ihalede geçerli teklif kalmadığı ifade edilmekte ise de ilk komisyon kararında geçerli olan iki teklif için yeni bir değerlendirme bulunmadığı görüldüğünden ihalenin avantajlı teklif kalmadığı gerekçesiyle iptal edilmesinde mevzuata uygunluk bulunmamıştır
Toplantı No : 2019/056
Gündem No : 73
Karar Tarihi : 26.12.2019
Karar No : 2019/UH.I-1756
BAŞVURU SAHİBİ:
Adana FT Yemekçilik Tem. Bilgi İşlem Nak. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı Satın Alma ve İhale Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/451758 İhale Kayıt Numaralı “Gündüz Bakım Evleri İçin Yemek Hizmeti Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı Satın Alma ve İhale Daire Başkanlığı tarafından 18.10.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Gündüz Bakım Evleri İçin Yemek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Adana FT Yemekçilik Tem. Bilgi İşlem Nak. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından doğrudan 09.12.2019 tarih ve 53256 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 09.12.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1591 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalede en avantajlı teklif veren istekli ve ikinci en avantajlı teklif veren isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması nedeniyle idare tarafından ihalenin iptal edildiği, oysa ki kendi tekliflerinin en avantajlı teklif durumuna geldiği ve ihalenin kendileri üzerinde bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. …” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü yer almaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasında “Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır:
..
j) 17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinde “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
…
b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.
…
d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek.
Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Gündüz Bakım Evleri İçin Yemek Hizmeti Alımı
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı: 55.000 adet Sabah Kahvaltısı, 55.000 adet Öğle Yemeği, 55.000 adet İkindi Kahvaltısı (Ara Öğün)
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Adana” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.
34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum, bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal bildirilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
18.10.2019 tarihinde yapılan ihalede 13 adet doküman indirildiği, 9 istekli tarafından teklif verildiği, 4 isteklinin teklifinin çeşitli gerekçelerle uygun bulunmadığından değerlendirme dışı bırakıldığı, idarece yapılan sınır değer hesabı neticesinde 3 isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği ve aşırı düşük teklif açıklama yapmalarının istenildiği, 1 isteklinin süresi içerisinde aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığından teklifinin reddedildiği, 11.11.2019 tarihli ilk ihale komisyonu kararı ile aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunan Arı İki Gıda ve Teks Tur. İnş. San. Tic. Ltd. Şti..nin ekonomik açıdan ikinci avantajlı teklif olarak belirlendiği, ihalenin aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunan Sares Gıda San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibinin geçerli teklif olarak sınır değerin üzerindeki teklif olduğu görülmüştür.
18.11.2019 tarihinde idareye Arı İki Gıda ve Teks Tur. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ile Sares Gıda San. ve Tic. A.Ş.’nin aynı IP adreslerini kullanarak ihaleye ait dokümanı indirdikleri, aynı IP den e-teklif verdikleri ve aynı muhasebeci tarafından açıklama sundukları yönünde ihbar dilekçesinin sunulduğu dilekçede ayrıca anılan isteklilerin geçici teminatlarının da aynı kişiler tarafından teslim alınıp alınmadığının ve aynı limiti kullanıp kullanmadıklarının araştırılmasının gerektiğinin de istenilmesi üzerine, idare tarafından 19.11.2019 tarihinde ihbar başvurusunda bulunan kişinin başvurusu reddedilmekle birlikte şikayete konu edilen istekliler için gerekli araştırmaların yapılacağı yönünde cevap verildiği görülmüştür.
İdare tarafından yapılan araştırmalar ve tespitler neticesinde, 03.12.2019 tarihinde alınan ilgili tutanaklar ve ihale komisyonu kararıyla “Türkiye Halk Bankası Adana Bölge Koordinatörlüğü ve Kamu İhale Kurumu Elektronik İhale Daire Başkanlığı ile gerekli yazışmalar yapılmış, Sares Gıda San. ve Tic. A.Ş. ile Arı İki Gıda ve Teks Tur. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.isteklilerinin aynı IP üzerinden doküman indirdiklerinin ve tekliflerini aynı IP üzerinden sunmuş olduklarının tespit edilmesi neticesinde isteklilerin birbirlerine ait teklif bilgilerinden haberdar olabileceği ve bu şekilde rekabet ve ihale kararını etkileyebilecek davranış olduğu yönünde “kuvvetli karine” teşkil ettiği kanısına varılmış olup, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunun 17. Maddesinin b) ve d) bentlerine aykırı davranışta bulundukları tespit edilmiştir. Bu nedenle isteklilerin tekliflerinin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunun 10.maddesi j bendine göre değerlendirme dışı bırakılmasına, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunun 58.maddesine göre işlem başlatılmasına karar verilmiştir. Yukarıda belirtilen hükümler doğrultusunda İhale komisyon kararında belirtilen 1. İstekli ile 2.İstekli firmalar değerlendirme dışı bırakıldığından avantajlı istekli kalmaması sebebiyle, Kamu İhale Kanunu’nun 39. maddesine istinaden ihalenin iptal edilmesine ve ihale komisyon kararının ihale yetkilisinin onayına sunulmasına
Oybirliğiyle karar verilmiştir.” şeklinde gerekçeli karar ile ihalenin iptal edildiği görülmüştür.
Diğer bir anlatımla ilk ihale komisyonu kararı ile ekonomik açıdan en avantajlı teklif ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen isteklilerin birbirlerine ait teklif bilgilerinden haberdar olabileceği ve bu şekilde rekabet ve ihale kararını etkileyebilecek davranış olduğu yönünde “kuvvetli karine” teşkil ettiği kanısı neticesinde anılan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve bu nedenle de ihalede avantajlı istekli kalmaması sebebiyle ihalenin iptal edildiği anlaşılmaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler çerçevesinde ihtiyaçların uygun şartlarla karşılanmasının da kamu yararı için temel bir gereklilik arz ettiği ve 39’uncu maddesinde ise, ihale komisyonu kararı üzerine idarenin, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu, idarenin bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceği ve isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildireceği hüküm altına alınmıştır.
Yukarıya aktarılan bilgiler çerçevesinde; idare tarafından ihale üzerine bırakılan ve ekonomik açıdan ikinci avantajlı teklif sahibi istekli hakkında ilgili birimler nezdinde araştırmaların gerçekleştirildiği, söz konusu araştırmalar neticesinde edinilen bilgiler doğrultusunda işlem tesis edildiği görülmüş olmakla birlikte, iptal gerekçesi olarak idare tarafından avantajlı teklif kalmadığı belirtilmesine rağmen başvuru sahibi de dahil olmak üzere teklifi yaklaşık maliyetin altında olan iki teklifin bulunduğu, söz konusu tekliflerin geçerlilik durumuna yönelik yeni bir tespitin yapılmadığı, dolayısıyla ilk ihale komisyonu kararı ile 4 olan geçerli teklif sahibinin 2’sinin idarece yapılan araştırma sonucu değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilmiş olmasının somut ihalede tek başına ihalenin iptaline gerekçe oluşturamayacağı, ihalede geçerli teklif kalmadığı ifade edilmekte ise de ilk komisyon kararında geçerli olan iki teklif için yeni bir değerlendirme bulunmadığı görüldüğünden ihalenin avantajlı teklif kalmadığı gerekçesiyle iptal edilmesinde mevzuata uygunluk bulunmamıştır. Başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmuştur.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.