ihalede Cebir veya Tehdit Kullanmak Suretiyle ya da Hukuka Aykırı Diğer Davranışlarla, İhaleye Katılma Yeterliğine veya Koşullarına Sahip Olanların İhaleye ve/veya İhale Sürecindeki İşlemlere Katılmalarını Engellemek

image_pdfimage_print
61 / 100

İhaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye veya ihale sürecindeki işlemlere katılmasını cebir ve tehdit kullanarak veya hukuka aykırı başkaca yöntemlere başvurarak engellemek madde 235/2, c bendi ile ihaleye fesat karıştırma suçunun diğer seçimlik hareket olarak yaptırım altına alınmıştır. Bu bentteki düzenleme ile a/1 bendindeki düzenleme birbirine benzemekle birlikte aradaki tek fark birinde hileli davranışlar birinde cevir veya tehdit kullanmadır.

 

Düzenleme, engellenen mağdurun ihaleye katılmamasına sebep olma, katılım sağlamışsa bile teklif vermemesine sebep olma gibi ihale sürecinin olağan akışına aykırı davranışlara

sebep olmayı kapsamaktadır. Fiilin icrasına yönelik cebir kullanmak, isteklinin katılım iradesini zayıflatmaya yönelik fiziki zorlamaları kapsamakta iken, korunmaya değer bir yararına zarar verilmesine yönelik beyan ile tehdit etme ise mağdurun korkutulmasından ibarettir. Örneğin, isteklinin fiziksel bütünlüğüne, malvarlığına yönelik zarar verme beyanı ile katılımın engellenmesi halinde tehdit söz konusu olacaktır.

 

Tehdit edilen kişi kendisinden istenileni yapmakla gerçekleştirileceği bildirilen kötülüğe katlanmak arasında bir seçim yapmaya zorlanmaktadır. Cebir bizzat kişiye yönelik olması gerektiği halde, tehdidin konusunu oluşturan kötülüğün kişiye yönelik olması şart değildir.70 Bununla birlikte doktrinde tehdit, isteklilerin ihaleye katılım hususunda güvenlik endişesi yaşamasına sebep olabilecek, ihaleye teklif vermesini etkileyebilecek ve onları korkutabilecek tüm hareket şekilleri olarak kabul edilmektedir.71

Davranışları hile teşkil etmeyen, aynı zamanda cebir ve tehdit de oluşturmayan, buna karşılık iradeyi etkileyen bir takım davranışların varlığı halinde de bu suç tipinin oluştuğundan bahsedebiliriz.72 Örneğin, ihale yetkilisinin idari görev ve unvanından kaynaklanan gücü kullanmak suretiyle ihaleye katılma yeterliliğine sahip kişinin ihaleye veya ihale sürecindeki işlemlere katılmaması, katılması halinde ihale konusu iş üzerine kalsa bile sözleşme sürecinde ihale konusu iş yapılırken edimin ifası hususunda istekli aleyhine işlem yapacağının ihsası halinde hukuka aykırı diğer davranışlarla ihaleye fesat karıştırma suçu işlenmiş olacaktır.

 

Cebir veya tehdit ile ihaleye fesat karıştırılmasına ilişkin fiillerin tespiti halinde Kamu İhale Kurulu’nun bu durumu soruşturulmak üzere Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderme yükümlülüğü bulunmaktadır

image_pdfimage_print