ihalenin yapım aşamasında proje ve pursantajın eksik olup bazı imalâtların gösterilmeyerek işin bir kısmının gizlendiğini

T.C.
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi

 

Esas No:2014/550
Karar No:2015/666
K. Tarihi:12.02.2015

Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

– K A R A R –

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan iş bedelinin tahsiline ilişkin olup, mahkemece davanın kabulü ile 136.646,13 TL’nin davalıdan tahsiline dair verilen hüküm davalı vekili tarafından temyiz olunmuştur.

Davacı vekili, davalı işverene ait iki adet binanın tadilat işini üstlendiğini, davalı ile yapılan sözleşme uyarınca ücretin “götürü” olarak kararlaştırıldığını, yer tesliminin yapılıp projenin 08.10.2010 tarihinde işverenden alınarak inşaata başlandığını, yapım aşamasında proje ve pursantajın eksik olup, bazı imalâtların gösterilmeyerek işin bir kısmının gizlendiğini, davalıya 20.01.2011 tarihinde uyarı yazısı gönderilmesi üzerine 21.01.2011 tarihli cevabi yazıyla işin devam edilmesi gerektiğinin bildirildiğini, ilave iş yapıldığını ileri sürerek fazlası saklı kalmak kaydıyla 8.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, 25.06.2013 tarihli ıslah dilekçesiyle de, istemini 136.646,13 TL’ye yükseltmiştir. Davalı vekili davanın reddini istemiş, mahkemece, alınan bilirkişi raporu doğrultusunda ve ıslah dilekçesi gözetilerek davanın kabulü ile, 136.646,13 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.

Uyuşmazlık bu haliyle zaman bakımından uygulanması gereken mülga 818 sayılı BK’nın 355. ve devamı maddelerinde düzenlenen “eser” sözleşmesi niteliğinde olup, iş bedeli 129.450,00 TL + KDV olduğu anlaşılmaktadır. İş bedeli, 818 sayılı BK’nın 366. maddesi uyarınca götürü bedelle belirlendiğinden yapılan imalâtın fiziki oranı esas alınmalıdır. Öte yandan, taraflar arasındaki sözleşmenin 8. maddesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin sözleşmenin eki olduğu ve 27. maddesinde ise; “Sözleşmenin idare veya yüklenici tarafından feshedilmesine ilişkin şartlar ve sözleşmeye ilişkin diğer hususlarda 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümleri uygulanır” düzenlemesi bulunmaktadır. Davada ilave işlerin bedeli de istendiğinden, bu bedelin sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 21. maddesi hükümlerine göre hesaplanması gerekir. Anılan Şartnamenin 21. maddesinde, sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave iş artışının olması ve bu işin:

a)Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

b)İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması şartlarıyla götürü bedelli işlerde sözleşme bedelinin %10, birim fiyatlı sözleşmelerde %20’sine kadar fazlasının süre hariç sözleşme hükümlerine göre aynı yükleniciye yaptırılabileceği belirtildikten sonra, 22. maddesinde idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemleri ile 21. maddeye göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave iş bedellerinin maddenin 2. fıkrasında belirtilen hükümler çerçevesinde yüklenici ile birlikte tespit edilen birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödeneceği hükmü getirilmiştir. 22. maddenin 2. fıkrasında yeni birim fiyatının nasıl tespit edileceği sırasıyla gösterilmiştir. Buna göre,

a)Yüklenicinin birim fiyatların tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kalemlerine ait analizlere kıyaslanarak bulunacak analizler,

b)İdare veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine benzerlik gösteren yeni iş kalemlerine ait analizler,

c)Yeni iş kaleminin yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları ile işçi ve makinelerin çalışma saatleriyle ilgili diğer tüm girdiler esas alınarak uygulanacak analizler uygulanacaktır.

Bu analizlerin belirlenmesinde ise, yine sırasıyla;

a)Yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçleri,

b)İdarede veya diğer idarede mevcut rayiçler,

c)İdarece kabul edilmek şartıyla uygulama ayına ait Ticaret ve/veya Sanayi Odalarınca onaylanmış mahalli rayiçler kullanılacaktır.

Bu durumda, mahkemece yapılacak iş, sözleşme kapsamındaki imalâtların fiziki oranı bulunarak götürü bedele uygulanmak suretiyle sözleşmeden kaynaklanan alacak tutarı bulunmalı, sözleşmenin 8. maddesine göre az yukarıda açıklandığı şekilde Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 21. ve 22. maddedeki yöntemler gözetilerek ilave iş bedeli hesaplattırılmak suretiyle fazla iş bedeli ilave edilmeli, yüklenicinin toplam alacağı bulunmalı, bundan ihtilâfsız olan 68.386,52 TL ödemenin mahsubuyla kalan miktara 21.02.2011 tarihli ihtarnamenin tebliğ tarihi araştırılmak suretiyle, saptanacak temerrüt tarihinden itibaren avans faizi hesaplattırılıp sonucuna uygun bir karar vermekten ibarettir. Eksik incelemeye dayalı olarak ve sözleşme dışına çıkılarak serbest piyasa fiyatlarıyla hesaplama yapan bilirkişi raporuyla bağlı kalınarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.

Açıklanan nedenlerle kararın bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 12.02.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.