İhalede aşırı düşük teklif açıklaması istemine ilişkin yazıda önemli teklif bileşenlerinin belirlenmediği anlaşıldığından aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuatta yer verilen usule uygun yapılmadığı ve idarece aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında önemli teklif bileşenlerinin açıkça ve net olarak belirtilmek suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi gerektiği 

Toplantı No 2022/035
Gündem No 41
Karar Tarihi 07.07.2022
Karar No 2022/UH.I-815

BAŞVURU SAHİBİ:

Ercanlar Taşıma Tur. İnş. Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Diyarbakır Cezaevi Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/107026 İhale Kayıt Numaralı “Personel Taşıma Servis” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Diyarbakır Cezaevi Müdürlüğü tarafından 17.03.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Personel Taşıma Servis” ihalesine ilişkin olarak Ercanlar Taşıma Tur. İnş. Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 17.06.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 17.06.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.06.2022 tarih ve 29644 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan bila tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2022/661 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı, şöyle ki;

 

Çalıştırılacak araçların nasıl temin edileceğine dair mevzuatta belirtilen esas ve usullere uygun belgelendirme ve hesaplama yapılmadığı, kendi malı olarak beyan edilen araçlar için amortisman gideri hesaplamalarının yapılmadığı, kiralanacak bazı araçlar için taşıt kira sözleşmelerinin sunulduğu,

 

Fiyat teklifleri ile açıklama yapılmasına rağmen fiyat tekliflerinin eki olan EK.O-5, EK,O-6 vb. satış tutan tespit tutanaklarının açıklama ekinde sunulmadığı, fiyat tekliflerinde SMMM kaşe ve imzaların mevcut olmadığı, fiyat tekliflerinde yer alması zorunlu olan meslek mensubu ibaresinin yer almadığı,

 

İş kapsamında çalıştırılacak araçların yakıt sarfiyatı hesabında kullanılan ortalama yakıt tüketim miktarlarının yetkili bir satıcıdan alınan belgeye dayandırılmadığı, yakıt fiyatlarının da ihale tarihinden sonrasına ait fiyatlar olduğu, yakıt maliyeti hesabı yapılırken araçların yapmış oldukları mesafelerin dikkate alınmadığı, herhangi bir dayanağı olmayan tahmini mesafeler üzerinden km hesabı yapılarak yakıt maliyetinin eksik hesaplandığı,

 

Araçların ferdi kaza koltuk sigortası ile zorunlu karayolları mali sorumluluk sigortalarını tevsiken sunulan belgelerin mevzuatı gereği, ilgili Sigorta Genel Müdürlüğü/Bölge Müdürlüğü onaylı sunulması gerektiği,

 

Araçların bakım giderleri için yetkili bakım servisinden bakım teklifi alınması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,     

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,           

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8’inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.”  açıklaması,

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: PERSONEL SERVİS TAŞIMA HİZMETİ

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu: 16+1 KOLTUK KAPASİTELİ 47 ARAÇ VE 48 KOLTUK KAPASİTELİ 8 ARAÇ OLMAK ÜZERE TOPLAM 55 ARAÇ İLE PERSONEL SERVİS TAŞIMA HİZMET ALIMI

e) Miktarı:

16+1 KOLTUK KAPASİTELİ 47 ARAÇ VE 48 KOLTUK KAPASİTELİ 8 ARAÇ OLMAK ÜZERE TOPLAM 55 ARAÇ İLE PERSONEL SERVİS TAŞIMA HİZMET ALIMI

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: DİYARBAKIR KAMPÜS AÇIK CEZA İNFAZ KURUMU MÜDÜRLÜĞÜ” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

HER TÜRLÜ VERGİ KDV HARİÇ RESİM HARÇ ULAŞIM VE SİGORTA GİDERLERİ TEKLİF FİYATA DAHİL EDİLECEKTİR

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Şikayete konu ihalede 31.03.2022 tarihli ihale komisyonu kararı sonrasında Öz Özlem Taş. İnş. Gıd. Teks. Pet. Ür. San. Tic. Ltd. Şti.nin Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunması üzerine alınan 26.05.2022 tarihli ve 2022/UH.I-663 sayılı Kurul kararında “Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale tarihi itibariyle teyit edilemeyen başvuru sahibi isteklinin beyan ettiği 2021 yılına ait bilanço ve ciro bilgilerine ilişkin belgelerin, idarece başvuru sahibi istekliden teyit edilmek üzere istenilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verilmiştir.

 

26.05.2022 tarihli ve 2022/UH.I-663 sayılı Kurul kararı sonrasında idarece teklifi sınır değerin altında kalan Öz Özlem Taş. İnş. Gıd. Teks. Pet. Ür. San. Tic. Ltd. Şirketinin teklifinin değerlendirmeye alınarak söz konusu istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, aşırı düşük teklif açıklaması sunan Öz Özlem Taş. İnş. Gıd. Teks. Pet. Ür. San. Tic. Ltd.Şirketinin açıklamalarının uygun bulunarak ihalenin üzerinde bırakıldığı, sınır değerin üzerinde olan başvuru sahibi isteklinin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.

 

İdarece 03.06.2022 tarihinde Öz Özlem Taş. İnş. Gıd. Teks. Pet. Ür. San. Tic. Ltd. Şirketine gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında açıklanması istenen önemli teklif bileşenlerinin belirlenmediği görülmüştür.

İdareler tarafından ihalede sınır değerin altında kalan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilip aşırı düşük teklif açıklamaları değerlendirildikten sonra ihalenin sonuçlandırılacağına ilişkin düzenleme yapılması halinde, aşırı düşük teklif sorgulama yazısında Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.1’inci maddesi uyarınca teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirlenerek söz konusu teklif bileşenlerine ilişkin olarak ayrıntılı açıklama istemeleri ve belirlenen önemli teklif bileşenlerinin bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde olması gerekmektedir.  

 

İdarece ihalede sınır değerin altında kalan Öz Özlem Taş. İnş. Gıd. Teks. Pet. Ür. San. Tic. Ltd. Şirketine gönderilen aşırı düşük teklif açıklama yazısında önemli teklif bileşenlerinin belirlenmediği, önemli teklif bileşenleri belirlenmeden açıklama istendiği, ancak ihale konusu işin niteliği dikkate alınarak sadece önemli teklif bileşenlerinin tereddüde mahal vermeyecek şekilde net olarak belirlenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

 

Yapılan tespitler ve aktarılan mevzuat hükümleri çerçevesinde, idarece aşırı düşük teklif açıklaması istemine ilişkin yazıda önemli teklif bileşenlerinin belirlenmediği anlaşıldığından aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuatta yer verilen usule uygun yapılmadığı ve idarece aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında önemli teklif bileşenlerinin açıkça ve net olarak belirtilmek suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, idarece aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında önemli teklif bileşenlerinin açıkça ve net olarak belirtilmek suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.