|
BAŞVURU SAHİBİ:
Danış Yapı Madencilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/742188 İhale Kayıt Numaralı “Bursa-Yalova Devlet Yolu Soğucak Mevkii (Km:60+810-60+880) ve Dürdane Mevkii (Km:13+860-15+045 ve Km:18+500-18+617) Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üstyapı Onarımı ve Heyelan Islahı Yapımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 21.01.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Bursa-Yalova Devlet Yolu Soğucak Mevkii (Km:60+810-60+880) ve Dürdane Mevkii (Km:13+860-15+045 ve Km:18+500-18+617) Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üstyapı Onarımı ve Heyelan Islahı Yapımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Danış Yapı Madencilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 30.07.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 10.08.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.08.2021 tarih ve 37040 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.08.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1339 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarenin, 08.07.2021 tarihli ve 2021/MK-279 sayılı Kurul kararı üzerine alınan 29.07.2021 tarihli ve 2021/UY.I-1458 sayılı Kurul kararının tebliğ edilmesini beklemeksizin 26.07.2021 tarihinde yeniden aşırı düşük teklif açıklaması talebinde bulunduğu, aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin olarak daha önce idare tarafından gerçekleştirilen işlemlerin kesinleşmesi nedeniyle yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesinin kazanılmış haklarını ihlal edici nitelikte olduğu, yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesine ilişkin Kurul kararına dayanak oluşturan mahkeme kararının yürütmenin durdurulmasına ilişkin ara karar niteliğinde olup esasa ilişkin olmadığı ve bu aşamada idarece yeni bir karar alınmaksızın ihale işlemlerinin durdurularak esasa ilişkin olarak mahkeme tarafından verilecek kararın beklenilmesi gerektiği, şöyle ki; daha önce idare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi kapsamına KGM/16.092/P numaralı iş kalemi analizinde yer alan “Ö- Vinç”, “Bentonit Ünitesi”, “Karıştırma Eleme” ve “Freze Mak.” analiz girdilerinin Euro cinsinden edinim bedellerinin 31.12.2019 tarihli TCMB döviz kuru üzerinden TL’ye çevrilerek açıklama yapılacağının belirtildiği, bunun üzerine söz konusu iş makineleri için Euro cinsinden edinim bedellerinin 31.12.2019 TCMB döviz alış kuru üzerinden TL’ye çevrilerek açıklama yapıldığı ve aşırı düşük teklif açıklamaları idarece uygun görüldüğünden ihale komisyonunun 18.02.2021 tarihli kararı ihalenin tarafları üzerinde bırakıldığı, bu karara yönelik olarak Fibey İnş. San. Turz. Tic. A.Ş. tarafından idareye yapılan şikâyet başvurusunun reddedilmesi üzerine Kamu İhale Kurumuna yapılan itirazen şikayet başvurusunun Kamu İhale Kurulu’nun 31.03.2021 tarihli ve 2021/UY.I-727 sayılı kararı ile reddedildiği, Fibey İnş. San. Turz. Tic. A.Ş. tarafından adı geçen Kurul kararının kısmen iptali istemiyle açılan davada Ankara 9. İdare Mahkemesinin 16.06.2021 tarihli ve E:2021/877 sayılı yürütmenin durdurulması kararında, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 29’uncu maddesinin dokuzuncu fıkrasında yer verilen “İş deneyimini gösteren belgeler dışındaki parasal tutar ihtiva eden yeterlik belcelerinin yabancı para birimi cinsinden düzenlenmiş olması halinde, bu belgelerdeki parasal tutarlar, ilk ilan veya davet tarihinde Resmî Gazete ‘de yayımlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden değerlendirilir.” hükmüne dayanılarak “KGM/16.092/P” iş kalemi analizinde yer alan “Ö-Vinç”, “Benlonit Ünitesi”, “Karıştırma Eleme” ve “Freze Mak.” analiz girdilerinin Euro cinsinden edinim bedellerinin ihale ilan tarihi olan 30.12.2020 tarihinin Euro alış kuru üzerinden açıklanarak aşırı düşük teklif açıklamasının yenilenmesine karar verildiği, ancak anılan mahkeme kararına dayanak yapılan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 29‘uncu maddesinin dokuzuncu fıkrasında yer verilen düzenlemede belirtilen “yeterlik belgeleri”nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgelerden farklı olduğu, 4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinde sayılan yeterlik belgeleri ile 38’inci maddesi uyarınca aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulması gereken belgelerin ihalenin farklı aşamalarına ilişkin olduğu, 38‘inci madde uyarınca aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgelerin “yeterlik belgesi” olarak kabulüne hukuken imkân bulunmadığı, ayrıca Danıştay 13’üncü Dairesinin 19.03.2018 tarihli ve E:2012/3893, K:2018/1051 sayılı kararında aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analiz ve belgelerin yeterlik belgesi kapsamında olmadığının belirtildiği, diğer taraftan istekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulama yazısına ilişkin olarak süresi içerisinde şikâyet başvurusunda bulunulmadığından aşırı düşük teklif sorgulama yazısının kesinleştiği ve aşırı düşük teklif açıklamalarının değerlendirilmesinin artık kesinleşen ve ihale dokümanın bir parçası olan bu sorgu yazısına göre gerçekleştirilmesi gerektiği, ayrıca ihale ilan tarihinin 30.12.2020 olduğu dikkate alındığında idare tarafından 2020 yılının ilk aylarında ihale işlemlerine başlandığı ve yaklaşık maliyetin bu dönemde hazırlandığı, dolayısıyla yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri içinde yer alan analiz girdisi fiyatlarının 2020 yılından bir önceki yılın son günü olan 31.12.2019 tarihli TCMB kuru esas alınarak hazırlanmasının kuvvetle muhtemel olduğu, idarenin yaklaşık maliyeti oluştururken esas aldığı kur tarihi ile isteklilerin aşırı düşük teklifleri açıklarken esas alacakları kur tarihinin farklı olması halinde sağlıklı bir karşılaştırma yapılamayacağı iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 29’uncu maddesinde “…(9) İş deneyimini gösteren belgeler dışındaki parasal tutar ihtiva eden yeterlik belgelerinin yabancı para birimi cinsinden düzenlenmiş olması halinde, bu belgelerdeki parasal tutarlar, ilk ilan veya davet tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden; değerlendirilir.
…” hükmü yer almaktadır.
İlan tarihinde yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.
…
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
…
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.
…” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi bulunmaktadır.
İhale süreci içerisinde başvuru konusu ihaleye ilişkin alınan 31.03.2021 tarihli ve 2021/UY.I-727 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “itirazen şikâyet başvurusunun reddine” karar verildiği, anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada Ankara 9. İdare Mahkemesinin 16.06.2021 tarihli ve E:2021/877 sayılı kararında, Zeydanlı Turizm İnşaat ve Ticaret Anonim Şirketi’ne ait teklifin sınır değer hesabına dahil edilmesiyle teklifi sınır değerin altında kalan tüm isteklilerden 30.12.2020 TCMB döviz alış kuru üzerinden açıklama yapılmak üzere aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi yönünde düzeltici işlem belirlenmesinin gerekeceği ve dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı belirtilerek yürütmenin durdurulmasına karar verildiği ve söz konusu mahkeme kararının uygulanması amacıyla alınan 08.07.2021 tarihli ve 2021/MK-279 sayılı Kurul kararı doğrultusunda, Kurul tarafından alınan 29.07.2021 tarihli ve 2021/UY.I-1458 sayılı karar ile Euro cinsinden edinim bedelleri için 30.12.2020 TCMB döviz alış kuru üzerinden açıklama yapılmak üzere teklif bedeli sınır değerin altında kalan tüm isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması talebinde bulunulması gerektiğine karar verildiği anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, teklif bedeli sınır değerin altında kalan 26 istekli olduğu ve idarenin 26.07.2021 tarihinde Danış Yapı Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş., Reman İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti., Barankaya İnşaat Hafriyat Taahhüt Akaryakıt Maden Gıda Sanayi Ticaret Anonim Şirketi – Yapı Tesis İnşaat ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı, Sistem Elektromekanik Tesisler Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Neden İnşaat Anonim Şirketi olmak üzere 5 istekliden 26.07.2021 tarihinde aşırı düşük teklif açıklaması talebinde bulunduğu görülmüştür. Anılan isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulaması yazısının ekinde yer alan “KGM/16.092/P” iş kalemi analizinde; “Ö-Vinç”, “Bentonit Ünitesi”, “Karıştırma Eleme” ve “Freze Mak.” analiz girdilerinin Euro cinsinden edinim bedellerinin TCMB 30.12.2020 tarihli Euro alış kuru kullanılarak TL’ye çevrileceğinin belirtildiği tespit edilmiştir.
İdare tarafından, anılan mahkeme kararı doğrultusunda 26.07.2021 tarihinde başvuru sahibi Danış Yapı Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.den aşırı düşük teklif açıklaması talebinde bulunulduğu ve söz konusu aşırı düşük teklif açıklama talebinin anılan mahkeme kararı doğrultusunda alınan 08.07.2021 tarihli ve 2021/MK-279 sayılı Kurul kararı ile 29.07.2021 tarihli ve 2021/UY.I-1458 sayılı Kurul kararına uygun olarak yapıldığı anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.
Teklif bedeli sınır değerin altında kalan tüm isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin talepte bulunulması gerektiği dikkate alındığında, idare tarafından teklif bedeli sınır değerin altında kalan 21 istekliden, 08.07.2021 tarihli ve 2021/MK-279 sayılı Kurul kararı ve 29.07.2021 tarihli ve 2021/UY.I-1458 sayılı Kurul kararı doğrultusunda yeniden aşırı düşük teklif açıklaması talebinde bulunulmadığı tespit edilmiştir.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, teklif bedeli sınır değerin altında kalan 26 istekliden “KGM/16.092/P” iş kalemi analizinde yer alan “Ö-Vinç”, “Bentonit Ünitesi”, “Karıştırma Eleme” ve “Freze Mak.” analiz girdilerinin Euro cinsinden edinim bedellerinin TCMB 30.12.2020 tarihli Euro alış kuru üzerinden açıklanmak üzere aşırı düşük teklif açıklaması talebinde bulunulması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.geçici teminatının irad kaydedilmesi
|