ihalenin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaksızın sonuçlandırıldığı Kanun hükümleri gereğince idarenin bu konuda takdir yetkisine sahip olduğu ihaleye sunulan teklif bedelleri ile yaklaşık maliyet göz önünde bulundurulduğunda idarenin anılan yetki çerçevesinde teklifleri aşırı düşük olarak değerlendirmeden ihaleyi sonuçlandırması işleminde mevzuata aykırılık tespit edilmemiş olduğu

Toplantı No 2024/007
Gündem No 14
Karar Tarihi 14.02.2024
Karar No 2024/UM.II-288

BAŞVURU SAHİBİ:

İkitürk Dış Ticaret Yatırım ve Taahhüt Anonim Şirketi-Yılmazer İnşaat Taahhüt Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi İş Ortaklığı,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/1302877 İhale Kayıt Numaralı “O-Pvc Temiz Su Borusu ve Ek Parçaları” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

nın 04.01.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 05.01.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.01.2024 tarih ve 127287 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 15.01.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2024/84-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, söz konusu ihalenin 1’inci kısmının kendi üzerlerinde kaldığı, anılan kısma ilişkin yaklaşık maliyetin 40.574.090,00 TL, diğer teklif bedellerinin 27.948.970,00 TL ve 65.400.000,00 TL olduğu, iş ortaklığı olarak katıldıkları ihalede 18.630.000,00 TL olan teklif bedellerinin yaklaşık maliyetten %55 oranında, diğer iki teklifin aritmetik ortalamasından  %61 oranında düşük olduğu, bu bağlamda 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci ve Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 58’inci maddelerine istinaden tekliflerine ilişkin olarak kendilerinden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

 

(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

a) İmalat sürecinin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal temininde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen malların özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,

 

Anılan Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 58/A maddesinde “(1) İhaleler, e-teklif alınmak suretiyle bu maddeye uygun olarak yapılabilir.

(9) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır:

1) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlamadığı anlaşılan veya numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi başarısız sonuçlanan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır.

2) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağladığı anlaşılan ve numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi uygun görülen isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamaları incelenir ve açıklamaları uygun görülmeyenlerin teklifleri reddedilir.

3) Aşırı düşük tüm tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması veya reddedilmesi halinde, teklif fiyatı aşırı düşük bulunmayan ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen teklif sahiplerine ilişkin olarak (a) bendindeki esaslar çerçevesinde değerlendirme yapılır.

4) Aşırı düşük teklifler arasından geçerli en az iki teklif kalması ve bu tekliflerin ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olarak belirlenmesinin öngörülmesi halinde, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeler ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları veya ihale dokümanında öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerini vermeleri/kurulumlarını yapmaları yeniden istenmeksizin ihale işlemlerine devam edilir.

5) Aşırı düşük teklifler arasından tek geçerli teklif kalması ve bu teklif sahibinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesinin öngörülmesi halinde bu istekliden yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeler ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunması veya ihale dokümanında öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerini vermesi/kurulumlarını yapması yeniden istenmez. İhalede ayrıca ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin belirlenmesinin öngörülmesi halinde ise bu isteklinin tespitinde (a) bendindeki esaslar uygulanarak ihale işlemlerine devam edilir.

c) (a) ve (b) bentlerinde belirtilen işlemlere, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve belirlenecek ise ikinci teklif sahibi tespit edilinceye kadar devam edilir.” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Mal alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 62/A maddesinde “62/A.1. Mal alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

62/A.1.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir. İstekliler, aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini, bu Tebliğin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79 uncu maddesinde belirtilen yöntemlerle açıklayabilirler.

62/A.1.2. İhale komisyonu tarafından yapılan değerlendirmede açıklamaları yeterli görülmeyen veya süresi içerisinde yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” açıklaması,

 

20.11.2023 tarihli İhale İlanı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 15’inci maddesinde “Teklif fiyatı ihale komisyonu tarafından aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir.” düzenlemesi,

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler

a) Adı: O-PVC TEMİZ SU BORUSU VE EK PARÇALARI

b) Türü: Mal alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

d) Kodu:

e) Miktarı:

Çeşitli tür ve miktarlarda 8 kalemden oluşan toplam 176000 metre ve 3100 adet O-PVC Temiz Su Borusu ve Ek Parçaları alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/teslim edileceği yer: Malzemeler İSU Genel Müdürlüğü Solaklar Merkez Ambarına teslim edilecektir.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “Aşırı düşük teklifler

a) İmalat sürecinin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temininde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen malın özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamalar dikkate alınarak aşırı düşük teklifler değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde ve Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 58’inci maddesinde, ihale komisyonunun verilen teklifleri değerlendirdikten sonra “diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete” göre aşırı düşük teklifleri tespit edeceğinin belirtildiği görülmüştür.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu çerçevesinde yapılacak olan mal alımı ihalelerinde idare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi durumunda idarelerin aşırı düşük teklifleri nasıl belirleyecekleri Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 58’inci maddesinde, e-ihale yöntemiyle gerçekleştirilmiş ihalelerde anılan Yönetmelik’in 58/A maddesinde ve Kamu ihale Genel Tebliği’nin 62/A maddesinde düzenlenmiştir.

 

Kanun, Yönetmelik ve Tebliğ maddelerinde mal alımı ihalelerine ilişkin aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde ihale komisyonunun verilen teklifleri değerlendirdikten sonra diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit etmesi gerektiği, öte yandan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ile Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı ilgili maddeleri uyarınca ve Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen yöntemler çerçevesinde sınır değer hesaplanarak teklifi aşırı düşük olanların tespit edilmesi gerektiği, ancak mal alımlarında sınır değer hesaplama yöntemine ilişkin sınırlayıcı bir düzenleme bulunmadığı, dolayısıyla mal alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin tespitinin diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete kıyaslanmak suretiyle idarece belirlenmesi gerektiği hükme bağlanmıştır.

 

 

 

İdare tarafından yapılan değerlendirme sonucunda ihalenin 1’nci kısmı için isteklilerce verilen tekliflerin aşırı düşük teklif olmadığına karar verildiği ve ihalenin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaksızın sonuçlandırıldığı, yukarıda yer alan Kanun hükümleri gereğince idarenin bu konuda takdir yetkisine sahip olduğu, ihaleye sunulan teklif bedelleri ile yaklaşık maliyet göz önünde bulundurulduğunda idarenin anılan yetki çerçevesinde teklifleri aşırı düşük olarak değerlendirmeden ihaleyi sonuçlandırması işleminde mevzuata aykırılık tespit edilmemiş olup başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

 

Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

 

  koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

 

 


Oybirliği ile karar verildi.