|
BAŞVURU SAHİBİ:
Fayat Grup Atık Yönetimi Asfalt San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Döşemealtı Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/1011030 İhale Kayıt Numaralı “11 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama (Sürücüsüz ve Yakıt Hariç) Hizmet Alımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Döşemealtı Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından 27.10.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “11 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama (Sürücüsüz ve Yakıt Hariç) Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Fayat Grup Atık Yönetimi Asfalt San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 02.10.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 06.10.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 13.10.2023 tarih ve 112468 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.10.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2023/1154 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdari Şartname’nin 35’inci maddesinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleneceğinin düzenlendiği, söz konusu düzenlemeye göre yakıt hariç diğer tüm giderleri yüklenici tarafından karşılanacak araçların teklif edilen birim fiyatlarının oranlarının yaklaşık maliyetteki oranlara yakın olup olmamasına göre değerlendirme yapılmasının teknik açıdan uygun olmadığı, şöyle ki;
İhale konusu işin bir yapım işi olmadığı gibi, isteklilerin farklı kalemlerde idarenin yaklaşık maliyet hesaplamasında öngördüğünden farklı maliyetlerle araç çalıştırmasının işin niteliği gereği olduğu, bir isteklinin satın alma maliyeti yüksek ancak tamir-bakım maliyeti düşük bir araç tercih ederken, diğer isteklinin satın alma maliyeti düşük ancak tamir-bakım maliyeti yüksek bir aracı tercih edebileceği, aynı şekilde bir istekli ikinci el değeri yüksek bir aracı tercih ederken diğerinin ucuz ancak ikinci el değeri bulunmayan bir aracı tercih edebileceği, dolayısıyla isteklilerin ihale dokümanında belirtilen teknik şartları sağlayan farklı araç markalarını kullanabileceği, bu halde isteklilerin her bir kalem için ayrı ayrı hesapladığı maliyetlerin idarenin yaklaşık maliyeti ile uyumlu olmasının beklenemeyeceği,
Teknik Şartname’de her bir araç tipi için 2012 model yılı ile 2022 model yılı arasında farklı model yıllarındaki araçların çalıştırılacağının öngörüldüğü, bu halde idarece hazırlanan yaklaşık maliyet hesaplamasının da bu model yıllarındaki araçlara göre yapıldığı, örneğin, Teknik Şartname’nin 1 nolu kaleminde yer alan “15+1,5 m3 Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu” için model yılının asgari 2012 model olarak belirlendiği, bu kaleme 2023 model araca sahip bir isteklinin sunacağı teklifin, yaklaşık maliyete göre farklı olacağı ve bu isteklinin ilgili kalem için puan alamayacağı, 2012 model araç kullanan ve toplamda daha yüksek teklif sunan isteklinin, puanlama sisteminde puan alacağı için hesaplanan fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedelinin, 2023 model araç sahibi istekliden düşük olacağından ihaleyi kazanacağı, idarece yapılan düzenleme nedeniyle, düşük modelli araç kullanan isteklilerin daha yüksek teklif bedeliyle ihaleyi kazanacağı ve bu durumun idarenin 2023 model araçtan daha yüksek bedel ile 2012 model araç çalıştırması sonucunu doğuracağı, yüksek model araç sahibi isteklilerin, fiyat dışı unsur puanını almak için bu hususu dikkate alarak ilgili kalemler için düşük model yılı araçlara uygun şekilde ihaleye teklif vermesi durumunda ise bu isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirilebileceği, bu halde de tekliflerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması sunmalarının mümkün olmayacağı ve dolayısıyla söz konusu ihalede tekliflerinin reddedileceği,
Diğer yandan, İdari Şartname’nin 35’inci maddesinde yapılan düzenlemede EKAP modülünde bulunan ve puanlamaya esas kalemlere ilişkin nispi oranlara yer verilmediği, söz konusu ihalede “manuel giriş” yönteminin kullanılarak nispi oranlara yer verilmeden ilanın yayımlandığı ve ihale dokümanının oluşturulduğu, bu kalemlerin yaklaşık maliyet içerisindeki nispi oranlarına yer verilmemesinin sebebinin anlaşılamadığı, zira burada amaç, isteklilerin bazı kalemlere düşük teklif, bazı kalemlere de yüksek teklif vermelerini engellemek ise o halde idarece tüm kalemlerin nispi oranlarının belirtileceği şekilde düzenleme yapılmasının gerektiği, her kalemin nispi oranları kanunda belirtildiği şekilde yayımlanarak isteklilerin fiyatlarda yönlendirme yapmasının önüne geçilmesinin mümkün olduğu, ancak idarece manuel giriş yöntemi kullanılmasının gerekçesinin anlaşılamadığı,
İdarece dikkate alınan fiyat dışı unsurun, aracın mevcut km si, mevcut çalışma saati, yakıt tüketiminin düşüklüğü, emisyon değerlerinin uygunluğu, üstyapı sisteminin çalışma hızı, kapasitesi, aktarma elemanlarının sağlamlığı, lastik ölçülerinin uygunluğu, aydınlatma sisteminin yeterliliği vb. işin verim ve fonksiyonelliğine katkı sağlayacak hiçbir hususu ölçmediği,
İsteklilerin kalem bazında teklif ettikleri fiyatın belli oranlar dahilinde olmasının işin verim ve fonksiyonelliğine katkısının, ancak ve ancak birim fiyatı ülke genelinde belli olan, belli bir kurum tarafından birim fiyata bağlanmış işlerde makul görülebileceği, örneğin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan inşaat birim fiyatlarında yer alan C30 sınıfı beton gibi ülke genelindeki fiyatı sabit olan kalemlerde, yüklenicinin bu fiyata uygun teklif kullanmasının işin kalitesi açısından önemli görülebileceği; ancak araç kiralama gibi, resmi kurumlarca belirli bir fiyata bağlanmayan ve sadece birkaç tedarikçiden alınan ortalama tekliflere göre tespit edilen ve değişkenlik gösterebilen bir ihalede bu uygulamanın yapılmasının ihaleye düşük teklif veren isteklilerin mağduriyetine ve kamu zararına yol açacağı, dolayısıyla idarece yapılan düzenlemenin mevcut halinin yaklaşık maliyetin gizliliği açısından şüphe uyandırdığı, bu durumun ihale konusu işi sürdüren ve iş kalemlerinin bölgedeki maliyetini detaylı olarak bilen firmalar lehine haksız avantaj sağladığı, bahse konu düzenlemeler nedeniyle ihaleye teklif veremediklerini, ihale dokümanında gerekli incelemelerin yapılarak mağduriyetlerinin giderilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir…” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesine, 5812 sayılı Kanunun 13’üncü maddesiyle getirilen değişikliğin gerekçesinde “4734 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinde yapılması öngörülen değişiklikle, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesine ilişkin olarak mevcut uygulamadan farklı şekilde, en düşük fiyatın esas alınması veya fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleme yapılması hususunda idarelere takdir yetkisi verilmektedir. Böylece işin niteliğine ve idarenin ihtiyacına göre kaliteli mal, hizmet veya yapım işlerinin temini amaçlanmaktadır.” açıklaması bulunmaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale işlem dosyası” başlıklı 20’nci maddesinde “(1) İdare, ihalesi yapılacak her iş için bir ihale işlem dosyası düzenler. Bu dosyada ihale sürecinin bulunduğu aşamaya göre EKAP üzerinden hazırlanarak çıktısı alınanlar dahil aşağıdaki belgeler yer alır:
…
b) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde; fiyat dışı unsurlara, bu unsurların parasal değerlerine veya nispi ağırlıklarına ve hesaplama yöntemine yönelik düzenlemenin gerekçelerinin yer aldığı açıklama belgesi, …” hükmü,
“Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir.” hükmü,
“Fiyat dışı unsurlar ve bu unsurlara yönelik düzenleme” başlıklı 61’inci maddesinde “(1) İhale konusu işin özelliği göz önünde bulundurularak işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi unsurlar fiyat dışı unsur olarak belirlenebilir.
(2) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurların da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde; fiyat dışı unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları ile hesaplama yöntemi ve bu unsurlara ilişkin değerlendirmenin yapılabilmesi için sunulacak belgeler idari şartnamede açıkça belirtilir.
(3) Fiyat dışı unsurlar, bir marka veya model esas alınarak rekabeti sınırlayıcı şekilde belirlenemez.
(4) Fiyat dışı unsurlara, bu unsurların parasal değerlerine veya nispi ağırlıklarına ve hesaplama yöntemine yönelik düzenlemeyi yapan birim veya görevliler tarafından gerekçeli bir açıklama belgesi hazırlanır ve bu belge ihale onay belgesinin ekinde yer alır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yapım işlerine ilişkin diğer hususlar” başlıklı 53’üncü maddesinde “…53.3.1. Kanunun 40 ıncı maddesi uyarınca, ekonomik açıdan en avantajlı teklif; sadece fiyat esasına göre belirlenebileceği gibi fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar dikkate alınarak belirlenebilmektedir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin hangi yöntem kullanılarak belirlenebileceği hususu tamamen idarenin takdirinde olup fiyat dışı unsurlar kullanılarak belirlenmesi durumunda aşağıdaki esaslara uyulması gerekmektedir.
53.3.2. Fiyat dışı unsurların, Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen ilkelere halel getirmeyecek bir biçimde idari şartnamede açık ve net olarak düzenlenmesi gerekmektedir.
53.3.3. İdari şartnamede fiyat dışı unsur olarak belirlenen hususların parasal değerlerinin veya nispi ağırlıklarının belirlenmesi gerekmektedir.
53.3.4. Fiyat dışı unsur olarak yalnızca niceliksel unsurların belirlenmesi zorunlu olmayıp bu kapsamda niteliksel belirlemeler de yapılabilir. Bu bağlamda, ihale konusu işin beklenen kaliteye uygun olarak gerçekleştirilmesini sağlamaya yönelik parametreler, kamuya karşı yükleniminde bulunan işlerin miktarı veya tutarı bakımından kapasite durumu ya da ihale konusu işi oluşturan bileşenler itibariyle isteklinin teklifi ile yaklaşık maliyet yapısının birbiri ile uyumu gibi hususlar fiyat dışı unsur olarak belirlenebilecektir.” açıklaması yer almaktadır.
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: 11 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan Ve Parkların Temizliği, Çöp Toplama Ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi Ve Araç Kiralama (Sürücüsüz ve Yakıt Hariç) ) Hizmet Alımı İşi
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı:
11 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma İşleri İçin 23 Adet İş Makinesi ve 3 Adet Araç Kiralama (Sürücüsüz ve Yakıt Hariç) Hizmet Alımı İşi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Döşemealtı Belediyesi sınırları içerisindeki tüm mahalleler” düzenlemesi,
“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
Yüklenici tarafından tedarik edilecek araçların ve iş makinelerinin vergi, resim, harç, amortisman, tamir bakım onarım, yedek parça, yağlama, lastik giderleri, araç takip sistem giderleri, araçların muayene giderleri, zorunlu mali mesuliyet (trafik) sigortası, Temizlik İşleri Müdürlüğü şantiyesi içerisindeki bakım onarım atölyeleri sadece yüklenici tarafından kullanılacak olup, bu bölümler ile ilgili elektrik, su vb. giderler gibi tüketim giderleri yüklenici tarafından karşılanacaktır.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
“Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.
35.1.1.
Fiyat Dışı Unsur Değerlendirme Yöntemi: Diğer (Manuel Giriş)
|
Fiyat Dışı Unsur Formülü, Tanımı ve Açıklamaları
|
|
Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.
Hesaplamada Kullanılacak Formül:Toplam Puan=Teklif Fiyatı Puanı + Fiyat Dışı Unsur Puanı
İsteklinin Toplam Puanı hesaplanırken;
Toplam Puan= ( (En Düşük Teklif Fiyatı / İsteklinin Teklif Fiyatı) X İdarece girilen Teklif Fiyat Puanı ) + Fiyat Dışı Unsur Puanı
Teklif Fiyat Puanı:50
Fiyat Dışı Unsur (FDU) Puanı:50
Fiyat Dışı Unsur Değerlendirme Yöntemi: Liste Oluşturma
(Alınabilecek Azami FDU Puanı : 50 )
Aşağıda yer alan listeye belirlenen kriterleri içeren maddeler eklenmiş olup, istekli tarafından bu maddelerden biri seçilebilecek ve istekliye seçilen maddeye karşılık belirlenen fiyat dışı unsur puanı verilecektir.
Fiyat Dışı Unsur Tanımı:Değerlendirme ihaleye katılım şartlarını sağlayan, belgeleri tam ve eksiksiz olan isteklilerin teklifi ile ilgili olarak teklif fiyatı ile kalite ve teknik değer nitelik olmak üzere iki kısımda yapılacaktır.
A.1. TEKLİF FİYAT PUANLAMASI (50 puan) ;
Teklif fiyat puanlaması 50 tam puan üzerinden yapılacaktır. Geçerli teklif veren istekliler arasında teklif edilen en düşük teklif fiyatı sahibi istekli 50 puan alacak olup, diğer isteklilere ait teklif puanları; TP = ( TFmin x 50 )/TF formülü ile hesaplanacaktır.
Bu formülde ;
TP: Teklif puanı ,
TFmin: Geçerli teklifler içinden istekliler arasında teklif edilen en düşük teklif fiyatı ,
TF: İsteklinin teklif fiyatını ifade eder.
A.2. KALİTE VE TEKNİK DEĞER NİTELİK PUANLAMASI (50 Puan);
Kalite nitelik puanlaması 50 tam puan üzerinden yapılacaktır. Geçerli teklif veren isteklilere ait kalite ve teknik değer nitelik puanlamasına konu iş kalemleri aşağıdaki gösterilmiştir.
Söz konusu her bir iş kalemi için; istekli tarafından teklif edilen o iş kalemi tutarının, isteklinin toplam teklif bedeline oranı; aynı iş kalemlerinin yaklaşık maliyetteki bedellerinin toplam yaklaşık maliyete oranının %90 – % 110 aralığında (%90 ve %110 dahil) kalması durumunda her bir iş kalemi için aşagıdaki tabloda yeralan puanlar verilecektir. İsteklilerin teklifleri %90- %110 aralığı dışında kalıyorsa iş kalemleri için puan alamayacaklardır. Kalite ve teknik değer nitelik puanı, her bir iş kalemi için verilen puanların toplamıdır.
Teklif oranları hesaplanırken virgülden sonra 6 (altı) hane dikkate alınacaktır.
A.3. Toplam Puan (TP Toplam puan, Teklif Fiyat Puanı ile Kalite ve Teknik Değer Nitelik Puanının toplamıdır.
TP = TFP + KTDP
A.4. Fiyat Dışı Unsurlar Dikkate Alınarak Değerlendirilmiş Teklif Bedeli Fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli;
FDTF = (ETF*100) / TP formülü ile hesaplanacaktır.
Bu formülde;
FDTF: İsteklinin Fiyat Dışı Unsurlar Dikkate Alınarak Değerlendirilmiş Teklif Bedeli,
ETF: Toplam Puanı En Yüksek İstekliye Ait Teklif Bedeli,
TP: İsteklinin Toplam Puanı, ifade eder.
B. Ekonomik Açıdan En Avantajlı Teklif
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli en düşük olan istekliye ait teklif bedelidir. İsteklilerin fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedelleri eşit olması durumunda teklif fiyatı en düşük olan istekli üzerine ihale bırakılır.
PUANLAMA DEGER TABLOSU
15+1.5 M³ HİDROLİK SIKIŞTIRMALI ÇÖP KAMYONU ÇALIŞTIRILMASI: 5 PUAN
YOL SULAMA ARAZÖZÜ: 5 PUAN
MONOBLOK KALDIRIM VE YOL SÜPÜRME MAKİNESİ HİDROSTATİK: 5 PUAN
KONTEYNER YIKAMA ARACI: 5 PUAN
ELEKTRİKLİ BASINÇLI YIKAMA ARACI: 5 PUAN
YOL SÜPÜRME KAMYONU: 5 PUAN
VİDANJÖR: 5 PUAN
ÇİFT KABİN KAMYONET: 5 PUAN
DAMPERLİ KAMYON: 5 PUAN
KAZICI YÜKLEYİCİ KEPÇE: 5 PUAN
TOPLAM: 50 PUAN
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, toplam puanı en yüksek olan tekliftir. İsteklilerin toplam puanı eşit olması halinde ihale toplam puanı eşit olan istekliler arasından teklif fiyatı en düşük olan istekli üzerine bırakılacaktır.
|
35.1.2. Fiyat dışı unsurların değerlendirilmesine ilişkin bilgi ve belgeler yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilecektir.
35.2 Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş olması halinde ilgili uygulama yönetmeliğinde düzenlenen usule göre ihale sonuçlandırılacaktır.
35.2.1. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş olması halinde; Teklif fiyatı daha düşük olan isteklinin teklifi ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenecektir. Teklif fiyatlarının eşit olması halinde ise 35.1.1 inci maddesindeki fiyat dışı unsurların öncelik sıralaması esas alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenecektir. …” düzenlemesi,
İşe ait Teknik Şartname’nin “Konu-Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde “Bu teknik şartname, Döşemealtı Belediyesi sınırları içerisinde bulunan cadde, sokak, meydan, pazaryerleri, yeşil alanlar, parkların çöplerinin toplanması, süpürülmesi ve yıkanması, tüm konut ve işyerlerinin çöplerinin toplanması ve taşınması, yol kenarlarındaki otların temizliği, konteynırların yıkanarak dezenfekte edilmesi işleri için, yüklenici tarafından sağlanacak iş makinesi ve araç kiralanmasına(sürücüsüz) yönelik hizmet alımı ile ihale konusu işte kullanılmak üzere iş makinelerinin tamir, bakım, onarım, amortisman, yedek parça, nakil, montaj, demontaj, yağlama, lastik giderleri ve araç takip sistem giderlerinin yüklenici tarafından sağlanması hizmet alımını kapsamaktadır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Birim fiyat teklif cetveli aşağıda yer almaktadır.
|
A1
|
B2
|
|
Sıra No
|
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6
|
Birimi
|
Miktarı
|
Teklif Edilen4 Birim Fiyat
|
Tutarı
|
|
1
|
15+1,5 m3 Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu (Toplam:12×11=132) (Miktar x Ay)
|
adet
|
132
|
|
|
|
2
|
Monoblok Kaldırım Ve Yol Süpürme Makinesi Hidrostatik(Toplam:1×11=11) (Miktar x Ay)
|
adet
|
11
|
|
|
|
3
|
Konteyner Yıkama Aracı (Toplam:1×11=11)(Miktar x Ay)
|
adet
|
11
|
|
|
|
4
|
Elektrikli Basınçlı Yıkama Aracı (Toplam:1×11=11) (Miktar x Ay)
|
adet
|
11
|
|
|
|
5
|
Yol Süpürme Kamyonu (Toplam:2×11=22) (Miktar x Ay)
|
adet
|
22
|
|
|
|
6
|
Vidanjör (Toplam:2×11=22) (Miktar x Ay)
|
adet
|
22
|
|
|
|
7
|
Kamyonet (Ba Kamyon) (Toplam:3×11=33) (Miktar x Ay)
|
adet
|
33
|
|
|
|
8
|
Damperli Kamyon(Toplam:1×11=11)(Miktar x Ay)
|
adet
|
11
|
|
|
|
9
|
Kazıcı Yükleyici Kepçe(Toplam:1×11=11) (Miktar x Ay)
|
adet
|
11
|
|
|
|
10
|
Yol Sulama Arazözü (Toplam:2×11=22) (Miktar x Ay)
|
adet
|
22
|
|
|
|
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
|
|
Fiyat dışı unsurlara yönelik düzenlemeye İhale İlanı’nın 5’inci maddesinde de yer verildiği görülmüştür.
Başvuruya konu ihalenin Döşemealtı Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “11 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama (Sürücüsüz ve Yakıt Hariç) Hizmet Alımı” işi olduğu, 27.09.2023 tarihinde İhale İlanı’nın yayımlandığı, bahse konu ihalenin 27.10.2023 tarihinde açık ihale usulü ile e-teklif alınarak gerçekleştirileceği anlaşılmıştır.
İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyası incelendiğinde, “Fiyat Dışı Unsurların Kullanılmasına Yönelik Gerekçe Raporu”nun yer aldığı, bu raporda fiyat dışı unsurlara ve bu unsurların seçilme nedenlerine, nispi ağırlıklarına ve hesaplama yöntemine yönelik açıklamaların bulunduğu ve iddia konusu fiyat dışı unsura ilişkin olarak “4734 sayılı Kanun kapsamında gerçekleştirilen ihalelerde amaç, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi belirlemektir. Sadece fiyatın ekonomik açıdan en avantajlı teklifi belirlediği ihalelerde isteklinin deneyim kalitesinin, mali gücünün, birim fiyatlı bir iş ise, teklifinin işle uyumunun ve daha birçok özelliğin irdelenmesi mümkün değildir. Ayrıca, bazı teklifler, yaklaşık maliyet ve tekliflerin oluşturduğu piyasa fiyatından çok daha düşük veya yüksek olarak sunulmasıyla ihalenin manipülasyona açık hale gelmesine neden olmaktadır.
Diğer taraftan, hizmet alım ihalelerinde işin özelliği göz önünde bulundurularak işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi unsurlar fiyat dışı unsur olarak belirlenebilir, ihaleye katılım ve yeterlik noktasında fiyat dışı unsurların etkisi bulunmadığından, fiyat dışı unsurlara yönelik yapılacak düzenlemenin, yeterli bulunan istekliler arasında ihale konusu iş için daha nitelikli, kaliteli ve tecrübeli isteklilerin puan alması sonucunu ortaya çıkaracak şekilde belirlenmesi gerekmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü doğrultusunda işin niteliğine ve idarenin ihtiyacına göre kaliteli hizmet temini amaçlanmaktadır. …
Kalite nitelik puanlaması 50 tam puan üzerinden yapılacaktır. … Söz konusu her bir iş kalemi için; istekli tarafından teklif edilen o iş kalemi tutarının, isteklinin toplam teklif bedeline oranı; aynı iş kalemlerinin yaklaşık maliyetteki bedellerinin toplam yaklaşık maliyete oranının %90 – % 110 aralığında (%90 ve %110 dahil) kalması durumunda her bir iş kalemi için aşağıdaki tabloda yer alan puanlar verilecektir. İsteklilerin teklifleri %90-%110 aralığı dışında kalıyorsa iş kalemleri için puan alamayacaklardır. Kalite ve teknik değer nitelik puanı, her bir iş kalemi için verilen puanların toplamıdır.
…
İş bu gerekçe Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Fiyat dışı unsurlar ve bu unsurlara yönelik düzenleme” başlıklı 61. Maddesinin 4 nolu bendinde yer alan; “(4) Fiyat dışı unsurlara, bu unsurların parasal değerlerine veya nispi ağırlıklarına ve hesaplama yöntemine yönelik düzenlemeyi yapan birim veya görevliler tarafından gerekçeli bir açıklama belgesi hazırlanır ve bu belge ihale onay belgesinin ekinde yer alır.” hükümler uyarınca düzenlenmiştir.” ifadelerinin yer aldığı görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun yukarıda aktarılan “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde yer alan hükme göre ekonomik açıdan en avantajlı teklif, idarece sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenebilir ve anılan Kanun’un sözü geçen maddesinin gerekçesinde belirtildiği üzere ekonomik açıdan en avantajlı teklifin nasıl belirleneceği hususunda idarelerin takdir yetkisi bulunmaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale işlem dosyası” başlıklı 20’nci maddesi ile “Fiyat dışı unsurlar ve bu unsurlara yönelik düzenleme” başlıklı 61’inci maddesinde yer alan hükümlere göre fiyat dışı unsurlara, bu unsurların parasal değerlerine veya nispi ağırlıklarına ve hesaplama yöntemine yönelik olarak düzenlemeyi yapan birim veya görevliler tarafından gerekçeli bir açıklama belgesinin hazırlanması gerekmektedir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 53.3’üncü maddesinde, anılan Tebliğ’in yapım işi ihalelerine ilişkin bölümünde yer verilmiş olsa da buradaki düzenleme içerik bakımından genel olarak fiyat dışı unsurlara yönelik olduğundan, bu düzenlemenin hizmet alımı ihalelerine de teşmil edilebileceği, bu kapsamda hizmet alımı ihalelerinde de ihale konusu işi oluşturan bileşenler itibarıyla isteklinin teklifi ile yaklaşık maliyet yapısının birbiri ile uyumunun fiyat dışı unsur olarak belirlenebileceği anlaşılmaktadır.
İdari Şartname’nin yukarıda aktarılan 35’inci maddesinden, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği, idare tarafından yapılan değerlendirmenin, isteklinin “teklif fiyatı değerlendirmesi” ile “kalite ve teknik değer nitelik değerlendirmesi” üzerinden alacağı puanlar toplamına göre yapılacağı,
“Teklif fiyatı” puanlamasının 50 tam puan üzerinden yapılacağı, geçerli teklif veren istekliler arasında teklif edilen en düşük teklif fiyatı sahibi isteklinin 50 puan alacağı, diğer isteklilerin ise teklif tutarlarının idarece belirlenen formül üzerinden puanlandırılacağı,
Fiyat dışı unsur olarak belirlenen “Kalite ve teknik değer nitelik” değerlendirmesinin de 50 puan üzerinden yapılacağı, ihale dokümanında belirtilen 10 adet iş kalemi için toplam 50 puan üzerinden “iş kalemleri bazında teklif fiyat nitelik değerlendirmesi”nin yapılacağı, söz konusu her bir iş kalemi için istekli tarafından teklif edilen o iş kalemi tutarının, isteklinin toplam teklif bedeline oranının; aynı iş kalemlerinin yaklaşık maliyetteki tutarlarının toplam yaklaşık maliyete oranının %90 -%110 aralığında (%90 ve %110 dahil) kalması durumunda her bir iş kalemi için İdari Şartname’deki tabloda yer alan puanların verileceği, isteklilerin tekliflerinin %90 -%110 aralığı dışında kalması halinde ise puan alınamayacağı, her bir iş kalemi için verilen puanların toplamının esas alınacağı; nihai olarak toplam puanın, teklif fiyat puanı ile kalite ve teknik değer nitelik puanının toplamından oluşacağı anlaşılmaktadır.
Yukarıda aktarılan tespitler neticesinde, kamu ihale mevzuatında ekonomik açıdan en avantajlı teklifin hangi yöntem kullanılarak belirleneceği ve işin niteliği ile idarenin ihtiyacına göre işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi unsurlar dikkate alınarak fiyat dışı unsurların belirlenmesi hususlarında idarelere takdir yetkisinin tanındığı,
Hizmet alımı ihalelerinde ihale konusu işi oluşturan bileşenler itibarıyla isteklinin teklif yapısı ile yaklaşık maliyet yapısının birbiri ile uyumunun fiyat dışı unsur olarak belirlenebileceği, iddia konusu fiyat dışı unsur düzenlemesi ile yaklaşık maliyet içerisinde idarece belirlenen her bir iş kaleminin yaklaşık maliyetteki oranı ile isteklinin teklifindeki aynı iş kalemlerinin her birinin isteklinin teklif fiyatına oranının karşılaştırılmasının amaçlandığı hususları dikkate alındığında, yapılan doküman düzenlemesinin mevzuata aykırılık teşkil etmediği kanaatine varılmıştır.
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden incelenecek herhangi bir husus bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
|