ihalede Fiyat dışı unsur olarak yalnızca iş bitirme belgesi istenilmesinin ihale bedelinin yükselmesine ve yaklaşık maliyetin üzerinde bir bedelin ortaya çıkmasına sebep olduğu, bu nedenle iş bitirme belgesinin ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde dikkate alınmayarak yalnızca fiyat üzerinden ihalenin sonuçlandırılması gerektiğine yönelik iddiaya ilişkin olarak; gerek İhale İlanı gerekse İdari Şartname’de ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat ile birlikte fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği düzenlendiğinden, ihale dokümanının bu haliyle kesinleşmiş olduğu ve ihalenin, ihale ilanı ile dokümanında yer alan fiyat dışı unsura ilişkin düzenlemeler esas alınarak karara bağlanması

BAŞVURU SAHİBİ:

Mehmet ŞATANA,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Elazığ İl Özel İdaresi,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/35112 İhale Kayıt Numaralı “Elazığ İl Özel İdaresi Asfalt Plent Şantiyesine 1 Adet 1000 Tonluk Bitüm Tankı ve 1 Adet Emülsiyon Tesisi Yapımı ile Onarım ve Tadilat İşleri” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Elazığ İl Özel İdaresi tarafından 09.02.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Elazığ İl Özel İdaresi Asfalt Plent Şantiyesine 1 Adet 1000 Tonluk Bitüm Tankı ve 1 Adet Emülsiyon Tesisi Yapımı ile Onarım ve Tadilat İşleri” ihalesine ilişkin olarak Mehmet Şatana’nın 23.02.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 26.02.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 07.03.2024 tarih ve 136054 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.03.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2024/336 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde, ihaleye katılabilmek için gereken belgeler kapsamında fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgilerin e-teklif kapsamında beyan edilmesinin istenildiği, fiyat dışı unsurlara ilişkin belgelerin ihaleye katılma şartları arasında sayılmasının mevzuata uygun olmadığı, nitekim isteklilerin fiyat dışı unsurlara ilişkin belge sunmaması halinde de ekonomik açıdan en avantajlı teklif olma ihtimalinin bulunduğu, dahası söz konusu belgeleri sunmayan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmadığı,

Ayrıca fiyat dışı unsur olarak, yalnızca ihaleye katılabilmek için gereken yeterlik belgeleri arasında yer alan iş bitirme belgelerinin istenildiği, fiyat dışı unsurun ana bileşenleri olan; işletme ve bakım maliyeti, verimlilik, kalite, maliyet etkinliği ve süre gibi unsurların dikkate alınmadığı, fiyat dışı unsur olarak yalnızca iş bitirme belgesi istenilmesinin ihale bedelinin yükselmesine ve yaklaşık maliyetin üzerinde bir bedelin ortaya çıkmasına sebep olduğu, yukarıda belirtilen gerekçelerle iş bitirme belgesinin ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde dikkate alınmayarak yalnızca fiyat üzerinden ihalenin sonuçlandırılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.

Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir.

…” hükmü,

              Aynı Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.” hükmü,

              Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 61’inci maddesinde “(1) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir.” hükmü,

 Anılan Yönetmelik’in “Fiyat dışı unsurlar ve bu unsurlara yönelik düzenleme” başlıklı 62’nci maddesinde “(1) İhale konusu işin özelliği göz önünde bulundurularak işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer, süre gibi unsurlar fiyat dışı unsur olarak belirlenebilir.

(2) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurların da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde; fiyat dışı unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları ile hesaplama yöntemi ve bu unsurlara ilişkin değerlendirmenin yapılabilmesi için sunulacak belgeler idari şartnamede açıkça belirtilir.

(3) Fiyat dışı unsurlar, bir marka veya model esas alınarak rekabeti ortadan kaldırıcı bir şekilde belirlenemez.

(4) Fiyat dışı unsurlara, bu unsurların parasal değerlerine veya nispi ağırlıklarına ve hesaplama yöntemine yönelik düzenlemeyi yapan birim veya görevliler tarafından gerekçeli bir açıklama belgesi hazırlanır ve bu belge ihale onay belgesinin ekinde yer alır.” hükmü,

 18.01.2024 tarihinde yayımlanan İhale İlanı’nın “İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak kriterler:” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

4.3. Mesleki ve Teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

4.3.1. İş deneyim belgeleri:

Son on beş yıl içinde bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ve teklif edilen bedelin % 70 oranından az olmamak üzere ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler.

4.3.2. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği İdari Şartnamenin 7nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:

” düzenlemesi,

Anılan İhale İlanı’nın 5’inci maddesinde “Ekonomik açıdan en avantajlı teklif fiyatla birlikte fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.

Hesaplamada Kullanılacak Formül: Toplam Puan=Teklif Fiyatı Puanı + Fiyat Dışı Unsur Puanı

İsteklinin Toplam Puanı hesaplanırken;

Toplam Puan= ( (En Düşük Teklif Fiyatı / İsteklinin Teklif Fiyatı) X İdarece girilen Teklif Fiyat Puanı ) + Fiyat Dışı Unsur Puanı

Teklif Fiyat Puanı:70

Fiyat Dışı Unsur (FDU) Puanı:30

Fiyat Dışı Unsur Değerlendirme Yöntemi: Sayısal/Aralıklı Liste

(Alınabilecek Azami FDU Puanı: 30 )

Aşağıda yer alan listeye belirlenen kriterleri içeren maddeler eklenmiş ve bu maddelere ilişkin sayısal değer aralıkları belirlenmiş olup, istekli tarafından listedeki maddelerden biri seçilebilecek ve istekliye seçilen maddeye karşılık belirlenen fiyat dışı unsur puanı verilecektir.

Fiyat Dışı Unsur Tanımı: Son on yıl içerisinde yüklenici/alt yüklenici olarak yapımını tamamladığı her türlü asfalt tesisi yapımı/satımı (asfalt plenti, asfalt tankı veya asfalt emülsiyon cihazlarından en az biri) işine ait iş deneyim (bitirme) belgesi sunan istekli her bir iş için 6 tam puan olmak üzere toplamda en fazla 30 puan alacaktır. Ortak girişimlerde bu şartın pilot veya özel ortaklardan herhangi biri tarafından sağlanması puan almak için yeterli olacaktır. Ortakların iş deneyim belgesi adedi toplanarak puanlama yapılacaktır.

Numune Değerlendirmesinde Kullanılacak Mı?:Hayır

Demonstrasyon Değerlendirmesinde Kullanılacak Mı?:Hayır

Nispi Değeri: Listede olana puan uygulanacaktır

” düzenlemesi,

 İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Elazığ İl Özel İdaresi Asfalt Plenti Şantiyesine 1 Adet 1000 Tonluk Bitüm Tankı ve 1 Adet Emülsiyon Tesisi Yapımı İle Onarım ve Tadilat İşleri

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

e) Miktarı:

1 Adet 1000 Tonluk Bitüm Tankı ve 1 Adet Asfalt Emülsiyon Tesisi Yapımı İle Onarım ve Tadilat İşleri

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Elazığ Merkez Sarıçubuk Köyü İl Özel İdaresi Asfalt Şantiyesi” düzenlemesi,

 Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az %80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,

ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin %70’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.

İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az %80’ini, diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.

7.5.2. Bu bent boş bırakılmıştır.

7.5.3. Bu bent boş bırakılmıştır.

7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:

7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

11.06.2011 tarih ve 27961 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yapım İşlerinde benzer iş grupları tebliği” ekinde yer alan  AXVI. (Endüstriyel Tesis İnşaatları) Grubuna ait yapım işleri veya asfalt plenti, asfalt tankı ve/veya asfalt emülsiyon tesisi yapımı işlerinden en az biri benzer iş olarak kabul edilecektir.…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.

35.1.1.Hesaplamada Kullanılacak Formül: Toplam Puan=Teklif Fiyatı Puanı + Fiyat Dışı Unsur Puanı
İsteklinin Toplam Puanı hesaplanırken;
Toplam Puan= ( (En Düşük Teklif Fiyatı / İsteklinin Teklif Fiyatı) X İdarece girilen Teklif Fiyat Puanı ) + Fiyat Dışı Unsur Puanı

          Teklif Fiyat Puanı:70
Fiyat Dışı Unsur (FDU) Puanı:30

35.1.2. Fiyat dışı unsurların değerlendirilmesine ilişkin bilgi ve belgeler yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyası kapsamında yapılan incelemede; ihalenin konusunun 1 adet 1000 tonluk bitüm tankı ve 1 adet asfalt emülsiyon tesisi yapımı ile onarım ve tadilat işleri olduğu, 09.02.2024 tarihinde gerçekleştirilen başvuruya konu ihalede en düşük fiyat teklifi sahibi olan başvuru sahibi isteklinin teklifinin, fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak yapılan değerlendirme sonucunda, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

Başvuru sahibinin fiyat dışı unsur düzenlemelerine yönelik iddialarının yukarıda yer verilen İhale İlanı’na yansıyan hükümlere yönelik olduğu, ilana yansıyan hususlarla ilgili olarak şikâyet başvurularında sürenin ilk ilan tarihinden itibaren başlayacağı, incelenen ihalede şikâyete yol açan durumun farkına varılması gereken tarihin ihalenin ilan tarihi olan 18.01.2024 tarihi olduğu, başvuru sahibi tarafından bu tarihi izleyen 10 gün içinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken bu süre geçtikten sonra 23.02.2024 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, dolayısıyla ilana yansıyan hususlara yönelik şikâyet başvuru süresinin sona erdiği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin anılan iddiasının süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 Fiyat dışı unsur olarak yalnızca iş bitirme belgesi istenilmesinin ihale bedelinin yükselmesine ve yaklaşık maliyetin üzerinde bir bedelin ortaya çıkmasına sebep olduğu, bu nedenle iş bitirme belgesinin ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde dikkate alınmayarak yalnızca fiyat üzerinden ihalenin sonuçlandırılması gerektiğine yönelik iddiaya ilişkin olarak; gerek İhale İlanı gerekse İdari Şartname’de ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat ile birlikte fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği düzenlendiğinden, ihale dokümanının bu haliyle kesinleşmiş olduğu ve ihalenin, ihale ilanı ile dokümanında yer alan fiyat dışı unsura ilişkin düzenlemeler esas alınarak karara bağlandığı hususları göz önünde bulundurularak, başvuru sahibinin bu iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır. 

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden incelenecek herhangi bir husus bulunmamaktadır

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

 Oybirliği ile karar verildi.