ihalede çelik boruların kullanıldığı imalatlarla ilgili oluşturulan yeni birim fiyatlarda “çelik boru zati bedeli” olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığının daha düşük bedelli rayiçlerinin kullanılması gerekirken, bu bedellerin piyasadan proforma fatura alınarak daha yüksek şekilde tespit edilmesi

Kamu İdaresi Türü Diğer Özel Bütçeli İdareler
Yılı 2021
Dairesi 2
Karar No 35759
İlam No 137
Tutanak Tarihi 21.3.2023
Kararın Konusu İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

 

 

Yeni birim fiyat

… İnş. San. ve Tic. A.Ş. yüklenimindeki … TL ihale bedelli “… İnşaatı” işinde;

A- … çelik boruların kullanıldığı imalatlarla ilgili oluşturulan yeni birim fiyatlarda “çelik boru zati bedeli” olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığının daha düşük bedelli rayiçlerinin kullanılması gerekirken, bu bedellerin piyasadan proforma fatura alınarak daha yüksek şekilde tespit edildiği iddiasına ilişkin olarak;

Yapılan incelemede, boru hattının geçtiği karayolu ve demiryollarında geçişlerin yatay sondaj marifetiyle yapılmasına karar verildiği ve bu amaçla .., ..,…, … ve … poz nolu yeni fiyatlar oluşturulduğu, bu beş adet yeni fiyat için çapı …, et kalınlığı … olan çelik borunun kullanıldığı;

Yeni fiyat analizinde kullanılan (…) sınıfındaki … çelik boru için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ihale yılı olan 2016 yılı rayicine ait 04.768/09G17 poz no.lu “ 1626 x 14,30” çap ve et kalınlıklı çelik borunun değerinin referans alınmadığı, piyasadan proforma fatura alınarak yeni fiyat oluşturulması yoluna gidildiği

görülmüştür.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının her yıl yayımlamış olduğu “İnşaat birim fiyatlarına esas işçilik-araç ve gereç rayiç listesinin” çelik boruların çapları ve et kalınlıklarına göre rayiç bedellerinin sıralanmış olduğu ilgili bölümünde;

“Not : 1- Ara çapların rayiç fiyatları enterpolasyonla bulunur.

2- Çelik sınıfı değişmeyen ancak et kalınlıkları farklı olan aynı çaplardaki çelik borulara, birim fiyatı belli olan borunun boy ağırlığı esas alınarak bu çapa ait diğer boruların fiyatları belirlenecektir.”

Denilmek suretiyle farklı çaplardaki çelik boruların veya çapı ve çelik sınıfı değişmemek şartıyla et kalınlığı farklı olan çelik boruların fiyatlarının nasıl tespit edileceği açıklanmıştır.

Diğer taraftan sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı 22’nci maddesinde,

“(3) İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir:

a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler.

b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.

c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.

ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçleri.”

Denilmektedir.

Madde metninden de açıkça anlaşıldığı üzere kaynakların verimli kullanılması ilkesi gözetilerek rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir olup yeni fiyat yapımında kullanılacak rayiçlerde herhangi bir öncelik sırası belirlenmemiştir.

Anılan nedenle, çapı …, et kalınlığı … olan çelik boruların kullanıldığı …, …, …, … ve … poz nolu imalatlara ilişkin yeni birim fiyat tespitinde kamu zararı oluşmadığından … TL için ilişilecek bir husus bulunmadığına;

İşbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliği ile,

B- … ve … çaplı çelik boruların kullanıldığı yeni birim fiyatlarda “çelik boru zati bedeli” olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığının bu çaplara en yakın çaplı boru rayiçlerinin referans alınması gerekirken, bu bedellerin piyasadan proforma fatura alınarak daha yüksek şekilde tespit edildiği iddiasına ilişkin olarak;

Yapılan incelemede, boru hattının geçtiği karayolu ve demiryolu geçişlerinin yatay sondaj marifetiyle yapılmasına karar verildiği ve bu amaçla çeşitli çap ve et kalınlıklarındaki çelik boruların kullanıldığı (… için: çap … mm, et kalınlığı … mm), (… ve … için: çap … mm, et kalınlığı … mm), (… için: çap … mm, et kalınlığı … mm) toplam dört adet yeni fiyat için yükleniciyle anlaşmaya varıldığı,

Ancak yeni fiyat analizinde kullanılan (…) sınıfındaki … mm x … mm, … mm x … mm ve … mm x … mm ölçülere sahip çelik boruları için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının bu ölçülere en yakın çap ve et kalınlığına sahip 04.768/09G27 poz no.lu “ 2642 mm çaplı x 23,05 mm et kalınlıklı” çelik boru rayicinin referans alınmadığı, piyasadan proforma fatura alınarak yeni fiyat oluşturulması yoluna gidildiği

görülmüştür.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının her yıl yayımlamış olduğu “İnşaat birim fiyatlarına esas işçilik-araç ve gereç rayiç listesinin” çelik boruların çapları ve et kalınlıklarına göre rayiç bedellerinin sıralanmış olduğu ilgili bölümünde;

“Not : 1- Ara çapların rayiç fiyatları enterpolasyonla bulunur.

2- Çelik sınıfı değişmeyen ancak et kalınlıkları farklı olan aynı çaplardaki çelik borulara, birim fiyatı belli olan borunun boy ağırlığı esas alınarak bu çapa ait diğer boruların fiyatları belirlenecektir.” Denilmek suretiyle farklı çaplardaki çelik boruların veya çapı ve çelik sınıfı değişmemek şartıyla et kalınlığı farklı olan çelik boruların fiyatlarının nasıl tespit edileceği açıklanmıştır.

Diğer taraftan sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı 22’nci maddesinde,

“(3) İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir:

a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler.

b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.

c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.

ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçleri.

Denilmektedir.

Madde metninden de açıkça anlaşıldığı üzere kaynakların verimli kullanılması ilkesi gözetilerek rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir olup yeni fiyat yapımında kullanılacak rayiçlerde herhangi bir öncelik sırası belirlenmemiştir.

Anılan nedenle, yeni fiyat analizinde kullanılan (…) sınıfındaki … mm x … mm, … mm x … mm ve … mm x … mm ölçülere sahip çelik borulara ilişkin yeni birim fiyat tespitinde kamu zararı oluşmadığından … TL için ilişilecek bir husus bulunmadığına;

İşbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliği ile,