İhalede EKAP üzerinden anılan istekliye tebliğ edilen aşırı düşük teklif açıklama talebine ilişkin yazıda, periyodik bakım giderlerinin açıklama istenilen önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği ancak söz konusu yazıda, anılan maliyet bileşeni kapsamında araçlara hangi aralıklarla bakım yapılacağı yönünde bir belirlemeye yer verilmediği  aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat teklifinde yer verilen ibarede tutanağın tarih ve sayısının da bulunmadığından Tebliğe uygun olmadığı, ayrıca fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan satış tutarı tespit tutanağının yurtiçi satışlar bölümünde ilgili mala/hizmete ilişkin kısmın ve fatura bilgileri tablosunun doldurulmadığı göz önünde bulundurulduğunda söz konusu gidere ilişkin açıklamanın aktarılan gerekçelerle uygun olmadığı

Toplantı No 2022/053
Gündem No 34
Karar Tarihi 16.11.2022
Karar No 2022/UH.II-1419

BAŞVURU SAHİBİ:

Niyazi SEVİM,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

12’nci Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığı,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/661920 İhale Kayıt Numaralı “4 Güzergahtan Personel Taşıma Hizmeti Alımı” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

12’nci Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığı tarafından 23.08.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “4 Güzergahtan Personel Taşıma Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Niyazi Sevim’in 23.09.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.10.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.10.2022 tarih ve 54818 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.10.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2022/1127 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

 

1) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının aşağıda yer verilen gerekçelerle reddedilmesi ve anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, şöyle ki;

 

1.1. Aşırı düşük teklif açıklamasına konu edilen araçların 2015 ve üzeri model ile 27 kişilik kapasiteye sahip olma koşuluna ilişkin açıklama kapsamında herhangi bir belgelendirme yapılmadığı, ihale konusu iş kapsamında kullanılacak araçların hangi yöntem ve maliyetle temin edileceğine dair tevsik edici belge sunmadığı, önemli bir bileşen olan araç amortisman hesabının hatalı olduğu, dönemsellik ilkesi gereğince düzenlenen amortisman listeleri çerçevesinde SMMM tarafından düzenlenmiş bulunan amortisman payı tespit tutanağı ile tevsik edilmesi gerekirken söz konusu tutanağın YMM ya da SMMM tarafından kaşelenip imzalanmadığı,

 

1.2. Sözleşme Tasarısı’nın 36.10.7 ve 36.11.2’nci maddesi kapsamında araç şoförlerinin akşam asgari 1,5 saat sabah ise 1 saat 20 dakikalık taşıma süreleri için mesai ücreti hesaplanmadığı, servisle taşınacak personeli almak üzere idareye giderken yolda geçirilecek süre üzerinden mesai hesaplanmadığı, işçilik ücretleri hesaplanırken sadece saatlik ücret üzerinden hesaplama yapılmış olup personelin SGK giderlerinin hesaplamaya dahil edilmediği,

 

1.3. Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinde imzası bulunan meslek mensubunun teklifi veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yaptığına veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olduğuna dair herhangi bir belge sunmadığı, fiyat teklifinin ekinde ilgili tutanakların bir kısmının sunulmadığı, ilgili ibarede olması gereken meslek mensubunun imzası, kaşesi ve mührünün bulunmadığı, ilgili tutanakların düzenlenmesinde ihale tarihinden bir veya 2 önceki geçici vergi beyanname dönemine ait bilgilerin dikkate alınmadığı, tutanakta yer alan fiyatlara dayanak teşkil eden faturalara ilişkin bilgilerin tutanağa eklenmediği, öte yandan araçların periyodik bakım giderleri için öngörülen maliyetlerin belgelendirilmesi için alınan fiyat tekliflerinin ilgili alanda faaliyet gösteren firmadan alınmadığı ve ilgili meslek mensubunca yazılması gereken ibarelerin yazılmadığı, meslek mensubunun teklifi veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yaptığına veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olduğuna dair herhangi bir belge sunmadığı, fiyat teklifinin ekinde ilgili tutanakların sunulmadığı,

 

1.4. Periyodik bakım onarım maliyetleri araçların yapacağı (10.0000, 20.0000 km) km üzerinden ayrı ayrı hesaplanmadığı ve sadece 1 kez bakım yapılacağı öngörülmek suretiyle hesaplama yapıldığı,

 

1.5. Lastik maliyetlerinin hem yazlık hem de kışlık lastik giderleri şeklinde ayrı ayrı hesaplanmadığı ve 27 kişilik minibüslere özgü olmayan lastik fiyatlarının kullanıldığı,

 

1.6. Akaryakıt giderlerine ilişkin açıklamada EPDK verilerinin baz alınması gerekirken EPDK verilerine ait belge sunulmadığı, 27 kişilik araçların yakıt sarfiyatı hesaplanırken kullanılan ortalama yakıt tüketim miktarı için yetkili satıcıdan alınan belge ya da araçların yetkili satıcısına ait araç katalogları gibi tevsik edici bir belgeye dayandırılmadığı, yakıt sarfiyatı için sunulan belgenin ihale ilan ile ihale tarihi arasını kapsamadığı, akaryakıt maliyetleri hesaplanırken toplam km’nin eksik hesaplandığı,

 

1.7. Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale karar pulu, sözleşme bedeli, ferdi kaza koltuk giderleri, damga vergisi ve kamu ihale kurum payı giderlerinin öngörülmediği,

 

1.8. Açıklama kapsamında araç sigorta giderlerini tevsik etmek üzere sunulan belgelerde ilgili mevzuat uyarınca sigorta genel müdürlüğü veya bölge müdürlüğü onaylı ya da genel müdürlüğü veya bölge müdürlüğünden alınmış teyit yazılı sigorta fiyat teklifleri/poliçeleri sunmadığı, ayrıca birden fazla yılı kapsayan işlerde sigorta giderlerinin sonraki yıllarda fiyat artışları göz önünde bulundurularak açıklama yapılmadığı, sigorta fiyat tekliflerinin işin başlama ve bitiş süresini kapsamadığı, sigorta giderlerine ait alınan teklifin tek bir araç için alınarak dört ile çarpılmak suretiyle sigorta maliyetinin hesaplandığı ancak her bir aracın zorunlu trafik sigortasının ayrı ayrı hesaplanması gerektiği,

 

1.9. Araçların egzoz ve muayene giderinin mevzuata uygun belgelendirilmediği, motorlu taşıtlar vergisi giderlerine yönelik aşırı düşük teklif açıklamasının 26-35 kişilik otobüs tipi araçlar üzerinden değil 25 kişiye kadar olan araçlar üzerinden yapıldığı ve 2023-2024 yıllarına ait güncellemenin de yapılmadığı iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir …” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “ …79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir…

79.2.2.3.  Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur…

79.2.2.6.  Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. (Ek cümle: 25/01/2017-29959 R.G./12. md.) Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur…

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür…

79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur…

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.

79.3.6. İhale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme bulunmayan ve birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlere ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında idarece önemli bir bileşen olarak belirtilen ve istekliler tarafından ihale tarihi itibarıyla artış oranı ve/veya tutarı tespit edilemeyen motorlu taşıtlar vergisi, araç muayene işlemleri gibi giderler ile mali yükümlülükler ve/veya tarife bedellerinin, sonraki yıllara ilişkin bedelleri, ilk yıl için öngörülen bedelin, ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran üzerinden güncellenerek hesaplanır. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 15/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, motorlu taşıtlar vergisi tutarı ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan maliyet kalemiz Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Ekim ayı değişim oranı (%22,58) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2258) 122,58 TL; 2021 yılı için (122,58 TL*1,2258) 150,26 TL; 2022 yılı için (150,26 TL*1,2258) 184,19 TL olarak hesaplanacaktır.” açıklaması,  

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: 4 Güzergahtan Personel Taşıma Hizmeti Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:

4 Güzergahtan Personel Taşıma Hizmeti Alımı 88.000 (Seksensekizbin) Kilometre

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Kayseri 12’nci Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığı ile Kayseri’nin Muhtelif Semtleri Arasında Gidiş ve Dönüş” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak tüm ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç vs. giderler isteklilerce teklif edilecek fiyata dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İdari Şartname’de ihale konusu işin kapsamı aşağıda belirtilen şekilde düzenlenmiştir.

 

Sıra No

Açıklama

Birimi

Miktarı

1

4 Güzergahtan Personel Taşıma Hizmeti Alımı

kilometre

88.000

 

Teknik Şartname’nin “İstek ve Özellikler” başlıklı kısmında “3.1. Genel İstekler

3.1.1. Şehir içi personel taşıtma hizmeti kapsamında taşıtılacak toplam personel miktarı ve/veya yapılacak mesafenin toplam kilometresi ve/veya araç çıkacak toplam güzergâh sayısı ve güzergâhlar ve/veya güzergâhlarda istenilen araç kapasitesi ve/veya istenen sefer sayısı, ihale dokümanında belirtildiği gibi olacaktır.

3.1.2. Şehir içi personel taşıtma hizmetinde görevlendirilecek şoförlerin/sürücülerin isim listesinin ve yüklenicinin listedeki yaptığı değişikliklerin idareye bildirilmesi ile ilgili hususlar, ihale dokümanında belirtildiği gibi olacaktır.

3.2. Teknik İstekler

3.2.1. Yüklenici, ihale dokümanında belirtildiği takdirde şehir içi personel taşıtma hizmetini 24 (yirmi dört) saat esasına göre yerine getirecektir.

3.2.2. Yüklenici, idare tarafından bildirilen süre içerisinde aracı/araçları yola çıkabilecek şekilde personelin bineceği yerde hazır bulunduracaktır.

3.2.3. Yüklenici, şehir içi personel taşıtma hizmetini, hizmette kullanılacak araçların donanımı da dâhil olmak üzere alt maddelerde belirtilen kanun ve yönetmeliklere uygun olarak yapacaktır. Alt maddelerdeki kanun ve yönetmeliklerde belirtilen, yüklenicinin/araçlarının/sürücülerinin sahip olması gereken belgelerin idareye teslimi/ibrazı ile ilgili hususlar, ihale dokümanında belirtildiği gibi olacaktır.

3.2.3.1.Yürürlükteki Karayolları Trafik Kanunu ve Yönetmeliği

3.2.3.2.Yürürlükteki Karayolu Taşıma Kanunu ve Yönetmeliği

3.2 3.3. Yürürlükteki Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliği

3.2.4. Şehir içi personel taşıtma hizmetinin yürütülmesi esnasında şoförün/sürücünün kılık kıyafet konusunda uyması gereken kurallar, ihale dokümanında belirtildiği gibi olacaktır.

3.2.5. Araçların yaş üst sınırı, ihale dokümanında belirtildiği gibi olacaktır.

3.2.6. Araçların yakıt cinsi, benzin veya motorin olacaktır.

3.2.7. Araçların egzoz emisyon ölçümleri, yüklenici tarafından yaptırılmış olacaktır.

3.2.8. Araçların, yürürlükteki Karayolları Trafik Kanunu ve Yönetmeliği gereği olan periyodik muayeneleri yüklenici tarafından yaptırılmış olacaktır.

3.2.9. Şehir içi personel taşıtma esnasında işlenmiş olan trafik kuralı ihlallerinden doğan trafik cezalarından yüklenici sorumlu olacaktır.

3.2.10. Araçların bakım ve onarımlarından tümüyle yüklenici sorumlu olacaktır.

3.2.11. Araçların güzergâhı üzerinde bulunan, sivil veya askeri kurum ve kuruluşlara ait-alanlara giriş-çıkış ile ilgili müracaatların yapılmasından, izinlerin alınmasından ve belgelerin tahdidinden yüklenici sorumlu olacaktır.

3.2.12. Araçların iç ve dış temizliği yapılmış olacaktır.

3.2.13. Araç koltukları alt maddelerde belirtildiği gibi olacaktır.

3.2.13.1. Kırık olmayacaktır.

3.2.13.2. Yırtık bulunmayacaktır.

3.2.13.3. Kirli olmayacaktır.

3.2.13.4. Koltuk kolçakları sağlam olacaktır.

3.2.14. Araçların koltuk sayısı, aracın ruhsatında belirtildiği gibi olacaktır.

3.2.15. Araçların camları, çatlak veya kırık olmayacaktır.

3.2.16. Araçların cam ve kapıları, yerine oturacak şekilde kapanır olacaktır.

3.2.17. Araçların tavanından yağmur ve kar suyu akmayacaktır.

3.2.18. Araçların taban döşemesi, delik olmayacaktır.

3.2.19. Araçların havalandırma sistemi, çalışır vaziyette olacaktır.

3.2.20. Araçların kalorifer sistemi, çalışır vaziyette olacaktır.

3.2.21. Araçların iç aydınlatmaları çalışır vaziyette olacaktır.

3.2.22. Araçların farları çalışır vaziyette olacaktır.

3.2.23. Araçların sinyalleri çalışır vaziyette olacaktır.

3.2.24. Araçların silecekleri, çalışır vaziyette olacaktır.

3.2.25. Araçların klimalı olup olmayacağı hususu, ihale dokümanında belirtildiği gibi olacaktır.

3.2.26. Araçların kış aylarında araç içi sıcaklığı, en az 23 (yirmi üç) °C olacaktır.

3.2.27. Araç klimalı olduğu takdirde, yaz aylarında araç içi sıcaklığı en fazla 23 (yirmi üç)°C

olacaktır.

3.2.28. Araçların boyası, dökük olmayacaktır.

3.2.29. Araçların kaportasında, çürük ve hasar bulunmayacaktır.

3.2.30. Araçların lastikleri, şehir içi personel taşıtma hizmetinin yapılacağı mevsime uygun olacaktır.

3.2.31. Araçların içinde ve dışında bulunması ve bulunmaması gereken resim, yazı, afiş ve işaret/sembollerle ilgili hususlar, ihale dokümanında belirtildiği gibi olacaktır.

3.2.32. Şehir içi personel taşıtma hizmeti esnasında araçlara muhafız ve araç komutanı verilmesi ile ilgili hususlar, ihale dokümanında belirtildiği gibi olacaktır.

3.3. Ambalajlama ve Etiketleme İstekleri

3.3.1. Ambalajlama ve etiketleme ile ilgili hususlar, ihale dokümanında belirtildiği gibi

olacaktır.” düzenlemesi,

 

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi”  başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.01.2023; işi bitirme tarihi 31.12.2024

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi,

 

Anılan Tasarı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “…36.1.KKKTEKŞ-H-791 F Teknik şartnamenin 3.1.1. maddesine göre istenen toplam personel miktarı, yapılacak mesafenin toplam kilometresi, araç çıkacak toplam güzergâh sayısı, güzergâhlar ve güzergâhlarda istenen araç kapasitesi ayrıntılı olarak tabloda belirtilmiştir.

36.2.KKKTEKŞ-H-791 F Teknik şartnamenin 3.1.2. maddesi: Şehir içi personel taşıma hizmetinde görevlendirilecek şoförlerin/sürücülerin isim listesinin ve yüklenicinin listedeki yaptığı değişiklikleri ve araçlarının plakalarını (yedek araçların plakaları ile) her ayın ilk mesai gününde İdareye bildirilecektir.

36.3.KKKTEKŞ-H-791 F Teknik şartnamenin 3.2.1. maddesi: Yüklenici sabah ve akşam olmak üzere personel taşıma hizmetini haftanın 5 (beş) iş günü yerine getirecektir. Ayrıca hafta sonu veya resmi tatil günlerinde yapılacak olan tatbikatlar, harekât görevleri, olağanüstü hal, ülkeyi etkileyen doğal afetler vb. durumların gerçekleşmesi halinde personelin sabah mesaiye getirilip, akşam geri götürülmesi için İdare tarafından sözlü olarak yapılacak sivil servis araçlarının kullanım talebine ivedi uyularak araçların istenilen zamanda ilk durak hareket yerlerinde olması sağlanacaktır…

36.6.KKKTEKŞ-H-791 F Teknik şartnamenin 3.2.5. maddesi: Araçların yaşlarıyla ilgili olarak; Midibüsler 2015 (2015 model dâhil) ve üzeri olacaktır…

36.10. Sivil Servis Araçlarının Kullanım Esasları:

36.10.1.Yüklenici sabah ve akşam olmak üzere personel taşıma hizmetini haftanın 5 (beş) iş günü yerine getirecektir.

36.10.2.Servis Güzergah Bilgileri :

Güzergah Adı Taşınacak Personel Sayısı/Güzergah Mesafesi Sefer Sayısı

Araç Kapasitesi

Belsin                                       27 Kişi                                            45 Km.                                      1

Beyazşehir                               27 Kişi                                            50 Km.                                      1

Anayurt                                    27 Kişi                                             38 Km                                      1

Yenidoğan                               27 Kişi                                             42 Km                                      1

Toplam                                108 Kişi                                     Günde 175 Km                        4 Sefer

…36.10.14. Yüklenici, servis araçları için İdareden kurtarıcı, bakım ekibi, akaryakıt, yedek parça temizlik ve bakım onarım isteğinde bulunamaz…

36.10.16. Sabah mesaisinde personel 12’nci Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığı araç park sahasına veya Kontrol Teşkilatı tarafından belirlenen yere getirmek üzere en erken 06:30, en geç 07:’50’te (Saat, Emniyet tedbirleri kapsamında, yol, hava, yolcu durumuna bağlı olarak Kontrol Teşkilatı tarafından değişiklik gösterebilir.) hareket edecektir. Saat: 06:30, en geç 07:’50’ten (Saat Emniyet tedbirleri kapsamında, yol, hava, yolcu durumuna bağlı olarak Kontrol Teşkilatı tarafından değişiklik gösterebilir.)… 36.11.2. Yüklenici veya vekili işin devamı müddetince her iş günü aksi bildirilmediği sürece sabah saat 06:30 – 07:50 ile akşam saat 16:00 – 17:50 saatleri arasında işin başında bulunacaktır. Yüklenici veya vekilinin her iş günü belirlenen saatlerde ve yazılı/sözlü olarak çağrıldığı halde gelmemesi durumunda sözleşme kapsamında tespit edilen aksaklıklar ve verilecek talimatlar için bir tutanak düzenlenir, bu tutanak kendisine tebliğ edilmiş sayılır…36.11.10. 01 Kasım–31 Mart tarihleri arasında sabah mesaisi için sivil servis araçları ilk duraktan yolcu almadan en az 5.dk. önce araç kaloriferi çalıştırılarak aracın ısınması sağlanacaktır. Akşam mesaisi için sivil servis araçları araç park sahasında beklerken hareket saatinden en az 5 dk. önce çalıştırılacak ve araç içinin ısıtılması sağlanacaktır…36.13. Araçlar ve Taşınanların Sigortası: Yüklenici, sefere koyacağı araçlarına Yürürlükteki Karayolları Trafik Kanunu ve Yönetmeliği esaslarına göre Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası yaptıracaktır…36.15.Yüklenici aşağıdaki alt maddelerde yazılan belgelerin fotokopilerini/aslını sözleşmeyi imzalandıktan sonraki 3 (üç) iş günü içerisinde Kontrol Teşkilatına teslim edecektir…c. Motorlu Araç Trafik ve Tescil Belgesi, ç. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi, d. Aracın yıllık mutat bakım ve onarımlarının yapıldığına ilişkin belge..” düzenlemesi  yer almaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde ifade edildiği üzere, ihale komisyonu tarafından, verilen tekliflerin değerlendirilmesinden sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olduğunu belirlediği tekliflerin reddedilmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği hükme bağlanmıştır. Ayrıca ihale komisyonunca, anılan maddede belirtilen hususlar kapsamında yapılan yazılı açıklamalar dikkate alınmak suretiyle aşırı düşük tekliflerin değerlendirileceği belirtilmiş olup bu değerlendirme neticesinde, aşırı düşük teklif açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği belirtilmiştir.

 

Bu çerçevede, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde, ihale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerine ilişkin olarak aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi yönünde ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir.

 

23.08.2022 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 5 istekli tarafından teklif verildiği, ihale komisyonu tarafından teklifleri sınır değerin altında olduğu tespit edilen ihale üzerinde bırakılan istekli Öztürkler Mob. Giy. Turz. Taş. Oto. ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti. ve Nefes Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nden idarece EKAP üzerinden gönderilen 24.08.2022 tarihli yazıda “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazının gönderildiği, bahse konu yazıda “…4 Güzergahtan Personel Taşıma Hizmeti Alımı işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 05.09.2022 tarihine kadar İdaremize sunmanız ve aşırı düşük teklif açıklamalarınızı 05.09.2022 tarihine kadar sunmanız gerekmektedir. Açıklama:

2’nci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü İhale Komisyon Başkanlığı tarafından 23 Ağustos 2022 tarihinde ihalesi yapılan 2022/661920 İhale Kayıt Numaralı 12’nci Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığının ihtiyacı doğrultusunda 4 Güzergâhtan Personel Taşıma Hizmeti Alımı İhalesi için İdari şartnamenin Tekliflerin Değerlendirmesi Başlıklı 31.6. maddesinde “ İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar…”  ve Aşırı Düşük Teklifler Başlıklı 33.1. maddesinde “ Teklifi Sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38’inci maddesine göre açıklama istenecektir.” hükmü amir olduğundan sunduğunuz Aşırı Düşük Teklif ile ilgili açıklamayı Ek’te gönderilen ana bileşenler çerçevesinde hazırlayarak  2’nci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü  ihale komisyon başkanlığına teslim etmeniz gerekmektedir. Gereğinin yapılmasını rica ederim.” ifadelerinin yer aldığı ve söz konusu yazı ekinde önemli teklif bileşeni olarak İşçilik Maliyetleri (Şoför Giderleri)-Araç Akaryakıt Maliyeti-Periyodik Bakım Maliyeti (Yağ ve Filtre Değişim Gideri vb. Giderleri-Araç Muayene ve Egzoz Emisyon Ölçüm Giderleri-Lastik Giderleri-Motorlu Taşıtlar Vergisi-Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sigorta Poliçesi Giderleri”nin belirlendiği, bunun üzerine Nefes Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı gerekçesiyle teklifinin reddedildiği, ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması sunan ve söz konusu açıklaması uygun bulunan Öztürkler Mob. Giy. Turz. Taş. Oto. ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise başvuru sahibi istekli Niyazi Sevim’in belirlendiği görülmüştür.

 

Bu doğrultuda, başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı yönündeki iddiaları aşağıda ayrı ayrı incelenmiştir.

 

Başvuru sahibinin 1.1’inci maddesinde belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer almaktadır.

 

İdare tarafından anılan istekliye 24.08.2022 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ edilen “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” talebine ilişkin yazı ekinde, istekli tarafından açıklanması istenilen önemli teklif bileşenleri arasında araçların iddia kapsamında belirtilen araç özelliklerinin belgelendirilmesi ile hangi yöntem ile temin edileceği ve bu kapsamda amortisman giderlerine yer verilmediği tespit edilmiştir.

 

Yapılan tespitler doğrultusunda, idarece bahse konu istekliye tebliğ edilen aşırı düşük teklif açıklaması talebine ilişkin yazı ekinde, anılan giderlerin açıklanması istenilen önemli teklif bileşeni olarak belirtilmediği dikkate alındığında bahse konu istekli tarafından söz konusu giderler için herhangi bir açıklama yapılmasına gerek olmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiası yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Başvuru sahibinin 1.2’nci maddesinde belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinin 3.3’üncü fıkrasında “79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü’ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dâhil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.” açıklaması,

 

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi”  başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.01.2023; işi bitirme tarihi 31.12.2024

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi,

 

Anılan Tasarı’nın “Diğer Hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “…36.10.16. Sabah mesaisinde personel 12’nci Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığı araç park sahasına veya Kontrol Teşkilatı tarafından belirlenen yere getirmek üzere en erken 06:30, en geç 07:’50’te (Saat, Emniyet tedbirleri kapsamında, yol, hava, yolcu durumuna bağlı olarak Kontrol Teşkilatı tarafından değişiklik gösterebilir.) hareket edecektir. Saat: 06:30, en geç 07:’50’ten (Saat Emniyet tedbirleri kapsamında, yol, hava, yolcu durumuna bağlı olarak Kontrol Teşkilatı tarafından değişiklik gösterebilir.)… 36.11.2. Yüklenici veya vekili işin devamı müddetince her iş günü aksi bildirilmediği sürece sabah saat 06:30 – 07:50 ile akşam saat 16:00 – 17:50 saatleri arasında işin başında bulunacaktır. Yüklenici veya vekilinin her iş günü belirlenen saatlerde ve yazılı/sözlü olarak çağrıldığı halde gelmemesi durumunda sözleşme kapsamında tespit edilen aksaklıklar ve verilecek talimatlar için bir tutanak düzenlenir, bu tutanak kendisine tebliğ edilmiş sayılır…” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında işçilik giderini tevsik etmek üzere; ihale konusu işte çalıştırılacak olan 4 personelin ihale tarihinde yürürlükte olan %4 sözleşme ve genel giderler dâhil kısmi süreli çalışma maliyeti olan saatlik 36,64 TL üzerinden açıklama yaptığı, anılan isteklinin işçilik giderine ilişkin açıklamasına KİK İşçilik Hesaplama Modülü çıktısını eklediği, bahse konu personelin günlük 3 saat üzerinden birim fiyatın ihale konusu iş kapsamında çalıştırılması öngörülen 503 gün ile çarpılması neticesinde toplam işçilik maliyetinin hesaplandığı tespit edilmiştir.

 

Aktarılan Tebliğ açıklamaları ve ihale dokümanı düzenlemeleri çerçevesinde; ihale konusu işin (01.01.2023-31.12.2024) tarihleri arasında gerçekleştirileceği, işçilik giderine ilişkin açıklamada “www.ihale.gov.tr” adresinde yer alan KİK İşçilik Hesaplama Modülünün kullanılabileceği anlaşılmaktadır.  

 

Yapılan tespitler neticesinde, ihale dokümanında ihale konusu işte çalıştırılacak olan personele (araç şoförleri) ilişkin işçilik giderinin mevzuata uygun olarak tevsik edildiği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Başvuru sahibinin 1.3.,1.4,1.5 ve 1.6’ncı maddesinde belirtilen iddialara ilişkin inceleme aşağıda yer almaktadır.

 

İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında lastik giderini tevsik etmek üzere; Hamdi Eskici Otomotiv Tar. Dış. Tic. Ltd. Şti.nden alınan 23.08.2022 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, bahse konu fiyat teklifinde yazlık ve kışlık lastik giderine yönelik ayrı ayrı satır açılarak yer verildiği, anılan fiyat teklifinin ilgili meslek mensubu tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle imzalanıp kaşelendiği, söz konusu belgede “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, anılan fiyat teklifine dayanak teşkil eden 2022 yılı 2. Geçici Vergi Beyanname Dönemine ait satış tutarı tespit tutanağında lastik giderine ilişkin ilgili malın ağırlıklı ortalama birim satış tutarı kısmının ve fatura bilgileri tablosunun doldurulmadığı tespit edilmiştir.

 

İdarece, EKAP üzerinden anılan istekliye tebliğ edilen aşırı düşük teklif açıklama talebine ilişkin yazıda, lastik giderinin açıklama istenilen teklif bileşeni olarak belirlendiği ancak söz konusu yazıda, anılan maliyet bileşeninin alt bileşeni olan lastik tipi vb. diğer özelliklere yer verilmediği anlaşılmıştır.

 

Yukarıda yer verilen tespitler neticesinde, anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat teklifinde yer verilen ibarede tutanağın tarih ve sayısının da bulunmadığından Tebliğ’in 79.2.2.1’inci maddesine uygun olmadığı, ayrıca fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan satış tutarı tespit tutanağının yurtiçi satışlar bölümünde ilgili mala/hizmete ilişkin kısmın ve fatura bilgileri tablosunun doldurulmadığı göz önünde bulundurulduğunda söz konusu gidere ilişkin açıklamanın aktarılan gerekçelerle uygun olmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında periyodik bakım maliyetini (yağ ve filtre vb.) tevsik etmek üzere; Irmak Kardeşler firmasından alınan 23.08.2022 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, anılan fiyat teklifinde periyodik bakım ücretinin birim fiyat üzerinden (20.000 km bakım için) bedel teklif edildiği, anılan fiyat teklifinin ilgili meslek mensubu tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle imzalanıp kaşelendiği, söz konusu belgede “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, anılan fiyat teklifine dayanak teşkil eden 2022 yılı 2. Geçici Vergi Beyanname Dönemine ait satış tutarı tespit tutanağında periyodik bakım giderine ilişkin ilgili hizmetin/malın ağırlıklı ortalama birim satış tutarı kısmının ve fatura bilgileri tablosunun doldurulmadığı tespit edilmiştir.

 

İdare tarafından EKAP üzerinden anılan istekliye tebliğ edilen aşırı düşük teklif açıklama talebine ilişkin yazıda, periyodik bakım giderlerinin açıklama istenilen önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği ancak söz konusu yazıda, anılan maliyet bileşeni kapsamında araçlara hangi aralıklarla bakım yapılacağı yönünde bir belirlemeye yer verilmediği anlaşılmıştır.

 

Yukarıda yer verilen tespitler neticesinde, anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat teklifinde yer verilen ibarede tutanağın tarih ve sayısının da bulunmadığından Tebliğ’in 79.2.2.1’inci maddesine uygun olmadığı, ayrıca fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan satış tutarı tespit tutanağının yurtiçi satışlar bölümünde ilgili mala/hizmete ilişkin kısmın ve fatura bilgileri tablosunun doldurulmadığı göz önünde bulundurulduğunda söz konusu gidere ilişkin açıklamanın aktarılan gerekçelerle uygun olmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında yakıt giderini tevsik etmek üzere; Murat Lastik ve Petrol Ürünleri Nakliye Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinden alınan 23.08.2022 tarihli fiyat teklifinin, 10.09.2022 tarihli EPDK tarafından yayımlanan İstanbul İline ait İstasyon Pompa Fiyatlarını gösteren çıktının, 27.08.2022 tarihli Kayseri iline ait 01.08.2022-23.08.2022 tarihlerini kapsayan akaryakıt bayi fiyatı raporunun, Çavuşoğlu Yedek Parça Oto. İnş. Tic. ve Paz. Ltd. Şti.nden alınan araçların ortalama yakıt tüketimini gösteren belgenin ve araç teknik özelliklerini gösteren kataloğun sunulduğu, anılan fiyat teklifinde motorin litre fiyatının KDV hariç 21,44 TL olarak teklif edildiği, anılan fiyat teklifinin ilgili meslek mensubu tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenip imzalandığı, söz konusu belgede Tebliğ’in 79.2.2.1’inci maddesinde belirtilen ibarenin yer almadığı, anılan fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağının açıklama kapsamında sunulmadığı tespit edilmiştir.

 

Bahse konu istekli tarafından açıklaması kapsamında sunulan fiyat teklifindeki KDV hariç motorin fiyatı olan 21,44 TL kullanılmak suretiyle ihale konusu işte kullanılacak araçlara ilişkin Çavuşoğlu Yedek Parça Oto. İnş. Tic. ve Paz. Ltd. Şti.nden alınan araçların ortalama yakıt tüketimini gösteren belgede belirtilen 100 km’de 17 lt yakıt tüketimi üzerinden hesaplanan toplam akaryakıt maliyetinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında toplam maliyete dâhil edildiği anlaşılmıştır.

 

Yapılan tespitler neticesinde, anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında EPDK tarafından yayımlanan 10.09.2022 tarihli İstanbul İline ait istasyon pompa fiyat bültenini sunduğu, söz konusu belgenin EPDK tarafından İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan en yüksek işlem hacimli 8 firmanın akaryakıt fiyatlarına ilişkin yayımlanan belge niteliğinde olmadığı, bu doğrultuda başvuruya konu ihalenin ilan ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir fiyat bülteninin açıklama kapsamında sunulmadığı ve bununla birlikte açıklama kapsamında sunulan fiyat teklifinde Tebliğ’in 79.2.2.1’inci maddesinde belirtilen ibarenin yer almadığı ve anılan fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağının açıklama kapsamında sunulmadığı, anılan giderin Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan açıklamalara uygun olmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Başvuru sahibinin 1.7’nci maddesinde belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer almaktadır.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kamu İhale Kurumu” başlıklı 53’üncü maddesinin (j) bendinde “1) Bu Kanun kapsamında yapılan ihalelere ilişkin düzenlenecek sözleşmelerden, bedeli yüzmilyar Türk Lirasını (Birmilyondörtyüzellialtıbinikiyüziki Tük Lirasını) aşanlar için yükleniciden tahsil edilecek sözleşme bedelinin onbinde beşi (İdareler ve noterler bu tutarın yüklenici tarafından Kurum hesaplarına yatırıldığını sözleşmelerin imzalanması aşamasında aramak zorundadır.)…” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinin 3.5’inci fıkrasında “79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

 

488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’na ekli (I) sayılı tabloda belirtilen “I. Akitlerle ilgili kâğıtlar A. Belli parayı ihtiva eden kâğıtlar; 9. Resmi dairelerin mal ve hizmet alımlarına ilişkin yaptıkları ihalelerde, ihaleyi yapan idare ile düzenlenen sözleşmeler” bölümünde; sözleşme bedelinin binde 9,48 oranında damga vergisi alınacağı ve anılan tablonun “II. Kararlar ve mazbatalar 2. İhale Kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararları” bölümünde ise sözleşme bedelinin binde 5,69 oranında damga vergisi alınacağı hüküm altına alınmıştır.

 

İdare tarafından anılan istekliye 24.08.2022 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ edilen aşırı düşük teklif açıklaması talebine ilişkin yazı ekinde, istekli tarafından açıklanması istenilen önemli teklif bileşenleri arasında ihale karar pulu, sözleşme bedeli, ferdi kaza koltuk giderleri, damga vergisi ve kamu ihale kurum payı giderlerine yer verilmediği tespit edilmiştir.

 

Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında; sözleşme gider maliyetini tevsik etmek üzere; sözleşme giderleri kapsamında Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde hüküm altına alınan ve sözleşme bedelinin % 0,05 oranındaki bedelin, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu kapsamında % 0,948 oranındaki sözleşme damga vergisinin ve % 0,569 oranındaki damga vergisinin öngörüldüğü ve söz konusu giderlerin toplam maliyete dâhil edildiği görülmüştür.

 

Bu kapsamda; anılan istekli tarafından sözleşme ve genel giderlerin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında toplam maliyete dâhil edildiği, ancak idarece bahse konu istekliye tebliğ edilen aşırı düşük teklif açıklaması talebine ilişkin yazıda, anılan giderler ile ferdi kaza koltuk giderlerinin açıklanması istenilen önemli teklif bileşeni olarak belirtilmediği, dolayısıyla bahse konu istekli tarafından söz konusu giderler için herhangi bir açıklama yapılmasına da gerek olmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Başvuru sahibinin 1.8’inci maddesinde belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. Ancak birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 1/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan sigorta prim tutarı maliyet kalemi,  Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Eylül ayı değişim oranı (%26,44) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2644) 126,44 TL; 2021 yılı için (126,44 TL*1,2644) 159,87 TL; 2022 yılı için (159,87 TL*1,2644) 202,14 TL olarak hesaplanacaktır…” açıklaması yer almaktadır.

 

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında; ihale konusu işte kullanılacak 2015 model 30 kişilik otobüs cinsi araca ilişkin karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortasını tevsik etmek üzere; 02.07.2022 tarihinde Neova Sigorta A.Ş. tarafından alınmış anılan istekli adına düzenlenmiş sigorta poliçesinin sunulduğu, söz konusu poliçenin ilgili sigorta şirketinin bölge müdürlüğü tarafından kaşelenip imzalandığı, ayrıca ihale konusu işte kullanılacak aynı nitelikteki toplam 4 adet aracın sigorta giderine ilişkin maliyetin ihale konusu işin süresi dikkate alınmak suretiyle 2021 yılı Aralık ayında yayımlanan yıllık yurtiçi üretici fiyat endeksi değişim oranı (%79,89) esas alınmak suretiyle güncellenerek araçların toplam sigorta maliyetinin hesaplandığı tespit edilmiştir.

 

Yapılan tespitler neticesinde, bahse konu istekli tarafından ihale konusu işte kullanılacak olan araçlara ait sigorta giderlerini tevsik etmek için sunulan sigorta poliçesinde yer alan tutar üzerinden toplam sigorta maliyetinin hesaplanması esnasında yapılan güncellemenin ihale tarihi (23.08.2022) itibarıyla en son açıklanmış olan (2022 Temmuz) Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oranın (%97,30) esas alınmayarak anılan Tebliğ’in 79.3.4’üncü maddesine göre hesaplanmadığı, araçlara ait sigorta giderinin mevzuata uygun olarak tevsik edilmediği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Başvuru sahibinin 1.9’uncu maddesinde belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde “…79.3.6. İhale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme bulunmayan ve birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlere ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında idarece önemli bir bileşen olarak belirtilen ve istekliler tarafından ihale tarihi itibarıyla artış oranı ve/veya tutarı tespit edilemeyen motorlu taşıtlar vergisi, araç muayene işlemleri gibi giderler ile mali yükümlülükler ve/veya tarife bedellerinin, sonraki yıllara ilişkin bedelleri, ilk yıl için öngörülen bedelin, ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran üzerinden güncellenerek hesaplanır. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 15/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, motorlu taşıtlar vergisi tutarı ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan maliyet kalemiz Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Ekim ayı değişim oranı (%22,58) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2258) 122,58 TL; 2021 yılı için (122,58 TL*1,2258) 150,26 TL; 2022 yılı için (150,26 TL*1,2258) 184,19 TL olarak hesaplanacaktır…” açıklaması,

 

İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında; ihale konusu işte kullanılacak otobüs cinsi araca ilişkin oturma kapasitesi 26-35 kişilik otobüs vb. araçların 2022 yılı motorlu taşıtlar vergisi için öngörülen bedel üzerinden söz konusu işte kullanılacak aynı nitelikteki toplam 4 adet aracın toplam MTV maliyetinin ihale konusu işin süresi dikkate alınmak suretiyle hesaplandığı tespit edilmiştir.

 

Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında; egzoz gazı emisyon ölçüm fiyatı ve araç muayene giderine ilişkin TÜVTÜRK tarafından yayımlanan 2022 yılı güncel fiyat listesinin yer aldığı çıktıların sunulduğu, ihale konusu işte kullanılacak aynı nitelikteki toplam 4 aracın toplam muayene ve egzoz emisyon ölçüm gider maliyetinin işin süresi dikkate alınmak suretiyle hesaplandığı tespit edilmiştir.

 

Yapılan tespitler neticesinde, ihale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenlemenin yer aldığı hususu göz önünde bulundurulduğunda bahse konu istekli tarafından ihale konusu işte kullanılacak olan araçlara ait MTV, muayene ve egzoz emisyon ölçüm gider maliyetlerine yönelik aşırı düşük teklif açıklamasının anılan Tebliğ’in 79.3.6’ncı maddesine aykırı olmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

 

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Öztürkler Mob. Giy. Turz. Taş. Oto. ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması uygun olmadığından teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.