 yıl boyunca renk solmalarına ve deformasyonlara dayanıklı olacaktır. · Yüklenici firma kullanılacak folyo malzemenin ve UV baskının en az 2 yıl boyunca renk solmalarına ve deformasyonlara dayanıklığını garanti altına alacaktır. Yüklenici, belirtilen süre içerisinde folyo malzeme veya baskılarda renk solmaları veya deformasyonlar oluşması halinde bedelsiz olarak aynı kalite baskı ve malzeme ile yenilemeyi kabul ve taahhüt edercektir. · Hazırlanacak baskı için ekteki verilen tasarımlar kullanılacaktır. · Hazırlanan baskı, ekteki görselde belirtilen şekilde araç ön kapıları ve bagaj kapağı üzerine uygulanacaktır. · Teknik Şartname ekinde bulunan logo, binek tipi hizmet Tip-1 taşıtlarının sağ ön yolcu ve sol ön yolcu kapılarında 80*15 cm, bagaj kapağında 25*7 cm ölçülerinde bulundurulacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nda belirtilen 1 adet renkli yazıcı ve 3 Adet İOS veya Android İşletim Sistemli en az 2018 model cep telefonuna ilişkin giderlerin ihalenin yaklaşık maliyeti dikkate alındığında önemli birer gider bileşeni olarak değerlendirilemeyeceği, ihalenin diğer kalemleri içerisinde fiyatlandırılabileceği, bu nedenle bu gidere ilişkin ayrı bir satır açılmasına gerek olmadığı değerlendirildiğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “ARAÇLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ” başlıklı 9.1’inci maddesinde “ARAÇ TAKİP SİSTEMİ HİZMETİ: • 136 Adet olacaktır. • Taşıtların tamamında Belediyemizde çalışmakta olan araç takip sistemine birebir uyumlu araç takip cihazı ile çalışır vaziyette bulundurulacaktır. • Takip cihazı, kapağı açıldı uyarısı verecektir. • Takip cihazı akü bağlantısı kesildiğinde cihazın pil ile çalıştığı bilgisi verilecektir. • SMS desteği sağlamalıdır. • Dahili GSM anten bulunmalıdır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdare tarafından araç takip sisteminin çalışmakta olan takip sistemine birebir uyumlu olmasına ilişkin düzenlemenin ihtiyaçların uygun şartlarla karşılanması ilkesi ile uyumlu olduğu, zira araç takip sisteminin mevcut sistemle uyumlu olmasının idare tarafından entegrasyon için fazladan masraf yapılmasının önüne geçebileceği, ihtiyaç konusu araç takip sistemini piyasadan temin edebilecek olan tüm istekliler tarafından teklif verilebileceği ve söz konusu sistem hakkında idareden bilgi alınabileceği, dolayısıyla rekabeti engelleyici nitelikte olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||